Typologia strategii rozwoju przedsiębiorstw
Strategia jest to koncepcja działania w dłuższym okresie czasowym, biorąca pod uwagę przewidywane zmiany w otoczeniu, a także przewidywane zmiany w zasobach i warunkach działania przedsiębiorstwa. Strategia obejmuje wybór celów oraz metod i środków działania zmierzających do ich realizacji.
Zasady budowania strategii:
strategia formułuje najważniejsze, długookresowe cele przedsiębiorstwa, w tym określa jego misję (określa powód istnienia przedsiębiorstwa, jego służebna rolę w stosunku do otoczenia i nadaje ogólny kierunek działalności i jej ewentualnym przyszłym przemianom - rozwojowi)
strategia formułuje wizję, która wskazuje sytuację, w jakiej przedsiębiorstwo pragnie znaleźć się w przyszłości, określa więc przyszłą pozycje w otoczeniu
strategia opiera się na przewidywanych w dłuższym okresie wariantach możliwych zdarzeń w otoczeniu
strategia określa sposoby reagowania przedsiębiorstwa na możliwe zmiany w otoczeniu, tak aby nie zagrażały one realizacji jego długookresowych celów
strategia dąży do maksymalnego wykorzystania szans i silnych stron przedsiębiorstwa a jednocześnie do neutralizowania zagrożeń i słabych jego stron
Istota budowania strategii dla przedsiębiorstwa sprowadza się do odpowiedzi a pytania:
gdzie jesteśmy jako przedsiębiorstwo?
gdzie chcielibyśmy być w przyszłości?
co mogłoby przeszkodzić w osiągnięciu tych pozycji?
co powinniśmy zrobić aby przesunąć się z pozycji zajmowanej obecnie na pozycję postulowaną?
Kroki w formułowaniu strategii:
identyfikacja problemów strategicznych
przygotowanie alternatywnych opcji strategicznych
ocena przygotowanych opcji
wybór strategiczny najbardziej odpowiedniego wariantu
Dziedziny strategii
Z punktu widzenie przedmiotowego dla przedsiębiorstwa najważniejsza jest strategia ogólna tzw. generalna, która dotyczy przedsiębiorstwa jako całości i określa to co jest najważniejsze dla jego rozwoju.
Strategię generalną można wyrazić jako:
strategię wzrostu (opartą o własne zasoby lub opartą na współpracy lub integracji z innymi firmami)
strategię stabilizacji i doskonalenia działalności
strategia restrukturyzacji w różnych zakresach
strategia redukcji - wycofywania się z rynku
Wg Portera można wyróżnić następujące strategie ogólne:
strategia ukierunkowania na niskie koszty (przywództwa kosztowego)
strategia ukierunkowania na dywersyfikację wyrobów, a tym samym na szeroki zakres ich nabywców
strategia koncentrowania się na określonej grupie nabywców, na określonej grupie wyrobów lub na rynku geograficznym
Oprócz strategii generalnej wyróżnia się jeszcze bardziej szczegółowe strategie branżowe (czyli strategie rodzajów działalności) dotyczące autonomicznych jednostek przedsiębiorstwa i tzw. strategie funkcjonalne przygotowujące poszczególne komórki do realizacji celu strategicznego.
W ramach poszczególnych strategii funkcjonalnych rozróżnia się substrategie np. strategia ceni promocji w ramach strategii marketingowej.
Typologia strategii
Strategia ofensywna (ekspansywna, aktywna, rozwoju, antycypacyjna)
strategia pionierska - być najlepszym
strategia wyrównawcza „być tuż za szczytem”
uderzyć tam gdzie nie ma konkurencji
znaleźć nisze rynkowe
strategia zmian w otoczeniu nastawiona na szybkie reagowanie na nie lub ich kreowanie
Strategia przetrwania, pasywna, obronna
strategia omijania trudności i likwidacji zagrożeń
strategia przystosowania - adaptatywana „przetrwać przy najmniejszych stratach)
Prowadzenie strategii ofensywnych, wyprzedzających tendencje rozwojowe w gospodarce, może być bardzo korzystne dla przedsiębiorstwa, może prowadzić do dużych zysków, zapewniać przodowanie na rynku wśród konkurentów
Wybór typu strategii zależy m in. od:
aspiracji firmy i wyznaczonych celów
sytuacji w otoczeniu, a zwłaszcza aktualnych i przyszłych konkurentów
potencjału przedsiębiorstwa (możliwości finansowe, techniczne, badawcze, kadrowe)
skłonności kierownictwa do podejmowania ryzyka
Wybór typu strategii działania może mieć związek z cyklem życia przedsiębiorstwa> Początek działalności to najczęściej strategie ofensywne (określenie swojego miejsca na rynku)