Rok akademicki 2001/2002	Laboratorium z wytrzymałości materiałów
Nr ćwiczenia: 4	Temat: Udarowa próba zginania wg PN-79/H-04370
Wydział: WBiIŚ Kierunek: SIS Grupa: Lab. 5	Imię i nazwisko: Bartosz Antczak, Katarzyna Kemuś, Łukasz Bawarski
Data wykonania	Ocena		Data zaliczenia	Podpis
	T
	S

Cel ćwiczenia.

1. Określenie udarności - U [J⋅cm^-2]

Próba udarowa.

Jest to próba dynamiczna, występuje bardzo szybki przyrost siły.

Istota próby: pomiar pracy (energii) zużytej na złamanie próbki normowej

Zastosowanie próby:

• kontrola obróbki cieplnej

• badanie kruchości materiałów na zimno

• badanie kruchości materiałów na gorąco

Rodzaje prób udarowych:

• udarowa próba rozciągania

• udarowa próba ściskania

• udarowa próba skręcania

• udarowa próba zginania (przeprowadzana najczęściej)

Próbki.

Stosowane są tzw. Próbki Mesnagera

Karb - nacięcie, które powoduje, że zniszczenie próbki następuje w tym miejscu osłabionym; nacięcie może być w kształcie litery U lub V.

Udarność - jest to stosunek pracy (energii) zużytej na złamanie próbki do pola powierzchni przekroju w miejscu karbu.

Próbę przeprowadzamy na młocie Charpy'ego.

Wyróżniamy 3 typy zniszczenia próbki - złomy:

1. poślizgowy

dotyczy materiaów plastycznych

2. kruchy

nie ma widocznego ugięcia krawędzi

3. z rozwarstwieniem

dotyczy materiałów o anizotropowych właściwościach, w przypadku obróbki cieplnej, lub obecności zanieczyszczenia

Część praktyczna.

Tabela 1.

Lp.	Rodzaj materiału	Wymiary			Lu [Nm]	U [J⋅cm^-2]
				b [mm]			h [mm]	Sc [mm^2]
1	stal ST3S	9,60	8,20	78,72	145,1	184,3
2	duraluminium PA4	10,00	8,20	82,00	68,6	84,8

Obliczenia:

1. Pole powierzchni przekroju poprzecznego próbki w miejscu karbu - S_u

stal

duraluminium

2. Udarność - U

stal

duraluminium

Uwagi.

Do badania użyta była młot Charpy'ego typ PWS 30

• zakres pracy 0 ÷ 15 [kGm]

• elementarna podziałka 0,1 [kGm]

Temperatura badania: 14,0 [°C] = 287 [K]

Ponieważ w tabelce należało podać wartość L_u w [Nm], a podziałka młota była wyskalowana w [kGm] zamieniono jednostki według przeliczenia:

1 [kGm] = 9,807 [Nm]

Wszystkie próbki posiadały karb w kształcie litery V.

Dla poszczególnych próbek zaobserwowano:

stal - złom poślizgowy z rozwarstwieniem, brak zanieczyszczeń w złomie

duraluminium - złom poślizgowy z rozwarstwieniem, brak zanieczyszczeń w złomie

- 4 -

---