Istota i geneza etyki
Etyka to filozoficzna i normatywna nauka o moralności.
Na gruncie Europejskim narodziła się w V w p.n.e. w starożytnych Atenach.
Za twórcę etyki uważany jest Sokrates.
Podstawowym powodem dla którego narodziła się etyka, to:
Kryzys tradycji
Kryzys rządów Ateńskiej demokracji.
Etyka narodziła się w V w jako zobiektywizowana refleksja nad postępowaniem człowieka jako człowieka, a przede wszystkim jako członka ateńskiej wspólnoty.
Etyka dzieli się na:
Etyka opisowa zajmuje się badaniem moralności będącej faktem społecznym, historycznym lub współczesnym. Stwierdza, jaka moralność była lub jest.
Jest nauką w sensie ścisłym jak biologia czy fizyka.
Etyka normatywna nie stwierdza, jaka moralność jest, ale postuluje pożądaną moralność.
Nie jest nauką w sensie ścisłym tak jak opisowa.
Etyka normatywna z jednej strony to wielkie uniwersalne systemy etyczne a z drugiej to etyki
stosowane.
Etyki stosowane to szczegółowe etyki podejmujące określony aspekt życia
np; etyka społeczna, etyka polityki, etyka biznesu, bioetyka, ekoetyka,
oraz wszystkie etyki zawodowe.
Metaetyka - ma za swój przedmiot samą etykę, jej status, narzędzia itd. Wielu badaczy zalicza metaetykę do etyki opisowej.
Etyka jest zawsze w pełni lub nie w pełni zobiektywizowaną teorią. Moralność natomiast jest zawsze subiektywną, ludzką praktyką związaną ze światopoglądem danej jednostki, subiektywnym odbiorem świata, a nawet chwilowym samopoczuciem danego człowieka.
„Perspektywa (albo przyszłość) rozwoju zrównoważonego a globalizacja”
Wiek XX okazał się wiekiem, w którym wykorzystano zasoby nieodnawialne ziemi w stopniu dotychczas niespotykanym a także:
-użycie bomby atomowej w 1945r
- niekontrolowany rozwój przemysłu
- pierwsze katastrofy ekologiczne
To wszystko zmusiło człowieka do namysłu na temat środowiska, w którym żyje.
Pierwszym globalnym wyrazem tego namysłu był opublikowany w maju 1969r. raport U. Thant'a
pt.: „Człowiek i jego środowisko”.
wg tego raportu ludzkość doprowadziła środowisko naturalne do „ogólnoświatowego kryzysu”
Raport ten zainicjował ogólnoświatową akcję ochrony środowiska
(organizowano konferencje, szerokie akcje edukacyjne i polityczne na rzecz ochrony środowiska)
Następnie w 1982r. odbyła się konferencja w Sztokholmie pt. „Środowisko człowieka”.
Konferencja ta rozpoczęła w świecie ekorozwój czyli :
- szeroką akcję edukacyjną na rzecz ochrony środowiska,
- tworzenia ministerstw, stowarzyszeń
- edukację ekologiczną w szkołach
Na rzecz problemów globalnych podejmowano również działania na gruncie społecznym:
Jest to działalność Klubu Rzymskiego- organizacja stworzona w 1968r.
Głównym założycielem był Włoch A.Peccei i Brytyjczyk A.King - współzałożyciel.
Działalność KR przebiegała dwutorowo:
-zamawiał raporty o stanie świata
-wchodził w kontakty z politykami, mobilizując ich do działań na rzecz problemów globalnych (ochrona środowiska, głód, obawy przed bombą atomową).
Najbardziej znane raporty to:
1 „Granice wzrostu” - który mówi że świat zagrożony jest wyczerpaniem zasobów nieodnawialnych
2 „Uczyć się bez granic” - tzw. raport Botkina o stanie edukacji w świecie w latach '70.
W świetle tego raportu, edukacja nie przygotowuje absolwenta szkoły tak, by ten rozumiał procesy
w których uczestniczy.
Klub Rzymski działa do dziś wraz z międzynarodowymi stowarzyszeniami (Polskie Towarzystwo Współpracy z KR działające od końca lat '80 XX w ).
Jednak obligowanie przez ONZ do ochrony środowiska szefów rządów krajów trzeciego świata, by te chroniły środowisko, kończyło się protestem. W krajach ubogich przywódcy raczej musieli dbać o zdrowie obywateli, niż chronić środowisko. Zrozumiano, że chronić środowiska w sposób izolowany
się nie da.
Dlatego w latach 1984-87 przy ONZ-owskiej Komisja ds. Środowiska i Rozwoju pod kierunkiem
G.H. Brundtland - Norweżka opracowano raport pt.: „Nasza wspólna przyszłość”
W raporcie tym ogłoszono nową formułę podejmowania problemów globalnych
- formułę rozwoju zrównoważonego czyli:
równomierny rozwój gospodarczy w świecie
podejmowanie problemów społecznych świata (bieda, głód, analfabetyzm)
i towarzysząca temu ochrona środowiska.
W roku 1992 odbywa się 1- Szczyt Ziemi w Rio de Janeiro. Idea rozwoju zrównoważonego zostaje przeformułowana w praktyczny program działań tzw. Agenda 21.
W Kito w 1997r. o ograniczeniu emisji gazów cieplarnianych.
W roku 2002 odbył się 2 Szczyt Ziemi w Johannesburgu. Okazało się, że jest brak wspólnego języka, brak zrozumienia dla wspólnych problemów globalnych w świecie (stanowisko prezydenta USA, który nie dopuszczał jakiegokolwiek ograniczenia)
Idea rozwoju zrównoważonego została uznana za utopijną u progu drugiego tysiąclecia, głównie dlatego, że na przełomie lat '80 i '90 XX w nastąpiły zmiany ogólnoświatowe, polegające na upadku byłych krajów socjalistycznych i wejściu w życie mechanizmów globalizacji.