Dramat pychy i dramat pokory w "Zbrodni i karze" Fiodora Dostojewskiego.
Głównym bohaterem "Zbrodni i kary" jest Raskolnikow, student, który zamordował starą lichwiarkę i jej siostrę Lizawietę, oraz dokonał rabunku. Dostojewski przedstawia drastyczny opis morderstwa, włącza dokładny opis ofiary i techniki postępowania mordercy, śledzi reakcje psychiczne mordercy - można powiedzieć, że mamy do czynienia z anatomią zbrodni. Nie jest to jednak jedyne zagadnienie powieści.
Raskolnikow nie jest zwykłym mordercą - jest młodzieńcem inteligentnym, szereg przyczyn składa się na motyw jego czynu, analizuje pojęcie moralności, rozmawia teoretycznie o istocie zabijania, prowadzi obserwacje kłamstwa i rozważa je jako zjawisko, dyskutuje w gronie kolegów. Raskolnikow czuje się jednostką wybitną, taką, której nie dotyczą marne, ziemskie kategorie dobra, zła, prawa, kary. Jest on pełen pychy, czuje się niejako uprawniony do mordu, w głębi swej psychiki znajduje aprobatę zbrodni, czyni to teraz z ciekawości, czuje się niemal kimś, kto przysłużył się ludzkości. Raskolnikow był dla siebie autorytetem.
Po dokonaniu zbrodni, morderca zmienia się. Dostojewski obserwuje reakcje przestępcy, stany niemal chorobowe, poczucie osaczenia, narastającą niepewność, swoistą interpretację wszelkich pytań, rozmów, spotkań. Wewnętrzne przemyślenia, niemożność spokoju, zmiany pojęć i uczuć - nienawiść do tych, których przedtem kochał. Ciągłe analizy doprowadzają wreszcie do poczucia wewnętrznej pustki, załamania, w końcu także do potrzeby oczyszczenia - pokory i wyrzeczeń. Sonia go uświadamia i Raskolnikow sam zgłasza się na policję. Przyznał się, upokorzył, został skazany na zesłanie i katorgę na Syberii. Mimo to, nie zaakceptował on nowej moralności od razu. Potrzebował roku, by zrozumieć, zmienić się, nawiązać kontakt ze współwięźniami.
Emocjonalna natura bohatera, której nie zanalizował on zanim podjął realizację planu, nie wytrzymała presji i pokonała go.