1. Jakie formy tech - org mogą przybierać przedsiębiorstwa oraz pytanie

W gospodarce rynkowej wykształciły się dwie podstawowe formy prawne działalności przedsiębiorstw:

a)przedsiębiorstwa własności indywidualnej

b)spółki

• jawną,

• komandytową,

• z ograniczoną odpowiedzialnością,

• akcyjną.

Rozróżnienie to jest oparte na przepisach prawa handlowego; kodeks prawa cywilnego wyróżnia jeszcze spółkę cywilną

2. Scharakteryzować....będzie podana jedna z form

W gospodarce rynkowej wykształciły się dwie podstawowe formy prawne działalności przedsiębiorstw: przedsiębiorstwa własności indywidualnej i spółki¹.

Spółka jest to przedsięwzięcie gospodarcze należące do dwóch lub więcej osób i przez nie zarządzane. Spółki są bardzo zróżnicowane w zależności od liczby partnerów i sposobu podziału odpowiedzialności między nimi. Z prawne­go punktu widzenia spółka jest przede wszystkim umową. Stosownie do brzmienia artykułu 545 kodeksu zobowiązań, wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego, określonego w umowie oraz wnie­sienia wkładów. W polskim prawie wyróżnia się następujące rodzaje spółek:³

• jawną,

• komandytową,

• z ograniczoną odpowiedzialnością,

• akcyjną.

Rozróżnienie to jest oparte na przepisach prawa handlowego; kodeks prawa cywilnego wyróżnia jeszcze spółkę cywilną⁴.

Ze względu na kryterium głównego substratu istnienia i działalności spółek, a mianowicie na to, czy jest nim substrat osobowy (wspólnicy), czy rzeczowy (kapitał - majątek spółki) dzielą się one na spółki osobowe i kapitałowe. Do spółek osobowych zalicza się spółkę cywilną, jawną i komandytową, a do spó­łek kapitałowych - spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjną.

Spółki osobowe - ich konstrukcja jest oparta na osobowości uczestników. Biorą oni bezpośredni udział w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa, angażują bowiem nie tylko swój majątek, ale także osobistą pracę. Liczba uczestników takiej spółki jest niewielka, a ryzyko związane z uczestnictwem znaczne, wspól­nicy bowiem odpowiadaj ą całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki. Na tego rodzaju podstawach jest zbudowana spółka jawna i cywilna.

Nieco odmienna jest spółka komandytowa, w której część wspólników -zwani komandytariusze - odpowiada tylko do wysokości sumy komandytowej(sumy wniesionych wkładów), natomiast odpowiedzialność pozostałych wspólników - tak zwanych komplementariuszy -jest taka sama jak w spółce

mej. Do charakterystycznych atrybutów spółek osobowych zalicza się m.in.⁵:

trwałość składu osobowego wspólników,

prawo i obowiązek współdziałania wszystkich wspólników do osiągnięcia wspólnego celu (występuje nawet wynikający stąd obowiązek lojalności wobec spółki),

prawo każdego wspólnika do bezpośredniego prowadzenia i kontroli spraw spółki,

równe prawa i obowiązki każdego wspólnika,

brak osobowości prawnej spółki i w konsekwencji wspólny charakter majątku spółki oraz osobista odpowiedzialność wspólników za zobowią­zania spółki.

W spółkach kapitałowych osoby wspólników schodzą na drugi plan,

pierwsze miejsce wysuwa się udział w kapitale zakładowym.

W tego rodzaju spółkach uczestnicy nie są zobowiązani do osobistej pracy na rzecz spółki. Przedsiębiorstwo mogą prowadzić niektórzy z nich, bądź obce osoby. Nie będąc ściśle związani ze spółką, udziałowcy ponoszą odpowiedzialność do wysokości sumy reprezentowanej przez posiadane akcje, a w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością - do wysokości posiadanych udziałów⁶. Charakterystyczne cechy spółek kapitałowych to :

• zmienny skład osobowy;

• brak obowiązku współdziałania dla osiągnięcia wspólnego celu oraz obo­wiązku lojalności wobec spółki (jednak obowiązek ten dotyczy członków zarządu tych spółek);

• wspólnicy są odsunięci od bezpośredniego prowadzenia spraw spółki oraz pozbawieni zazwyczaj prawa do bezpośredniej jej kontroli, którą wyko­nuje specjalny organ spółki zwany radą nadzorczą lub komisją rewi­zyjną; organem reprezentującym wspólników jest walne zgromadzenie wspólników;

• prawa i obowiązki wspólników mogą być zróżnicowane; kapitał spółki jest zmienny;

• spółki kapitałowe mają osobowość prawną, a w następstwie tego: istnieje odrębny od majątku wspólników majątek spółki, za zobowiązania spółki odpowiada jej majątek z wyłączeniem osobi­stej odpowiedzialności wspólników..

Jednym z wariantów spółki kapitałowej jest joint venture (wspólne przed­sięwzięcie). Pojęcie joint venture w szerokim znaczeniu, w przypadku działal­ności na skalę międzynarodową, obejmuje wszelkie formy koncentracji środków przedsiębiorstw z różnych krajów, z przeznaczeniem na przedsięwzięcia gospo­darcze z udziałem partnerów zagranicznych, bez względu na to, czy przedsię­wzięcia te uzyskują osobowość prawną, czy też nie. W węższym znaczeniu joint venture to przedsięwzięcie oparte na wkładzie kapitału dwóch lub więcej part­nerów z różnych krajów, niezależnych od siebie pod względem ekonomicznym, prawnym i administracyjnym, współdziałających w ramach wspólnego przed­siębiorstwa (osoby prawnej), utworzonego w celu osiągnięcia korzyści ekono­micznych. Z punktu widzenia kredytowania zagranicznego joint venture jest formą kredytu aktywnego, bardzo korzystnego dla gospodarki, gdyż nie obciąża on bezpośrednio budżetu państwa spłatą kwot kredytu i odsetek. Wspólnicy sami dbają o to, aby wyłożony kapitał został korzystnie zainwestowany w przed­sięwzięcia o najnowszej technice i technologii⁸.

Warto dodać, że oprócz zastosowanego kryterium, tj. formy organizacyjno-prawnej, przedsiębiorstwa mogą być klasyfikowane np.: według rodzaju dzia­łalności, wielkości, form zintegrowania, obszaru geograficznego działania, roz­woju technologii, sektora własności, czy też stopnia skoncentrowania. Synte­tyczne zestawienie klasyfikacji przedsiębiorstw przedstawia tabela 2.2

Obecne zasady funkcjonowania polskiego przedsiębiorstwa państwowego zostały oparte na dwóch aktach prawnych z 25 września 1981 roku, to jest na: ustawie o przedsiębiorstwie państwowym oraz ustawie o samorządzie załogi przedsiębiorstwa państwowego⁹. Na podstawie tych dwóch aktów przedsiębior­stwo państwowe wyposażono w takie atrybuty jak: samodzielność, samosfinansowanie i samorządność (tak zwane „3 S").

Samodzielność oznacza uprawnienia organów przedsiębiorstwa do podej­mowania decyzji i organizowania działalności we wszystkich dziedzinach, przy jednoczesnym ograniczeniu do niezbędnego minimum kompetencji organów państwowych, sprawujących jako organ założycielski nadzór nad przedsiębior­stwem.

Samofinansowanie przedsiębiorstwa oznacza konieczność pokrywania wszelkich wydatków związanych z jego działalnością i rozwojem z przychodów uzyskiwanych ze sprzedaży wytworzonych wyrobów i usług.

Atrybutem wyróżniającym przedsiębiorstwo państwowe od innych jest cecha samorządności. Wyraża się ona tworzeniem w przedsiębiorstwach państwo­wych organów samorządu załogi i oddawaniu w ich ręce najważniejszych decy­zji w sprawach dotyczących funkcjonowania przedsiębiorstwa. Organami samo­rządu przedsiębiorstwa państwowego są: ogólne zebranie pracowników (dele­gatów) oraz rada pracownicza.

Spółdzielnia jest dobrowolnym zrzeszeniem o nieograniczonej liczbie człon­ków, zmiennym składzie osobowym i zmiennym funduszu udziałowym, prowa­dzącym działalność gospodarczą dla maksymalizacji korzyści swoich członków. Członkami spółdzielni są gospodarstwa domowe oraz przedsiębiorstwa rodzin­ne. Cel leżący u podstaw spółdzielni oznacza, że w centrum uwagi są członko­wie i ich przedsiębiorstwa, a nie spółdzielnia jako odrębny byt. Struktura władz spółdzielni podobna jest do struktury władz spółek kapitałowych i obejmuje: walne zgromadzenie członków, radę nadzorczą oraz zarząd'³.

3.Roznice miedzy spółkami osobowymi i kapitałowy

4.Co to jest spoldzielnia

5.Atrybuty przedsiebiorstwa państwowego

6. Kryteria wyboru formy tech-org

• do czego się zmierza, w jakim zakresie i w jaki sposób osoba podejmująca działalność gospodarczą chce osiągnąć swój cel.

• kapitał, którym dysponuje i chce zaangażować dana osoba w projektowane przedsięwzięcie gospodarcze. Problem wyboru formy prowadzenia działalności gospodarczej nie pojawia się tylko w momencie zakładania przedsiębiorstwa, ale występuje także w różnych stadiach jego rozwoju i może wynikać z bardzo różnych przyczyn, nie zawsze związanych z koniecznością poprawy efektywno­ści funkcjonowania przedsiębiorstwa. Do głównych kryteriów wyboru formy organizacyjno-prawnej działalności przedsiębiorstwa zalicza się przeważnie: wymagania założycielskie, zakres odpowiedzialności i ryzyka kapitałowego, możliwości finansowania działalności, zakres kierowania i kontroli firmy oraz obciążenia podatkowe¹⁵.

• wymagania założycielskie, wśród których [należy wymienić:

• konieczność (bądź jej brak) zawarcia umowy notarialnej, uwidocznienie
  przedsiębiorstwa jedynie w ewidencji działalności gospodarczej bądź
  w rejestrze przedsiębiorstw (rejestrze handlowym), co ma wpływ na wysokość kosztów założycielskich;

• konieczność (bądź jej brak) ujawnienia w nazwie przedsiębiorstwa na­wiska przedsiębiorcy;

• konieczność spełnienia wymagań dotyczących liczby wspólników czy
  wielkości wkładów kapitałowych;

• konieczność publicznego ujawnienia wyników działalności.

• zakres odpowiedzialności majątkowej i ryzyko kapitałowe uczestnika przedsiębiorstwa. W przedsiębiorstwach własności indywidualnej i spół­kach osobowych zakres odpowiedzialności i ryzyko kapitałowe jest nieograni­czone. W spółkach kapitałowych i spółdzielniach ogranicza się ono do wysoko­ści majątku przedsiębiorstwa.

• możliwości fi­nansowania jego działalności, pierwotnie już przez fakt istnienia założyciel­skich rygorów kapitałowych, jak i zakres możliwości pozyskiwania kapitału (spółki kapitałowe). Decydując się na określoną formę, trzeba też uwzględnić związki pomiędzy formą prawno-organizacyjną a możliwościami uzyskiwania zasileń kredytowych.

• pełny zakres kompetencji zarządczych przedsiębiorcy czyli zakres kierowania i kontrolowania jest konsekwencją pełnej odpowiedzialności i nieograniczonego ryzyka kapitałowego. W spółkach kapita­łowych natomiast występuje zwykle oddzielenie własności kapitału od kompe­tencji zarządczych, a kierowanie firmą powierza się profesjonalnym menedże­rom. Poza tym istnieje ryzyko, że menedżerowie będą chcieli działać według własnej hierarchii celów, nie zawsze pokrywających się z celami przed­siębiorcy, pomimo możliwości nadzoru i kontroli. Wybierając więc formę dzia­łalności przedsiębiorstwa, przedsiębiorca winien uwzględnić także powyższe zależności.

• obciążenia podatkowe, bowiem faktycznie są jedynym kryterium o charakterze mierzalnym. Podstawowe znaczenie ma tu fakt poje­dynczego oraz podwójnego opodatkowania dochodów. Ten pierwszy ma miej­sce w przedsiębiorstwach własności indywidualnej oraz w spółkach osobowych, gdzie opodatkowaniu podlega bezpośredni dochód przedsiębiorcy. W przedsię­biorstwach posiadających osobowość prawną raz opodatkowany jest dochód przedsiębiorstwa (opodatkowanie pierwotne), drugi raz - dochód przedsiębiorcy w postaci dywidendy (opodatkowanie wtórne)¹⁶

7.Pojecie restrukturyzacji i jej rodzaje

Pojęcie restrukturyzacja pojawiło się w latach 60. w krajach o rozwiniętej gospodarce rynkowej. Powstało z połączenia dwóch słów: to reconstruct - zbu­dować od nowa lub w nowej formie i the structure, co odpowiada naszemu po­jęciu struktury. Termin restrukturyzacja jest więc skrótem myślowym wyra­żającym proces „rekonstrukcji struktury"¹⁸.

Pojęcie restrukturyzacja może być używane w skali makro i mikro. Zmiany strukturalne w wyżej wymienionych dziedzinach nie występują w sposób oderwany i niezależny, wprost przeciwnie powinny być przeprowa­dzone w sposób kompleksowy i tylko w takim przypadku stwarzają szansę osią­gnięcia celów restrukturyzacji.

Restrukturyzacja w skali makro jest elementem polityki przemy­słowej i oznacza „zmianę proporcji międzygałęziowych, a wewnątrz sektora zmianę rzeczowej struktury produkcji tak ilościowej przez jej dostosowanie do wielkości i struktury popytu, jak i jakościowej przez zastąpienie przestarzałych technologicznie i użytkowo wyrobów no­woczesnymi"

Restrukturyzacja w skali mikro dotyczy przedsiębiorstw i definiuje się ją jako wszelkiego rodzaju zmiany strukturalne w przedsiębior­stwie, dotyczące „struktury majątkowej (własności), kapitałowej, or­ganizacyjnej, zarządzania, zatrudnienia, produkcyjno-asortymentowej, rynków zaopatrzenia i zbytu, techniczno-technologicznej itd."20.

Restrukturyzację przedsiębiorstwa możemy podzielić na

• przedmiotową

• podmiotową

W ramach restrukturyzacji przedmiotowej i podmiotowej wyróżniamy

Restrukturyzacja kreatywna jest podejmowana stosunkowo niezależnie od aktualnych czy przewidywanych zmian w otoczeniu przedsiębiorstwa. Jej zada­niem jest samoistne osiąganie określonych celów lub wywarcie wpływu na oto­czenie i jego zmiany.

Restrukturyzacja antycypacyjna polega na tym, że przedsiębiorstwo prze­widując istotne zmiany w otoczeniu przygotowuje i przeprowadza zmiany strukturalne, co umożliwia uzyskanie przewagi konkurencyjnej i objęcie pozycji lidera w sektorze.

Restrukturyzacja dostosowawcza (adaptacyjna) jest najczęściej spotyka­na w gospodarce. Polega na odpowiednio szybkim wprowadzeniu zmian struk­turalnych w firmie w odpowiedzi na stwierdzone zmiany w otoczeniu. Przepro­wadzona racjonalnie, przeciwdziała pogorszeniu kondycji ekonomiczno-finansowej firmy i zapewnia jej dalszy byt.

Restrukturyzacja naprawcza jest odmianą restrukturyzacji adaptacyjnej i przeprowadza się ją wówczas, gdy pojawia się bezpośrednie zagrożenie dla funkcjonowania przedsiębiorstwa. Restrukturyzacja naprawcza jest więc alter­natywą dla likwidacji bądź upadłości firmy, a od restrukturyzacji kreatywnej, antycypacyjnej i dostosowawczej odróżniają bezwzględna konieczność - zmia­ny strukturalne są tu warunkiem przetrwania firmy, a jej głębokość i bolesność jest na ogół większa od wyżej wymienionych. Cel ten można osiągnąć przez likwidację zadłużenia, przyjęcie strategii rozwoju o charakterze marketingo­wym, pozyskanie środków finansowych na oddłużenie i rozwój, dokonanie re­strukturyzacji organizacyjnej firmy i racjonalizacji zarządzania, dążenie do maksymalizacji zysku przez powiększenie przychodów i minimalizację kosztów, ustabilizowanie płynności finansowej, zapewnienie rozwoju wyrobów i poten­cjału rzeczowego. Najogólniej można stwierdzić, że celem restrukturyzacji jest poprawa sytuacji finansowej firmy i wzrost efektywności gospodarowania.

Podstawowym celem restrukturyzacji jest osiągnięcie bądź odzy­skanie pierwszoplanowej pozycji producenta w danej dziedzinie wy­robów i usług w kraju i za granicą przez stworzenie warunków do przetrwania i przezwyciężania kryzysu oraz do realizacji strategii roz­woju.

8. Pojecie prywatyzacji i jej cele

Prywatyzacja oznacza zmiane proporcji własnościowych w gospodarce na korzysc sektora prywatnego.

Przekształcenia:

-dotychczasowego mienia a własność prywatna, proces ten polega na przekształceniach własnościowych organizowanych odgornie przez agendy skarby panstwa oraz administracje gminna

-powstawania i rozwoju firm prywatnych tak krajowych jak z udzialem kapitalu zagranicznego.

CELE PRYWATYZACJI:

-zmniejszenie i zmiany charakteru ingerencji panstwa w gospodarke narodowa i podmioty gospodarujące

-wzrost efektywności gospodarowania przedsiębiorstw a przez to calej gospodarki i jej poszczególnych sektorow

-rozbicie monopolistycznej struktury gospodarki w przekroju podmiotowym i przedmiotowym

-pobudzenie mechanizmow konkurencji w stosunku do podmiotow gospodarczych i mechanizmow ochrony interesow konsumentow

9. Charakterystyka prywatyzacji bezposredniej/pośredniej

Metoda pośredniej prywatyzacji (kapitalowa).

Stosowana jest do dużych przedsiębiorstw o dobrej kondycji ekonomicznej. W pierwszym etapie przekszatlcane SA w jednoosobowe spolki skarbu panstwa z chwila przekształcenia przedsiębiorstwa jego organem założycielskim stawal się minister przeksztacen własnościowych- minister skarbu. W 2 etapie udostepnia się akcje przedsiębiorstw inwestorom prywatnym. Przekształcenie przedsiębiorstwa państwowego w 1 osobowa spółkę obejmuje jeszcze analize prawna i ekonomiczno finansowa spolki i restrukturyzacji spolki celem podniesienia jej wartości

Metoda bezpośredniej prywatyzacji

Metoda ta przewidziana jest do malych i średnich przedsiębiorstw oraz będących w slabej kondycji finansowej. Prywatyzacji bezpośredniej mogą podlegac przedsiębiorstwa, które zatrudniaja do 500 osob, gdy wartość sprzedazy towarow i usług w roku poprzedzającym rok wydania zarzadzania o prywartzacji bezpośredniej nie jest wyzsza od równowartości kwoty 6 mln, i gdy wysokość funduszy wlasnych 31.12 roku poprzedzającego rok wydania zarzadzania o prywatyzacji bezpośredniej nie jest wyzsza od równowartości 2 mln. W uzasadnionych przypadkach rada ministrow może zezwolic na prywatyzaje bezposrednia przedsiębiorstwa państwowego, który nie spelnia wymienionych kryteriow. Ustawa przewiduje 3 formy prywatyzacji bezpośredniej:

-sprzedaz przedsiębiorstwa

-wniesienie przedsiębiorstwa do spolki

-oddanie przedsiębiorstwa do odplatnego korzystania: dzierżawa lub leasing

10.Restrukturyzacja naprawcza i jej elementy

Restrukturyzacja naprawcza jest odmianą restrukturyzacji adaptacyjnej i przeprowadza się ją wówczas, gdy pojawia się bezpośrednie zagrożenie dla funkcjonowania przedsiębiorstwa. Restrukturyzacja naprawcza jest więc alter­natywą dla likwidacji bądź upadłości firmy, a od restrukturyzacji kreatywnej, antycypacyjnej i dostosowawczej odróżniają bezwzględna konieczność - zmia­ny strukturalne są tu warunkiem przetrwania firmy, a jej głębokość i bolesność jest na ogół większa od wyżej wymienionych. Cel ten można osiągnąć przez likwidację zadłużenia, przyjęcie strategii rozwoju o charakterze marketingo­wym, pozyskanie środków finansowych na oddłużenie i rozwój, dokonanie re­strukturyzacji organizacyjnej firmy i racjonalizacji zarządzania, dążenie do maksymalizacji zysku przez powiększenie przychodów i minimalizację kosztów, ustabilizowanie płynności finansowej, zapewnienie rozwoju wyrobów i poten­cjału rzeczowego. Najogólniej można stwierdzić, że celem restrukturyzacji jest poprawa sytuacji finansowej firmy i wzrost efektywności gospodarowania

Restrukturyzację naprawczą realizuje się przez:

• postępowanie naprawcze, powinno mieć charakter zespołu przedsięwzięć, których celem jest zlikwidowanie przyczyn zagrożenia

• postępowanie układowe i ugodowe,

• postępowanie upadłościowe,

• upadłość,

• likwidację.

11.Upadlosc a likwidacja - roznice

Jeśli chodzi o likwidację, to proces ten nie zawsze wiąże się z zagrożeniem upadłością.. W krajach o rozwiniętej gospodarce rynkowej likwidacje przedsiębiorstw, zwłaszcza małych, są zjawiskiem bardzo częstym. Wynikają one np. z: Iraku szans rozwojowych, dostrzegania bardziej zyskownej możliwości lokaty kapitału w innych dziedzinach itp. W warunkach polskich likwidację, jak już wspomniano wcześniej, przeprowadza się także w celu prywatyzacji. Upadłość jak i likwidacja firm są bardziej powszechnym zjawiskiem w warunkach dekoniunktury gospodarczej. Należy także zauważyć, że w gospodarce rynkowej likwidacje są w pełni rekompensowane powstawaniem nowych przedsiębiorstw. Proces likwidacji inicjuje i przeprowadza przedsiębiorca. W odniesieniu do azedsiębiorstwa państwowego warunki likwidacji mają miejsce gdy:

• przedsiębiorstwo nie jest w stanie zapłacić dywidendy obligatoryjnej;

• złożony został rządowy lub administracyjny zakaz działania w dotychcza­sowych dziedzinach a przedsiębiorstwo nie podejmuje działalności w innej dziedzinie;

• istnieje wniosek zarządu komisarycznego o likwidacji;

• wystąpiło przekroczenie 50% wartości majątku przedsiębiorstwa, zaanga­żowanego w obligacjach lub udziałach bądź oddanego do odpłatnego
  użytkowania innym osobom

Upadłość wystarczającym warunkiem ogłoszenia upadłości przedsiębiorstw nie posiadających osobowości prawnej jest trwałe zaprzestanie placenia długów, natomiast warunki upadłości przediebiorstw posiadających osobowość prawna powstaje wtedy gdy majatek przedsiębiorstwa nie wystarcza na splate jego długów. Ogłoszenie upadłości przedsiębiorstwa może zarzadac każdy z jego wierzycieli jak i ono samo poprzez osobe upowazniona do jego reprezentowania w czynnościach prawnych a w przypadku spolki może to być ktorys ze spolnikow

12.Charakterystyka ogolna poszczegolnych form opodatkowania /materialy di

skserowania na 1 zaj po swietach lub z internetu...

Planujący rozpoczęcie działalności gospodarczej ma do wyboru następujące formy opodatkowania (determinujące rodzaj prowadzonych ewidencji księgowych):

- karta podatkowa (brak wydzielonej ewidencji podatkowej)

- ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (ewidencja przychodów )

- opodatkowanie na zasadach ogólnych (podatkowa księga przychodów i rozchodów)

- opodatkowanie na zasadach ogólnych (księgowość tzw. pełna prowadzona wg ustawy o rachunkowości)

- podatek od osób prawnych (pełna księgowość j.w.)

Przed rozpoczęciem działalności należy zapoznać się z podstawowymi uregulowaniami prawnymi dotyczącymi samego prowadzenia przedsiębiorstwa i oczywiście podatków.

1.) KARTA PODATKOWA

Ta forma opodatkowania obejmuje osoby fizyczne prowadzące działalność indywidualnie lub w formie spółki cywilnej, Podatnicy prowadzący działalność opodatkowaną w formie karty podatkowej są zwolnieni od obowiązku prowadzenia ksiąg, składania zeznań podatkowych, deklaracji o wysokości uzyskanego dochodu oraz wpłacania zaliczek na podatek dochodowy. Podatnicy ci są jednak obowiązani wydawać na żądanie klienta rachunki i faktury, o których mowa w odrębnych przepisach, stwierdzające sprzedaż wyrobu, towaru lub wykonanie usługi, oraz przechowywać w kolejności numerów kopie tych rachunków i faktur w okresie pięciu lat podatkowych, licząc od końca roku, w którym wystawiono rachunek lub fakturę. Wniosek o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej podatnik składa właściwemu urzędowi skarbowemu w deklaracji według ustalonego wzoru, w terminie do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego rok podatkowy, od którego ma być zastosowana karta, a jeżeli podatnik rozpoczyna działalność w ciągu roku podatkowego - przed rozpoczęciem działalności. Jeżeli do końca każdego roku podatkowego objętego opodatkowaniem w formie karty podatkowej podatnik nie zgłosił likwidacji działalności, uważa się, że prowadzi nadal działalność opodatkowaną w tej formie.

Karta podatkowa to korzystna forma dla podatnika, jednak obwarowana wieloma zastrzeżeniami dotyczącymi zatrudnienia i rodzaju wykonywanej działalności. Podatnik może w terminie do końca roku podatkowego zrzec się zastosowania opodatkowania w formie karty podatkowej, poczynając od roku następnego. Stawki karty podatkowej określone są w załączniku do ustawy i ulegają podwyższeniu lub obniżeniu na zasadach określonych w ustawie.

Należy pamiętać, iż podatnik rozliczający się w formie karty nie może korzystać ze wspólnego z małżonkiem opodatkowania ani nie może dokonywać żadnych odliczeń od podatku.

Podatnik korzystający z karty obowiązany jest prowadzić ewidencję pracowników, poświadczoną przez urząd skarbowy. Ze względu na wskazane ograniczenia, opodatkowanie w formie karty podatkowej

sprawdza się z reguły w małych firmach, najczęściej jednoosobowych, nie zatrudniających pracowników i osiągających niewielkie dochody.

Ponieważ rozliczenie podatku w tej formie jest proste, przedsiębiorcy nie muszą korzystać z usług księgowych; są także zwolnieni z obowiązku przeprowadzania rozliczeń za pomocą kas rejestrujących. Nie mają też obowiązku posiadania rachunków bankowych i mogą rozliczać się w formie gotówkowej.

2.) RYCZAŁT OD PRZYCHODÓW EWIDENCJONOWANYCH

Ta formą opodatkowania obejmuje osoby fizyczne prowadzące działalność indywidualnie lub w formie spółki cywilnej uzyskujące przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej, o których mowa w art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz osoby określone w art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 20.11.1998 o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Rozliczanie dochodów w formie ryczałtu obejmuje przedsiębiorców, którzy:

- osiągnęli przychód (w roku poprzednim) nie wyższy niż 499.460 zł; jeśli chodzi o spółki, to są one ryczałtowcami, gdy łącznie dla wszystkich wspólników ich przychód nie przekroczył wskazanej kwoty;

- rozpoczynają działalność w roku bieżącym i nie korzystają z karty podatkowej, nieistotna jest przy tym przewidywana wysokość uzyskanego przychodu;

- byli opodatkowani w roku poprzednim według karty podatkowej, lub w części według karty, a w części według zasad ogólnych (księga przychodów i rozchodów) - jeśli przy tym łączny przychód za cały rok nie przekroczył kwoty 499.460 zł;

- dostali od urzędu skarbowego odmowę na opodatkowanie w formie karty podatkowej;

- zrzekli się opodatkowania w formie karty podatkowej po otrzymaniu decyzji o wysokości stawki na dany rok - muszą to uczynić w terminie 14 dni od doręczenia im decyzji w tej sprawie.

Wskazany limit przychodów w wysokości 499.460 zł jest liczony od przychodu przedsiębiorcy - jeśli zatem jest on właścicielem kilku firm jednoosobowych, to liczy się łącznie wszystkie przychody tych firm. W przypadku, gdy przedsiębiorca jest współwłaścicielem spółek cywilnych - przychód liczy się odrębnie dla obrotu każdej ze spółek, bez względu na to, jaki łączny przychód przypada na przedsiębiorcę.

Ryczałt obejmuje także m.in. niektóre przychody rolników oraz osób fizycznych prowadzących działalność hotelarską, ale tylko do 12 pokoi.

Opodatkowani na zasadach ryczałtowych nie prowadzą książki przychodów i rozchodów, a jedynie ewidencję przychodów, w g. wzoru określonego przez Ministra Finansów. W związku z tym, że objęci tym podatkiem nie uwzględniają kosztów uzyskania przychodu i opłacają podatek w formach uproszczonych - mają do spełnienia znacznie mniej wymogów dotyczących rachunkowości podatkowej. Muszą jednak prowadzić ewidencję środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Stawki ryczałtu są określone są dokładnie w zależności od rodzaju przychodów w art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 20.11.1998 o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne i wynoszą odpowiednio 8,5%, 5,5% oraz 3%.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jest bardzo dobrym rozwiązaniem dla rozpoczynających działalność. Są oni w stanie dokładnie określić wielkość płaconego podatku w poszczególnych miesiącach, wiedząc, na jakie przychody mogą liczyć. Należy pamiętać, że w tej formie opodatkowania nie jest możliwe odliczenie poniesionych kosztów. Tak więc możliwe są przypadki, kiedy poniesiemy straty, wynikające z faktu poniesienia wysokich wydatków finansowanych z osiągniętych przychodów.

Ryczałtu można się zrzec. Zrzeczenie może być dokonane nie później niż do dnia 20 stycznia roku podatkowego lub do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności, jeżeli podatnik rozpoczyna działalność w ciągu roku. Zrzeczenia podatnik dokonuje przez złożenie urzędowi skarbowemu właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika pisemnego oświadczenia. W wypadku prowadzenia działalności w formie spółki, wszyscy wspólnicy składają wspólne oświadczenie urzędom skarbowym właściwym według miejsca zamieszkania każdego ze wspólników.

Minister finansów corocznie ogłasza kwotę przychodu osiągniętego z działalności w roku poprzednim, której przekroczenie powoduje utrate prawa do opodatkowania w formie zryczałtowanej.

Z tej formy opodatkowania nie mogą korzystać:

— osoby opłacających podatek w formie karty podatkowej

— osoby korzystające, na podstawie odrębnych przepisów, z okresowego zwolnienia od podatku dochodowego,

— osoby osiągające w całości lub w części przychody z tytułu:

— prowadzenia aptek,

— działalności w zakresie udzielania pożyczek pod zastaw (prowadzenia lombardów),

— działalności w zakresie kupna i sprzedaży wartości dewizowych,

— wykonywania wolnych zawodów,

— świadczenia usług wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy, z zastrzeżeniem ust. 4,

— osoby wytwarzające wyroby opodatkowane podatkiem akcyzowym, na podstawie odrębnych przepisów,

— osoby podejmujące wykonywanie działalności w roku podatkowym:

— po zmianie działalności wykonywanej samodzielnie na działalność prowadzoną na imię obojga małżonków, w tym także w formie spółki

z małżonkiem,

— po zmianie działalności wykonywanej na imię obojga małżonków, w tym także w formie spółki z małżonkiem, na działalność prowadzoną samodzielnie przez jednego lub każdego z małżonków,

— po zmianie działalności wykonywanej samodzielnie przez małżonka na działalność prowadzoną samodzielnie przez drugiego małżonka

— jeżeli małżonek lub małżonkowie, na imię których prowadzona była działalność przed zmianą, opłacali z tej działalności podatek dochodowy na ogólnych zasadach,

— osoby rozpoczynające działalność samodzielnie lub w formie spółki, jeżeli podatnik lub co najmniej jeden ze wspólników, przed rozpoczęciem działalności w roku podatkowym lub w roku poprzedzającym rok podatkowy, wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres działalności podatnika lub spółki.

3.) PODATKOWA KSIĘGA PRZYCHODÓW I ROZCHODÓW KPiR

Osoby prowadzące działalność gospodarczą, nie opodatkowane w formach zryczałtowanych i nie prowadzące ( ze względu na rozmiar działalności ) księgowości pełnej, opodatkowane są na zasadach ogólnych, a wszelkie zdarzenia dokumentują w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Osoby takie mają również obowiązek składania deklaracji podatkowych na zasadach określonych w ustawie. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 15 grudnia 2000 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

oraz Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 27 października 2001 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Rozporządzenie zawiera wzór KPiR, precyzuje zasady ujmowania poszczególnych rodzajów zdarzeń gospodarczych, oraz wyjaśnia podatnikowi co i gdzie ma zapisać. Dla prawidłowego prowadzenia dokumentów księgowych konieczna jest również znajomość ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w szczególności z jej rozdziałem dotyczącym kosztów uzyskania przychodów i amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Opodatkowanie w formie KPiR ma swoje plusy i minusy.

Wady: konieczność gromadzenia wszystkich dokumentów księgowych, opisywania ich i sprawdzania poprawności formalnej. Musimy też na bieżąco kontrolować poprawność wszystkich zapisów - nieprawidłowo prowadzona KPiR grozi uznaniem jej przez organy kontrolujące za prowadzoną w sposób nierzetelny i / lub wadliwy - co powoduje przykre sankcje. Jesteśmy zobowiązani do dokumentowania praktycznie wszystkich wydatków rachunkami - inaczej nie zostaną zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Może się też zdarzyć, że wystawimy fakturę sprzedaży i zarachujemy ją w KPiR ( musimy to robić na bieżąco - nie możemy tego odkładać) - a kontrahent nam nie zapłaci - podatek od kwoty zarachowanej trzeba i tak zapłacić.

Zalety to możliwość zaliczenia w koszta wszelkich wydatków, których związek z uzyskiwanymi przychodami jesteśmy w stanie udowodnić (za wyjątkiem wydatków na nabycie i wytworzenie środków trwałych oraz innych, wymienionych w ustawie). Mogą to być przeróżne zakupy np. materiałów biurowych, przejazdów w celach służbowych. Podatek zapłacimy od faktycznego dochodu. Tu uprzywilejowane są osoby wykonujące

wolny zawód nie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej - one za przychód uznają kwoty faktycznie otrzymane. Z drugiej strony - jeśli dostaniemy od kogoś fakturę kosztową z przedłużonym terminem płatności - możemy ją zaliczyć w koszta przed jej uregulowaniem.

4.) ZASADY OGÓLNE - PEŁNA KSIĘGOWOŚĆ

Jeśli prowadząc działalność osiągniesz w roku podatkowym przychód z działalności przekraczający 800.000 EURO, to od następnego roku będziesz musiał prowadzić księgi handlowe , zgodnie z ustawą o rachunkowości.

Księgi handlowe muszą również prowadzić osobowe spółki kapitałowe (spółka jawna, partnerska, komandytowa i komandytowo-akcyjna).

Prowadzenie ksiąg handlowych jest bardzo skomplikowane.

1

---