Temat: Przyczyny, rodzaje i skutki inflacji.
Inflacja (łac. „inflacio - rozdęcie) podlega mu rynek pieniężny. Mamy do czynienia z nadmiarem pieniądza w obiegu. Inflacja to proces ciągłego wzrostu ogólnego poziomu cen rynkowych w danym okresie czasu, najczęściej spowodowany tym, że globalny popyt w gospodarce przewyższa podaż.
Przyczyny inflacji:
rosnące koszty produkcji - spowodowane wzrostem cen materiałów, podatków, odsetek (przyczyny po stronie producenta);
po stronie popytu - jest to nadmierny popyt spowodowany posiadaniem przez ludzi za dużo pieniędzy i zbyt szybkim wzrostem płac;
w budżecie państwa - wydatki są większe od dochodów lub powstają wydatki nieplanowane;
nadmierny popyt inwestorów - wzrastają ceny maszyn, urządzeń i rosną ceny usług budowlanych;
wzrost eksportu - zmniejsza się podaż, co powoduje wzrost ceny.
W zależności od tempa wzrostu cen możemy wyróżnić inflację:
pełzająca - wzrost nie może być większy niż 10%;
krocząca - ogólny wzrost musi wynosić między 10 - 20%;
galopująca - między 20 - 200%;
megainflacja - między 200 - 600%;
hiperinflacja - powyżej 600%.
Typy inflacji:
podażowa (kosztowa) -źródłem inflacji kosztowej jest wzrost kosztów produkcji i wytwarzania dóbr i usług przerzucany na konsumenta w postaci wzrostu cen;
strukturalna - kiedy zmienia się struktura produkcji;
dochodowa - źródłem jest walka o podział dochodów pomiędzy różne grupy społ.;
ukryta - trwała nadwyżka popytu nad ograniczoną podażą dóbr i usług przy względnie stałym i administracyjnym, regulowanym poziomie cen.
Skutki i konsekwencje inflacji:
powoduje redystrybucję (podział) dochodu narodowego na rzecz grup bogatszych kosztem ludzi biedniejszych;
spadek wartości pieniądza (deprecjacja);
zniechęca do oszczędzania;
obniża ciężar spłacanych kredytów;
niszczy rachunek ekonomiczny - powoduje duże zamieszanie w kalkulacji kosztów produkcji;
rodzi niepewność co do oczekiwanych zysków, przez co zniechęca do podejmowania ryzykownych inwestycji;
powoduje wzrost stopy oprocentowania kredytów;
osłabia eksport - waluta krajowa stopniowo traci na wartości w stosunku do innych walut;
prowadzi do dewaluacji (spadku) waluty;
wprowadza zamieszanie na rynku papierów wartościowych, przez co zakłóca system finansowy kraju;
obniżenie realnych dochodów ludności.
Grupy, które tracą na inflacji:
grupy społ., które mają stałe dochody (renciści, emeryci, studenci biorący stypendia);
wierzyciele (ci, którzy pożyczają komuś pieniądze);
inwestorzy, którzy nie wiedzą w jakim czasie ich nakłady się zwrócą;
oszczędzający.
Sposoby walki z inflacją:
hamowanie wzrostu cen przez odpowiednie hamowanie wzrostu płac;
dążenie do likwidacji deficytu budżetowego;
odpowiednio regulować dopływ pieniądza do obiegu za pośrednictwem polityki banku centralnego;
likwidacja monopoli i dążenie do konkurencji doskonałej.
Mierniki inflacji:
indeks cen dóbr produkcyjnych;
indeks cen dóbr konsumpcyjnych;
deflator produktu narodowego brutto.