Z dobrze postawionego problemu powinna jasno wynikać hipoteza (lub hipotezy) badawcza.
Dane stwierdzenie może być uznane za hipotezę naukową, jeżeli jest sprawdzalne.
Jeżeli hipoteza jest „zdolna” wyjaśnić tylko te fakty, do wyjaśnienia których została sformułowana i nie jest zdolna do przewidywania nowych faktów (prognoz zjawisk innego typu), to może ona zasługiwać jedynie na miano hipotezy ad hoc inaczej: doraźnej.
„(...) samodzielną hipotezę ad hoc można określić jako hipotezę, która dla swej obrony w obliczu faktów doświadczalnych nowych typów wymaga wprowadzania wciąż nowych, komplikujących ją, hipotez (które zresztą przeważnie same okazują się również hipotezami ad hoc; w ten sposób jedne hipotezy ad hoc są często notowane za pomocą innych hipotez ad hoc)” (Such, 1975, s. 107).
Sprawdzona, zaakceptowana przez badacza hipoteza nie jest na stałe włączona do zbioru twierdzeń danej dyscypliny empirycznej, zawsze może być ona odrzucona.
Hipotezy zawsze formułuje się w postaci twierdzącej.
kryteria poprawności formułowania hipotez naukowych:
hipoteza musi być adekwatną odpowiedzią na problem,
hipoteza musi być najprostszą odpowiedzią na problem,
hipoteza musi być tak sformułowana, by łatwo można było ją przyjąć względnie odrzucić,
hipoteza nie powinna przyjmować postaci szerokiej generalizacji.
© Jerzy Brzeziński, Wykłady z metodologii ... Blok 1