SESJA 6: POKONANIE STRESU
1. Zamknij oczy i zwróć je w górę pod kątem ok. 20 stopni w kierunku linii brwi.
2. Powoli zacznij liczyć w myśli od 100 do 1. Odliczaj jedną liczbę co sekundę.
a. Rozpoczynając od skóry pokrywającej czaszkę, a kończąc na palcach twoich stóp, skoncentruj świadomość na poszczególnych częściach ciała, kolejno je rozluźniając.
3. Gdy doliczysz do 1, stwórz i zatrzymaj w wyobraźni obraz siebie jako osoby pełnej energii, młodej, zdrowej i atrakcyjnej. a. Zadaj sobie w wyobraźni pytanie: “Dlaczego mam tą dolegliwość fizyczną"? Następnie pozwól, aby myśli dowolnie wędrowały. b. Gdy zaczniesz myśleć intensywnie na temat jakiejś konkretnej osoby, wyobraź sobie tą osobę. c. Wyobraź sobie, że wzajemnie sobie przebaczcie. Wyobraź sobie, że ściskacie się lub podajecie sobie ręce, uśmiechacie się, kiwacie głowami na znak wzajemnej zgody. Miej dobre samopoczucie po tym wyobrażeniu.
4. Powtórz sobie w myśli: “Moje ciało i umysł są zawsze w doskonałym zdrowiu".
5. Potem powiedz sobie: “Teraz policzę od 1 do 5. Gdy doliczę do 5, otworze oczy, poczuję się doskonale, w doskonałym zdrowiu, lepiej niż poprzednio.
6. Rozpocznij liczenie. Gdy doliczysz do 3, powtórz sobie w myśli:
“Gdy doliczę do 5, otworzę oczy poczuję się doskonale, w doskonałym zdrowiu, lepiej niż poprzednio".
7. Na 5 otwórz oczy i jeszcze raz powtórz w myśli: “Jestem całkowicie przebudzony czuję się doskonale, w doskonałym zdrowiu, lepiej niż poprzednio".
ZBLIŻA SIĘ EPOKA KONTROLI STRESU
Źródłem stresu jest zewnętrzny, fizyczny świat. Świat wewnętrzny jest źródłem spokoju. Lewa półkula mózgu i jej stresujący zewnętrzny świat, może osiągnąć niezwykłe korzyści ze swojej prawej połowy, która ma połączenie ze światem wewnętrznym. Tym bogactwem jest kontrola stresu.
Walne Zgromadzenie Amerykańskich Biskupów Katolickich zleciło niedawno badania nad zdrowiem księży w Stanach Zjednoczonych. W badaniach tych, wykonywanych za pomocą kwestionariuszy samooceny, wzięło udział około 4.600 księży.
Badania wykazały, że księża zapadają na te same choroby, na które choruje reszta społeczeństwa. Niemniej jednak, pomimo, że przeciętnie pracują więcej godzin, w porównaniu z przeciętną populacją amerykańską, mniej dni spędzają na chorowaniu. Okazało się również, że księża pracują znacznie dłużej, przekraczając zwykły wiek emerytalny, że żyją dłużej niż przeciętni ludzie i że do późnego wieku zachowują bystrość umysłu. Duchowni katoliccy stosują szeroko medytację, a medytacja jest stanem, który chroni przed negatywnym wpływem stresu.
STRES I CZĘSTOTLIWOŚĆ NIESZCZĘŚLIWYCH WYPADKÓW
Stres jest powodem problemów ze zdrowiem, włączając w to problemy spowodowane nieszczęśliwymi wypadkami. Stres działa jak zabójca. Jeżeli nie dopadnie nas w jeden sposób, próbuje innego. Człowiek nie jest w stanie tolerować nadmiaru stresu.
Dlatego ludzie, którzy długo poddawani są działaniu wyjątkowo stresującej sytuacji, często w konsekwencji ulegają wypadkom samochodowym, potykają się na ulicy lub doznają innych niepowodzeń.
Na przykład, pani domu przygotowująca w pośpiechu obiad (i zestresowana w tym momencie), może skaleczyć się nożem w palec. Mąż, który właśnie pokłócił się z żoną, wyjeżdża samochodem i wpada w poślizg. Chłopak, po intensywnej kłótni z narzeczoną, wychodzi na ulicę i jest potrącony przez samochód. Przykłady takie można mnożyć w nieskończoność.
Stres zakłóca spokój umysłu i zmniejsza ostrość percepcji. Dlatego, im częściej używamy zakresu fal alfa, tym większą mamy kontrolę nad sobą i nad naszą percepcją. Nóż nie ześlizguje się przy krojeniu. Kierownica jest pod naszą całkowitą kontrolą. Widzimy dokładnie, gdzie jesteśmy i kiedy można przechodzić przez jezdnię...
JAK POZBYĆ SIĘ ZABURZEŃ ORGANICZNYCH
Stres jest przyczyną najrozmaitszych problemów ze zdrowiem. Dlatego też regulowanie poziomu nerwowości, która jest na ogół przyczyną stresu, jest o wiele korzystniejszym wyjściem niż - na przykład - leczenie zaburzeń nerkowych, które mogą być jego wynikiem.
Ludzie, którzy muszą często podejmować niezwykle ważne i trudne decyzje, żyją w ogromnym stresie i w stanie dużego napięcia nerwowego. Choroby, depresje i inne dolegliwości są wśród tych ludzi codziennym zjawiskiem. Kontrolerzy ruchu lotniczego, osoby pracujące w policji, politycy - są to wszystko ludzie pracujący w ciągłym napięciu nerwowym, które zakłóca ich możliwości podejmowania decyzji, obniża ich produktywność oraz ma negatywny wpływ na ich rodziny i życie osobiste.
Nie wystarczy wtedy sama umiejętność rozluźnienia się “pod ostrzałem". Nawet wtedy człowiek może się “spalać" wewnętrznie. Potrzebna jest nam wiedza, w jaki sposób można używać stanu alfa do likwidowania przyczyn istniejących problemów zdrowotnych. Likwidowanie to polega, po pierwsze, na rozwoju umiejętności skupienia uwagi na specyficznym problemie zdrowotnym i jego analizie, a następnie, na koncentracji na pożądanym rozwiązaniu, bez powracania już do samego problemu. Koncentracja taka nie jest typem ciężkiej pracy umysłowej, która zwykle kojarzy nam się ze słowem “koncentracja". Nie ma to nic wspólnego z ręką podpierającą poważnie zmarszczone czoło. Metoda Silvy pomaga osiągnąć taki rodzaj koncentracji, który wypływa z relaksu i skupienia uwagi i pozwala na włączenie w ten proces szerszych zakresów naszego mózgu i umysłu. W tym stanie powiększa się nasza zdolność znalezienia rozwiązania problemu zdrowia.
Metoda Silvy zwiększa naszą zdolność zaakceptowania doświadczeń subiektywnych. Pozwala to na możliwość rozszerzonego użycia uczuć, obrazów umysłowych, snów i innych wewnętrznych dróg, przez które inteligencja człowieka komunikuje się ze świadomością przy podejmowaniu decyzji na temat zdrowia.
Tragedią współczesnej ludzkości jest fakt, że człowiek jest zbyt zajęty pogonią za pieniędzmi, za karierą itp. i nie znajduje czasu na rozluźnienie i medytację. Gdy dr Carl Simonton zaczynał pomagać chorym na raka w swojej klinice w Teksasie, ludzie przyjeżdżali do niego po pomoc ze wszystkich zakątków Stanów Zjednoczonych. W czasie sesji wprowadzającej pacjenci zaznajamiani byli z proponowaną procedurą leczenia. Gdy dowiadywali się, że będą musieli się rozluźniać i używać własnej wyobraźni w celach leczniczych, wielu z nich wychodziło z sesji i wracało do domu, nie chcąc uczestniczyć w tak przedstawionym procesie własnego leczenia. Ludziom, przyzwyczajonym do proszków, operacji i naświetlań, nie mieściło się po prostu w głowie, że tego typu ćwiczenia mogą cokolwiek pomóc.
Na szczęście ty, drogi czytelniku, prawdopodobnie masz nastawienie odwrotne od przed chwilą opisanego. W innym wypadku dawno już przestałbyś czytać tą książkę. Dlatego też wytrwale liczysz wstecz każdego ranka, aby wyćwiczyć kontrolę poziomu alfa.
Gdybyśmy używali prawej półkuli tak, jak urzędnicy bankowi, żylibyśmy dłużej i lepiej. Im częściej akceptowane są w społeczeństwie korzyści wypływające ze skierowania uwagi do wewnątrz, tym więcej ludzi uprawia medytację, kontemplację i modli się. Mimo to prawa strona naszego mózgu potrzebuje dobrego agenta reklamowego.
Organizuje się coraz więcej seminariów i kursów, na których wykładana jest kontrola stresu. Kursy te finansowane są przez duże kompanie, organizacje zawodowe, szpitale i grupy prywatne. Na kursach pokazywane są filmy na temat stresu, uczestnicy słuchają wykładów. Hasłem jest: “Trochę stresu dobrze ci zrobi. Zbyt wiele stresu może cię wykończyć".
Uczestnicy tych kursów i seminariów proszeni są o wypełnianie psychologicznych kwestionariuszy samooceny, które są potem porównywane z ogólnonarodowym przeciętnym profilem stresu obliczanym przez komputery. Jest to wszystko bardzo ciekawe dla lewej półkuli mózgowej, ale lecznicze właściwości tych poczynań są raczej niewielkie. Terapia tych seminariów bierze się raczej z przerabianych tam ćwiczeń usuwających napięcie nerwowe, głębokiego oddychania oraz ćwiczeń rozluźniających.
W łańcuchu zdarzeń prowadzących was w kierunku takich seminariów, na waszej drodze spotkacie, prawdopodobnie, trening metody Silvy. W Stanach Zjednoczonych już pięć milionów ludzi zostało ekspertami w dziedzinie kontroli stresu i ich wpływu na społeczeństwo nie można nie zauważyć. Są to absolwenci kursu Silvy. Jest nadzieja, że ich wpływ na resztę ludzi będzie kontynuowany i w przyszłości coraz więcej osób zacznie uczęszczać na seminaria, aby odzyskać lepsze samopoczucie. Potem ludzie zaczną uczęszczać na seminaria również po to, aby poprawić samopoczucie innych ludzi - wszystko to przez twórczy, leczący i kontrolujący stres - wewnętrzny świat naszej prawej półkuli mózgowej.
JAK POWSTRZYMAĆ STRES
Wielu lekarzy twierdzi, że powodem takich chorób jak rak, AIDS, białaczka i innych tzw. “nieuleczalnych", jest osłabienie systemu immunologicznego człowieka.Za każdym razem, gdy osłabiony zostaje system immunologiczny, zagrożone jest życie. Co jest przyczyną osłabienia tego systemu? Jedna odpowiedź na to pytanie została już wielokrotnie potwierdzona. Stres!
Przyjrzyjmy się trzem głównym przyczynom stresu.
1. Poczucie winy.
Jeżeli wiecie, że robicie coś, co uważacie za złe, albo coś, co społeczeństwo uważa za złe i nie jesteście w stanie przestać tego robić, stwarzacie warunki do osłabienia systemu immunologicznego. Czy może to być produkt uboczny palenia papierosów?
2. Utrata.
Gdy następuje utrata kogoś, kto miał dla was ogromne znaczenie lub czegoś, co miało dla was ogromną wartość i nie jesteście w stanie tego odzyskać, wasz system poddany zostaje ogromnemu napięciu. Ta sytuacja stwarza warunki do osłabienia systemu immunologicznego.
3. Praca lub pobyt w nieprzyjaznym środowisku.
Jest to chroniczny stres. Wiadomo, że ten typ stresu powoduje osłabienie systemu immunologicznego.
Istnieje wiele innych przyczyn stresu. Mogą one, lecz nie muszą, mieć krytyczny wpływ na system obronny organizmu. W dużej mierze zależy to od czasu działania czynnika stresującego, oraz/lub od wagi, którą do niego przywiązujemy. Jeżeli spiesząc się do pracy czekasz na przystanku na autobus, każda sekunda może być czynnikiem stresującym. Prędzej czy później autobus jednak przyjeżdża. Taki krótkotrwały stres prawdopodobnie nie zostawi w tobie żadnego śladu. Mówi się, że jeżeli ktoś jest wam winien tysiąc dolarów jest to prawdopodobnie jego zmartwienie i jego stres. Jeżeli jednak ta sama osoba winna jest wam milion dolarów, jest to twoje zmartwienie i twój stres. Im większy problem, tym większy jest stres.
Jak możemy zmniejszyć stres znając jego przyczyny? Oczywistą odpowiedzią jest: zachowywać się tak, aby nie mieć poczucia winy; podchodzić filozoficznie do strat: zapewnić sobie mieszkanie i pracę w przyjemnym otoczeniu i rozwiązywać małe problemy, zanim urosną do wielkich. Takiej rady łatwo jest udzielić, lecz trudniej ją zastosować. Życie nie zawsze jest pod naszą całkowitą kontrolą.
Kontrolujemy jednak (lub powinniśmy kontrolować) nasz umysł. Za pomocą metody Silvy możesz zaprogramować się w kierunku zmiany niechcianych zachowań. Możesz zaprogramować akceptację straty i skierować uwagę w stronę uzyskania wyższego poziomu osiągnięć materialnych lub lepszych układów międzyludzkich. Innymi słowy - wprawdzie często nie jesteś w stanie kontrolować zdarzeń, lecz jesteś w stanie kontrolować swoje reakcje na te zdarzenia. Mniejsze i większe problemy możesz również rozwiązywać przy użyciu poziomu alfa. Czekając na wynik swojego programowania, możesz trzy razy dziennie, po piętnaście minut, wprowadzać się w stan alfa i cieszyć się spokojem, pogodą ducha i oderwaniem od napięć nerwowych wzmacniając jednocześnie system immunologiczny.
EFEKTY NEGATYWNYCH WYOBRAŻEŃ
Czy kiedykolwiek zdarzyło się wam stanąć naprzeciw kobry gotowej do ataku? Jeżeli tak, to przypomnienie sobie tej sceny może spowodować u niejednego podwyższenie poziomu adrenaliny, pocenie, przyspieszone bicie serca, jak gdyby kobra była ponownie obecna.Czyzdarzyło się wam kiedyś być złapanym na gorącym uczynku przez zazdrosną żonę, chamskiego szefa lub brutalnego policjanta? Wyobrażenie sobie którejś z tych scen lub martwienie się, że może się to ponownie zdarzyć, może uaktywnić wasze hormony, przyspieszając funkcje ciała, jak gdyby w pobliżu istniało prawdziwe niebezpieczeństwo. Płuca pracują w przyspieszonym tempie. Podnosi się ciśnienie krwi. Podnosi się puls. Ponadto, białe ciałka krwi, wasza armia w wojnie przeciwko chorobom - zostają osłabione.
Im więcej uwagi poświęcasz na zmartwienia i obawy, tym więcej szkody przynosi to twojemu ciału. Dr Dean Omish z Akademii Medycznej Uniwersytetu w Harvardzie tak pisał na temat chorób wieńcowych: “Gdy człowiek jest zły, zmartwiony lub przestraszony, jego ciśnienie krwi i częstotliwość tętna mogą wzrosnąć niepomiernie. Taka sytuacja ułatwia skurcz tętnic, trombocyty wykazują tendencje do zbijania się w masę i blokowania jego naczyń krwionośnych" (“Stress, Diet and Your Heart". New York, Holt, Rinehart and Winston, 1982.).
Poniżej jest Usta kilku popularnych wyobrażeń mentalnych obaw i zmartwień, które są w stanie spowodować niepożądane reakcje organizmu:
• Możesz stracić pracę i nie mieć pieniędzy na życie,
• Ktoś na ciebie napadnie w nocy na ulicy,
• Boisz się, że dostaniesz ataku serca, zachorujesz na raka lub na jakąś inną poważną chorobę,
• Twój dom będzie splądrowany i obrabowany,
• Twoja żona (mąż) jest niewierna(y),
• Trzeba komuś ustąpić,
• Będzie wojna nuklearna,
• Będziesz sam lub sama na starość,
• Ukochanej osobie przydarzy się nieszczęście,
• Stracisz wszystkie oszczędności.
Urodzeni pesymiści z cała pewnością będą w stanie dorzucić parę dodatkowych sytuacji do tej przykładowej listy.
Reakcja organizmu na te wyobrażenia zależy od uczuć spowodowanych poprzednimi przeżyciami. Osobista egzystencja każdego człowieka programuje reakcje ciała na takie obawy. Brak umiejętności zwalczania stresu spowodowanego wyobrażeniem potencjalnego niebezpieczeństwa oraz wypływające z tego uczucie bezsilności w obliczu tego niebezpieczeństwa, mogą spowodować następujące reakcje:
• Depresję,
• Zmniejszenie się efektywności pracy mózgu,
• Osłabienie systemu immunologicznego,
• Rozwój objawów chorobowych.
Dr Richard E. McKenzie, psychiatra który jest jednym z badaczy zajmujących się zastosowaniem metody Silvy w psychiatrii, wyjaśnia w jednym z numerów “Silva Newsietter", w jaki sposób metoda Silvy może przerwać ten cykl:
“Metoda Silvy zwiększa świadomość pozwalającą na identyfikację stresu i napięcia nerwowego. Pozwala ona na ustanowienie poznawczych i percepcyjnych systemów kontroli dla uniknięcia stanu bezsilności. Pozwala na zmianę negatywnych reakcji emocjonalnych, takich jak depresje. Ponadto, w wypadku, gdy konieczna jest interwencja lekarza, metoda ta jest w stanie przyczynić się do powodzenia procesu leczenia".
WIARA I OCZEKIWANIE CHOROBY
Ludzie, którzy wierzą i oczekują, że zrobili coś, co może przynieść im chorobę, w samej rzeczy są w stanie spowodować pojawienie się objawów takiej choroby.
Załóżmy, że w dzieciństwie rodzice powiedzieli dziecku, że przebywanie w przeciągu spowoduje zaziębienie i zostało to zaakceptowane jako prawda. Taka akceptacja stanowi część systemu przekonań. Gdy następnym razem dziecko znajdzie się w przeciągu, jego wewnętrzne przekonanie może spowodować oczekiwanie zaziębienia i w konsekwencji wytworzenie oczekiwanych symptomów. Dalsze wypadki są łatwe do przewidzenia. Ponieważ w systemie przekonań wzmocniony został związek przyczynowy, zaziębienie nastąpi jeszcze łatwiej, gdy ta osoba następnym razem ponownie znajdzie się w przeciągu.
Wirusy i bakterie są obecne zawsze. W organizmie człowieka utrzymywane są one pod kontrolą systemu immunologicznego. System ten może być wzmocniony lub osłabiony przez czynności umysłu. Już od dziesiątków lat lekarzom znany jest fakt, że umysł człowieka jest w stanie spowodować chorobę. Dopiero niedawno jednak, nauki medyczne zaczynają zbliżać się do zaakceptowania faktu, iż może on również spełniać rolę pomocy w leczeniu.
Chorobę powodują negatywne oczekiwania, w odróżnieniu od pozytywnych oczekiwań, które są w stanie polepszyć nasz stan zdrowia.
Obydwa warianty są równie efektywne. Gdy oczekiwanie jest w jakiś sposób wzmocnione, staje się ono coraz bardziej efektywne. Wzmocnienie to może być w formie pozytywnych afirmacji słownych lub przez słuchanie takich stwierdzeń od innych. Pozytywne wyniki silnie wzmacniają czynnik oczekiwania, ale podobny efekt mają wizualizacja i wyobraźnia.
Oto jeden z ciekawszych przykładów działania lekarstw. Osoba z bliżej nieokreśloną dolegliwością zgłasza się do lekarza. Lekarz bada pacjenta, wysłuchuje jego historii i wypisuje receptę. Pacjent idzie do apteki, wykupuje receptę i postępuje zgodnie z instrukcjami lekarza, na przykład: “zażywać dwie tabletki co cztery godziny". Dolegliwość ustępuje. Pacjent jednak nie wie, że lekarz nie mógł znaleźć podczas badania żadnej dolegliwości. Recepta wypisana była tylko na tabletki glukozy. Niemniej jednak, wiara pacjenta, że było to prawdziwe lekarstwo, że lekarz przepisał właściwą receptę i oczekiwanie, że to usunie problem, spowodowało ustąpienie dolegliwości. Jest to znane pod nazwą efektu placebo. Lekarz przepisuje nieszkodliwe pigułki wiedząc, że umysł pacjenta spowoduje proces leczenia. I tak się na ogół dzieje.
Ty też możesz rozwinąć siły lecznicze drzemiące w twoim umyśle, aby pomóc sobie i innym.