Ćwiczenie 1.

CHRONOMETRAŻ

Dane do normowania pracy na stanowisku operatora miksera do gliny

Zadaniem operatora jest ciągle napełnianie miksera gliną. Pracę tą wykonuje się przenosząc w rękach bryły gliny o średnim ciężarze 20 kg pomiędzy ich miejscem składowania, a gardzielą wrzutową. Drogę stanowi pochylnia o nachyleniu przyrastającym o 10 cm na każdy metr.

Wyniki pomiarów chronometrażowych dla operacji napełniania miksera gliną przedstawiają się następująco:

Lp.	Tempo pracy wg Bedaux	Czas operacji [s]
1	50	45
2	65	42
3	60	43
4	55	44
5	55	44
6	70	40
7	55	45
8	50	47
9	65	41
10	55	45
11	50	48
12	65	42
13	70	40
14	60	43
15	60	44
16	50	47
17	55	45
18	50	50
19	55	45
20	60	45
21	55	45

Polecenie:

Obliczyć normę czasu metodą graficzną i algebraiczną.

Dla metody algebraicznej wyznaczyć czas łączny.

Ćwiczenie 2

Metoda obserwacji migawkowych.

Przedmiotem prowadzonego badania w oparciu o metodę obserwacji migawkowych w przedsiębiorstwie X jest badanie pracy tokarza wykonującego wałki.

Po wstępnym zapoznaniu się z rodzajem czynności wykonywanych przez tokarza na stanowisku wyróżniono następujące frakcje czasowe:

• czas wykonania (t_w),

• czas obsługi (t_o),

• czas na zaspokojenie potrzeb naturalnych i odpoczynek (t_f),

• czas przerwy z winy wykonawcy (t_xi),

• czas przerwy z przyczyn organizacyjno-technicznych (t_xot),

• czas przygotowawczo-zakończeniowy (t_pz).

ZADANIE:

1. Posługując się wzorem Steinhausa obliczyć niezbędną liczbę obserwacji migawkowych (zakładany błąd bezwzględny wynosi 0,1).

2. Wybór momentów obserwacji:

1. Zakładając, że przeprowadzone badanie ma trwać 1 dzień w godzinach od 6.00 do 14.00 wylosuj momenty obserwacji. Do losowego wyboru możesz użyć dowolnej metody -kostka, kartki z numerami, itd., pamiętając, że wylosowana liczba może wystąpić tylko raz.

2. Wybrane liczby ustaw w kolejności rosnącej, a następnie dokonaj ich interpretacji.

UWAGA! Podczas procesu pracy na badanym stanowisku występuje godzinna przerwa pomiędzy 10.00, a 11.00. Losując momenty obserwacji świadomie pomiń ją przyjmując, że godzina następna, o kolejnym numerze po godzinie 9.00-10.00 jest 11.00-12.00.

3. Wykorzystując wcześniej opracowany prostokątny wykres struktury dnia roboczego (rysunek poniżej) zaznacz pionową kreseczką wylosowane wcześniej momenty obserwacji migawkowych.

4. Oblicz momenty obserwacji odpowiadające poszczególnym frakcjom, a następnie oblicz procentowy udział poszczególnych frakcji w strukturze dnia roboczego (przyjmując łączną liczbę obserwacji za 100%).

5. Przedstaw udział poszczególnych frakcji w strukturze dnia roboczego na diagramie (słupkowy lub kołowy), oraz dokonaj interpretacji otrzymanej struktury.

Ćwiczenie 3

Metoda fotografii dnia roboczego

Przedmiotem fotografii dnia roboczego przeprowadzonej na Wydziale Obróbki Wiórowej zakładu X jest praca polegająca na toczeniu pierścieni zewnętrznych do łożyska typu P-1. Pracę tę wykonuje tokarz Józef Nowak (10-letni staż pracy, VIII kategoria zaszeregowania, 100% wykonania normy przez ostatnie 3 miesiące). Pracuje on na tokarce typu PZ-%. Ponadto w procesie obróbki są wykorzystywane: pilnika, nóż tokarski, suwmiarka.

Przebieg procesu pracy na obserwowanym stanowisku podczas ½ zmiany:

O godzinie 6:08 robotnik przybywa na stanowisko. Następnie zakłada odzież ochronną, co trwa do godz. 6:12. Z kolei zapoznaje się z otrzymanym od mistrza rysunkiem (6:22). Następnie wyjmuje z szafki narzędzia (6:24) oraz ustawia pojemnik na detale (6:25). W dalszym ciągu dokonuje rozruchu i smarowania tokarki (6:34), po czym ustawia nóż tokarski (6:35) i parametry obróbki (6:38). Następnie przystępuje do toczenia pierścieni: czynność ta trwa do 7:22. Z kolei udaje się do WC, wraca na stanowisko (7:28) i ponownie przystępuje do toczenia. Praca zostaje przerwana o godzinie 7:50. Od 7:50 do 8:10 robotnik toczy pierścienie, po czym przerywa pracę i do 8:25 rozmawia z kolegą. Następnie sprząta wióry (8:28) oraz wymienia stępiony podczas obróbki nóż (8:30). Po wymianie noża toczy pierścienie do godziny 8:50, odpoczywa do 8:55 i ponownie przystępuje do toczenia. Czynność tę wykonuje do godziny 9:05. od 9:05 do 9:10 prowadzi służbową rozmowę z mistrzem, po czym ponownie podejmuje pracę; toczy pierścienie do 9:25. Następnie sprząta wióry (do 9:27), po czym toczy pierścienie do godziny 9:37. Od 9:37 do 9:50 czyta gazetę, a następnie dochodzi do umywalni, gdzie myje ręce do godziny 10:00. Następnie udaje się na przerwę śniadaniową.

Należy:

1. zarejestrować opisany przebieg procesu pracy przy użyciu metody fotografii dnia roboczego

2. dokonać klasyfikacji zużycia czasu pracy wg zamieszczonego poniżej układu normy czasu

3. sporządzić zestawienie wyników indywidualnej fotografii dnia roboczego

4. przeprowadzić analizę i ocenę elementów zużycia czasu pracy przez badanego pracownika

5. sformułować propozycje racjonalizacji zużycia czasu pracy przez badanego pracownika.

Struktura technicznej normy czasu

tpz - czas przygotowawczo - zakończeniowy związany z przygotowaniem do wykonania pracy objętej normą i jej zakończeniem,

tj - czas jednostkowy, niezbędny do wykonania jednej operacji,

tw - czas wykonania - niezbędny do wykonania pracy głównej i pomocniczej przy jednej operacji,

tg - czas główny - niezbędny do wykonania pracy głównej,

tp - czas pomocniczy - niezbędny do wykonania pracy pomocniczej, warunkującej wykonanie pracy głównej przy jednej operacji,

tu - czas uzupełniający - niezbędny do obsługi maszyny lub urządzenia oraz zaspokojenia potrzeb fizjologicznych pracownika,

to - czas obsługi stanowiska roboczego - niezbędny do wykonania czynności związanych z organizacją i zapewnienia stałej zdolności do jego ciągłej pracy - odniesiony do jednej operacji,

tot - czas obsługi technicznej - niezbędny do wykonania czynności obsługi bezpośrednio związanych z daną operacją,

too - czas obsługi organizacyjnej - niezbędny do wykonania czynności związanych z organizacją pracy na stanowisku oraz utrzymaniem zdolności do nieprzerwanej pracy stanowiska w ciągu całego dnia roboczego,

tf - czas na potrzeby fizjologiczne,

tfo - czas na odpoczynek - czas uzasadnionej i koniecznej przerwy dla likwidacji skutków zmęczenia,

tfu - czas na potrzeby naturalne pracownika.

Arkusz obserwacyjny indywidualnej fotografii dnia pracy

Lp.

Treść obserwacji

Czas bieżący

Czas trwania

Symbol

godz.

min.

Razem

Zestawienie wyników indywidualnej fotografii dnia pracy

Lp.

Rodzaj czasu

Krotność występowania

Łączne czasy trwania

Uwagi

Nazwa

Symbol

Razem

Norma czasu

Czas przygotowawczo zakończeniowy (tpz)

Czas jednostkowy (tj)

Czas wykonania (tw)

Czas uzupełniający (tu)

Czas główny

(tg)

Czas pomocniczy

(tp)

Czas obsługi

(to)

Czas potrzeb fizj.

(tf)

Czas obsługi technicznej (tot)

Czas obsługi organizac. (too)

Czas odpoczynku (tfo)

Czas potrzeb naturalnych (tfu)

---