1.Wprowadzenie
Przedmiotem normy jest pomiar twardości metali sposobem brinella polegający na eciskaniu w określonym czasie w badana próbkę pod dzialaniem sily obciążającej przyłożonej prostopadle do jej powierzchni twardej kulki stalowej lub z węglików spiekanych.Twardosc tym sposobrm okresla się na podstawie średnicy odcisku kulki zmierzonej po jej obciążeniu.
Kulka stalowa-do twardości metali do 450HB Z węglików spiekanych do 650HB
Srednice kulek-10, 5, 2,5 , 2, 1
Twardości Brinella HB, HBS, HBW Dokładności w jednostkach
Twardości Brinella :
Do 10 0,01
Powyżej 10 do 100 0,1
Powyżej 100 1
Wzor:
2.Cel Cwiczenia
Dokonac pomiary twardości probki metoda Brinella
Metodyka pomiaru
Zastosowania w ćwiczeniu numer 1 metoda Brinella polega na staty-cznym wciskaniu twardej, kalibrowanej kulki o średnicy D w powierzchnię metalu obciążeniem wywołanym siłą F. Twardość Brinella jest to stosunek siły obciążającej F do powierzchni czaszy odcisku i oznacza się ją symbolem HB.
gdzie: n - współczynnik (najczęściej 30, 10, 5, 2.5, 1)
D - średnica kulki (najczęściej 10, 5, 2.5 mm)
d - średnica odcisku w metalu [mm]
Wartość współczynnika n powinna być tak dobrana, aby uzyskać odcisk o średnicy d wynoszący od 25% do 60% D.
Wartości twardości HB wyznaczone przy użyciu kulek o różnej średnicy można porównać tylko wtedy gdy zachowana jest stała wartość współczynnika n. Próba twardości metodą Brinella stosowana jest do badania twardości metali o twardości nie przekraczającej 650
Rockwell
1.Przy pomiarze twardości metoda rockwela stosuje się dwa rodzaje skali w zależności od rodzaju wgłębnika C i B.Dla skali C rockwel wgłębnikiem jest stozek diamentowy o kacie wierzcholkowym 120 stopni, zakończony czasza kulista o promieniu 0.2mm, obciążenia:
Fo=10kg, F1=140kg, k=100(wartość stala zalezna od wgłębnika.
Natomiast wskali B rockwela wgłębnikiem jest kulka stalowa o średnicy 1/16~1,59mm
Obciążenia: Fo=10kg, F1=90kg,k=130(wartość stala zalezna od wgłębnika)
Przy podawaniu twardości rockwela stosuje się podzial na dwie skale tj:kolejno HRC i HRB.
Zakres stosowania poszczególnych skal jest następujący:
a)skale C stosuje się do pomiaru twardości stali weglowych i stopowych w stanie zahartowanym ulepszonym cieplnie(zakres 20 do 67 HRC)
b)skale B do pomiaru twardości stali weglowych i stopowych w stanie zmiękczonym lub znormalizowanym oraz stopow metali niezależnych(zakres 35 do 100 HRB)
Metodyka pomiaru
Pomiar twardości metoda rockwela polega na wytlaczaniu w badany material pod obciążeniem F kulki stalowej kontowanej o średnicy D. Miara twardości HB w tej metodzie jest stosunek sily F do powierzchnii czaszy kulistej powstałej w materiale w wyniku dzialania na kulke pomiarowa sily nacisku F w kg(N).Twardosc rockwela wyznacza się na podstawie głębokości odcisku wykonanego w materiale przy dwustopniowym wciskaniu stozka diamentowego lub kulki stalowe.