Przeszczepy szpiku

Białaczka (leukemia), to układowa, rozsiana choroba, której istotą jest autonomiczne, nie dające się kontrolować namnażanie jednej serii leukocytów (krwinek białych), z wyrzucaniem do krwi komórek niedojrzałych, tzw. blastów. Podział na "ostrą" i "przewlekłą" dotyczy przebiegu choroby, który w większości przypadków ma nagły początek i burzliwy przebieg. W zależności od tego, czy da się ustalić tkankę macierzystą komórek białaczkowych określa się je jako szpikowe ( czyli wywodzące się z komórki szpiku produkującej krwinki), i limfatyczne, czyli wywodzące się z komórki będącej niedojrzałym limfocytem( limfocyt jest jednym z rodzajów krwinek białych).

W przypadku białaczek szpikowych jedną ze skuteczniejszych metod leczenia, chociaż niepozbawioną ryzyka skutków ubocznych, jest przeszczep szpiku.

Przeszczepy szpiku kostnego dzielą się na dwa rodzaje:

• Autologiczne - kiedy choremu podaje się jego własny szpik. Jednym słowem, pacjent jest jednocześnie dawcą i biorcą szpiku. W tym wypadku przeszczepienie szpiku umożliwia podanie bardzo wysokich dawek leków (megachemioterapia), które mają zniszczyć komórki nowotworowe.
  
  Szpik pobiera się przed megachemioterapią w okresie "remisji" choroby, czyli wtedy, kiedy dostępnymi metodami nie wykrywamy komórek nowotworowych. Potocznie mówimy wtedy o "cofnięciu się" choroby. Podane leki niszczą rezydualne komórki nowotworowe ale również powodują trwałe uszkodzenie pozostałego szpiku. Wtedy też ponownie przetacza się choremu jego własny, prawidłowo funkcjonujący szpik, pobrany w czasie remisji.

• Allogeniczne
  - gdy szpik pochodzi od innej osoby - dawcy rodzinnego lub niespokrewnionego.
  W tym przypadku, przed zabiegiem transplantacji, pacjent również otrzymuje bardzo wysokie dawki leków, a czasem dodatkowo wykonuje się napromieniowanie całego ciała. Takie leczenie, po pierwsze niszczy szpik kostny biorcy i robi miejsce dla obcego szpiku, a ponadto również niszczy komórki nowotworowe.

Pierwszy przeszczep allogeniczny od dawcy niespokrewninego przeprowadzono w Polsce w 1997 roku, a jego biorcą była Urszula Jaworska, twórczyni największego w Polsce Banku Dawców Szpiku Kostnego działającego przy Fundacji Jej imienia.

Zobacz także w internecie:
Bank Dawców Szpiku:	Strona Fundacji Urszuli Jaworskiej

---