LABORATORIUM MIERNICTWA ELEKTRYCZNEGO
Ćwiczenie nr 4
Temat : Pomiar mocy biernej odbiorników trójfazowych .
Spis przyrządów:
1. Trzy woltomierze:
firmy ERA; typ LE-1; kl. 0.5; U=(150; 300)V;
45mA-150V; 22.5mA-300V;
nr inw. F1-IVa-197; F1-IVa-87; F1-IVa-310.
2. Trzy amperomierze:
firmy ERA; typ LE-1; kl. 0.5; I= (5;10)A; 5A-72 mΩ; 10A-22 mΩ;
nr inw. F1-IVa-194; F1-IVa-193; F1-IVa-131.
3. Trzy watomierze:
firmy ERA; typ LW-1; kl. 0.5;U=(100; 200; 400)V; I= (5;10) A; αmax=100dz.;
5A-63mΩ-63μH; 10A-20mΩ-16μH;
nr inw. F1-IVa-102; F1-IVa-103; F1-IVa-201.
4. Walizka pomiarowa: typ QN 10
woltomierz αmax=55dz.; zakres=(110; 220; 440; 550)V; kl. 1;
trzy amperomierze; I= (5; 10; 25; 50; 100)A; kl. 1;
waromierz αmax=50dz.; kl. 1;
nr inw.
5. Amperomierz cęgowy:
firmy Elbro; typ DM-6052; zakres=20 A; rozdzielczość 0.01 A;
błąd pomiaru ±(1.2%wm+ 5LSD)
nr inw.
6. Obiekt badany: trójfazowy silnik klatkowy:
typ SZJe 34 b; Y/Δ U=220/380 V I=14.6/8.5 A ; P=4 kW ; cosϕ=0.85; 1430 obr./min;
nr inw. IVa-410
Przebieg pomiarów:
W ćwiczeniu wykonujemy pomiar mocy biernej, w układzie trójfazowym , odbiornika którym jest silnik klatkowy pracujący bez obciążenia.Pomiary wykonujemy w układach:
jednego watomierza;
dwóch watomierzy, tutaj zamiast opornika dodatkowego o R=RWV użyliśmy niewykorzystywanego w tym punkcie ćwiczenia watomierza włączając zamiast opornika jego obwód napięciowy;
trzech watomierzy, dodatkowo dokonujemy pomiaru prądu amperomierzem cęgowym;
pomiar przy użyciu przenośnego stanowiska pomiarowego;
1. Pomiar mocy biernej w układzie jednego watomierza.
Układ pomiarowy.
Tabela wyników pomiarów.
I |
±ΔI |
δI |
U |
±ΔU |
δU |
P |
±ΔP |
δP |
Q |
cosϕ |
A |
A |
% |
V |
V |
% |
W |
W |
% |
var |
- |
4,70 |
0,03 |
0,5 |
410 |
3 |
0,8 |
1900 |
10 |
0,6 |
3290 |
0,172 |
Przykładowe obliczenia.
2.Pomiar mocy biernej w układzie dwóch watomierzy.
Układ pomiarowy.
2.2 Tabela wyników pomiarów.
I1 |
±ΔI1 |
δI1 |
I2 |
±ΔI2 |
δI |
URS |
±ΔURS |
δURS |
UST |
±ΔUST |
δUST |
A |
A |
% |
A |
A |
% |
V |
V |
% |
V |
V |
% |
4,95 |
0,03 |
0,5 |
4,90 |
0,3 |
0,5 |
410 |
3 |
0,8 |
409 |
3 |
0,8 |
P1 |
P2 |
±ΔP |
ΣP |
±ΣΔP |
ΣδP |
Q |
cosϕ |
W |
W |
W |
W |
W |
% |
var |
- |
1020 |
920 |
10 |
1940 |
20 |
2 |
3360 |
0,290 |
Przykładowe obliczenia.
3. Pomiar mocy biernej trzema watomierzami.
Układ pomiarowy.
Tabele wyników pomiarów.
I1 |
±ΔI1 |
δI1 |
I2 |
±ΔI2 |
δI2 |
I3 |
±ΔI3 |
δI3 |
A |
A |
% |
A |
A |
% |
A |
A |
% |
4,80 |
0,03 |
0,5 |
4,80 |
0,03 |
0,5 |
4,90 |
0,03 |
0,5 |
URS |
±ΔURS |
δURS |
UST |
±ΔUST |
δUST |
URT |
±ΔURT |
δURT |
V |
V |
% |
V |
V |
% |
V |
V |
% |
405 |
3 |
0,8 |
410 |
3 |
0,8 |
410 |
3 |
0,8 |
P1 |
P2 |
P3 |
±ΔP |
ΣP |
±ΣΔP |
ΣδP |
Q |
cosϕ |
W |
W |
W |
W |
W |
W |
% |
var |
- |
1960 |
1920 |
1960 |
10 |
5840 |
30 |
0,6 |
3371 |
0,166 |
Miernik cęgowy
I1 |
±ΔI1 |
δI1 |
I2 |
±ΔI2 |
δI2 |
I3 |
±ΔI3 |
δI3 |
A |
A |
% |
A |
A |
% |
A |
A |
% |
4,61 |
0,1 |
3 |
4,63 |
0,1 |
3 |
4,60 |
0,1 |
3 |
Tabela błędów asymetrii.
Uśr |
URS |
ΔURS śr |
δURS śr |
UST |
ΔUST śr |
δUST śr |
URT |
ΔURT śr |
δURT śr |
V |
V |
V |
% |
V |
V |
% |
V |
V |
% |
408 |
405 |
3 |
0,8 |
410 |
-1,6 |
0,4 |
410 |
-1,6 |
0,4 |
Iśr |
I1 |
ΔI1 śr |
δI1 śr |
I2 |
ΔI2 śr |
δI2 śr |
I3 |
ΔI3 śr |
δI3 śr |
A |
A |
A |
% |
A |
A |
% |
A |
A |
% |
4,62 |
4,61 |
0,01 |
0,2 |
4,63 |
-0,01 |
0,2 |
4,60 |
0,02 |
0,4 |
Pśr |
P1 |
ΔP1śr |
δP1 śr |
P2 |
ΔP2 śr |
δP2 śr |
P3 |
ΔP3 śr |
δP3 śr |
W |
W |
W |
% |
W |
W |
% |
W |
W |
% |
1946 |
1960 |
-14 |
0,7 |
1920 |
26 |
1,3 |
1960 |
-14 |
0,7 |
Przykładowe obliczenia.
błędy asymetrii
4. Pomiar mocy biernej przy użyciu przenośnego stanowiska pomiarowego.
Układ pomiarowy
Tabele wyników pomiarów.
Q |
±ΔQ |
δQ |
U |
±ΔU |
δU |
IR |
±ΔIR |
δIR |
IS |
±ΔIS |
δIS |
var |
var |
% |
V |
V |
% |
A |
A |
% |
A |
A |
% |
3800 |
40 |
1 |
430 |
3 |
1 |
4,7 |
0,05 |
1 |
4,8 |
0,05 |
1 |
Przykładowe obliczenia.
Wnioski
W ćwiczeniu mierzyliśmy moc bierną , w układzie trójfazowym, pobieraną przez odbiornik, którym był silnik asynchroniczny pracujący bez obciążenia, pobierający w tym stanie dużą moc bierną. W pomiarach wykorzystywaliśmy watomierze, których cewki napięciowe włączone były w inne fazy niż cewka prądowa miernika. W ten sposób po przeliczeniu wskazań watomierzy otrzymaliśmy wynik pomiaru mocy biernej. Pomiary wykonywaliśmy w kilku różnych układach co umożliwiło nam porównanie ich ze sobą. Układ dwóch i trzech watomierzy stosujemy przy niesymetrycznym obciążeniu natomiast układ jednego watomierza możemy zastosować tylko przy symetrycznym obciążeniu, tak jak w tym wypadku, jednakże dwa pierwsze układy dają większą pewność pomiaru. W ćwiczeniu użyliśmy do pomiaru także przenośnego stanowiska pomiarowego. Oprócz mocy biernej wyznaczyliśmy pośrednio cosϕ odbiornika. Obliczone błędy asymetrii pozwalają nam uznać badany układ za symetryczny ( błędy asymetrii δUrs=0,8% δI1= 0,2 % δP1=0,7%). Dodatkowo podczas pomiaru mocy w układzie trzech watomierzy dokonaliśmy pomiaru prądu miernikiem cęgowym. Uzyskane wyniki pomiarów pozwalają zauważyć, iż miernik ten ma mniejszą dokładność niż mają użyte przez nas w układzie amperomierze ( błędy wykorzystanych w układzie amperomierzy ΔI= ±0,03 A δI= 0,5 %, błąd amperomierza cęgowego ΔI= 0,1 A δI= 3%). Jednakże zapewnia on i tak stosunkowo dużą dokładność pomiaru a sposób wykonywania pomiaru ( bez ingerencji w układ prądowy ) jest szybki i wygodny co ma znaczenie przy pomiarach przemysłowych.
1