„TEST NA WEJŚCIU”

- czyli sprawdzian wstępny wiedzy z fizyki po gimnazjum i co z niego wynika.

mgr Józefa Kochelak

nauczyciel fizyki

w VIII LO w Szczecinie

Na początku każdego nowego roku szkolnego przeprowadzam w klasach I liceum „test na wejściu” sprawdzający wiedzę uczniów z fizyki zdobytej kiedyś w szkole podstawowej, a obecnie w gimnazjum.

Przeprowadzenie takiego testu i jego analiza pomaga mi zorientować się w poziomie wiedzy i umiejętności uczniów. Informacje takie są mi bardzo pomocne w realizacji programu na lekcjach w liceum oraz pozwalają na odkrycie młodych talentów.

Zadania do testów wybrałam z książki Teresy i Kazimierza Kutajczyk pod tytułem „Sprawdziany dla gimnazjalistów” wydanej przez WSiP w roku 2002. Starałam się tak wybrać zadania aby zawierały kluczowe osiągnięcia zawarte w podstawie programowej dla gimnazjum i standardy wymagań egzaminacyjnych.

Oto tekst sprawdzianu:

1. Która z niżej wymienionych właściwości zjawisk lub ciał nie jest wielkością fizyczną?

A. Grzmot B. Natężenie prądu C. Temperatura D. Gęstość

2. Materia występuje w trzech stanach skupienia: stałym, ciekłym i lotnym (gazowym). Wpisz do poniższej tabelki następujące nazwy: płatek śniegu, powietrze, rtęć w termometrze, sopel lodu, gliceryna w apteczce, para wodna.

Ciało stałe	Ciecz	Stan lotny (gaz)
................................................................................................	................................................................................................	................................................................................................

3. Kosmonauta, po wylądowaniu na powierzchni Księżyca, idzie ustawić aparaturę pomiarową. Które z poniższych zdań jest prawdziwe?

A. Kosmonauta jest w spoczynku względem Ziemi.

B. Kosmonauta porusza się względem statku kosmicznego.

C. Ziemia jest w spoczynku względem kosmonauty.

D. Statek kosmiczny porusza się względem Księżyca.

4. 
   
   
   Rysunek przedstawia wykres zależności prędkości od czasu dla pewnego pojazdu. Wartość przyspieszenia tego pojazdu jest równa


5. Rysunek przedstawia wykres zależności szybkości od czasu podczas ruchu prostoliniowego pewnego pojazdu.





b) Średnia szybkość pojazdu w ostatnich dwóch sekundach była równa

1. 2 m/s i większa niż w pierwszych trzech sekundach.

2. 2 m/s i taka sama, jak w pierwszych trzech sekundach.

3. 6 m/s i większa niż w pierwszych trzech sekundach.

4. 6 m/s i taką samą, jak w pierwszych trzech.

c) Podczas ruchu pojazd przebył drogę równą

A. 0 B. 36m. C. 42 m. D. 72 m.

6. Na Ziemi zachodzi rytmiczność przypływów i odpływów wód mórz i oceanów znajdujących się na jej powierzchni. Jest to skutek oddziaływania

A. sprężystego litosfery Ziemi. B. magnetycznego jądra Ziemi.

C. elektrycznego warstwy jonosfery. D. grawitacyjnego Księżyca.

7. Jaką pracę wykona turbina elektrowni o mocy 20MW w ciągu 1 godziny?

A. 72 000 MJ. B. 7 200 MJ. C. 1 200 MJ. D. 20 MJ.

8. Zosia wyjęła z lodówki kostkę masła i położyła na talerzyku leżącym na blacie kuchennym. W chwile po tym energia wewnętrzna

1. kostki masła i talerzyka zmalała.

B. kostki masła zmalała, a talerzyka wzrosła.

C. kostki masła wzrosła, a talerzyka zmalała.

D. kostki masła i talerzyka wzrosła.

9. 
   Rysunek przedstawia wykres zależności temperatury od czasu pewnej masy wody podczas jej stygnięcia.



Kształt wykresu sugeruje, że

10. 
    
    
    
    
    
    
    Oto nazwy czterech ruchów i cztery rysunki schematyczne przedstawiające ruchy.

Każdą nazwę połącz linią z odpowiednim rysunkiem.

11. Wpisz w puste pola dane dotyczące twojego miejsca we Wszechświecie.

Planetę już wpisano.


Planeta Gwiazda Galaktyka

12. Rysunki przedstawiają siły wzajemnego oddziaływania dwóch punktowych ładunków elektrycznych jednoimiennych.






q₁ q₂ q₁ q₂








q₁ q₂ q₁ q₂

3. 4.

1. Który rysunek jest błędny?

A. Rys. 1, 2 i 3 B. Rys. 1,2 i 4 C. Rys. 2,3 i 4 D. Rys. 1, 3 i 4

2. Który rysunek jest poprawny, jeżeli wartość ładunku q₂ jest dwa razy większa niż wartość ładunku q₁?

A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.

12. 
    
    
    Rysunek przedstawia wykres zależności natężenia prądu w przewodniku od czasu. Przez przekrój poprzeczny tego przewodnika w czasie 5 sekund przepłynął ładunek

14. W domowej instalacji elektrycznej o napięciu 220 V, zabezpieczonej bezpiecznikiem 16 A, włączono: dwie żarówki 60 W, żelazko o mocy 1000 W i rożen o mocy 1600 W. Oblicz maksymalną moc odbiornika energii elektrycznej, który można jeszcze włączyć do tej instalacji, nie powodując uszkodzenia bezpiecznika.

15. Słońce wysyła w przestrzeń międzyplanetarną między innymi: światło, fale radiowe, promienie UV i naładowane cząsteczki, zwane wiatrem słonecznym. Ziemskie pole magnetyczne chroni mieszkańców Ziemi przed

A. wiatrem słonecznym. B. promieniami UV.

C. światłem. D. falami radiowymi.

16. Natężenie prądu z wielkich generatorów może osiągnąć ponad 20 000A. Do przesyłania mocy takiego prądu używa się transformatorów, żeby

1. podwyższyć napięcie i natężenie prądu.

B. podwyższyć napięcie i obniżyć natężenie prądu.

C. obniżyć napięcie i podwyższyć natężenie prądu.

D. obniżyć napięcie i natężenie prądu.

17. Odległość między grzbietami fal na morzu jest równa 12 m. Jeżeli fale uderzają o brzeg 15 razy na minutę, to rozchodzą się z prędkością

A. 0,8 m/s. B. 3 m/s. C. 48 m/s. D. 180 m/s.













18. Na zwierciadło płaskie pada promień P, jak pokazuje rysunek.




Ten sam sprawdzian przeprowadziłam we wrześniu 2002 roku i 2003 roku. W roku 2002 sprawdzian pisało 171 uczniów a w 2003 roku 147 uczniów. Wyniki w jednym i drugim przypadku niewiele różniły się od siebie. Maksymalna ilość punktów za poprawne rozwiązanie testu wynosiła 30. Wyniki poziomu wiedzy uczniów po gimnazjum przedstawiam za pomocą histogramu, gdzie na osi „x” zaznaczam wyniki testu w procentach a na „y” ilość uczniów.




Największe problemy stwarzały uczniom zadania 4, 5, 9, w których należało dokonać obliczeń na podstawie danych odczytanych z wykresu (standard II). Słabo radzili sobie z zadaniami, w których należało zamienić jednostki i przekształcić wzory (standard I i IV). Najmniej osób rozwiązało zadanie 17, które wydawałoby się bardzo proste. Myślę, że wielu uczniów nie potrafiło odczytać ze zrozumieniem tekstu zadania i określić pojęcie częstotliwości i długości fali.

Analiza prac uczniów pozwala mi na wyrównanie braków w wiadomościach uczniów w klasie pierwszej, lecz jest to kosztem realizacji programu w liceum.

Chciałabym zwrócić się do nauczycieli fizyki w gimnazjach aby po trzech latach pracy pokusili się o przeprowadzenie takich testów „na wyjściu” w klasach III. Wyniki takie dadzą ogromną wiedzę i wskazówki do przyszłej pracy. Wciąż wszyscy uczymy się reformy i powinniśmy współpracować razem.

A. ½ m/s² B. 2/3 m/s²

C. 4/3 m/s² D. 2 m/s²

v, m/s

2

6

0

1

2

3

t, s

0 1 2 3 4 5 6 t, s

v, m/s

12

8

4

1. Wartość przyśpieszenia pojazdu w ciągu pierwszych trzech sekund była równa

A. 4 m/s² B. 8 m/s²

C. 12 m/s² D. 36 m/s²

1. temperatura wody malała proporcjonalnie do czasu.

2. woda najszybciej stygła w przedziale czasu 0-5 minut.

3. woda najwolniej stygła w przedziale czasu 25-30 minut.

4. końcowa temperatura wody i otoczenia była równa 25^oC

Ruch cząsteczki gazu

Ruch satelity

Ruch komety

Ruch końca wskazówki zegara

Ziemia

A. 25 C. B. 20 C.

C. 4 C. D. 4/5 C.

I, A

5

4

3

2

1

0 1 2 3 4 5 t, s

1

P

4

3

2

1. Która strzałka przedstawia promień odbity

A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.

2. Kąt zawarty między promieniem padającym i promieniem odbitym od zwierciadła jest równy 40^o. Kąt padania i kąt odbicia są równe

A. 40^o i 20^o B. 20^o i 20^o

C. 20^o i 40^o D. 40^o i 40^o




---