Motywowanie i Wynagradzanie Personelu w Organizacji
1. Funkcja zarządcza - jej specyfikacja, cele, motywowanie
2. Narzędzia, instrumenty motywowania
3. Teoria i modele motywacji
4. Zasady skutecznego motywowania w organizacji gospodarczej
5. Systemy motywowania w organizacji
6. Polityka wynagrodzeń
LITERATURA
Stanisława Borkowska „Strategia wynagrodzeń” ABC Kraków 2001
Leszek Kozioł „Motywacja w pracy” Determinanty ekonomiczno-organizacyjne PWN W-wa 2002
MOTYWOWANIE
Jest to jedna z podstawowych funkcji zarządzania.
Funkcja planowania, organizowania, motywowania, kontrolna
Funkcja motywowania odnosi się do zasobów ludzkich w organizacji
Zasoby ludzkie - specyficzny zasób organizacji, charakteryzuje się tym, że to są żywi ludzie, którzy różnią się pod względem np. wykształcenia. Funkcjonują w sposób wielowymiarowy. Funkcjonują w wymiarze prywatnym (rodzina, środowisko) i wymiarze przedsiębiorstwa.
ROLA MOTYWOWANIA LUDZI - jest to osiąganie przez organizację i pracowników, uzyskiwanie wysokiej efektywności. Skuteczność wszelkich działań motywacji rozpatrujemy przez pryzmat efektywności.
EFEKTYWNOŚĆ - pojęcie złożone, relacje pomiędzy efektami a nakładami.
E
e = Formuła definicji efektywności
N
efektywność skali
s
e = s - sprzedaż Kp - koszt pracy
Kp
s
e = s - sprzedaż z - liczba zatrudnionych
z
s
e = s- sprzedaż T - czas pracy
T
VA
e = VA - wartość dodana Kp - koszt pracy
Kp
POJĘCIA Z ZAKRESU MOTYWOWANIA
MOTYW - stan wyższej konieczności, stan organizmu, ducha, psychiki, który nakazuje mu jakoś się zachować.
MOTYWACJA - proces, który rodzi się w świadomości człowieka na gruncie istnienia określonych motywów, który pobudza człowieka do konkretnego działania.
MOTYWATOR - inaczej bodziec, który pojawia się i uruchamia proces motywacyjny w człowieku
3 czynniki wpływają na efektywność: chcieć, widzieć, móc
WIDZIEĆ - dotyczy świadomości jaką powinien mieć pracownik do pracy ( świadomy pracy, płacy i wyników przedsiębiorstwa)
MÓC - dotyczy warunków do pracy, dotyczy tego czy pracownik ma odpowiednie kwalifikacje do wykonywania tej pracy.
CHCIEĆ - pracownik aby uzyskać dobre warunki do pracy musi chcieć.
MOTYWOWANIE - jest to czynność, proces, w którym uczestnicy: podmioty motywujące i motywowane (wpływ jednych na drugich)
Relacja polega na tym, że podmiot motywujący wywiera taki nacisk aby podmiot motywowany zachował się zgodnie z oczekiwaniem podmiotu motywującego.
MOTYWACJA POZYTYWNA I NEGATYWNA
Motywacja pozytywna - kiedy człowiek w sposób pozytywny do określonych działań.
Motywacja negatywna - mechanizm kiedy człowiek podejmuje określone zadania, ponieważ chce uniknąć pewnych zagrożeń.
Proces motywowania
potrzeby zadania reakcja efekty
bodźce zachowania
ocena Nagroda zaspokojenie potrzeb (brak)
Kara
Motywowanie w procesie zarządzania organizacją jest to kojarzenie interesów pracowników z interesem pracodawcy. Dążenie do budowania wspólnych celów.
Zasady skutecznego motywowania
10 ZASAD SKUTECZNEGO MOTYWOWANIA
Zasada proporcjonalności - mówi o tym, że wielkość nagród i kar powinna być proporcjonalna do wielkości osiągnięć pracowników.
Zasada dostosowania narzędzi motywowania do potrzeb i oczekiwań pracowników.
Unikać motywowania negatywnego.
Unikanie monotonii.
Stałość reguł gry.
Zasada maksymalnego skracania czasu. Zachowanie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy zdarzeniem pozytywnym lub negatywnym.
Zasada nagradzania i karania za te sukcesy, które są działaniem pracownika (na które pracownik miał znaczący wpływ).
Zasada systemowości.
Zasada kompleksowości.
Charakter szczeblowy.
NARZĘDZIA MOTYWOWANIA
Kierownicy muszą mieć narzędzia aby móc motywować.
Narzędzia motywowania rozumiane są - jakieś rozwiązania organizacyjne celowo ukształtowane przez kierowników firmy po to aby motywowanie pracowników było skuteczne .
3 grupy narzędzi:
środki przymusu
środki zachęty
środki persfazji
Narzędzia motywowania
przymusu: zachęty: persfazji:
-nakazy -konsultacje
-zakazy ekonomiczne pozaekonomiczne -negocjacje
-polecenia -szkolenia -informacje
-zalecenia -awanse -udział praco
-rozwiązania w wyników w
płacowe pozapłacowe zakresie polityki zarządzaniu
-formy wynagrodzeń - nagrody -pieniężne kadrowej
-składniki wynagrodzeń - rzeczowe -styl kierowania
-struktura wynagrodzeń - akcje, obligacje -rotacja pracy
-warunki pracy
System motywowania - zbiór wszelkich narzędzi stosowanych w danej organizacji służących motywowaniu pracowników.
System Motywowania
System Wynagrodzeń
Nagrody materialne Nagrody niematerialne
nagrody pieniężne nagrody pozapieniężne w obszarze orga- w obszarze
-płaca zasadnicza -deputaty nizacyjnym technicznym
-nagrody -szkolenia -dostęp do informacji -możliwość
-dopłaty -konferencje -wiedza pracy na nowej
-dodatki ...................
-premia
w obszarze społeczno-
psychologicznym
-pewność zatrudnienia
System motywowania w organizacji
zachęty materialne
polityka osobowa polityka wynagrodzeń
-planowanie (strategia) -wynagrodzenie stałe -wynagrodzenie ruchome
-dobór kadr -pozapłacowe kompensaty
-adaptacja pracy
-przesunięcia -świadczenia
-odejścia
WYNAGRODZENIE
Wynagrodzenie w systemie personalnym w przedsiębiorstwie wychodząc od pojęcia wynagrodzeń w ujęciu szerokim można przyjąć, że składają się na nie w praktyce przedsiębiorstw i instytucji następujące elementy:
wynagrodzenie za pracę- „sensu stricto” czyli praca w tym tzw. płaca stała i ruchoma.
pozapłacowe kompensaty pracy będące świadczeniami na rzecz pracowników związanych ze stanowiskiem, wykonywaną pracą bądź pełnioną funkcją.
świadczenia socjalne, które nie są związane z charakterem i efektami pracy, a z sytuacją osobistą pracownika.
Prawidłowo skonstruowany system wynagrodzeń winien być oparty na:
- kształtowaniu wynagrodzeń w ramach określonej kwoty
łącznego dochodu dla pracowników pod kątem realizacji celów wynikających ze strategii działania firmy
doborze składników, które łącznie umożliwiają kompleksowe motywowanie pracowników (materialne, niematerialne) krótko i długookresowe itp. co oznacza ich dobór dostosowany do systemu wartości pracowników
doborze składników zróżnicowanych co do rodzaju
udziału w pakiecie różnych grup zatrudnionych ze względu na różne wynagradzanie pracy
spójności wewnętrznej pakietu polegającej na: niekolicyjności składników względem siebie oraz ich wzajemnym dopełnianiu się (a nawet wzmacnianiu)
Co różnicuje wynagrodzenia w gospodarce rynkowej
poziom rozwoju gospodarczego kraju
możliwość finansowa poszczególnych przedsiębiorstw
produktywność zastosowanych czynników wytwórczych w tym pracy żywej
koszty utrzymania
rynek pracy
model stosunków pomiędzy partnerami społecznymi
wymagania i efekty pracy na poszczególnych stanowiskach pracy.
Oddziałują z różną siłą w różnych krajach i czasie na kształtowanie się wynagrodzeń w przedsiębiorstwach. Biorą je pod uwagę decydenci polityki płac i negocjatorzy porozumień płacowych.
PAKIET WYNAGRODZEŃ MENEDŻERÓW
stałe ruchome odroczone
ruchowe
KLASYFIKACJA POZAPŁACOWYCH FORM WYNAGRODZEŃ
Systematyzacja pozapłacowych świadczeń na rzecz pracowników
Charakter świadczeń
elementy świadczeniowe w systemie wynagrodzeń
kompensaty
dochody pozapłacowe
doskonalenie kadry
świadczenia wychowawczo-integracyjne
Rodzaje świadczeń
dodatki, nagrody
samochód służbowy, telefon
ubezpieczenie na życie
szkolenia, stypendia
prowadzenie zakładowych żłobków, ośrodki zdrowia, stołówki
Forma
wypłaty pieniężne w systemie płac
występują w naturze lub jako zwrot kosztów
pokrywanie kosztów bądź......... zakupach
organizowanie szkoleń lub pokrywanie ich kosztów
w naturze w postaci dofinansowania lub pokrycia kosztów w gotówce
Podstawy udzielenia
wynikają z Kodeksu Pracy
występują częściowo z regulacji i umów zakładowych
plany i program rozwoju kadr
wynikają z ogólnych przepisów prawa
9
Ocena pracy
ocena wynagrodzeń pracy
Ocena efektów
Zachęty niematerialne
Kultura organizacji
Organizacja czasu pracy
Stosunki międzyludzkie
Samodzielność w pracy
Możliwość rozwoju zawodowego
finansowe
wartości niematerialne
Wynagrodzenie
świadczenia rzeczowe