RYTMY BIOLOGICZNE:

To cykliczne zmiany fizjologiczne procesów zachodzących w czasie, u wszystkich organizmów żywych. Zależą od czynników zew., związanych z porami roku i zjawiskami astronomicznymi i wewnątrzustrojowych (endogennych), związanych z tzw. Zegarem biologicznym.

Najlepiej zbadane są rytmy okołodobowe, które u wyższych ssaków i człowieka dotyczą:

- przemiany materii, podziałów komórkowych, temp. ciała, wydzielania niektórych

hormonów (np. wzrostu), ciśnienia tętniczego krwi, sprawności umysłowej.

Rytmika tych zjawisk jest tylko częściowo zsynchronizowana z rytmiką snu i czuwania, ponieważ odwrócenie dobowego rytmu dopiero po dłuższym czasie powoduje zmianę cyklu wahań innych funkcji fizjolog. Jest to m.in. przyczyną uciążliwości pracy zmianowej, i trudności przystosowania się ludzi do różnych stref czasowych.

U człowieka duże znaczenie mają sygnały ze środowiska społecznego, ważne są również rytmy miesięczne (np. cykl miesiączkowy u kobiet).

Czynniki, od których biorytmy zależą:

- środowisko życia - światło

- zmiany sezonowe - wahania dobowe

- czynniki genetyczne - praca narządów zmysłów

- temperatura

Rodzaje biorytmów:

• krótkotrwałe

• długie - kilkuletnie

---