1.Castrum romanum, rzymski obóz warowny o regularnym układzie, zakładany na planie prostokąta przeciętego dwiema gł. krzyżującymi się ulicami prowadzącymi do czterech bram, otoczony fosą i wałem z palisadą. Na skrzyżowaniu gł. ulic był plac i siedziba prefekta, a w podzielonych bocznymi ulicami kwartałach - koszary, arsenał, łaźnia, świątynia itp. Stałe obozy lokowane dla obrony granic cesarstwa i otoczone osadami rzemieślniczo-handlowymi dały początek miastom.
2. Panteon - Świątynia wzniesiona przez Marka Agryppę w środkowej części Pola Marsowego. Do dzisiaj zachowała się jej oryginalna kostrukcja rozbudowana przez cesarza Hadriana, która powstała w II wieku n.e. Na początku panteon miał prostokątny plan podstawy, ale Hadrian zbudował świątynię na planie koła w latach 118-128. Składa się ona z 3 części: kolumnowego portyku, prostokątnego przedsionka i okrągłej celli sklepionej kopułą. W portyku znajduje się 8 korynckich kolumn. Rotunda ma średnicę 43,30 m oraz taką samą wysokość i była największą, jaką wybudowano w Rzymie.
3. Kaponiera - element fortyfikacji broniący wnętrza fosy. Była to niska budowla ziemna ukryta w przeciwskarpie lub skarpie na załamaniach linii przebiegu fosy. Prowadzono z niej ogień wzdłuż rowu w jednym lub obu kierunkach. Kaponiera była połączona z fortem przejściem pod dnem rowu (poterna). W fortyfikacjach bastionowych kaponierą nazywano budowlę ziemną umieszczoną w poprzek rowu, służącą do prowadzenia ostrzału i jako wyjście na zewnątrz
4. Bastion (beluarda) - w dawnych fortyfikacjach o narysie bastionowym podstawowy element umocnień wznoszony na załamaniach obwałowania twierdzy (na wysuniętych narożnikach). Występuje w twierdzach na planie trójkąta, romboidu, pięcioboku o otwartej postawie. Dwa najbardziej wysunięte boki tworzyły narożnik zwany węgieł. Boki stykały się pod kątem (zwykle zawartym pomiędzy 60o a 120o). Bastiony połączone były kurtynami. Część bastionu od strony nieprzyjaciela nazywano czołem, boczne części to tzw. barki. Podstawa pięcioboku (od wewnętrznej strony twierdzy) nazywana była szyją. Fortyfikacje tego typu pojawiły się we Włoszech w XVI wieku. W XVII wieku barki przy szyi bastionu zostały cofnięte, a czoło ich zostało zaokrąglone i umocnione (tzw. orylonem). Bastiony nisko położone budowano jako pełne i zaopatrywano w nadszaniec (kawaler), co umożliwiało obserwację i obstrzał. Bastiony stanowiły główny punkt obrony całego wieloboku fortecznego. Na ich szczycie (na barkach) lub wewnątrz (w kazamatach) ustawiano działa służące do ostrzału
5. Andrea Palladiowłoski architekt i teoretyk architektury.Urodził się w skromnej rodzinie rzemieślniczej, pod wpływem swego mecenasa i poety, zmienil nazwisko. Palladio studiował architekturę, zabytki starożytnego Rzymu, dzieła słynnych architektów.
Pierwszym poważnym zadaniem była renowacja fasady Basilica a Vicenza w 1549. W latach 1558 do 1566 zajmował się odbudowa i dokończeniem budowy XV wiecznej katedry w Wiczency. Następne prace powstawały w tej samej okolicy, były to rezydencje i budynki użyteczności publicznej, w tym pałace miejskie.
W okresie od 1560 do 1580 Palladio zbudowal kilka kościołów w Wenecji, w tym San Francesco della Vigna, San Giorgio Maggiore i Il Redentore. W 1567 zbudował słynny drewniany most w Bassano nad rzeką Brentą Zbudował murowany ceramiczny most wsparty na kamiennych kolebkach nad rzeką Tesiną w Torri di Quartesolo. Jego ostatnim dziełem był Teatro Olimpico w Vicenzy, ukończony już po śmierci architekta, w sierpniu 1580. Palladio był jednym z pierwszych nowożytnych architektów, który sformułował w formie traktatu i następnie stosował systemowe zasady organizacji i projektowania przestrzeni rezydencjonalnych. Był pod silnym wpływem architektury i sztuki starożytnej rzymskiej, wykorzystywał wiele rozwiązań
6.Lokalizacja Miast- Najstarsze dwa miasta:
- Jerycho (Palestyna)::::-Czatal-Ujung Catal Huyuk , powstało 7 tys. lat p.n.e. Brak placów i ulic - do domów wchodziło się przez dymnik. Znaleziono tam obsydian (szkło wulkaniczne) idealne do tworzenia narzędzi. Niedaleko tej miejscowości istniały kiedyś wulkany.
7.Miata Starożytnej Mezopotamii : Ur, Pompeje,
8.Bazylika w Watykanie- papież Juliusz II, zadanie powierzył Donato Bramantemu, który zaprojektował świątynię na planie centralnym krzyża greckiego z kopułą nad przecięciem naw. Budowę rozpoczęto w 1506 r. Po śmierci Bramantego budowę kontynuował Rafael wraz z pomocnikiem. Rafael zaproponował zmianę w projekcie z planu centralnego na bazylikę z podłużną nawą główną. Kolejną osobą odpowiedzialną za budowę bazyliki został Michał Anioł, który stworzył nowy późnorenesansowy projekt kościoła, mający najwięcej wspólnego z projektem Bramantego. Po objęciu kierownictwa Michał Anioł rozpoczął budowę trzech absyd i kopuły. Prace prowadził do śmierci. W tym czasie ukończono budowę absydy z lewej strony bazyliki oraz bęben kopuły. Dzieło Bramantego, Rafaela i Michała Anioła było kontynuowane przez architektów Pierro Ligorio, Vignolę, Giacomo della Porta, Domenico Fontana, Giovanni Fontanna i Carlo Maderno. Ten ostatni na polecenie papieża Pawła V zmienił plan kościoła na krzyż łaciński dobudowując podłużną nawę od wschodu oraz zaprojektował obecną fasadę od strony placu św. Piotra, utrzymaną w duchu baroku. Bazylika św. Piotra została konsekrowana w 1626 przez papieża Urbana VII. Jest to największy kościół chrześcijański. Jego długość to ponad 211,0 m, długość nawy poprzecznej 137,5 m, szerokość nawy głównej 27,0 m przy 46,0 m wysokości. Wysokość pod kopułą - 132,5 m.