Hydrologia: hydrometeorologia-nauka o wodach podziemnych i środ. Skalnym w którym się znajdują. Badania dotyczą: -zjawisk i procesów związanych z wystepowaniem wody w skalach, -własnosci fiz. chem. oraz termiki wod podzie. -procesów zasilania i dynamiki w.p., -wzajemnego oddzial. w. podzie. z system. atmosf. i wodami pow.. (ponadto: -metodyka poszukiwan w.p., -szacowanie zasobow, -sposoby ich wykorzystywania, -proj. ujęć, -monitorowanie i ochrona.
potamologia-nauka o rzekach. Badania dotyczą: -spos. zasilania rz. w wodę, -dynamika wahan poziomu i przepływu, -zmiany temp. -zajwisk dot. zlodzeniu, -ruch rumowiska rzecz. -składu chem., -zycia biol. -klasyfikacja rz.
limnologia- nauka o zbiornikach wod śródlądo. Badania dot.: -własn. fiz. chem. oraz termiki środ. wodnego -procesy zasilania i hydrodynamika przepływu. -wzajemnego oddzial. z syst. atmos. i środ. w. podziem.
-zwiazki pomiedzy proc. biol. a hydrodynamiką przepł. wod oraz dynam. zmian składu chem. i temp.
glacjologia-nauka o lodowcach i śniegu.
Cząsteczka wody-najprostszy trwały związek wodoru z tlenem(88,81masy-tlen), 36 odmian izotopowych. Cząstka dipolowa( ład. dod. i ujemny rozsunięte). Podstawowe własności :
-masa cz. 18.0153, -gęstość 998,2 kg/m3, -temp. topnienia 0,0 -temp. wrzenia 100, -temp. max. gęstości 3,98, -ciepło topnienia 333,75 J/g
-ciepło parowania 2260, -cieplo właściwe 4,19J/gK, -napięcie powierzch. 72,75mN/m
-lepkość dyn. 1,00mN s/m2, -gęstość lodu o 10% mniejsza niż gęstość wody. -duża pojemność cieplna - woda pod lodem jest dobrze izolowana termicznie,
gęstość konsekwencje: -lód pływa, -woda o naj. ciężaże znajduje się na dnie - woda osiąga gęstość lodu dopier w temp. 70oC.
napięcie pow-jest to praca jaką należy wykonać w celu zwiększenia pow. cieczy o jednostkę pow.(Nm/m2). Woda ma największe n.p. ze wszystkich cieczy. N.p. zmniejsza się wraz ze wzrostem temp.
rozpuszczalność: -kazda subst. Roz. się w wod.
w określonym stopniu, -w. jest b. dobrym rozp. -w. w nat. nigdy nie jest w postaci czystej.
Jeziora. Limnologia.
największe jez. Kaspijskie-423tys.km2 gł.989m
Tanganika-31tys.km2 gł.1435m.
Geneza jezior 1: -meteorytowe, -tektoniczne,
-reliktowe, -wulkaniczne, -glacjalne, -eoliczne.
Geneza jezior 2: -krasowe, -związane z rzekami, -nadbrzeżne, przymorskie -bagienne, -sztuczne, antropogeniczne.
Strefy jezior 1: -litoral(najpłytsza, wahania temp., najbliżej brzegu,) -sublitoral(gwałtowny spadek dna, szczątki organiczne) -profundal(brak światła, niskie temp. osady denne)
-pelagial(strefa otwartej wody, wyłącznie woda i subst. rozpuszczone.)
Strefy jezior 2(światło): -eufotyczna,
-dysfotyczna, -afotyczna.
Warstwy jezior: -epilimnion (temp. zależne od temp. pow., wody są dobrze wymieszane, natlenione i naświetlone), -metalimnion (warstwa przejściowa, znajduje się w niej termoklina) -hypolimnion (wyrównana temp., woda nie podlega mieszaniu, słaby dostęp światła)
Klasyfikacja jezior ze wzglądu na kryt. mieszania: -polimiktyczne (płytkie j. mieszające się wielokrotnie w ciagu roku, różne stre., stala temp.) -oligomiktyczne (gł. jeziora miesz, się rzadko, strefa przyrównik. temp pow. 4oC.)
-monomiktyczne zimne (mieszanie raz w roku, strefa polarna, temp. pow. 4.) -monomiktyczne ciepłe (mieszanie raz w roku zima, strefa subtropikalna i trop. temp. pow.4) -dimiktyczne (miesz. 2 razy w roku, strefa umiarkowana, latem pow. 4 zimą poniżej) -amiktyczne (brak mieszania, strefy okołobiegunowe, cały czaslód)
Klasyfikacja jezior ze względu na trofię:
-oligotroficzne (niska zaw. sub.odżyw. dobre natlenienie), -mezotroficzne (typ przejściowy)
-eutroficzne (dużo sub. odżyw., silny rozwój zycia, słabe natlenienie) -politroficzne (b.żyzne, zakwity glonów) -saprotroficzne (przeżyżnione
Dobry status jeziora wg RDW: reprezentuje j. które tylko nieznacznie rozni się od swojego nat. stanu odniesienia w aspekcie swojej biologii, skł. chem. i war. hydromorfologicznych.
Rzeki itp. potamologia.
Liniowe obiekty Hydrologiczne-cieki.:
1.cieki: pow. wody płynące w formie skoncentrowanej pod wpływem siły ciężkości, korytem nat. lub sztucznym. a) Cieki nat.
(- strugi, strumienie:małe cieki nat. w terenie równinnym od kilku do kilkudzies. km. zasilania, - potoki: małe nat. cieki wypływające z wydajnego źródła, o wartkim nurcie, wąskim korycie -rzeki: cieki nat. powstałe z połączenia strumieni, potoków lub innych rzek.) b) Cieki sztuczne (-rów: sztuczne koryto, często tylko okresowo wyp. wodą, -kanał otwarty: sztuczna arteria wodna zwykle o przekr. poprz. trap. o ubezpieczonych skarpach, wyposażona w urz. hydrotechniczne, -kanały: melioracyjne żeglugowe przemysłowe)
2. Obszar zasilania, zlewnia: obszar z którego wody spływają do jednego wspólnego odbiornika np.rzeki, jez.
3.Zlewnia pow., zlewnia podziemna
Sieć rzeczna.: -wody płynące są ze sobą powiązane procesem przepływu tworząc system fizyczny o strukturze topologicznej zwany siecią rzeczną. -jeden z cieków jest nazwany rzeką główną, zwykle za rzeką główną uważa się ciek prowadzący najwięcej wody lub gdy źródła leża najwyżej. -rzeki główne odprowadzające swe wody bezpoś. do morza są ciekami I-rzędu, dopływy jej są ciekami
II-rzędu, dopływy cieków rzędu II śą ciekami III-rzędu.
Warunki Klim. występ. sieci rzecznej opady:
-strefa umiarkow. 200-500mm/rok,
-str. podzwrot. 400-500, -str.gorąca 700-1000.
Klasyfikacja rzek: -rz. mała 100-200km(długość cieku gł.), 1-10km2 (wielkość zlewni 1000km2)-rz.średnia 200-500km, 10-100km2,
-rz. duża 500-2500km, 100-1000km2. -rz. wielka pow.2500km, pow.1000km2.
Klasyfikacja rzek (czas występ.): -stale płynace, -sporadycznie wysychające, -okresowe,
-epizodyczne.
Oceany |
1350000000km3 |
2500 lat |
Lodowce |
27500000 |
1600- 9700 |
w.podziemne |
8200000 |
1400 |
Jez.,morza wew. |
205000 |
10-1000 |
Wilg. Glebowa |
70000 |
1 |
Wilg. Atm. |
13000 |
8dni |
Rzeki |
1700 |
16dni |
Woda w komórkach |
1100 |
Kilk. h. |
calosc |
1385990800 |
|