tabela1, Uczelnia SUM, biologia medyczna


Schistosoma

haematobium

Schistosoma

japonicum

Schistosoma

mansoni

Fasciola

hepatica

Dicrocoelium

dendriticum

Paragonimus

westermani

BUDOWA

Kształt ciała

♂silnie wydłużony, cylindryczny

♀nitkowaty

większe wymiary

niż S. haematobium

mniejsze wymiary niż S. haematobium

listkowaty

lancetowaty

owalny

Powierzchnia ciała

♂pokryta guzkami

(za przyssawką brzuszną)

♀pokryta guzkami

(z przodu i z tyłu ciała)

pokryta nierównomiernie kolcami skierowanymi

do tyłu

gładka

pokryta łuskowatymi kolcami skierowanymi do tyłu

Przyssawki

♂brzuszna większa

♀obie mniejsze niż u (♂)

- wymiary obu porównywalne

- słabo wykształcone,
- brzuszna większa od gębowej

- wymiary obu porównywalne

Układ rozrodczy

il. jaj w macicy:

4-5 jąder

(położone poniżej przyssawki brzusznej)

- brak cirrusa

i gruczołu sterczowego

20-100 jaj

7 jąder

50-300 jaj

6-9 jąder

1-3 jaj

- 2 jądra

(leżą skośnie jedno za drugim)

- cirrus

- gruczoł sterczowy

- jajnik (po prawej str. ciała nad górnym jądrem)

- 2 kuliste jądra,

- kulisty jajnik (położone za jądrami)

- groniaste jądra

(leżą ukośnie w tylnej cz. ciała)

- rozgałęziony jajnik

(po prawej str. ciała, poniżej przyssawki brzusznej)

JAJA

/forma obecna

w czasie wylęgania/

◦ kolec na biegunie,

◦ owalne,

◦ bez wieczka,

◦ /rozwinięte miracidium/

◦ guzek syt. bocznie,

◦ okrągłe,

◦ /rozwinięte miracidium/

-> S. haematobium,

ale kolec - bocznie położony

◦ względnie duże,

◦ owalne,

◦ mają wieczko,

◦ /zygota, otoczona komórkami żółtnikowymi/

◦ nieco asymetryczne,

◦ owalne,

◦ mają wieczko,

◦ /rowinięte miracidium/

◦ mają wieczko,

◦ /zygota, otoczona komórkami żółtnikowymi/

Człowiek to żywicel:

OSTATECZNY

OSTATECZNY

OSTATECZNY

OSTATECZNY

(sporadycznie)

OSTATECZNY

(przypadkowo)

OSTATECZNY

FORMY ROZWOJOWE

I żyw. pośr.

(pokoleń partenogenetycznych)

ślimaki z rodzaju

Bulinus

Physopsis

ślimak ziemno-wodny z rodzaju

Oncomelania

ślimaki z rodzaju

Biomphalaria

Tropicorbis

ślimaki słodkowodne

z rodzaju

Lymnea

ślimaki lądowe

m.in. z rodzaju

Helicella

Zebrina

Theba

ślimaki m.in.

z rodzaju

Thiara

Oncomelania

Brotia

wnikanie

- miracidium

- miracidium

- jaja z miracidium

- miracidium

wątrobotrzustka

- sporocysta macierzysta

- sporocysta potomna (w niej rozwijają się cerkarie)

- sporocysta

- redia

- redia potomna (zawiera kule zarodkowe

z których rozwijają się cerkarie)

- miracidium (uwolnione w jelicie ślimaka)

- sporocysta macierzysta

- sporocysty potomne

(w nich powstają cerkarie)

- kule śluzowe (powstają w wyniku incystacji cerkarii w jamie płucnej ślimaka)

W naczyniach limfatycznych:

- sporocysty

- 2 pokolenia redii

opuszczają

- cerkarie (należące do furkocerkarii)

- cerkarie

- kule śluzowe

(kilka do kilkunastu)

- cerkarie

FORMY ROZWOJOWE

II żyw. pośr.

(metacerkarii)

brak

brak

- mrówki z rodzaju Formica

- raki rzeczne (Astacus spp.)

- kraby (m.in. Potemon spp.

Cambarus spp.)

wnikanie

wnętrze

opuszczają

brak

brak

- incystacja ogółu cerkarii następuje

w hemocelu mrówki

z wyjątkiem jednej cerkarii, która otorbia się w zwojach nerwowej obrączki okołoprzełykowej)

- cerkarie (zaopatrzone w sztylecik i gruczoły penetracyjne oraz krótki ogonek) wnikają do żywiciela. Usadawiają się najczęściej

w mięśniach (ale mogą też wnikać do płuc, wątroby lub narządów rozrodczych) gdzie otorbiają się

i przekształcają

w metacerkarie.

żyw. ostateczny

(postaci hermafrodytycznych)

- człowiek

- niektóre małpy

i gryzonie

- człowiek

- wiele gatunków ssaków udomowionych

jak i dzikich

- człowiek

- niektóre małpy,

gryzonie i oposy

- głównie u owiec

i bydła

- sporadycznie prawie

u wszystkich ssaków

- głównie

u przeżuwaczy domowych i dzikich

- sporadycznie prawie

u wszystkich ssaków roślinożernych

- człowiek

- świnie, liczne gatunki mięsożernych zwierząt oraz gryzonie

forma inwazyjna

- furkocerkarie (zopatrzone w gruczoły penetracyjne, dzięki którym mogą wnikać przez skórę)

- adoleskaria (powstaje po incystacji cerkarii na powierzchni roślin)

- metacerkaria (spożyta przez zwierzęta)

- metacerkarie

rozwój

- schistosomula (cerkaria przeistacza się w nią przenikając przez skórę i tracąc ogonek). Wędruje ona przez mały obieg do płuc, skąd po paru dniach przechodzi do dużego krwiobiegu. Przeżywają tylko te cerkarie, które dotrą do t. krezkowej i ż. wrotnej. Przedostawszy się do wątroby zasiedlają jej drobne naczynia żylne, w których szybko rosną osiągając dojrzałość płciową i łączą się w pary. Dalsze wędrówki odbywają się parami. Jedynie do składania jaj samice przechodzą do naczyń włosowatych pęcherza moczowego.

- młoda przywra uwalnia się z cysty w dwunastnicy

- dojrzała w przewodach żółciowych wątroby

- w jelicie następuje encystacja larw i stąd, drogą naczyń krwionośnych dostają się do przewodów żółciowych wątroby

- w dwunastnicy metacerkarie tracą otoczkę, przechodzą przez ścianę jelita czczego do przepony

i przez jamę opłucnej w ciągu 6-8 dni dostają się do płuc

opuszczają

- jaja uwalniane z moczem

- jaja uwalniane z kałem

- jaja uwalniane z kałem

- jaja uwalniane

z kałem (część dostaje się do środowiska zewnętrznego z plwociną)

Schistosoma haematobium

Schistosoma japonicum

Schistosoma mansoni

Parazytoza

◦ schistosomatoza

◦ bilharcjoza

◦ choroba krwawego moczu

◦ choroba faraonów

◦ wywołuje najcięższą postać schistosomatozy, która może przybierać kilka postaci (jelitową, wątrobową, mózgową)

◦ schistosomatoza

Objawy

►stany zapalne oraz przerosty nowotworowe pęcherza moczowego i macicy na skutek mechanicznego uszkodzenia ściany narządów przez jaja pasożyta

I faza /przenikanie furkocerkarii przez skórę/

- świąd skóry w okolicy wnikania

II faza - toksyczno-alergiczna

/wędrówka i dojrzewanie przywr/

- obrzęki

- pokrzywka

- gorączka

+ bóle brzucha i głowy

+ powiększenie wątroby i śledziony

+ biegunki

III faza - traumatyczno-narządowa

/składanie jaj w nacz. żylnych miednicy mniejszej/

- bóle podbrzusza

- częstomocz

- krwiomocz

po pewnym czasie:

- owrzodzenia i guzowate nacieki (bilharzioma) na ścianach pęcherza

- deformacja moczowodów

- zwapnienia ścian pęcherza moczowego

Często występują powikłania bakteryjne:

zapalenie nerek i miedniczek nerkowych, u kobiet zapalenie błony śluzowej macicy i przydatków, u mężczyzn zapalenie najądrzy i gruczołu krokowego.

► postać jelitowa

- krwawe, wyniszczające birgunki

► postać wątrobowa

- rozległe wodobrzusze

- marskość wątroby

- ogólne wyniszczenie

W intensywnych inwazjach:

- okołowrotne zwłóknienie wątroby

- hepatomegalia

- nadciśnienie wrotne

- żylaki przełyku

►postać mózgowa

- zaburzenia mowy

- utrata pamięci

- stany padaczkowe

Powikłania:

- karłowatość przysadkowa,

- porażenie poprzeczne.

Faza toksyczno-alergiczna

- bóle brzucha i wątroby

- gorączka przypominająca niekiedy zimnicę

- silne powiększenie wątroby i śledziony

- żółtaczka ze znaczną eozynofilią

Faza I i II S. haematobium

III faza - narządowa

/osiedlanie się postaci dojrzałych

w naczyniach żylnych jelita grubego/

- zapalenie błony śluzowej jelita grubego,

- brodawczaki,

- owrzodzenia,

- przerosty przechodzące w zrakowacenia.

Diagnostyka

- analiza moczu /jaja można wykryć w osadzie moczu pochodzącego z całodobowej zbiórki lub po wysiłku fizycznym/

- testy serologiczne

- poszukiwanie jaj pasożyta w kale (w mało intensywnych inwazjach stosuje się test wylęgania miracidiów w kale zmieszanym z wodą)

- rektoskopia z pobraniem wycinka błony śluzowej prostnicy

- biopsja wątroby

- badanie kału na obecność jaj

- wziernikowanie odbytnicy (pozwala stwierdzić obrzmienie i guzki błony śluzowej)

- badania serologiczne

Fasciola hepatica

Dicrocoelium dendriticum

Paragonimus westermani

Parazytoza

◦ fascioloza

◦ dikrocelioza

◦ paragonimoza

Objawy

Faza ostra:

/wędrówka młodocianych postaci przez miąższ wątroby/

- uszkodzenia mechaniczne wątroby,

- uszkodzenia toksyczne wątroby.

Obraz choroby podobny do ostrego zapalenia dróg żółciowych:

- bolesne powiększenie wątroby,

- stan zapalny,

- żółtaczka.

Objawy toksyczne:

- podw. temperatura,

- bóle stawów i mięśni,

- powiększona śledziona,

- wymioty,

- anemia.

Objawy alergiczne:

- leukocytoza,

- eozynofilia,

- podwyższony poziom gamma-globulin w osoczu.

Faza przewlekła (ustąpienie objawów ostrych):

- stany zapalne dróg żółciowych,

- bóle wątroby.

Przebiega przeważnie bezobjawowo,

a w wyjątkowo intensywnych inwazjach dochodzi do zaburzeń polegających na

przeroście tkanki łącznej międzyzrazikowej

oraz nadmiernym rozwoju nabłonka dróg żółciowych

- przewlekły kaszel

- krwioplucie

W ciężkich inwazjach:

- krwotoki płucne

- ogólne wyniszczenie organizmu

Umiejscowienie w OUN:

- daje objawy: guza, zapalenia opon mózgowych,

- napady padaczki,

- porażenia ruchowe,

- zaburzenia widzenia i czucia.

Diagnostyka

1) „pomocnicze” objawy:

- podw. temperatura,

- eozynofilia (do 80%),

- pozytywne odczyny serologiczne i sródskórne.

2) wykrycie jaj pasożyta w kale (pojawiają się w fazie przewlekłej)

3) bezwzględnie wskazane jest powtarzanie badania koproskopowego

4) odczyny serologiczne (zarażenie nie zawsze oznacza pełny rozwój pasożyta negatywne wyniki badania koproskopowego)

- wykrycie jaj pasożyta w kale

- badanie kału, plwociny lub badanie radiologiczne



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
parazyty (61 szt.), Uczelnia SUM, biologia medyczna
Immunologia pas, Uczelnia SUM, biologia medyczna
tabela1, MEDYCYNA - ŚUM Katowice, I ROK, Biologia medyczna, 4. PARAZYTOLOGIA
Gradient ekspresji genów w regulacji morfogenezy u ssaków, Medycyna ŚUM, Rok 1, Biologia medyczna, T
Parazytki, Medycyna ŚUM, Rok 1, Biologia medyczna, Testy kolokwia egzaminy
Insecta, MEDYCYNA - ŚUM Katowice, I ROK, Biologia medyczna, 4. PARAZYTOLOGIA
Protozoa, MEDYCYNA - ŚUM Katowice, I ROK, Biologia medyczna, 4. PARAZYTOLOGIA
SylabusGenetyka 1rok (1), MEDYCYNA - ŚUM Katowice, I ROK, Biologia medyczna, SYLABUSY
biologia egzamin 2012 pytania, Lekarski WLK SUM, lekarski, biologia medyczna, egzamin biologia
SylabusBiologiaKom 1rokwersja2, MEDYCYNA - ŚUM Katowice, I ROK, Biologia medyczna, SYLABUSY
Biologia- Organelle komórki, Lekarski WLK SUM, lekarski, biologia medyczna
Epidemiologia+parazytoz 2, Lekarski WLK SUM, lekarski, biologia medyczna
II tura kom. embrio, Medycyna ŚUM, Rok 1, Biologia medyczna, Testy kolokwia egzaminy
Alberts pytania numery stron, Medycyna ŚUM, Rok 1, Biologia medyczna, Testy kolokwia egzaminy
Egzamin 2008 2009, Medycyna ŚUM, Rok 1, Biologia medyczna, Testy kolokwia egzaminy
biologia - egzamin 08-09 I termin, Medycyna ŚUM, Rok 1, Biologia medyczna, Testy kolokwia egzaminy
egzamin2010, Medycyna ŚUM, Rok 1, Biologia medyczna, Testy kolokwia egzaminy
Prelekcja 1, MEDYCYNA - ŚUM Katowice, I ROK, Biologia medyczna, Prelekcje

więcej podobnych podstron