1. Co oznacza: DTP. word processing, multimedia publishing, web publishing.

Co oznacza DTP(desktop publishing)-drukarnia, word processing- tłumaczenie procesu, multimedia publishing - publikacje multimedialne, web publishing - publikacje internetowe (strony internetowe)

2. Co to jest barwa?

Wrażenie wzrokowe wywołane w mózgu przez promienie świetlne padające na oko. Są trzy rodzaje widzenia oka: skotopowe - rozróżnianie odcieni szarości, fotopowe - widzenie barw, meztotopowe - widzenie pośrednie. Złudzenia optyczne: indukcja przestrzenna - wpływ innych barw w otoczeniu, indukcja czasowa (bezwładność oka) - po zgaszeniu światła jakiś obraz jest wciąż przez nas widziany.

3. Atrybuty barwy.

kolor - jakościowa różnica barwy w widmie światła białego; światło białe - mieszanina czerwieni, pomarańczy, żółci, niebieskiego, zielonego, fioletowego i błękitnego- barwy monochromatyczne, nasycenie - odstępstwo od barwy białej, jasność - mówi jak wiele bieli zostało dodane lub ujęte z danej barwy.

4. Mieszanie barw:

Mieszanie świateł (addytywne, czyli dodawanie - proces polegający na dodaniu do siebie dwu lub więcej barw aby uzyskać barwy wynikowe) oraz mieszanie farb (subtraktywne, czyli odejmowanie - proces polegający na odejmowaniu barw w celu uzyskania wyniku ).

5. Trzy prawa Grassmanna.

1 Przy dowolnej ciągłej zmianie widma fal świetlnych barwa zmienia się w sposób ciągły

2. Przy składaniu promieniowań, barwa sumy nie zależy od składu widmowego składników a jedynie od ich barwy

3. Dowolną barwę da się przedstawić jako sumę trzech liniowo niezależnych barw

6. Barwy dopełniające

Pary barw, które połączone z sobą w równych proporcjach dają (w zaleźności od metody łączenia) - czerń, biel, lub szarość. Barwy dopełniające to pary barw dopełniające się do achromatyczności. Najczęściej są przedstawiane jako barwy leżące naprzeciwko siebie w kole barw.

7. Modele barw

HSV lub HSB(ang. Hue Saturation Value) - model opisu przestrzeni barw Model HSV nawiązuje do sposobu, w jakim widzi ludzki narząd wzroku, gdzie wszystkie barwy postrzegane są jako światło pochodzące z oświetlenia. Według tego modelu wszelkie barwy wywodzą się ze światła białego, gdzie część widma zostaje wchłonięta a część odbita od oświetlanych przedmiotów.

RGB - jeden z modeli przestrzeni barw, opisywanej współrzędnymi RGB. Jego nazwa powstała ze złożenia pierwszych liter angielskich nazw barw: R - red (czerwonej), G - green (zielonej) i B - b/ue (niebieskiej), z których model ten się składa. Jest to model wynikający z właściwości odbiorczych ludzkiego oka, w którym wrażenie widzenia dowolnej barwy można wywołać przez zmieszanie w ustalonych proporcjach trzech wiązek światła o barwie red, green, blue, czyli światła o odpowiedniej częstotliwości fali elektromagnetycznej. Z połączenia barw RGB w dowolnych kombinacjach ilościowych można otrzymać szeroki zakres barw pochodnych, np. z połączenia barwy zielonej i czerwonej powstaje barwa żółta. Do przestrzeni RGB ma zastosowanie Synteza addytywna, w której wartości najniższe oznaczają barwę czarną, najwyższe zaś białą. Model RGB jest jednak modelem teoretycznym a jego odwzorowanie zależy od urządzenia co oznacza, że w każdym urządzeniu każda ze składowych RGB może posiadać nieco inną charakterystykę widmową, a co za tym idzie, każde z urządzeń może posiadać własny zakres barw możliwych do uzyskania. Model RGB miał pierwotnie zastosowanie do techniki analogowej, obecnie ma również do cyfrowej. Jest szeroko wykorzystywany w urządzeniach analizujących obraz (np. aparaty cyfrowe, skanery) mają 8 bitów; w oparciu o ten model powstają monitory i skanery 256"256* 256= 16.8 mln barw.

CMY(cyan, magneta, yellow)- wadą jest to że nie nadają doskonałej czerni, więc utworzono CMYK;

CMYK - zestaw czterech podstawowych kolorów farb drukarskich stosowanych powszechnie w druku kolorowym w poligrafii i metodach pokrewnych (atramenty, tonery i inne materiały barwiące w drukarkach komputerowych, kserokopiarkach itp.). Na zestaw tych kolorów mówi się również barwy procesowe lub kolory 1 CMYK to jednocześnie jedna z przestrzeni barw w pracy z grafiką komputerową

Skrót CMYK powstał jako złożenie pierwszych Liter angielskich nazw kolorów prócz koloru czarnego, z którego wzięto literę ostatnią, ponieważ Litera B jest skrótem jednego z podstawowych kolorów w analogicznym skrócie RGB. (Inne, mniej popularne i chyba mniej przekonujące rozwinięcia skrótu Kto Key color, Karbon lub Kontur) barwy mogą być realizowane na RGB ale nie odwrotnie, w tym modelu dod3~a jest jeszcze jedna brawa "czarna", ponieważ w modelu CMY nie jest możliwe uzyskanie idealnej czarnej barwy.

8. Gama barw. zestaw barw jakie zosta1y użyte do namalowania obrazu.

Patrząc na obraz możemy określić, jakie barwy w nim występują albo inaczej, w jakiej gamie kolorystycznej został namalowany. Jeśli artysta posłużył się kolorami z całego obwodu koła barw, powiemy wówczas, że obraz został namalowany w szerokiej gamie barw. W takiej gamie kolory zimne i gorące silnie ze sobą kontrastują. Gdy artysta wybrał do obrazu kolory leżące w kole barw blisko siebie po stronie gorącej lub chłodnej, gamę taką nazywamy wąską. Jeśli będzie to grupa barw ciepłych (gorących) - powiemy, że obraz został namalowany w wąskiej gamie barw ciepłych. Jeśli chłodnych - będzie to wąska gama barw chłodnych.

9. Znaki niedrukowalne (znaki kontrolne, kody sterujące)

Wszystkie znaki występujące w treści tekstu zapisanego cyfrowo (komputerowo), których nie widać na ekranie monitora i w druku. Są to zarówno znaki wprowadzane przez osobę piszącą (wprowadzane z klawiatury symbole spacii, entera, tabulatora oraz inne kody wstawiane zazwyczaj kombinacjami klawiszy), jak również znaki wstawiane do tekstu automatycznie przez oprogramowanie do edycji (znaki dzielenia wyrazów, zakończenia linii, końca strony itp.).

10. RASTERYZACJA

fotograficzna - im więcej punktów, tym ciemniejsza, gdy odwrotnie jaśniejsza; cyfrowa- komórka rastrowa, w której regulujemy laser, czyli ilość kropek; wszystkie dają czarne, nic - białe, trochę - szare, przy dużej ilości komórek mamy całe duże obszary, strony.

11. Atrybuty rastra:

Liniatura(częstotliwość)- określa, ile rzędów plamek rastrowych znajduje się na długości jednego cala, mierzone w lpi; mała liniatura obrazu - szorstki, duża - gładki, komórka rastrowa malutka, poziom szarości zależy od ilości kropek rastra;

Kąt rastra- kąt nachylenia rastra do poziomu (kąt skręcenia);

Kształt plamki rastrowej- określa wygląd plamki, inny kształt plamki (np. owal zamiast kropki), daje lepsze efekty wizualne, lepszą jakość.

12 "Zasada16" związana jest z następującymi problemami

Jaką można uzyskać liniaturę rastra przy danej rozdzielczości korzystając ze wszystkich 256 poziomów szarości, jaka jest najmniejsza rozdzielczość przy danej liniaturze rastra?

Wykorzystywany wzór: Lr= Rw/16;

dane Lr= 150dpi.; Rw=?;

rozw.: Rw= 16*Lr= 16*150= 2400dpi lub więcej - rozdzielczość min. 2400dpi

13. Ograniczenie PostScriptowe na liczbę poziomów szarości.- Zgodnie ze wzorem:

Ilość poziomów szarości = {rozdzielczość naświetlania / liniatura rastral

możliwe jest teoretyczne uzyskanie dowolnej liczby poziomów szarości. Jednak ze względu na ograniczenia PostScriptu będące wynikiem kodowania ośmiobitowego, systemy oparte na tym języku opisu strony umożliwiają uzyskanie jedynie 256 poziomów.

14. Rodzaje plamki rastrowej: okrągłe, owalne, kwadratowe lub stochastyczne­ - losowe; Plamka złożona jest z kropek, kształty plamek są nieregularne

15. Posteryzacja- skokowa zmiana mniejszej ilości poziomów szarości (czyli przejście z jednego poziomu szarości do drugiego). Nie może być zbyt duża rozdzielczość, ponieważ występuje efekt dot gain -wzrost plamki rastrowej (wynika ze zbyt dużych rozdzielczości obrazu, plamki się zlewają)

16. Obraz cyfrowy i analogowy:

analogowy- pozytyw (odbitka), negatyw (film), diapozytyw (slajd), obraz malarski, rysunek, rejestrowany przez aparat fotograficzny lub malowany. Obraz analogowy zamieniany jest na układ kwadracików /pikseli/, w obrębie których zostaje przypisany określony, jednakowy poziom barwy. Dokładność odwzorowania można regulować przy pomocy wielkości piksela; cyfrowy- przybliżenie obrazu analogowego tworzone przy pomocy bitów: urządzenia: skaner, fotograficzny aparat cyfrowy, kamera cyfrowa, program graficzny;

cyfrowy na analogowy: monitor, drukarka komputerowa, naświetlarka, maszyna drukarska

17. Rozmiar pliku obrazu cyfrowego (wzór):

Rozmiar pliku w kB=(rozdzielczość obrazu ppi)' (szerokość cale)*(wysokość cale)'(głębia bitowa)/8192.

18. Parametry obrazu cyfrowego:

głębia bitowa- ilość bitów przechowująca informację dla jednego piksela obrazu cyfrowego (1-39bitów/piksel); programy graficzne 1,8,24bitów/piksel; skanowanie: 24, 64bitów/piksel; rozdzielczość obrazu- związana z rozdzielczością urządzeń we. I WY., ilość pikseli na jednostkę długości (ppi), dla skanera ppi lub spi (ilość próbkowań); aparaty cyfrowe 1024-8192 pikseli w poziomie i w pionie; monitory od 60 do 120 ppi;

rozmiary obrazu w calach - wysokość/szerokość;

rozmiar pliku kilobajtach- rozmiary pliku, rozmiar pliku w kB=(rozdzielczość obrazu ppi)*(szerokość cale)*(wysokość cale)*(głębia bitowa)/8192;

format zapisu -grafika wektorowa - przeliczanie; grafika bitowa (bitmapowa)­wypełnianie mapę bitami.

19. Grafika bitmapowa- obraz przedstawiony jest za pomocą mapy bitowej zapisywanej w różnych formatach, wadąjest pixelizacja przy powiększaniu

wektorowa- obiekty obrazu opisane są za pomocą wzorów matematycznych. Daje to lepsze efekty przy pomniejszaniu lub powiększaniu obrazu, brak pixelizacji.

20. Format zapisu bitmap:

T1FF- Struktura formatu TIFF (Tagged-Image File Format) została tak opracowana, by ułatwiać wymienianie danych obrazowych między aplikacjami i platformami komputerowymi. TIFF jest w zamierzeniu niezależny od specyfikacji systemu operacyjnego, środowiska programowego, kompilatorów i procesorów. Celem jego twórców stało się nadawanie strukturalności danych w taki sposób by można było łatwo dokonywać rozszerzeń formatu.

Bitmapa może mieć dowolny rozmiar, rozdzielczość, głębia bitowa: 1,4,3,24,31. poziomy szarości, RGB lub CMYK, z kompresją lub bez.

GIF- Format GIF został stworzony przez CompuServe Incorporated. Plik GIF pomyślano jako ciąg danych przetwarzanych liniowo (stworzono go również z myślą, o tym, by służył jako sieciowy protokół przesyłania danych obrazowych) Format ten nie pozwala na przechowywanie obrazów o większej niż 256 liczbie kolorów (indeksowanych); glębia=8; rodzaje: GIF87a, GIF89a.

21. Formaty zapisu grafiki wektorowej: formaty zorientowane obiektowo, więcej informacji niż w bitmapach.

EPS- Encapsulated PostScript, Plik EPS nie zawiera specyficznych dla konkretnych drukarek elementów opisu strony stanowiąc dzięki temu "bezpieczny" sposób wymiany prac postscriptowych.

DCS- desktop Colour Separation.

WMF- Windows MetaFile

CDR - plik z corela

22. Kompresja obrazów:

bezstratna- pozostaje pełna informacja o kolorach i parametrach,

stratna JPEG Algorytm ten wykorzystuje właściwość, że w obrazie sąsiednie piksele zazwyczaj niewiele się od siebie różnią Dlatego obraz najpierw koduje się umieszczając w nim zamiast wartości poszczególnych pikseli wartość piksela odjąć wartość predyktora obliczonego na podstawie sąsiadujących: jednego, dwóch lub trzech pikseli. Dopiero na takim materiale odbywa się kompresja arytmetyczna lub Huffmana, kompresja fraktalna- w pliku przechowywana jest informacjaa na temat tworzenia obrazu, a nie sam obraz. Używane są w tej kompresji fraktale - regularne Obiekty geometryczne z cechą podobieństwa

23. Krzywa tonalna - krzywa pokazująca zależność między obrazem analogowym (wejściowym) a obrazem cyfrowym (wyjściowym).

24. Histogram - pojęcie statyczne - to wykres bitowy. gdzie na osi OX są przedstawione przedziały klasowe. na osi OY zapisana jest częstość występowania klas Histogram- mówi, ile jest pikseli w danym odcieniu koloru (podobnie jak histogram ze statystyki)

25 Kalibracja urządzeń Jest to Jak najlepsze ustawienie urządzeń. aby jak najlepiej odzwierciedlały kolory. Kalibruje się: monitory, skanery, drukarki Kalibracji można dokonywać ręcznie, korzystając z gotowego wzorca barw, lub tez automatycznie

Kolejność kalibracji urządzeń:

-ustawienie "gamma" dla monitora

-ustawienie punktu bieli

-wprowadzenie współczynnika RGB ustalającego punkt beli

Podczas kalibracji wpływa się na kształt krzywej tonalnej danego urządzenia

26. Dominanta barwna- defekt złych ustawień skanera lub skutek starzenia się elementu oświetlającego w skanerze - skan białej kartki nie jest idealnie biały - otrzymujemy np. jakiś odcień

27. System zarządzania barwami CMS(Colour Management System)- odwołanie się do modelu barw la*b* Tworzy się profile. MUSI się znaleźć punkt wspólny przy przesyłaniu danych. Tym punktem jest model la*b*. Profil - odchylenie od wzorca (tablica poprawek) CMS posiada profile do wielu markowych monitorów CMS dla monitora analizuje punkt bieli i dla tego punktu reguluje parametr gamma Najważniejsze systemy zarządzania barwami:

CMS FotoTrue(AGFA), BitColour(Eleclronics for Imaging), Kodak CMS Barco{Graphics CMS).

28. TAC(Tolal lVea Coverage)- współczynnik pokrycia, aby zmniejszyć parametr TAC, stosuje się mechanizm CCR. spotyka się również Inną nazwę generowanie czerni.

29. Mechanizmy CCR(Component Colar Reploccement)-generowanie czerni (Black Generation)- stosuje się dla zmniejszenia TAC,

UCR - Usuwanie składowej achromatycznej (Under Colour Removal) w procesie przygotowywania wycia9ów CMYK. Zastąpienie pewnej ilości komponen1ów barwnych w cieniach obrazu (inaczej niż GCR), dających w efekcie neutralną szarość, odpowiednią ilością składowej czarnej.

GCR - (Gray Component Replacement) - zamiana szarego składnika ,GCR odtwarza tylko część neutralnej szarości przy pomocy czarnego atramentu; wykorzystuje się przy szczegółach w światłąch i cieniach oraz przy barwach pastelowych - mocno pogłębia kontrast

30. USM(wyostrzanie obrazu)- technika maskowania nieostrości - obraz o złej jakości, tworzony jest obraz o jeszcze niższej jakości, następnie odejmuje się od obrazu złej jakości jego gorszą kopię, dzięki temu następuje wyostrzenie obrazu. Efektu uboczne: - aureola - cętkowanie - zaplamienia

31. Efekt aureoli, cętkowania, zaplamienia - występują jako efekt uboczny przy zastosowaniu techniki USM

32. Rodzaje skanerów:

skanery bębnowe- jako sensorów używają fotopowielaczy (PMT Photo Mulltiplier Tube). będących w stanie bezbłędnie zanalizować nawet najsłabszy strumień światła. Oryginał mocowany Jest na przeźroczystym bębnie, wprawiany w szybki ruch obrotowy I skanowany linia po linii dzięki powolnemu przesuwaniu zespołu PMT Wbudowany procesor braw dokonuje separacji kolorów i wprowadza na wyjście urządzenia trzy lub cztery barwne składowe obrazu Starsze skanery bębnowe pracują Jeszcze analogowo, tak więc dane o pikselach muszą z taką samą szybkością z jaką dostarcza ich zespół skanujący być przez komputer ras trujący przekształcane w raster i z pomocą urządzenia naświetlającego zapisywane na kliszy offsetowej

skanery płaskie , skanery CCD(Charge Copuled Device). czyli urządzenia o sprzężeniu ładunkowym. są niedrogimi elementami półprzewodnikowymi, pokrewnymi tranzystorom. o bardzo nie wielkich wymiarach CDD tworzą długie szeregi czujników. przesuwających się jako całość nad dokumentem i analizujących punkty równoległe całymi liniami. Czujniki CCD również przekształcają światło VI sygnał elektryczny. lecz inaczej niż w skanerach bębnowych - dokument - jest tu Jedynie umieszczony na nieruchomym stole, co pozwala również sztywne i nieporęczne oryginały

Skanery ręczne: Skanują stronę podczas ręcznego przesuwu urządzenia przez użytkownika. Zalety ręcznego skanera niski koszt, elastyczność. niewielkie wymiary Wadami: niestabilny obraz. niskie rozdzielczości (zwykle 200 do 400 punktów na cal).

33. Parametry skanera:

gęstość optyczna- max zakres gęstość rejestrowalna przez skaner:

rozdzielczość optyczna- jest uzyskiwana sprzętowo i mówi ile punktów można uzyskać zarówno w pionie jak i poziomie,

rozdzielczość interpolowana- uzyskiwana programowo, interpolacja - sztuczne tworzenie trzeciego punktu pomiędzy dwoma punktami juz istniejącymi, stworzenie dodatkowej Informacji, jej uśrednienie i zastosowanie do Informacji już istniejącej - w niektórych wypadkach może spowodować efekt odwrotny do zamierzonego

34. OCR(Optical Character Recognition)- oprogramowanie do optycznego rozpoznawania znaków, program do obróbki zeskanowanego tekstu (przetwarzanie do postaci tekstowej). możliwość uczenia się programu do rozpoznawania różnych znaków w trakcie obsługi.

A VR - program rozpoznający głos i przetwarzający go na format tekstowy

35. Profesjonalne techniki drukarskie

Druk wypukły - nazywany często typografią. Chodzi o rodzaj druku, polegający na odbiciu farby drukarskiej (naniesionej na wypukłych elementach drukujących) na papierze poprzez bezpośredni docisk matrycy do papieru. Dawniej często stosowano tę technikę do drukowania banknotów. Obecnie, pomimo dużego rozwoju druku wypukłego, nie wykorzystuje się już typografii w tym celu.

Druk płaski - miejsca drukujące oraz niedrukujące znajdują się na tym samym poziomie. Odbitki powstają dzięki temu, że elementy drukujące przyjmują farbę a niedrukujące nie. Rozróżniamy dwa rodzaje druku płaskiego.

Pierwszy z nich to metoda bezpośrednia, czyli litografia. Polega ona na tym, iż forma drukowa ma bezpośrednią styczność z podłożem drukowym. Dawniej, tak samo jak druk wypukły, również litografię wykorzystywano do drukowania banknotów. Jednak z powodu jej małej wydajności zaprzestano produkcji środków pieniężnych w taki sposób. Obecnie bezpośrednią metodę druku płaskiego wykorzystuje się przeważnie w grafice artystycznej.

Drugą metodą jest offset, czyli technika pośredniego drukowania płaskiego. W tym wypadku farba drukarska przenoszona jest wpierw na element pośredni a dopiero potem na podłoże (papier). Chodzi o bardzo dokładną i wydajną technikę druku. Najczęściej stosowana jest do opakowań produktów masowych (lody, farby, jogurty...).

Druk wklęsły - inaczej nazywany również drukiem wgłębnym. W tym wypadku elementy drukujące znajdują się poniżej elementów niedrukujących. Farba drukarska nanoszona jest na cały cylinder, po czym za pomocą rakla (narzędzie służące do usuwania nadmiaru farby) zgarniana jest z elementów niedrukujących. Farba, która pozostała we wgłębieniach, przenoszona jest na podłoże drukowe. Również w tym wypadku rozróżniamy dwie metody - wklęsłodruk „mokry” oraz „suchy”. Pierwszy z wymienionych polega na tym, iż w procesie drukowania stosuje się nawilżony papier, który jest bardziej miękki i tym samym wnika głębiej w elementy drukujące cylindra. Z metodą „mokrą” wiąże się jednak jedna wada - papier podczas suszenia się kurczy, zmniejszając tym samym wydrukowany rysunek.

Przeciwieństwem jest metoda druku „suchego”. Z związku z tym, że jest ona bardziej wydajna i nie dochodzi do kurczenia obrazu, jest częściej stosowana.

Oprócz powyższych technik drukowania istnieje również sitodruk, którego początki sięgają malowania szablonowego. Twórcami metody sitodruku są Japończycy. Stosowali oni szablony zwane katagami (papierowe wzory nanoszone były na siatki z ludzkich lub zwierzęcych włosów). Obecnie szablon tworzy światłoczuła warstwa nie przepuszczająca farbę.Sitodruk wykorzystywany jest do drukowania wielkoformatowego jedno- lub wielobarwnego. Olbrzymią jego zaletą jest również fakt, iż umożliwia stosowanie różnego rodzaju podłoża (różne kształty, papier, tektura, płyty PCV, metale, folie, szkło). Najczęściej stosowany jest do opakowań kosmetyków, płyt CD oraz wyrobów technicznych.

36. Elementy arkusza:

pasery - znaki w postaci celowników, ułatwiające precyzyjne pozycjonowanie klisz zawierających kolejne barwy składowe względem siebie

sznyty (crop-marki) - znaki w postaci Cienkich kresek znajdujące się poza formatem strony. pokazujące w których miejscach przycięta ma być publikacja po wydrukowaniu

37. RIP(Raster Image Procesor) - procesor ras trujący; lego dwoma głównymi zadaniami są Interpretacja strumienia danych PostScriptowych i rastrowanie (inaczej rendering) dla urządzenia wyjściowego, w ramach jego rozdzielczości RIP przetwarza dane Postscriptowe na postać odpowiednią do wydruku lub naświetlania. Wpierw program Interpretuje rozkazy Postscriptowe i przekazuje je - wraz z parametrami zlecenia takimi jak format papieru, orientacja arkusza, negatyw, czy pozytyw. naturalna czy odwrócona kolejność stron do rasteryzatora, który przekształca wszystkie strony w układ drobniutkich punkcików - bardzo gęstą mapę bitową - do drukarki lub naświetlarki. Obejmuje także rastrowanie obrazów półtonowych; dodatkowo, przy wyciągach barwnych, należy uwzględnić różne kąty rastra.

38. Naświetlarka - zapisuje na kliszy wygląd strony wzorcowej, następnie ten negatyw wykorzystywany jest do naświetlenia płyty drukarskiej, z która będzie wykorzystana do wykonania wydruku końcowego Istnieją także naświetlarki które wykorzystują zamiast kliszy płyty poliestrowe, są także takie które całkowicie pomijają ten etap zapisu I przesyłają Informacje bezpośrednio do urządzeni drukarskiego.

39. Separacja barwna - rozkładanie barw na składowe (zwykle cztery), które po ponownym złożeniu (w trakcie drukowania) oddadzą kolory oryginalne; Separacje barwne (rozbarwienia) Oddzielne wydruki (najczęściej od razu na filmie fotograficznym pochodzącym z naświetlarki) dla każdej barwy podstawowej w modelu CMYK i/lub tzw specjalnej (np. z palety Pantone) , niezbędne do uzyskania kolorowego druku nakładowego.

40. PostScript - uniwersalny język opisu strony opracowany przez firmę będący obecnie standardem w zastosowaniach poligraficznych. Jest równocześnie kompletnym Językiem programowania, opartym na architekturze stosu oraz notacji postfixowej - odwrotnie niż w notacji polskiej. Pozwala on więc nie tylko opisać precyzyjnie wygląd strony, ale także wykonywać złożone operacje na dostarczonych danych (np. wykonywanie rozbarwień czy też wyliczenie zbioru Mandelbrota).

41. krzywe Beziera - najczęściej stosowany w grafice typ krzywych - ścieżek zdefiniowanych przez położenie czterech punktów dwóch końców zwanych węzłami oraz tzw. punktów kontrolnych opisujących kąt nachylenia. Nazwa pochodzi od nazwiska francuskiego inżyniera pracującego dla firmy Renault, który stworzył formuły matematyczne opisujące krzywe stosowane w projektowaniu samochodów

---