Wykonanie ćwiczenia
Na wadze analitycznej odważono cztery naważki kwasu benzoesowego o danych masach.
Każdą naważkę przeniesiono ilościowo do butelki z doszlifowanym korkiem i rozpuszczono w 25 cm
3 toluenu.
Po dodaniu do każdej butelki 250 cm
3 wody destylowanej wytrząsano zawartość na wytrząsarce przez około godzinę.
Mieszaniny przeniesiono do rozdzielaczy i po kilkunastu minutach oddzielono fazę wodną od toluenowej
Oznaczono zawartość kwasu benzoesowego w fazach wodnych przez zmiareczkowanie 0,01 M roztworem NaOH wobec fenoloftaleiny. Do miareczkowania pobierano po dwie próbki w ilości 50 cm
3 w przypadku roztworów o niższych stężeniach i 25 cm3 w przypadku roztworów o wyższych stężeniach kwasu benzoesowego.
Wyniki
Nr |
Masa naważki [g] |
Ilość titranta zużytego na zmiareczkowanie roztworów [ml] |
1 |
0,071 |
11,7/11,8 |
2 |
0,141 |
21,7/21,2 |
3 |
0,213 |
12,2/12,2 |
4 |
0,283 |
16,0/16,1 |
Opracowanie wyników
Opierając się na reakcji:
PhCOOH + NaOH = PhCOONa + H2O
policzono masy kwasu benzoesowego zawartego w 250 cm3 wody destylowanej korzystając ze wzoru:
Gdzie: CNaOH - Stężenie roztworu NaOH (0,01M)
VNaOH - Objętość titranta zużyta na
zmiareczkowanie roztworu
MPhCOOH - Masa molowa kwasu benzoesowego
(122 g/mol)
Vpr - Objętość próbki wziętej do
miareczkowania
Stężenie policzono korzystając ze wzoru:
Gdzie: m - masa kwasu w fazie toluenowej
M - masa molowa kwasu benzoesowego
Nr |
Masa PhCOOH |
Stężenie PhCOOH w fazach wodnych [mol/dm3] |
1 |
0,071675 |
0,00235 |
2 |
0,130845 |
0,00429 |
3 |
0,14884 |
0,00488 |
4 |
0,19581 |
0,00642 |
Masy kwasu benzoesowego w fazach toluenowych policzono odejmując od całkowitej naważki masę kwasu w fazie wodnej.
Stężenie kwasu benzoesowego w fazie toluenowej policzono korzystając ze wzoru:
Gdzie: m - masa kwasu benzoesowego w fazie toluenowej
M - Masa molowa kwasu benzoesowego
Nr |
Masa kwasu benzoesowego |
Stężenie kwasu benzoesowego w fazach tolenowych [mol/dm3] |
1 |
0 |
0 |
2 |
0,010155 |
0,00333 |
3 |
0,06416 |
0,021036 |
4 |
0,08719 |
0,028587 |
W 1 próbce wartość przyjęto za równą zeru ponieważ wyliczona masa jest ujemna i wynosi
-0,00068 g.
Stopień dysocjacji kwasu benzoesowego w roztworze wodnym policzono korzystając z prawa rozcieńczeń Ostwalda:
Gdzie: Kd - Stała dysocjacji (6,46.10-5)
Cw - Stężenie kwasu benzoesowego w fazie wodnej
Nr |
Stężenie PhCOOH |
Stopień dysocjacji |
1 |
0,00235 |
0,180113 |
2 |
0,00429 |
0,130472 |
3 |
0,00488 |
0,121864 |
4 |
0,00642 |
0,105468 |
Zestawienie wyników i obliczeń
Nr |
Masa naważki [g] |
VNaOH |
Cw |
mt |
mw |
Ct |
|
Cw(1- ) |
Ct/[Cw(1- )] |
1 |
0,071 |
11,7/11,8 |
0,00235 |
0 |
0,071675 |
0 |
0,180113 |
0,180113 |
0,180113 |
2 |
0,141 |
21,7/21,2 |
0,00429 |
0,010155 |
0,130845 |
0,00333 |
0,130472 |
0,130472 |
0,130472 |
3 |
0,213 |
12,2/12,2 |
0,00488 |
0,06416 |
0,14884 |
0,021036 |
0,121864 |
0,121864 |
0,121864 |
4 |
0,283 |
16,0/16,1 |
0,00642 |
0,08719 |
0,19581 |
0,028587 |
0,105468 |
0,105468 |
0,105468 |
5) Wykres zależności
od Cw(1- )
Wartości nie ułożyły się liniowo co jest prawdopodobnie wynikiem nieścisłości związanych z rzeczywistym stężeniem kwasu benzoesowego w roztworach wynikających
z błędu ważenia, błędów podczas sporządzania roztworów oraz podczas miareczkowania (błąd odczytu, błąd kropli). Wartości wybrane są najbardziej prawdopodobne ponieważ odpowiadają największym stężeniom oraz - co ważniejsze - iloraz stężeń w fazie wodnej
i w toluenie dają prawie taki sam wynik równy współczynnikowi podziału Nernsta różny od wyników w pozostałych przypadkach Cw/Ct=0,228
Wartość współczynnika podziału Nernsta odczytana z wykresu wynosi:
KN=0,212
Wartość stałej asocjacji obliczona na podstawie równania prostej wynosi: