MOTYWOWANIE PRACOWNIKA DO PRACY
MOTYWOWANIE - zestaw sił , które sprawiają , że ludzie zachowują się w określony sposób.
Wyniki osiągane przez indywidualnego pracownika określane są przez :
MOTYWACJĘ ( pragnienie pracy )
MOŻLIWOŚCI pracownika
ŚRODOWISKO PRACY ( narzędzia , materiały , informacje )
WCZEŚNIEJSZE PODEJŚCIA DO MOTYWOWANIA :
TRADYCYJNE
Główną siłą motywacyjną jest pieniądz , praca jest czymś nieprzyjemnym ,
dochód pieniężny jest ważniejszy dla pracowników od charakteru samej pracy , pieniądz jest w stanie wszystko zrekompensować. Taylor sugeruje używanie bodźcowego systemu płac.
OD STRONY STOSUNKÓW MIĘDZYLUDZKICH
Pracownik odczuwa potrzebę by być użytecznym i ważnym , ma silne potrzeby społeczne. Potrzeby społeczne są dla niego ważniejsze niż pieniądze.
Dopuszcza się symboliczne formy współuczestnictwa.
OD STRONY ZASOBÓW LUDZKICH
Ludzie mają potrzebę uczestnictwa i są zdolni do udziału prawdziwego , nie pozornego. Zachęca się do współuczestnictwa i tworzenia środowiska pracy , które pozwala w pełni wykorzystać dostępne zasoby ludzkie
PODEJŚCIE DO MOTYWOWANIA OD STRONY TREŚCI:
podejście do motywowania próbujące odpowiedzieć na pytanie jakie czynniki motywują ludzi do pracy ( np. płaca , warunki pracy , autonomia , odpowiedzialność )
HIERARCHIA POTRZEB MASLOWA
teoria sugerująca , że ludzie muszą zaspokajać pięć kolejnych grup potrzeb:
fizjologicznych ( powietrze ,żywność , podstawowa płaca )
bezpieczeństwa ( potrzeba dachu nad głową , zabezpieczenie przed zwolnieniem )
przynależności ( potrzeba miłości , przywiązania , akceptacji )
szacunku ( szacunek dla samego siebie , szacunek w oczach innych )
samorealizacji ( realizacja możliwości osiągania przez jednostkę wzrostu i rozwoju )
pewne potrzeby są ważniejsze od innych , ludzie mogą zmieniać zachowanie po zaspokojeniu pewnej grupy potrzeb
TEORIA ERG ALDERFERA
teoria motywacji sugerująca , że potrzeby ludzkie są ułożone w trzech nakładających się kategoriach :
egzystencji ( fizjologiczne i bezpieczeństwa )
związku ( przynależności , szacunku w oczach innych )
wzrostu ( szacunku dla samego siebie i samorealizacji )
ludzkie działanie może być wywołane jednocześnie przez kilka kategorii potrzeb
jeśli dana potrzeba nie zostanie zaspokojona , jednostka zacznie odczuwać frustrację , zejdzie na niższy poziom i zacznie szukać sposobów zaspokojenia potrzeb niższego rzędu.
TEORIA DWUCZYNNIKOWA HERZBERGA
teoria motywacji sugerująca , że zadowolenie i niezadowolenie ludzi z pracy kształtują się pod wpływem dwóch niezależnych zestawów czynników :
czynników MOTYWACJI ( osiągnięć , uznania , odpowiedzialności , awansu , rozwoju )
czynników HIGIENY psychicznej ( warunków pracy , stosunków interpersonalnych , płacy i bezpieczeństwa )
Zapewniając czynniki higieny likwiduje się niezadowolenie u pracowników
Zapewniając czynniki motywacji zwiększa się poziom zadowolenia i motywacji .
JEDNOSTKOWE POTRZEBY LUDZKIE
POTRZEBA OSIĄGNIĘĆ - pragnienie realizcji celu lub zadania w sposób bardziej skuteczny niż w przeszłości
POTRZEBA AFILIACJI - pragnienie ludzkiego towarzystwa i akceptacji
POTRZEBA WŁADZY - pragnienie wywierania wpływu na innych i kontrolowania swojego otoczenia
PODEJŚCIE DO MOTYWOWANIA OD STRONY PROCESU:
podejście do motywowania , które koncentruje się na wyjaśnieniu , dlaczego ludzie wybierają pewne warianty zachowań do zaspokajania swoich potrzebi jak oceniają swoje zadowolenie po osiągnięciu tych celów.
TEORIA OCZEKIWAŃ VROOM'a
teoria sugerująca , że motywacja zależy od siły naszego pragnienia i oczekiwanego prawdopodobieństwa jego zaspokojenia.
ludzie są motywowani do pracy , jeśli są przekonani , że ich wysiłek zaowocuje wyższymi osiągnięciami , które będą prowadziły do nagród i że pozytywne aspekty wyników przeważą nad negatywnymi
Wynik = skutek zachowań w układzie organizacyjnym
MOTYWACJA => <WYSIŁEK> + (Otoczenie,Możliwości) => OSIĄGNIĘCIA => WYNIKI (Wartościowości)
pożądane są jak najwyższe proporcje osiągnięć do wysiłku i wyników do osiągnięć
ROZWINIĘCIE POSTERA - LAWLERA
wyższe osiągnięcia mogą prowadzić do większego zadowolenia
osiągnięcia w pracy dają rezultat w postaci nagród ZEWNĘTRZNYCH (płaca i awanse), WEWNĘTRZNYCH (szacunek dla samego siebie i świadomośc dokonań)
jeśli nagrody postrzegane są sprawiedliwie dana osoba jest zadowolona
TEORIA SPRAWIEDLIWOŚCI
oparta na założeniu , że ludzie mają motywację do osiągnięcia i utrzymania sprawiedliwości społecznej
wyniki w pracy obejmują płacę , uznanie , awanse , stosunki społeczne i nagrody wewnętrzne. Aby je uzyskać pracownicy wnoszą nakłady tj. czas , doświadczenie zawodowe , wysiłek , wykształcenie i lojalność
ludzie postrzegają swojej wyniki w powiązaniu z wnoszonym wkładem , porównując ich relację z odpowiednią proporcją u innych
Jeżeli nagrody mają motywować pracowników , muszą być odbierane jako rzetelne
i sprawiedliwe.
PODEJŚCIE DO MOTYWOWANIA OPARTE NA KONCEPCJI WZMOCNIENIA:
podejście do motywacji , zgodnie z którym zachowanie wywołujące nagrody będzie prawdopodobnie powtarzane , a prawdopodobieństwo powtórzenia się zachowań pociągających za sobą karę jest mniejsze.
RODZAJE WZMOCIEŃ W ORGANIZACJACH:
wzmocnienie pozytywne (zapewnianie pozytywnych wyników zachowaniu pożądanemu)
unikanie ( unikanie niemiłych konsekwencji związanych z postępowaniem odmiennym od pożądanego )
kara ( obwarowanie niepożądanych zachowań negatywnymi następstwami i wynikami )
eliminacja ( niedostrzeganie i nieuznawanie zachowań nieporządanych )
MOMENTY I CZĘSTOTLIWOŚCI WZMOCNIENIA :
harmonogram o stałej częstotliwości ( wzmocnienie w stałych odstępach czasu, niezależnie od zachowania )
harmonogram o zmiennej częstotliwości ( wzmocnienie w różnych odstępach czasu )
harmonogram o stałym stosunku ( wzmocnienie po ustalonej liczbie zachowań niezależnie od czasu jaki między nimi upływa )
harmonogram o zmiennym stosunku ( wzmocnienie po zmiennej liczbie zachowań )
NOWE PODEJŚCIA DO MOTYWOWANIA:
TEORIA USTALANIA CELÓW
menedżer i podwładny powinni wspólnie i w sposób systematyczny ustalać cele (konkretne, o umiarkowanym stopniu trudności) dla podwładnego.
TUC pomaga menedżerowi dopasować nagrody do indywidualnych potrzeb , wyjaśnić oczekiwania, zapewnić sprawiedliwość i utrzymać systematyczne wzmocnienie.
PODEJŚCIE JAPOŃSKIE
doprowadza do wytworzenia się partnerskich stosunków między kierownictwem firmy i robotnikami , czego rezultatem jest zaangażowanie i motywacja wszystkich uczestników
POPULARNE STRATEGIE MOTYWACJI:
MODYFIKACJA ZACHOWANIA ( OB Mod )
technika stosowania teorii wzmocnienia w układzie organizacji
określa zachowania , które mają być zwiększone lub zmniejszone
MODYFIKOWANY TYDZIEŃ ROBOCZY
strategia motywacji polegająca na dopomożeniu robotnikom w zaspokojeniu potrzeb
wyższego rzędu poprzez wykorzystywanie alternatywnych schematów pracy
PRZEPROJEKTOWANIE PRACY
PROGRAMY WSPÓŁUCZESTNICTWA
SYSTEM NAGRADZANIA A MOTYWACJA:
SYSTEM NAGRADZANIA - formalne i nieformalne mechanizmy , za pomocą których definiuje się, ocenia i nagradza osiągnięcia pracownika.
Nagradzanie wpływa na postawy , zachowanie i motywację. ( może je poprawić )
CECHY DOBREGO SYSTEMU NAGRADZANIA:
Musi zaspokajać zapotrzebowanie jednostki w zakresie potrzeb elementarnych
Nagrody oferowane przez daną organizację powinny wypadać korzystnie w zestawieniu z nagrodami oferowanymi prez inne organizacje
Musi zapewnić sprawiedliwy rozkład nagród w ramach organizacji
Musi uwzględniać fakt , iż różni ludzie mogą mieć różne potrzeby i w celu ich zaspokojenia migą wybierać różne ścieżki
NOWE PODEJŚCIE DO NAGRADZANIA PRACOWNIKÓW:
( systemy związane z osiągnięciami i systemy bodźcowe )
Uznaniowe podwyżki płac
Udział w zyskach
Udział w korzyściach
Ryczałtowe premie
Wypłaty za kwalifikacje ( wiedzę )