Kuklturoznastwo - wykład 4
Dawniej ludzie byli mniej zainteresowani życiem niż współcześnie. Kultury agralne miały mały kontakt z innymi kulturami - konserwowano szereg nakładów, nie poszukiwano nowości. Starsi mieli władzę nad młodymi i trzymali życie konserwatystyczne. Dawniej ludzie żyli w zamkniętych społeczeństwach. Dzisiejsza pozycja człowieka w rodzinie jest wiadoma, natomiast kilka tysięcy lat temu człowiek nie był tak ważny dla formuły życia, chociaż zależało to też od tego, jaką pozycję miał w społeczeństwie. Miejsce dziecka w rodzinie było nijakie, dziecko było narzędziem np. do pracy - dziecko było bo było. Śmiertelność dawniej była bardzo wysoka. Nie przywiązywano się więc tak mocno do dziecka jak współcześnie. Uczucie rodzicielskie nie było takie samo jak dzisiaj.
Dawniejsze społeczeństwa są w pewnym stopniu podobne do współczesnych, jednak bardziej się różnią. Formuła odczytywania znaków dawniejszych społeczeństw - nie mamy takiej informacji, która świadczyła by o tym, że posiadamy całą wiedzę wczesnych społeczeństw. Nie jesteśmy w stanie powiedzieć o nich wszystkiego, mimo pozostawionych pewnych informacji.
Wszystkie wczesne społeczeństwa były społeczeństwami wiejskimi - związanymi z rolą. Ma to dużu wpływ ma społeczeństwa współczesne. Ludzie żyli na wsi lub byli związani z rolniczym trybem zycia. Nawet w miastach funkcjonowało się w wiejski sposób. Było jedno misjce centrum, natomiast pozostałe „elementy” były życiem wiejskim.
Nastąpił dynamiczny rozwój strefy. W XVII wieku dużo dał wielki rozwój. Ten rozwijający się przemysł zatrudniał praconików. Powstały wielkie rzeźnie, piekarnie. Ludzie zaczęli otrzymywać gratyfikację finansową. Struktura społeczeństw była zdynamizowana pod względem samowystarczalności.
Pod koniec XIX wieku przechodzi się z życia wiejskiego w miejskie. W Polsce nastapiło to pod koniec lat 40.
O kulturze wiejskiej, pierwotnej, nie jesteśmy w stanie powiedzieć wszystkiego. Występowała różnorodność w społeczeństwach. Na pewno istniała hierarchia w społeczeństwie, jak i w rodzinie.
Praca odgrywała dużą rolę. Stosowano wyższą technikę w pracy roliczej - posługiwano sie pługiem. Ludzie dzięki tej pracy otrzymywali elementy potrzebne do ich życia, ale również ograniczała im życie. To byli ludzie ciężko pracujący. Posługiwano sie bardzo prymitywnymi narzędziami. Ciężka praca rolników była przedmiotem degradacji społeczeństw. Pojawia sie różnorodność społeczna, ze względu na rodzaj pracy. Obserwując malowidła przedstwiające ludzi pracujących, możemy zauważyć tą ciężką pracę, narzędzia jakimi sie posługiwano. Ciężką pracę umilał np. flecista grający przy fizycznych robotnikach.
Systemy wioskowe były systemami wspólnot rolinoczych, gdzie trzymano zboże, a wielkie spichlerze posiadali władcy.
Wytworzyła sie nierówność społeczna ze względu na posiadanie, np. spichlerza - jeden miał ogromny spichlerz, a drugi mały. Jako społeczeństwa ludzkie żyjące w grupach społecznych musimy być gotowi na nierówność społeczną.
Powstała polityka na rzecz pomocy, która ma zabezpieczyć życie najsłabszym, czyli polityka społeczna. Na pewno występowało pomocnictwo społeczne, będące całkiem inaczej interpetowane niż współcześnie. Kiedyś pomoc była o wiele mniejsza niż teraz, gdyż społeczeństwa dawniej nie potrafiły pomagać, bo nie były do tego przystosowane. My dochodziliśmy do współczesnego wymiaru możliwości ludzkiej. Teraz ludzie są bardziej wrażliwi.
Informacje były przekazywane dłużej niż dzisiaj, ponieważ przepływ informacji następował „z ust do ust”, czyli pocztą pantoflową. Nie było telefonów, internetu, więc informacja krążyła i przepływała wolniej.
Wojna - człowiek jest największym wrogiem ludzkości i natury. Człowiek niszczy wszystko co jest wokół niego. Najpierw zniszczył zwierzęta i przyrodę, a teraz niszczy sam siebie. Jesteśmy sami dla siebie zagrożeniem. Wojna jednak jest też jakimś instynktem ludzkim, nie tylko złem. W genach mamy zapisaną przemoc i jej stosowanie oraz walkę. Rywalizujemy ze sobą i walczymy, aby żyć. Ludzie kiedyś byli bardziej bogobojni i bardziej przestrzegali zasad religijnych. Wojny odbywały się od poniedziałku do środy, bo reszetę dni obowiązywały jakieś święta, a gdy były święta to ludzie nie walczyli, gdyż przestrzegali tradycji oraz religijnych zasad i zakazów. Wojny do XVIII wieku nie zagrażały ludzkości. Dziś wojna może zagrozić nam wszystkim przez środki masowego rażenia. Narodziła się formuła politeizacji - oznaczało to, że wszystko jest polityką, nawet wojna. System wojen w okresie starożytności - istniał prosty system ograniczeń aż do XIX wieku. Walczono tylko po żniwach, wcześniej żołnierz nie mógł pójść na wojne, gdyż spędzał czas na roli, na orce. Funkcja armii zawodowej pojawia się w Rzymie po roku 175 p.n.e. po reformach Gracjusza - płacono za wykonywanie zawodu żołnierza. Funkcja żołnierza zawodowego wynika z możliwości społecznych. Społeczeństwo zawsze jest gotowe do przemocy. Ludzie walczyli mając siłę zbrojną i uważali, że jeśli nie można się z kimś porozumieć to trzeba z nim walczyć. Społeczności wioskowe, małomiasteczkowe, miały tradycję, że mężczyzna staję się prawdzwym mężczyzną dopiero po wojsku i dopiero wtedy może zakładać rodzinę.
System postów - struktura społeczna nakazywała poszczenia ze względu na brak środków na utrzymanie, głodowanie było wynikiem braku pożywienia.
Cykl migracyjny dokonuje się na Europę północno - wschodnią i północną. Te społeczeństwa są bardziej opóźnione niż społeczeństwa ze stron południowo - wschodnich. Nasi przodkowie zawsze byli z tyłu.
W Polsce dopiero w latach 50. przechodziliśmy ze stuktury rolniczej w strukturę przemysłową. Musi mieścić się to w ramach akceptacji - w tym przypadku komunizmu. Mamy do czynienia z kształtowaniem się nowego społeczeństwa współczesnego. Do tego potrzebny jest haryzamtyczny przywódca, tak jak kiedyś kapłan czy wódz.