CZĘŚĆ I - BIZNES PLAN
1. Istota Biznes Planu
BIZNES PLAN jest terminem, który wraz z reformami rynkowymi i prywatyzacją gospodarki Polski ostał szeroko zaakceptowany przez przedsiębiorców i ekonomistów. Wyparł on polski termin PLAN DZIAŁANIA przedsiębiorstwa
BIZNES PLAN jest koncepcją działania dla przedsiębiorstwa opartą o REALISTYCZNĄ OCENĘ:
dotychczasowych wyników przedsiębiorstwa,
potencjału przedsiębiorstwa,
warunków konkurencji,
oraz tendencji rozwojowych rynku i postępu
techniczno - organizacyjnego, mających przyczynić się
do wzrostu jego wartości rynkowej.
* * * * *
Biznes plan określa:
ZADANIA,
ŚRODKI,
oraz NIEZBĘDNE SPOSOBY DZIAŁANIA zwiększające wartość rynkową przedsiębiorstwa.
* * * * *
Biznes Plan jest dokumentem świadczącym o JAKOŚCI
KADRY KIEROWNICZEJ, jej zdolności do
zapewnienia rozwoju, zwiększenia wartości rynkowej przedsiębiorstwa.
Termin BIZNES PLAN jest często traktowany zamiennie
z PLANOWANIEM STRATEGICZNYM dla danego przedsiębiorstwa.
PLAN STRATEGICZNY wybiega wiele lat naprzód i ustosunkowuje się do zmian zachodzących w otoczeniu, które z jednej strony otwierają nowe szansę, a z drugiej niosą nowe zagrożenia dla przedsiębiorstwa i na tej podstawie buduje wizje jego rozwoju,
natomiast:
BIZNES PLAN formułuje konkretne PROJEKTY REALIZACYJNE, uzasadnia ich realność oraz dodatnio wpływa na wartość rynkową przedsiębiorstwa; (tak więc jest propozycją realizacji konkretnych zadań, gwarantujących osiągnięcie celów strategicznych przedsiębiorstwa);
* * * * *
JAKOŚĆ BIZNES PLANU
Jakość BIZNES PLANU zależy od tego czy:
nawiązuje do analizy strategicznej,
zawiera jej elementy.
W ocenie BIZNES PLANU (jako propozycji) pierwszym KRYTERIUM JAKOŚCI jest jego ZGODNOŚĆ z planem strategicznym przedsiębiorstwa.
Jeśli przedsiębiorstwo nie opracowało planu strategicznego przedsiębiorstwa wówczas BIZNES PLAN winien zawierać elementy tego planu.
Brak PLANU STRATEGICZNEGO przedsiębiorstwa utrudnia:
ocenę działalności przedsiębiorstwa,
poważnie zmniejsza wartość BIZNES PLANU, gdyż
pozbawia go istotnych punktów odniesienia dla
formułowanych zadań jak i dla przyjmowanych założeń;
oraz wpływa też niekorzystnie na możliwość
zapewnienia wewnętrznej spójności BIZNES
PLANU.
* * * * *
Zadaniem BIZNES PLANU jest:
zwiększenie zdolności konkurencyjnej przedsiębiorstwa,
uzyskiwanie wysokiej wieloletniej stopy zysku
przedsiębiorstwa;
W warunkach ostrej i intensywnej (dzięki liberalizacji handlu zagranicznego) konkurencji, przedsiębiorstwo powinno myśleć nie tyle o przetrwaniu ale w aktywny sposób kształtować swą przyszłość poprzez m. in. przewidywanie tendencji rozwojowych w gospodarce i sektorze w którym działa.
Konstruując BIZNES PLAN w oparciu o:
ANALIZĘ zmieniających się potrzeb klienta,
OFEROWANIE mu nowych produktów,
wyższej ich JAKOŚCI,
DODATKOWYCH ISLUG i możliwości zastosowań,
przedsiębiorstwo jest w stanie aktywnie oddziaływać na potrzeby klienta oraz na sam produkt.
ETAPY KONSTRUOWANIA BIZNES PLANU
pierwszym krokiem w tworzeniu biznes planu jest ANALIZA
MARKETINGOWA;
(obserwowanie i analizowanie rynku, poszukiwanie nowych
szans, zanim konkurent je dostrzeże, wygrywanie atutów przedsiębiorstwa w kontekście dostrzeżonych szans, a następnie opracowanie biznes planu i konsekwentne wdrażanie go w życie, to reguły walki konkurencyjnej na rynku);
By ZDOBYĆ RYNEK i zapewnić finansową efektywność dla przedsiębiorstwa, niezbędne są WNIKLIWE ANALIZY I PLANY DZIAŁANIA przedsiębiorstwa.
Podstawowym zadaniem planu działania jest wykazanie realności osiągnięcia zamierzonych celów projektu i jego ekonomicznej opłacalności.
BIZNES PLAN zawiera analizy i plany działania w sferze:
INWESTYCYJNEJ,
PRODUKCYJNEJ,
TECHNOLOGICZNEJ.
FINANSOWEJ,
ORGANIZACYJNEJ,
KADROWEJ.
PLANY DZIAŁANIA ujmują:
z jednej strony różne aspekty, współzależności związane z realizacją projektu, w tym także wszelkie zagrożenia;
a z drugiej określają działania jakie będą podjęte by zapewnić skuteczną ich realizację i zminimalizować wpływ niekorzystnych zdarzeń na wartość rynkową przedsiębiorstwa.
Ważną częścią składową ww. analiz jest określenie REALNOŚCI OSIĄGNIĘCIA wymaganego POZIOMU RENTOWNOŚCI oraz RYZYKA, towarzyszącego realizacji danego przedsięwzięcia.
RAPORTY ROCZNE z działalności przedsiębiorstwa są formą rozliczenia się zarządu oraz rady nadzorczej przed właścicielami, akcjonariuszami,
natomiast:
BIZNES PLAN jest podstawowym dokumentem DOTYCZĄCYM PRZYSZŁOŚCI.
* * * * *
BIZNES PLAN jest dokumentem mającym przekonać
właścicieli, instytucje finansowe i przyszłych inwestorów do:
sfinansowania modernizacji przedsiębiorstwa realizacji planów ekspansji;
realizacji nowych przedsięwzięć inwestycyjnych
udzielenia kredytu, lub pożyczki;
założenia nowego przedsiębiorstwa;
połączenia przedsiębiorstw.
* * * * *
BIZNES PLAN to:
planowanie sukcesu w przyszłości;
dowód, że firma ma receptę na sukces i jest atrakcyjna z
punktu widzenia lokaty kapitału;
formalna wizytówka przedsiębiorstwa,
a w przypadku poszukiwania partnera lub finansowania projektu ze źródeł zewnętrznych - to forma publicznej oferty współpracy.
* * * **
FUNKCJE BIZNES PLANU
FUNKCJE BIZNES PLANU dzieli się na:
WEWNĘTRZNE;
ZEWNĘTRZNE.
W zależności od sytuacji w jakiej znajduje się przedsiębiorstwo, jedna z funkcji przeważa.
BIZNES PLAN po zatwierdzeniu przez:
RADĘ NADZORCZĄ,
a w przypadku projektów mających przyczynić się do
zmiany struktury kapitałowej firmy, przez
ZGROMADZENIE WSPÓLNIKÓW,
stanowi dla ZARZĄDU PRZEDSIĘBIORSTWA obowiązującą WYTYCZNĄ DZIAŁANIA
DOBRY BIZNES PLAN stanowi wytyczną działania i przewodnik nie tylko dla ZARZĄDU, ale także dla WSZYSTKICH szczebli decyzyjnych.
BIZNES PLAN zapewnia:
spoistość podejmowanych decyzji,
ułatwia i przyspiesza proces decyzyjny
Poniższy schemat w syntetyczny sposób przedstawia w perspektywie czasowej zmiany wartości bieżącej (rynkowej) netto przedsiębiorstwa.
ZMIANY SYTUACJI EKONOMICZNEJ RZEDSIĘBIORSTWA W CZASIE
przedsiębiorstwa, które utraciły zdolność kredytową, których wartość bieżąca netto spada i kształtuje się poniżej wartości księgowej oraz znajdują się w kryzysie, mają, niewielkie szansę znalezienia inwestora, bądź partnera.
przedsiębiorstwa, którym udało się powstrzymać proces spadku wartości poniżej wartości księgowej, znajdują się
w fazie stabilizacji. Ich szansę na znalezienie inwestora
są także poważnie ograniczone.
przedsiębiorstwa, które z powodzeniem realizują
program restrukturyzacji i weszły na drogę
przywracania zdolności kredytowej i zbliżania wartości bieżącej netto do wartości księgowej, tworzą odstawy do opracowania programu rozwoju i ekspansji.
WNIOSEK 1:
Bez restrukturyzacji znaczna część tych przedsiębiorstw nie ma szans na rynku kapitałowym, a szerzej finansowym chociażby dlatego, że jest niewiarygodna i nie stanowi atrakcyjnej lokaty.
WNIOSEK 2:
Bez uporządkowania spraw w przedsiębiorstwie, dokonania restrukturyzacji, a w przypadku przedsiębiorstw państwowych przekształcenia ich w spółkę wystąpienie na zewnątrz z ofertą współpracy inwestycyjnej może okazać się skuteczne wyłącznie za cenę znacznego obniżenia wartości rynkowej przedsiębiorstwa w stosunku do jego wartości księgowej
10
WNIOSEK 3:
Im większe trudności, zaniedbania i napięcia w stosunkach PRACOWNICY-DYREKCJA oraz brak realnej wizji rozwojowej, tym niższa wartość rynkowa przedsiębiorstwa w stosunku do księgowej i mniejsze szansę znalezienia inwestora.
PROGRAMY RESTRUKTURYZACJI w kontekście prywatyzacji możemy najogólniej podzielić na:
BIERNE;
AKTYWNE.
BIERNE mają miejsce wówczas, gdy przedsiębiorstwo
przekształcamy w spółkę i zbywamy inwestorowi znacznie poniżej jego wartości księgowej zakładając, ze to on opracuje i wdroży w życie własny program rozwoju.
Takiego INWESTORA często nazywamy STRATEGICZNYM. Inwestor strategiczny zainteresowany jest przejęciem kontroli nad przedsiębiorstwem, które znajduje się w kryzysie tylko wówczas, gdy może nabyć je wyraźnie poniżej jego wartości księgowej.
Wniosek:
Przedsiębiorstwo rentowne i mające własną koncepcję rozwoju sprzedalibyśmy inwestorowi strategicznemu, tylko pod warunkiem, że byłby on skłonny za przejąć kontroli nad przedsiębiorstwem i jego dochodami zapłacić odpowiednio więcej niż wynosi jego wartość księgowa.
KSIĘGOWA |
AKTYWA MINUS DŁUG NETTO |
DOCHODOWA |
WARTOŚĆ BIEŻĄCA ZDYSKONTOWANEGO STRUMIENIA PRZYSZŁYCH DOCHODÓW. |
PORÓWNAŃ RYNKOWYCH |
WSPÓŁCZYNNIKI |
WARTOŚĆ OD-TWORZENIOWA |
WARTOŚĆ NAKŁADÓW ZWIĄZANA ZE ZBUDOWANIEM NOWEGO RZEDSIĘBIORSTWA (ODTWORZENIA). |
Rys.2. Podstawowe metody wyceny wartości przedsiębiorstwa.
******
I!
AKTYWNA RESTRUKTURYZACJA ma miejsce wówczas, gdy
ZARZĄD opracuje:
program restrukturyzacji,
redukcji kosztów,
poprawy jakości;
wzrostu dochodów ze sprzedaży;
uzyska poprawę wyników i wartości bieżącej netto
przedsiębiorstwa do poziomu co najmniej wartości księgowej;
* * * * *
Przedsiębiorstwo w dobrej kondycji może liczyć na kredyty oraz zainteresowanie inwestorów;
Zadłużone i „chore" przedsiębiorstwo musi wpierw uporać się ze swoimi kłopotami zanim wystąpi z ofertą sfinansowania i przy pomocy środków zewnętrznych;
* * * * *
RESTRUKTURYZACJĘ przedsiębiorstwa dzieli się na:
restrukturyzację FINANSOWO - KAPITAŁOWĄ
restrukturyzację PRODUKCJI,
ZATRUDNIENIA
oraz ZARZAĄDZANIA.
RESTRUKTURYZACJA finansowo - kapitałowa może przybrać pięć kierunków:
1.Działania, które umożliwią przedsiębiorstwu. ZWIĘKSZENIE DOCHODÓW GOTÓWKOWYCH I PŁYNNOŚCI FINANSOWEJ
Możliwe jest to poprzez:
efektywniejsze wykorzystanie posiadanego majątku trwałego i środków obrotowych,
sprzedaż części aktywów, które nie przynoszą
oczekiwanego dochodu,
zrezygnowanie z własności części aktywów i zamianę ich własności na leasing.
4
wzrost wartości
wzrost zatrudnienia
wzrost sprzedaży i eksportu
cel strategiczny
wartość księgowa netto
odzyskanie zdolności kredytowej
wejście na rynek kapitałowy
wartość bieżąca
NPV
restrukturyzacja
stabilizacja
brak programu
czas
utrata zdolności
poprawa konkurencyjności
wzrost rentowności
kryzys
poprawa
rozwój
ekspansja
ZARZĄDZANIA I KWALIFIKACJI
RESTRUKTURYZACJA
PODSTAWOWE TYPY RESTRUKTURYZACJI PRZEDSIĘBIORSTWA
FINANSOWANIA
PRODUKCJI
ZATRUDNIENIA
ZARZĄDZANIA I KWALIFIKACJI
reorganizacja i motywacja
szkolenia