Pedagogika społeczna wykłady

cechy peds:

-wrażliwość na dolę człowieka (orientacja społeczna)

-wiara w twórczą moc jednostki i zbiorowości

-wpływ środowiska i warunków życia i zmienianie ich wspólnymi siłami

-pragmatyczne pozytywistyczne spojrzenie

środowisko człowieka → krąg osób, rzeczy i stosunków otaczających człowieka w jego życiu indywidualnym i zbiorowym.

Człowieka należy postrzegać w 2 wymiarach indywidualnym i zbiorowym.

Środowiskiem nazywamy składniki struktury otaczające człowieka, oddziałujące jako system i wywołujące określone reakcje.

Ś ze względu na rodzaj bodźców: kulturowe, społeczne, przyrodnicze; ze względu na cechy terytorialno- organizacyjne: miasto, wieś; ze względu na stopień bliskości: osobiste, lokalne, okoliczne; ze względu na sposób powstania: naturalne, intencjonalne.

Środowisko zawsze jest czyjeś nie ma środowiska obiektywnego

funkcje ś intencjonalnego: normatywna (wyznacza normy postępowania), audytoryjna (wyraża się przez treść), porównawcza (koryguje)

grupę obcą postrzegamy jako nosiciela cech negatywnych

społeczność lokalna- zbiór ludzi mieszkających na niewielkiej przestrzeni geograficznej, ceniący wspólny dobytek kulturowy i oświatowy, posiadający pewną liczbę wspólnych instytucji (szkoła, kościół, cmentarz) oraz symboli i wartości cenionych. Zdolny do wspólnego działania w obronie wspólnych interesów publicznych.

Społeczność lokalna właściwości:

1. tożsamość religijna

2. tożsamość etniczna

3. tożsamość kulturowa

4. zasada odrębności

5. zasada kontroli

6. zasada izolacji

7. zasada powszechnej identyfikacji

8. jednostkowość ekonomiczna

9. jednostkowość zawodowa

10. dominacja więzi osobowych nad więziami rzeczowymi

pokolenie ok 25 lat

osobowość jest córką społeczności

uczestnictwo: konfliktogenne, konfliktowe, przyjemnościowe, w grupie bezkonfliktowej, destrukcyjne

ruchliwość wahadłowa np. dojazdy do pracy

polaryzacja przestrzennej segregacji

rodzina- nieodłączny element bytowania człowieka, pierwotna, powstaje naturalnie w toku spontanicznego zaspokajania potrzeb emocjonalnych i fizycznych. Stosunkowo trwała grupa jednostek powiązana wzajemnie przez wspólnych przodków, małżeństwo lub adopcję.

Egzogamiczne- zakładanie rodzin z osobami spoza własnej grupy

endogamiczne- zakładanie rodzin wewnątrz własnej grupy

historyczne formy małżeństwa: przez pojmanie, przez zakup, przez kontrakt, przez zaloty

typy małżeństwa: liczba partnerów: monogamia, poligamia (poliandria, poliginia); zakres wyboru partnerów: endogamiczne, egzogamiczne; hierarchia, władza, prestiż: patriarchalna, matriarchalna, egalitarna; dziedziczenie: patrylinearna, matrylinearna; miejsce zamieszkania: patrylokalna, matrylokalna

1. zasada publiczności

2. zasada legalności

3. zasada stosowności

4. zasada trwałości

5. zasada kupna żony

6. tabu kazirodztwa

rodzina jest małą grupą społeczną zapewniającą ciągłość biologiczną społeczeństwa i przekazującą dziedzictwo kulturowe następnym pokoleniom. Stanowi wspólnotę zamieszkania i gospodarczą, legalizuje i inspiruje stosunki seksualne, tworzy związki wzajemnej opieki i pomocy oparte na wierze w prawdziwą lub domniemaną więź uczuciową.

Rodzina jako wspólnota. Rodzina powstaje z naturalnych popędów człowieka. Stosuje prawo do miłości i swoich funkcji, zaspokajanie celów i dążeń partnerów nawet za cenę indywidualnej wolności.

Rodzina to instytucja społeczna posiadająca określoną strukturę prawną gwarantującą jej trwałość i określającą charakter stosunków z innymi grupami i instytucjami. Posiada własną organizację wewnętrzną określającą prawa i obowiązki wszystkich członków uczestniczących we wspólnych celach.

Cechy konstytutywne rodziny: struktura, więzi, funkcje. Redukcja lub destrukcja którejś z cech powoduje kryzys.

Funkcje rodziny: I.- utrzymywanie ciągłości biologicznej

-przekazywanie dziedzictwa kulturowego

II.- prokreacyjno- biologiczna

-ekonomiczna

-opiekuńcza

-socjalizacyjna

-emocjonalna

-integracyjna

III.-materialno- ekonomiczna

-opiekuńczo- zabezpieczająca

-prokreacyjna

-seksualna

-legalizacyjno- kontrolna

-socjalizująca

-klasowa

-kulturalna

-rekreacyjno- towarzyska

-emocjonalno- ekspresyjna

cechy konstytutywne rodziny: struktura, więzi, funkcje

warunki powodzenia małżeństwa:

• silna wzajemna motywacja do zawarcia związku

• dojrzałość psycho-społeczna partnerów

• gotowość do współpracy

• poczucie odpowiedzialności

etapy życia małżeńskiego:

-narzeczeństwo

-małżeństwo bez dzieci

-małżeństwo z małymi dziećmi

-rodziny z dorastającymi dziećmi

-stadium odchodzenia dzieci

-stadium pustego gniazda

jeżeli zjawisko przekracza 10% to jest znaczące

grupa społeczna- zbiór ludzi który w dążeniu do poczucia wspólnoty wytwarza wspólną organizację

organizacja wewnętrzna i sposób komunikowania się.

Cechy konstytutywne grupy:- poczucie odrębności

-organizacja wewnętrzna

-świadomość wspólnoty

-własny system wartości

sposób sprawowania władzy w grupie (Lewin)

-model autokratyczny

-model demokratyczny

-model literalny

władza i przywództwo w grupie (Weber)

-panowanie legalne

-panowanie tradycjonalistyczne

-panowanie charyzmatyczne

zagrożenia świata:

-degradacja ekologiczna planety

-zróżnicowanie ideologiczne kulturowe, zderzenie kultur

-podział świata na biednych i bogatych

źródła współczesnego kryzysu:

-odwieczna orientacja człowieka na posiadanie, dominację, rywalizację, ekspansję

-wynaturzenia kultury i ideologii

-konfrontacja odmiennych kultur i systemów wartości

-dominacja zasad pragmatyki nad moralnością

wymiary kryzysu:

-indywidualny (tożsamościowy, zawodowy, zdrowotny)

-grupowy (kolektywna degradacja)

-systemowy (instytucji, polityki, państwa)

-kulturowy (rozpad formacji, zmierzch ideologii)

rodzaje kryzysu:

-kryzys etyczny (agresja jako zasada działania, obsesja sukcesu, rywalizacja jak mechanizm osiągania sukcesu i regulator zachowań społecznych, rozpad więzi międzyludzkich i wspólnot, nietolerancja wobec odmienności)

-globalny kryzys ekonomiczny(zbiorowy i indywidualny egoizm, marginalizacja grup, narodów, regionów, budowanie segregacyjnego społeczeństwa, pogłębianie nierówności społecznych, kryminalizacja mechanizmów ekonomicznych, sakralizacja: towaru, praw rynku, własności, konkurencji)

kryzys

paradygmat światopoglądowy leży u podstaw rozwoju zjawisk kryzysowych

antropocentryzm- człowiek najważniejszy

zjawisko dziedziczenia pozycji społecznej w pierwszym rzędzie przez wykształcenie im niższe wykształcenie rodziców tym niższe wykształcenie dzieci

wskaźnik Giniego- proporcje wyższych i niższych dochodów, rozpiętość pomiędzy nimi 1960 1:35 2000 1:320

zjawiska kryzysowe o zakresie:

-lokalnym (dezorganizacja rodziny i położenie dziecka, analfabetyzm rodzicielski, przemoc w stosunkach międzyludzkich, ubóstwo, rozpad więzi międzyludzkich)

-globalnym (migracje, ubóstwo i niesprawiedliwość, łąd ekonomiczno moralny, konflikty ideologii i kultur)

pl 4 na świecie kraj pod względem rozpiętości dochodów, wg 1:130

znaczenie globalizacji jest lokalne

Cechy grupy rówieśniczej jako gr pierwotnej

-spontaniczność zachowań

-zmienność form życia zbiorowego, zabaw, celów

-stała dysharmonia między starszymi i grupą dzieci/ młodzieży

-poczucie wspólnoty, odrębności

-system wartości

5 cech miasta 5 cech wsi

miasto:

1. Dominacja więzi rzeczowych w życiu społecznym i powierzchowny charakter stosunków międzyludzkich,

2. Obniżenie społecznego znaczenia rodziny i zanik tradycyjnych autorytetów. Brak społecznych autorytetów osobowych,

3. Bezosobowa i nierygorystyczna kontrola społeczna. Dominacja postaw przyzwalających i izolacyjnych,

4. Anonimowość życia i działania. Powszechne poczucie braku przynależności. Nikłe postawy patriotyzmu lokalnego,

5. Zanik instytucji sąsiedztwa. Życie towarzyskie regulowane raczej kryteriami zawodowymi niż terytorialnymi.

6. Tolerancja wobec różnic, racjonalizacja myślenia i sekularyzacja zachowań obyczajowych,

7. Ogromne zróżnicowanie struktury zawodowej i uwarstwienia społecznego,

wieś:

1. Poczucie jedności i względnej izolacji,

2. Dominacja rolniczego charakteru pracy i instytucji,

3. Społeczny charakter instytucji obsługi i kultury,

4. Specyficzny układ autorytetów osobowych i instytucjonalnych,

5. Dominacja przyrody i przyrodniczy rytm życia zawodowego,

6. Kultura ludowa i folklor jako ważne składniki świadomości,

7. Narastające konflikty wewnętrzne międzypokoleniowe,

8. Szczególna rola szkoły i nauczyciela.

rodzaje rozróżniania środowisk, przykłady

Ś ze względu na rodzaj bodźców: kulturowe, społeczne, przyrodnicze; ze względu na cechy terytorialno- organizacyjne: miasto, wieś; ze względu na stopień bliskości: osobiste, lokalne, okoliczne; ze względu na sposób powstania: naturalne, intencjonalne.

zasady małżeństwa

7. zasada publiczności

8. zasada legalności

9. zasada stosowności

10. zasada trwałości

11. zasada kupna żony

12. tabu kazirodztwa

hdi cechy i zastosowanie

cechy

jest miarą unormowaną (przyjmuje wartości od 0 do 1) i pozwala klasyfikować kraje na rozwinięte (developed countries), rozwijające się (developing countries) oraz zacofane (underdeveloped countries).

Do obliczenia syntetycznego miernika HDI wykorzystywane są następujące mierniki podstawowe:

• średnia długość życia,

• ogólny wskaźnik skolaryzacji brutto dla wszystkich poziomów nauczania,

• wskaźnik umiejętności czytania ze zrozumieniem i pisania,

• PKB per capita w USD, liczony według parytetu nabywczego waluty (PPP $).

zastosowanie

ilustruje nie tylko materialną zasobność danego kraju, ale również poziom edukacji i opieki zdrowotnej w danym społeczeństwie.

opisujący efekty w zakresie społeczno-ekonomicznego rozwoju poszczególnych krajów.

celów porównań międzynarodowych.

zagrożenia 21 w

-degradacja ekologiczna planety

-zróżnicowanie ideologiczne kulturowe, zderzenie kultur

-podział świata na biednych i bogatych

cechy konstytutywne rodziny

struktura, więzi, funkcje

---