Wikipedia

Strefa aeracji - (inaczej strefa napowietrzenia) strefa pomiędzy powierzchnią terenu a zwierciadłem wód podziemnych. Wolne przestrzenie pomiędzy skałami są częściowo wypełnione wodą lub powietrzem. Woda w postaci ciekłej może występować jako woda związana (higroskopijna, błonkowata lub kapilarna) lub jako woda wolna (wsiąkowa lub zawieszona). Woda w strefie aeracji może także występować w postaci pary wodnej. Wody w tej strefie pozostają w ścisłym kontakcie z powietrzem i nie tworzą ciągłego horyzontu; Strefa saturacji, strefa nasycenia - warstwa skalna, w której wolne przestrzenie (szczeliny, pory) są całkowicie wypełnione wodą. Od strefy aeracji oddzielona jest zwierciadłem wód podziemnych. Wody w strefie saturacji dzielimy na przypowierzchniowe gruntowe, wgłębne i głębinowe; Kolmatacja (ang. colmatage) - osadzanie się w przestrzeni porowej ośrodka porowatego drobnych cząstek stałych unoszonych przez przepływający płyn. Kolmatacja związana jest z blokowaniem przewężeń kanałów porowych przez cząstki stałe adwekcyjnie unoszone przez poruszający się płyn. Przykładem procesu kolmatacji jest stopniowe zatykanie się filtrów porowatych (np. sączki, samochodowy filtr powietrza) przez drobne cząstki stałe zawarte w filtrowanym płynie; Sufozja - (ang. scouring) - zjawisko geologiczne i hydrodynamiczne polegające na mechanicznym wypłukiwaniu ziaren (cząstek minerałów) z osadu przez wody podziemne wsiąkające w skałę lub glebę. Wypłukany materiał przemieszcza się w przestrzeniach porowych, szczelinach itp. Powoduje zapadanie się powierzchni ziemi. Działanie sufozji prowadzi również do powstania pseudokrasowych form ukształtowania powierzchni, a niekiedy i jaskiń. Rodzaje sufozji: mechaniczna - tworzą się podziemne próżnie (korytarze), po ich zapadnięciu doły sufozyjne, chemiczna - rozmywanie chemiczne polegające na rozpuszczaniu węglanów, głównie wapnia - następuje ubytek masy glebowej i osiadanie gruntu, tworzą się wymoki; Konsolidacja - lub ściśliwość gruntu w mechanice gruntów proces zagęszczania gruntu pod własnym lub zewnętrznym obciążeniem. Konsolidacji ulegają różne grunty mineralne (szczególnie istotna jest ona w przypadku iłów i innych gruntów spoistych) oraz organiczne (np. torf, gytia i inne). Mechanizm konsolidacji oparty jest na zmniejszaniu się przestrzeni porowej (a więc też objętości gruntu) i dyssypacji wody i przyjmuje się, że ma odmienny charakter w przypadku gruntów mineralnych oraz organicznych;

Strefa aeracji - strefa napowietrzenia, występuje między powierzchnią terenu a zwierciadłem wody podziemnej. W strefie aeracji pory gruntowe wypełnione są powietrzem, a woda występuje w różnych postaciach (jako para wodna, woda higroskopijna, błonkowata i kapilarna) i jest związana mniej lub bardziej trwale z ziarnami mineralnymi wskutek zjawisk: adhezji, adsorpcji i włoskowatości. W strefie aeracji zachodzą procesy wietrzenia, a zwłaszcza utlenianie; Strefa saturacji - strefa nasycenia wodą, występuje poniżej zwierciadła wody gruntowej. W strefie tej wolne przestrzenie między ziarnami mineralnymi, wodą higroskopijną i błonkowatą wypełnia woda wolna (podziemna); Podział wód podziemnych: s.aeracji: higroskopijne (związane), błonkowate (z), kapilarne (z), wsiąkowe (wolne), zawieszone; s.saturacji: przypowierzchniowe/zaskórne (w), gruntowe (w), wgłębne (w), głębinowe (w); Filtracja (wodoprzepuszczalność) - przepływ wody w gruncie; zależy od uziarnienia, struktury i porowatości gruntu oraz od temperatury i lepkości wody; Prawo Darcy'ego - liniowa zależność prędkości filtracji od spadku hydraulicznego - v=ki [m/s], gdzie i=Δh/l, k - wsp. filtracji (stała Darcy'ego), Δh - różnica wys. w metrach, l - dł. drogi przepływu w metrach; Fluacja - ruch turbulentny (burzliwy) wody; Metoda próbnego pompowania: Metoda ta polega na prowadzeniu obserwacji i wykonywaniu pomiarów podczas sztucznie wywołanego ruchu wody gruntowej. W tym celu wykonuje się studnię (przeważnie sposobem wiertniczym), z której następnie jest pompowana woda. W pewnej odległości od studni wykonuje się otwory obserwacyjne, zwane piezometrami. Piezometry służą do mierzenia położenia zwierciadła wody gruntowej, które będzie ulegać zmianom podczas pompowania wody ze studni, po pewnym czasie wokół studni wytworzy się lej depresyjny. Gdy ruch wody do studni ustali się, mierzy się wydatek Q oraz położenie obniżonego zwierciadła wody w piezometrach. Na podstawie tych danych można obliczyć współczynnik filtracji k_T. W przypadku ruchu nieustalonego - zmiennego w czasie (zmienia się spadek hydrauliczny, prędkość filtracji, kierunek i in.) - współczynnik filtracji na podstawie próbnego pompowania (ze stałym wydatkiem, przy zmieniającej się depresji) można wyznaczyć metodą Theisa, Theisa-Jacoba lub Handtusha; Metoda zalewania otworu wiertniczego (metoda Maaga): Metoda polega na zalewaniu gruntu przez dno otworu wiertniczego. W metodzie tej zakłada się, że grunt dookoła studni jest pod względem właściwości filtracyjnych izotropowy, a dolewana woda wsiąka przez dno otworu (studni) z jednakową prędkością we wszystkich kierunkach. Otwór pomiarowy w tej metodzie powinien mieć średnicę co najmniej 30 cm i powinien być zagłębiony w badanej warstwie poniżej zwierciadła wody gruntowej na głębokość h₀ > 30 cm. Jeżeli badana warstwa ma miąższość kilku metrów, należy rurę opuścić na głębokość 1-1,5 m poniżej z.w.g. Wodę do otworu wlewamy na wys. co najmniej 50 cm ponad poziom z.w.g. Częstotliowość obserwacji poziomów wody zależy od prędkości jej opadania w otworze; przy szybkim opadaniu pomiary należy wykonywać co 30 s; Metoda izotopowa, kolorymetryczna, chemiczna, elektrolityczna: Metody te polegają na wprowadzeniu do naturalnego strumienia wody gruntowej roztworów promieniotwórczych, barwników lub soli, a następnie na określeniu, z jaką prędkością i w jakim kierunku roztwory te wędrują z wodą gruntową. Znając czas przepływu roztworu na określonej długości, np. między otworami wiertniczymi (gdzie do jednego otworu wprowadza się roztwór, a w drugim po upływie pewnego czasu jest wykrywany), wyznacza się prędkość przemieszczania się roztworu. W celu przeprowadzenia pomiarów wykonuje się otwory wiertnicze, lokalizując je w linii największego spadku z.w.g. Zespół pomiarowy stanowi para otworów. Do otworu wskaźnikowego (o wyższym poziomie w.g.) wprowwadza się roztwór, a w otworze drugim (obserwacyjnym) przeprowadza się pomiary. Odległość między otworami zależy od przepuszczalności warstwy i rodzaju otworu, i wynosi od kilku do kilkudziesięciu metrów. W badaniach z zastosowaniem roztworów barwników i soli, rozstaw otworów jest mniejszy niż gdy stosowane są izotopy. Odległość powinna być tam mniejsza, im mniejsza jest przepuszczalność gruntu. Ciśnienie obojętne (ciśnienie wody w porach gruntu) - w gruncie nasyconym wodą i poddanym naciskowi słupa wody, nacisk przejmuje wyłącznie woda zawarta w porach i nie wpływa on w żadnym stopniu na zagęszczenie i właściwości fiz. i mech. szkieletu gruntowego. Ciśnienie to nie powoduje zagęszczania gruntu. Jest ono odpowiednikiem ciśnienia hydrostatycznego w hydraulice; Efektywne naprężenie normalne (czynne) - naprężenie panujące w szkielecie gruntowym (σ^'), które stanowi różnicę między naprężeniem całkowitym (σ) w masie gruntowej i ciśnieniem wody (u) w porach gruntu. Jest ono równe naciskowi wywieranemu przez ciężar gruntu z uwzględnieniem wyporu; Ciśnienie spływowe (hydrodynamiczne) - ciśnienie, które wywiera na szkielet przepływająca przez grunt woda i które przezwycięża siłę tarcia wody o ziarna i cząstki gruntu. Ciśnienie to jest skierowane zgodnie z kierunkiem filtracji (stycznie do linii prądu), lecz nie zależy od jej prędkości a tylko od spadku hydraulicznego; Wyparcie gruntu - zjawisko przesunięcia pewnej objętości gruntu, często wraz z obciążającymi ją elementami ubezpieczeń. Wyparta masa gruntowa powiększa swoją objętość, a więc i porowatość. Zjawisko wyparcia może występować nie tylko w kierunku pionowym do góry, a także poziomo w podłożu budowli piętrzących wodę, a niekiedy również w kierunku do dołu; Przebicie hydrauliczne - zjawisko tworzenia się kanału (przewodu) w masie gruntowej, wypełnionego gruntem o naruszonej strukturze, łączącego miejsca o wyższym i niższym ciśnieniu wody w porach. Na powierzchni terenu przebicie hydrauliczne widoczne jest w postaci źródła. Zjawisko przebicia występuje przeważnie w gruntach mało spoistych przedzielonych gruntami przepuszczalnymi; Sufozja - zjawisko polegające na unoszeniu przez filtrującą wodę drobnych cząstek gruntu. Cząstki mogą być przesunięte w inne miejsce lub wyniesione poza obręb gruntu. W wyniku tego zjawiska mogą powstawać kawerny lub kanały; wtedy zjawisko przybiera cechy przebicia hydraulicznego. Sufozja występuje wtedy, gdy przekroczony jest spadek hydrauliczny i_kr lub prędkość krytyczna v_kr . W przypadku, gdy przebiega w skałach występujących na stokach, może stać się także przyczyną osuwisk; Zmienność wskaźnika porowatości (e): wzrost obciążenia próbki powoduje osiadanie, czyli zmniejszenie wskaźnika porowatości gruntu (przebiega wg krzywej ściśliwości); Grunt normalnie skonsolidowany - Jeśli występujące w gruncie naprężenia efektywne są największe ze wszystkich, jakie dotychczas w danym gruncie wystąpiły, to grunt taki nazywa się normalnie skonsolidowanym; Grunt prekonsolidowany - grunt, który w swej historii przenosił już większe naprężenia, a następnie był odciążany (np. grunt obciążony lodowcem lub warstwami gruntu, które zostały wyerodowane przez rzekę); Współczynnik prekonsolidacji - stosunek wartości naprężenia efektywnego prekonsolidacji σ_p^', które występowało w gruncie w przeszłości, do wartości naprężenia efektywnego obecnie występującego in situ (badania wykonywane na miejscu, w terenie) σ₀^' ; Edometryczny moduł ściśliwości pierwotnej (ogólnej) M₀ - jest to stosunek przyrostu efektywnego naprężenia normalnego do przyrostu całkowitego odkształcenia względnego, w warunkach niemożliwej bocznej rozszerzalności próbki gruntu (jednoosiowy stan odkształcenia, przy przestrzennym stanie naprężenia), M₀=dσ^'/dε₀; Edometryczny moduł ściśliwości wtórnej (sprężystej) M - jest to stosunek przyrostu efektywnego naprężenia normalnego do przyrostu względnego, przeważająco sprężystego (odwracalnego) odkształcenia, w warunkach niemożliwej bocznej rozszerzalności próbki gruntu (jednoosiowy stan odkształcenia, przy przestrzennym stanie naprężenia), M=dσ^'/dε; Edometryczny moduł odprężenia M (z kreską) - jest to stosunek zmniejszenia efektywnego naprężenia normalnego do przyrostu względnego wydłużenia sprężystego próbki (wzór ten sam j.w.); Moduł pierwotnego odkształcenia gruntu E₀ - jest to stosunek przyrostu efektywnego naprężenia normalnego do przyrostu całkowitego odkształcenia względnego w warunkach możliwej rozszerzalności bocznej gruntu, E₀=dσ^'/dε₀; Moduł wtórnego (sprężystego) odkształcenia gruntu E - jest to stosunek przyrostu efektywnego naprężenia normalnego do przyrostu względnego sprężystego (odwracalnego) odkształcenia w warunkach możliwej rozszerzalności bocznej gruntu, E=dσ^'/dε; Moduł odprężenia E (z kreską) - jest to stosunek zmniejszenia efektywnego naprężenia normalnego do przyrostu względnego wydłużenia sprężystego próbki (wzór ten sam j.w.); Grunt zapadowy (makroporowaty) - grunt o strukturze nietrwałej, ulegającej zmianie pod wpływem zawilgocenia, bez zmiany działającego obciążenia. Orientacyjnym kryterium gruntów zapadowych są następujące dwa warunki: S_r≤0,6 oraz (e_L - e_n)/(1+e_n) ≤0,1, do gruntów zapadowych należą lessy i grunty lessopodobne; Ścinanie - polega na przesunięciu (poślizgu) jednej części ośrodka gruntowego w stosunku do pozostałej. Warunkiem powstania poślizgu wzdłuż określonej powierzchni jest przekroczenie oporu gruntu przez składową styczną (ścinającą) naprężenia (przekroczenie wytrzymałości gruntu na ścinanie - tau_f) |tau|>tau_f; Wzór Coulomba: t_f=c+σtgφ, gdzie σ - składowa normalna naprężenia (prostopadła do przekroju) [kPa], φ - kąt tarcia wewnętrznego, tgφ - współczynnik tarcia wewnętrznego, c - spójność gruntu [kPa] (dla niespoistych c=0); Wartość kąta tarcia wewnętrznego zależy od: składu mineralnego gruntu, wielkości ziaren i ich kształtu, stopnia zagęszczenia gruntu, stopnia nasycenia wodą i rodzaju powierzchni ziaren (zaokrąglone czy ostrokrawędziste). Im większe są ziarna, tym szersza strefa jest ogarnięta tarciem wewn. ziaren. Im bardziej ostre są krawędzie i chropowate pow. ziaren, tym większa jest siła tarcia przy ich wzajemnym obrocie, bo większy jest opór z wzajemnego ich zaklinowania się. Im bardziej grunt jest zagęszczony, tym mniej swobody mają poszczególne ziarna przy obrocie i większy jest ich opór przy ścinaniu. Tarcie zmniejsza się w miarę zawilgocenia gruntu, woda działa jak smar zmniejszający współczynnik tarcia wewn. (kąt t.wewn.); Spójność - opór gruntu stawiany siłom zewnętrznym, a wywołany wzajemnym przyciąganiem cząstek składowych gruntu. Spójność ta jest spowodowana ścisłym, wzajemnym przyleganiem ziaren i cząstek gruntu, częściowym ich zlepieniem przez cząstki koloidalne oraz napięciem błonek wody, które je otaczają. Spójność występuje w gruntach spoistych. Wraz ze wzrostem średnicy ziaren spójność maleje i całkowicie zanika w otoczakach, żwirach i piaskach. Spójność w gruntach spoistych maleje wraz ze wzrostem wilgotności, gdyż woda wciskając się między cząstki, niszczy wiązania wody błonkowatej i zwiększa odl. między nimi, co powoduje zmniejszenie sił molekularnego przyciągania; Pęcznienie - proces zwiększania się objętości gruntu wskutek wchłaniania wody. W wyniku spęcznienia gruntu zwiększa się jego wilgotność, a to wiąże się ze zmniejszeniem wartości parametrów charakteryzujących wytrzymałość i odkształcalność gruntu. Powstaje też tak zwane ciśnienie pęcznienia p_c , niebezpieczne ze względu na podnoszenie fundamentów oraz wywołujące dodatkowe parcie na konstrukcje oporowe. Pęcznienie występuje tylko w gruntach spoistych mających dużą powierzchnię właściwą (frakcja iłowa, pory całkowicie wypełnione wodą, porowatość będzie rosnąć); Ciśnienie pęcznienia - jednostkowe obciążenie normalne, jakie należy przyłożyć na powierzchnię próbki gruntu w edometrze, aby zmiany jej wysokości były równe zeru w czasie kontaktu gruntu z wodą; Sprawdzenie stateczności zbocza - polega na obliczeniu minimalnego wskaźnika pewności (bezpieczeństwa) stateczności F_min przy zastosowaniu odpowiedniej metody obliczeniowej, z uwzględnieniem geometrii układu warstw gruntu i przebiegu powierzchni poślizgu oraz odp. parametrów gruntu. Wyznaczony wskaźnik F_min powinien być większy niż współczynnik dopuszczalny F_dop dla danej metody obliczeniowej. W razie stwierdzenia niedostatecznego wskaźnika pewności, zabezpieczenie powinno polegać albo na zmniejszeniu sił zsuwających, albo na zwiększeniu sił utrzymujących zbocze; Stateczność skarp w gruntach niespoistych: Równowaga zboczy będzie zachowana, jeżeli kąt nachylenia zbocza będzie mniejszy lub równy kątowi tarcia wewnętrznego. Wskaźnik pewności F rozpatrywanego zbocza (skarpy) można wyznaczyć ze stosunku wartości oporu T na ścinanie gruntu do wartości siły zsuwającej S, działajacej na rozpatrywany element gruntu. Do celów praktycznych przyjmuje się współczynnik pewności dopuszczalny F_dop=1,1-1,3, zależnie od rodzaju (ważności) obiektu i dokładności rozpoznania właściwości mechanicznych gruntu. W przypadku przepływu wody gruntowej, np. gdy zbocze jest skarpą kanału odwadniającego, kąt nachylenia zbocza (skarpy) ulega znacznemu zmniejszeniu, gdyż do siły zsuwającej S^I dochodzi siła ciśnienia spływowego S^II; Stateczność skarp w gruntach spoistych: W gruntach spoistych, w warunkach naturalnych, poślizg zbocza o wys. ograniczonej następuje zwykle wzdłuż płaszczyzny, lecz po powierzchni kołowo-walcowej. Linia poślizgu w pionowym przekroju zbocza ma przebieg zbliżony do odcinka spirali logarytmicznej. Istnieje szereg metod określania warunków stateczności przy powyższym założeniu. Najbardziej typową i uniwersalną metodą, opartą na założeniu możliwości poślizgu wzdłuż powierzchni kołowo-walcowej, jest metoda Felleniusa. Do obliczeń stateczności zapór ziemnych zalecana jest metoda Bishopa. W praktyce wykorzystuje się także metodę Taylora (wykorzystuje się w niej nomogramy); Konsolidacja - Jest to zjawisko przepływu wody w gruncie, ale to zjawisko jest wymuszone przez obciążenie tego gruntu. Na skutek obciążenia gruntu, którego pory są całkowicie wypełnione wodą (Sr=1), następuje wypychanie wody z porów oraz zagęszczenie gruntu co oznacza, że wskaźnik porowatości maleje; Odwodnienie - Jeśli w gruncie całkowicie nasyconym zostanie założony drenaż, to z.w.g. obniża się. Założona objętość gruntu nie zmienia się (e=const), zmienia się natomiast stopień wilgotności (Sr maleje). Stosuje się odwodnienie powierzchniowe systemami drenów i rowków zbierających wodę do studzienek zbiorczych z pompami odwadniającymi oraz o. wgłębne z zastosowaniem studni depresyjnych, igłofiltrów lub drenażu poziomego; Nawodnienie - Jest to zjawisko przeciwne do odwodnienia. Woda wpływa do gruntu, np. w czasie powodzi napływa do wału przeciwpowodziowego, objętość gruntu nie zmienia się, zmienia się stopień wilgotności (Sr rośnie); Konsolidacja + pęcznienie - Zjawiska konsolidacji i pęcznienia mogą występować równoczesnie np. jeśli w podłożu fundamentu (częściowo nasycone grunty spoiste, iły) następuje dopływ wody i grunt konsoliduje się pod obciążeniem budynku. Występuje równocześnie konsolidacja, bo jest dopływ wody. W tym przypadku zmienia się zarówno objętość (e=zmienny) jak i stopień wilgotności (Sr=zmienny); Zmienność „e” i „Sr”: Filtracja ustalona: e const - Sr const; Konsolidacja: e maleje - Sr const; Pęcznienie: e rośnie - Sr const; Odwodnienie: e const - Sr maleje; Nawodnienie: e const - Sr rośnie; Konsolidacja + Pęcznienie: e zmienny - Sr zmienny; Założenia Boussinesq`a: 1) Podłoże gruntowe stanowi ośrodek materialny ograniczony od góry płaszczyzną poziomą (graniczną) i rozciągającą się nieograniczenie w kierunkach poziomych i pionowo w dół (cały ten obszar nazywany jest półprzestrzenią), 2) obciążenia przyłożone są w płaszczyźnie granicznej a ta półprzestrzeń jest: jednorodna, izotropowa, nieważka, obowiązuje prawo Hooke'a, obowiązuje zasada superpozycji; Kolmatacja (namulanie) - zjawisko przeciwne do sufozji, proces ten polega na dodawaniu drobnych cząstek mineralnych lub związków chemicznych do gruntu przez przepływ wody. Efektem kolmatacji jest zmniejszenie przepuszczalności ośrodka przewodzącego; Wody artezyjskie - rodzaj wód podziemnych, wody naporowe o tak wysokim ciśnieniu hydrostatycznym, że ich zwierciadło piezometryczne (z.w.podziemnych) występuje powyżej powierzchni terenu, co sprawia, że po nawierceniu wartstwy wodonośnej zawierającej wody artezyjskie następuje samoczynny ich wypływ z otworu wiertniczego lub studni; Badanie aparatem Proctor'a: Próbkę gruntu przygotowaną wg PN-B-04481-88 należy ubijać w cylindrze stosując liczbę uderzeń i liczbę układanych warstw gruntu w zależności od rodzaju przyjętej metody oznaczania. Po zagęszczeniu drugiej warstwy - w przypadku metod I i II lub czwartej - w przypadku metod III i IV, należy na cylindrze umieścić nasadkę. Ilości gruntu przypadające na poszczególne warstwy należy dobierać, aby po ubiciu ostatniej warstwy ubity grunt wystawał 5-10 mm ponad górną krawędź cylindra. Przed ułożeniem kolejnej warstwy gruntu do cylindra należy powierzchnię poprzednio ubitej warstwy zdrapać (porysować) ostrzem noża. Po ułożeniu każdej warstwy gruntu należy jej powierzchnię wyrównać i przed przystąpieniem do ubijania lekko ugnieść. Każda warstwa gruntu powinna być równomiernie zagęszczona taką liczbą uderzeń ubijaka i opadającego z takiej wysokości, jaka jest przewidziana dla danej metody. W czasie ubijania gruntu cylinder powinien stać na sztywnym podłożu. Po ubiciu ostatniej warstwy nadmiar gruntu należy ściąć linią, prowadząc ją od środka ku krawędzi, a następnie zważyć cylinder z gruntem i oznaczyć gęstość objętościową szkieletu gruntowego. Po wyjęciu próbki z cylindra należy oznaczyć średnią wilgotność ubitego gruntu, pobierając z co najmniej 10 miejsc próbki. Następnie grunt należy rozdrobnić oraz dodać tyle wody destylowanej lub pitnej, aby wilgotność gruntu zwiększyła się o 1-2%, ponownie umieścić grunt w cylindrze i ubijać jak poprzednio. Czynności te należy powtarzać do chwili, gdy masa cylindra z gruntem zacznie się zmniejszać. Dopuszcza się najwyżej 5-krotne wykonywanie zagęszczania tej samej próbki gruntu. Nie należy wykonywać badania w przypadkach, gdy: z badanego gruntu wycieka grawitacyjnie woda oraz gdy woda pokrywa powierzchnię gruntu w cylindrze; Badanie w edometrze: Badanie ściśliwości należy wykonywać dla próbek gruntów o strukturze NNS. Początkowa wysokość próbki powinna być równa mieszczącemu ją pierścieniu. Próbki powinny mieć średnicę większą niż 50 mm, zaś stosunek h do ø powinien mieścić się w granicach 3-4. Oś próbki powinna pokrywać się z kierunkiem siły ciężkości w miejscu jej pobrania z podłoża. Obie powierzchnie czołowe próbki (górna i dolna) powinny być płaskie, wzajemnie równoległe i prostopadłe do osi. Po wypełnieniu pierścienia gruntem należy ostrożnie zdjąć oba pierścienie pomocnicze i nożem o ostrej i prostej krawędzi tnącej wyrównać obie powierzchnie próbki ku jej obwodowi. Przed osadzeniem pierścienia z próbką w edometrze obie jej ściskane powierzchnie pokryć lekko zwilżonymi krążkami bibuły do sączenia (średnica mniejsza o 1 mm od średnicy próbki). Należy ustawić czujniki do pomiaru wysokości próbki i wykonać odczyt ich wskazań. Jako pierwszy stopień obciążenia należy przyjąć 10 kPa lub 12,5 kPa. Jako następne obciążenia przyjmuje się kolejno 25, 50, 100, 200, 400 i 800 kPa. Przy każdorazowej zmianie obciążenia należy notować wskazania czujników (czujnika) po 1, 2, 5, 15 i 30 min oraz po 1, 2, 4, 19, 24, 48 i 72 h od chwili zmiany obciążenia i w razie potrzeby dalej co 24h. Każdorazową zmianę obciążenia można przeprowadzać jedynie po uzyskaniu umownej stabilizacji wysokości badanej próbki. Po uzyskaniu stabilizacji osiadań przy ostatnim stopniu obciążania należy możliwie szybko: zdjąć obciążenie i wyjąć pierścień z próbką edometru, osuszyć obie jej powierzchnie ligniną, wypchać próbkę z pierścienia i po usunięciu obu sączków z bibuły do sączenia, oznaczyć jej wilgotność; Badanie wytrzymałości na ścinanie w aparacie trójosiowego ściskania: Próbkę, uszczelnioną cienką pochewką gumową, umieszcza się w szczelnej komorze ciśnieniowej wypełnionej wodą. Pod wpływem wszechstronnego ciśnienia wody powstają w próbce naprężenia główne (pionowe i poziome) σ₁= σ₂= σ₃, równe co do wartości ciśnieniu wody w komorze. Większe naprężenie główne σ₁ uzyskuje się obciążając próbkę pionowym tłokiem. Ścięcie próbki przeprowadza się przy stałym ciśnieniu wody, zwiększając obciążenie pionowe aż do momentu ścięcia próbki. Wartość siły Q_max, pod działaniem której nastąpiło ścięcie, odczytuje się na czujniku dynamometru obciążającego tłok. Naprężenie główne σ₁= σ₃+(Q_max/F). Kąt tarcia wewnętrznego i spójność wyznacza się graficznie za pomocą konstrukcji kół składowych naprężeń Mohra. W aparacie trójosiowego ściskania jest możliwy pomiar ciśnienia wody w porach „u” i wyznaczenie wartości efektywnego kąta tarcia wewnętrznego φ^I i spójności efektywnej c^I.

1.Definicje i cechy fizyczne gruntow

2.Konsystencje, granice Atterberga

3.Pęcznienie definicja, wilgotnosc

4.Stopien zageszczenia

5.Aparat Proctora

6.Edometr, krzywe scisliwosci pierwotnej i wtornej

7.Wskaźnik wodoprzepuszczalnosci

8. Wzór Coulomba Mohra

9. Aparat trojosiowego sciskania

10. Woda w gruncie, saturacja....

11. Spadek hydrauliczny

12. Wspolczynnik filtracji, metoda probnego pompowania

13.Statecznosc skarp

14.Rozklad naprezen w gruncie

15.Modelowanie gruntu

16.Model plaskiego stanu odksztalcenia gruntu

17.Wzmocnienia kinematyczne ???

18. Prawo plyniecia

19. Prawo Coulomba Mohra

---