Bezpośrednie stosowanie prawa wtórnego
Bezpośrednie stosowanie - nie jest konieczna implementacja do prawa krajowego
Bezpośrednia skuteczność - adresowana bezpośrednio do osób fizycznych i prawnych - mogą się one powoływać na te akty przed krajowymi organami sądowymi
-wśród aktów prawa wtórnego bezpośrednio stosowane są tylko rozporządzenia (art. 249 TA)
*sprawa 26/62, Zb.Orz. 1z 1963r., strona 1, Van Gend en Loos vs. Holandia
ETS orzekł, że jednostka może powoływać się na postanowienia traktatowe przed sądami krajowymi przeciwko organom państwa (skuteczność horyzontalna) jeżeli są one:
1. jasne i precyzyjne
2. bezwarunkowe
3. bezpośrednio stosowane
-w wypadku spełnienia przesłanek postanowienia traktatowe są bezpośrednio skuteczne
*sprawa 43/75, Zb.Orz. z 1976 roku, strona 455, G.Defrenne vs. Sabena
ETS przyznał prawo powoływania się na postanowienia traktatowe przed sądami krajowymi przeciwko jednostce (skuteczność wertykalna) - musi spełniać 3 warunki
*Sprawa 41/74, Zb.Orz. z 1974, strona 1337, Y. van Dyn vs. Home Office
Sprawa 148/78, Zb.Orz. z 1979, strona 1629, Publico Ministero vs. Ratti
ETS uznał bezpośrednią skuteczność dyrektyw w wypadku braku implementacji po upływie wyznaczonego terminu
*sprawa 154/84, Zb.Orz. z 1986, strona 723, M.Marshall
ETS wypowiedział się w sprawie braku wertykalnej bezpośredniej skuteczności dyrektyw
*Sprawa 14/83, Zb.Orz. z 1984, strona 1891, S. van Colson i E.Kamann
Sprawa C-106/89, Zb.Orz. z 1990, strona I-4135, Marshall SA
ETS wypowiedział się o pośredniej skuteczności dyrektyw - prawo krajowe należy interpretować tak aby interpretacja była bliższa temu co wynika z dyrektywy
*Sprawa C-6 i 9/90, Zb.Orz. z 1991, strona I-5357, A.Francovichi i D.Bonifari vs. Włochy
Sprawa C-91/92, Zb.Orz. z 1994, strona I-3325, D.Faccini-Dori vs. Recred Srl
ETS wypowiedział się, że nawet w przypadku braku precyzyjności i jasności (1 przesłanka) oraz implementowania dyrektywy, jednostka może powoływać się na taką dyrektywę przed sądami krajowymi przeciwko organom państwa, pomimo braku formalnej bezpośredniej skuteczności tej dyrektywy