Jaki klej pod płytki
Najrozmaitszych zapraw do przyklejania płytek ceramicznych jest w sklepach mnóstwo, dlatego niełatwo wybrać spośród nich tę najbardziej odpowiednią.
Wybór zależy od kilku czynników. Najważniejsze z nich to: miejsce przyklejania okładziny (wewnątrz lub na zewnątrz pomieszczeń, w poziomie lub pionie), cechy podłoża (jego równość, stabilność, chłonność i stopień przyczepności) oraz rodzaj płytek (stopień nasiąkliwości i wielkość). Wybierając zaprawę, należy uwzględnić wszystkie te czynniki naraz; niespełnienie choćby jednego z nich może już w niedalekiej przyszłości skutkować pękaniem lub odpadaniem płytek.
Gdzie szukać informacji o kleju
Przede wszystkim na opakowaniu (jeśli podane na nim informacje będą niewystarczające, można zajrzeć do karty technicznej produktu, którą znajdziemy na przykład na stronie internetowej producenta). Dowiemy się z nich, czy klej jest wodo- i mrozoodporny, czy jest elastyczny i ma zwiększoną przyczepność (te cechy zwykle występują razem). Znajdziemy tam także wskazówki dotyczące zalecanego miejsca stosowania i rodzaju podłoża, na które można kłaść daną zaprawę, oraz rodzaju płytek, które można na nią przyklejać. Na etapie zakupu przydatne będą także informacje na temat zużycia kleju, a później, na etapie prac - te dotyczące sposobu przygotowania zaprawy i jej nakładania na podłoże.
Na opakowaniu znajdziemy także oznaczenie typu i klasy kleju, trudne do zrozumienia dla laika, gdyż wyrażone za pomocą kodu (kombinacji kilku liter i cyfr). Typ kleju określa się literą C, D lub R (cementowy, dyspersyjny lub na bazie żywic reaktywnych). Klasa - która informuje o stopniu przyczepności - oznaczana jest cyfrą 1 (zwykłe kleje, normalnie wiążące) lub 2 (kleje o podwyższonych parametrach, mocniejsze). W oznaczeniu mogą pojawić się także litery E, F lub T sygnalizujące odpowiednio, że klej ma wydłużony czas otwarty (czyli czas, który biegnie od momentu nałożenia zaprawy na podłoże do chwili, kiedy możliwe jest jeszcze przyklejenie doń płytki), jest szybkowiążacy albo o obniżonym spływie.
Oto przykładowe oznaczenia, które znajdziemy na workach z klejami:
C1T - czyli klej cementowy (C), zwykły (1), o zmniejszonym spływie (T). Taki klej można wybrać, jeśli płytki będą kładzione na podłożu dobrej jakości; zmniejszony spływ zaprawy umożliwia natomiast układanie płytek od góry ściany;
C2E - to zaprawa cementowa (C), o zwiększonej przyczepności (2) i o wydłużonym czasie otwartym pracy (E). Kleje tego typu przeznaczone są do prac na trudnych podłożach, a jeśli dodatkowo są elastyczne - nadają się na tarasy lub na ogrzewanie podłogowe;
C1FT - czyli zaprawa cementowa (C), o zwykłej przyczepności (1), szybkowiążąca (F) i o zmniejszonym spływie (T). Szybkie wiązanie pozwala na spoinowanie i użytkowanie okładziny już po kilku godzinach od rozpoczęcia prac;
D1T - klej dyspersyjny (D), o zwykłej przyczepności (1) i o zmniejszonym spływie (T). Kleje dyspersyjne sprzedawane są w wiaderkach, jako gotowe do użycia. Są mocniejsze niż zaprawy cementowe, ale także zwykle od nich droższe. Stosowane są najczęściej do wykonywania okładzin ceramicznych na ścianach pokrytych płytami drewnopochodnymi, płytami gipsowo-kartonowymi i starą glazurą oraz do przyklejania wewnątrz pomieszczeń kasetonów i innych ozdobnych elementów ze styropianu;
R1 - klej na bazie żywic reaktywnych (R), normalnie wiążący (1). Jest to najdroższy rodzaj kleju. Stosuje się go na podłożach metalowych, na istniejących płytkach ceramicznych, wykładzinach PVC i podłożach poliestrowych. W odróżnieniu od wodoodpornych klejów cementowych i dyspersyjnych jest całkowicie wodoszczelny.
Miejsce stosowania
W domach jednorodzinnych okładziny z płytek przyklejane są przede wszystkim na ścianach i podłogach w łazienkach i kuchniach, na podłogach w przedpokojach, na tarasach, schodach i elewacjach. Klej, na który będzie się je mocować, powinien być odpowiedni dla konkretnego miejsca. Jeśli zamierzamy przyklejać płytki:
wewnątrz pomieszczeń, na przykład w kuchni, łazience - możemy wybrać jedną z podstawowych zapraw klejących - powinna być wodoodporna, ale nie musi być mrozoodporna;
na zewnątrz pomieszczeń - można używać tylko zapraw wodo- i mrozoodpornych. Jeśli płytki są układane na dużej powierzchni, na przykład na tarasie, zaprawa dodatkowo powinna być elastyczna (tylko taka będzie w stanie przenosić odkształcenia posadzki i podłoża spowodowane dużymi wahaniami temperatury).
Uwaga! Na trwałość okładzin zewnętrznych duży wpływ ma nie tylko dobór odpowiedniego kleju, ale i sposób jego aplikacji: trzeba nanieść go tak, by pod płytkami nie było pustek powietrznych. Mogłaby gromadzić się w nich woda, która zamarzając w zimie, szybko doprowadziłaby do odspajania się płytek;
na ścianach - warto stosować kleje o obniżonym spływie (oznaczane literą T). Będzie można wtedy zacząć układanie płytek od góry ściany, dzięki czemu zapewni się lepszy efekt wizualny (uniknie się bowiem docinania płytek w najbardziej eksponowanych miejscach);
w miejscach trudnych do wyłączenia z użytkowania, na przykład na podłodze w przedpokoju zamieszkanego domu, najlepiej stosować zaprawę szybkowiążącą (oznaczoną literą F). Jeśli dodatkowo wybierze się również szybkoschnący grunt i szybkowiążącą fugę - jest szansa, że cały remont uda się przeprowadzić w ciągu dziewięciu godzin.
Rodzaj podłoża
Klej należy dobierać również pod kątem tego, na jakim podłożu (równym czy nie, stabilnym albo odkształcalnym) będzie się go układać.
Ściany murowane otynkowane lub surowe, tradycyjne podkłady podłogowe. Najczęściej spotykane podłoża pod płytki to: nieotynkowane ściany z ceramiki budowlanej lub bloczków z betonu komórkowego, ściany otynkowane tradycyjnymi zaprawami cementowymi, cementowo-wapiennymi, cementowe lub anhydrytowe podkłady podłogowe oraz wylewki betonowe. Nie stawiają one klejom specjalnie dużych wymagań - można więc na nie stosować podstawowe, najtańsze kleje klasy C1T lub C1TE