Akademia Górniczo - Hutnicza.
Wydział Wiertnictwa Nafty i Gazu.
Laboratorium z wytrzymałości materiałów.
Ćw.nr.2:Próba statyczna ściskania materiałów kruchych.
Gaudyn Magdalena
Młynarczyk Daniel
Rok II Grupa IV
Cel ćwiczenia.
Celem ćwiczenia jest określenie dla materiału użytego w doświadczeniu:
wytrzymałości na ściskanie (Rc),
modułu Younga (E).
Wstęp teoretyczny.
Próbę statycznego ściskania stosuje się głównie przy badaniu materiałów kruchych, czyli nie wykazujących zdolności do znacznych odkształceń plastycznych tj. beton, cegła, skały.
Materiały kruche mają znacznie większą wytrzymałość na ściskanie (Rc) niż wytrzymałość na rozciąganie (Rm);
dla betonu Rc=(5-20)Rm,
dla granitu Rc=(40-70)Rm,
dla piaskowca Rc=(20-70)Rm.
Cechą, która charakteryzuje materiały kruche jest właśnie wytrzymałość na ściskanie (Rc):
Rc=
gdzie:
Pc - największa wartość obciążenia ściskającego, przy którym następuje
rozkruszenie próbki,
F0 - pole początkowego przekroju próbki.
Jeżeli wykres ściskania l=f(P) ma część, w której skrócenie (l) jest wprost proporcjonalne do siły ściskającej (P), to na tej podstawie wyznaczamy dla tego materiału moduł Younga (E).
Jeżeli zależność ta nie jest wprost proporcjonalna, to na podstawie kilku pierwszych wyników (gdzie materiał zachowuje się liniowo-sprężyście) wyznaczamy wartość średnią modułu Younga (E).
Wartość modułu Younga wyznacza się z prawa Hooke'a:
E=
gdzie:
P - siła ściskająca,
l - skrócenie próbki odpowiadające sile (P),
l - początkowa wysokość próbki,
F0 - pole początkowego przekroju próbki.
Tok przeprowadzenia ćwiczenia.
określenie pola przekroju poprzecznego i wysokości próbki,
przeprowadzamy dwie próby ściskania:
pierwsza próbka jest ściskana bez przeprowadzenia pomiarów jej skrócenia, rejestrujemy tylko siłę, przy której próbka uległa zniszczeniu; na tej podstawie określimy, co jaką wartość będziemy odczytywać wartość skrócenia, ściskając drugą próbkę, tak by liczba uzyskanych wyników była nie mniejsza od 15,
ściskamy drugą próbkę rejestrując wielkość skrócenia i odpowiadającą mu wartość siły; rejestrujemy również siłę przy której próbka uległa zniszczeniu, (Wcześniej po dokonaniu pomiarów, usuwamy czujniki zegarowe, aby nie uległy uszkodzeniu w momencie kruszenia próbki).
Wyniki przeprowadzonego ćwiczenia.
Próbka nr. 1
średnica d=0,056 m
długość l= 0,11791 m
Siła przy której próbka uległa zniszczeniu:
P = 32,5 kN
Próbka nr. 2
średnica d= 0,0557
długość l=0,1127
Tabela 1. Zależność skrócenia próbki od przyłożonej siły.
Nr pomiaru
|
Siła ściskająca P |
Wielkość skrócenia próbki |
|||
|
|
l1 |
l2 |
l3 |
l |
|
[N] |
[mm] |
[mm] |
[mm] |
[mm] |
1 |
2000 |
0.030 |
0.025 |
0.030 |
0.0283 |
2 |
4000 |
0.055 |
0.050 |
0.060 |
0.0550 |
3 |
5000 |
0.070 |
0.060 |
0.070 |
0.0666 |
4 |
6000 |
0.080 |
0.070 |
0.080 |
0.0766 |
5 |
7000 |
0.090 |
0.080 |
0.100 |
0.0900 |
6 |
8000 |
0.100 |
0.090 |
0.110 |
0.1000 |
7 |
9000 |
0.115 |
0.100 |
0.120 |
0.1116 |
8 |
10000 |
0.125 |
0.110 |
0.130 |
0.1216 |
9 |
11000 |
0.135 |
0.120 |
0.140 |
0.1325 |
10 |
12000 |
0.145 |
0.130 |
0.150 |
0.1416 |
11 |
13000 |
0.155 |
0.140 |
0.160 |
0.1516 |
12 |
14000 |
0.165 |
0.150 |
0.165 |
0.1600 |
13 |
15000 |
0.175 |
0.160 |
0.175 |
0.1700 |
14 |
16000 |
0.180 |
0.170 |
0.185 |
0.1783 |
15 |
17000 |
0.190 |
0.180 |
0.190 |
0.1866 |
16 |
18000 |
0.200 |
0.190 |
0.200 |
0.1966 |
17 |
19000 |
0.210 |
0.200 |
0.210 |
0.2066 |
18 |
20000 |
0.215 |
0.210 |
0.215 |
0.2133 |
19 |
21000 |
0.225 |
0.220 |
0.225 |
0.2233 |
20 |
22000 |
0.230 |
0.230 |
0.230 |
0.2300 |
21 |
23000 |
0.240 |
0.240 |
0.240 |
0.2400 |
22 |
24000 |
0.250 |
0.250 |
0.250 |
0.2500 |
23 |
25000 |
0.255 |
0.255 |
0.255 |
0.2550 |
Tabela 2. Wyznaczenie modułu Younga.
Siła ściskająca
|
Skrócenie próbki
|
Moduł Younga
|
Wartość śred. modułu Younga |
P [N] |
l [mm] |
E [MPa] |
E [MPa] |
2000 |
0.0283 |
3266.45 |
|
4000 |
0.0550 |
3365.43 |
|
5000 |
0.0666 |
3470.60 |
|
6000 |
0.0766 |
3621.50 |
|
7000 |
0.0900 |
3599.14 |
|
8000 |
0.1000 |
3701.97 |
|
9000 |
0.1116 |
3729.60 |
|
10000 |
0.1216 |
3803.40 |
|
11000 |
0.0896 |
5676.82 |
|
12000 |
0.1416 |
3919.74 |
|
13000 |
0.1516 |
3966.40 |
4071.23 |
14000 |
0.1600 |
4049.03 |
|
15000 |
0.1700 |
4083.06 |
|
16000 |
0.1783 |
4151.75 |
|
17000 |
0.1866 |
4214.30 |
|
18000 |
0.1966 |
4235.31 |
|
19000 |
0.2066 |
4254.28 |
|
20000 |
0.2133 |
4338.25 |
|
21000 |
0.2233 |
4351.20 |
|
22000 |
0.2300 |
4426.27 |
|
23000 |
0.2400 |
4434.66 |
|
24000 |
0.2500 |
4442.37 |
|
25000 |
0.2550 |
4536.73 |
|
Tabela 3.
Siła przy której nastąpiło zniszczenie próbki |
Po |
[N] |
42500 |
Pole pierwotnego przekroju |
Fo |
[mm2] |
2435,5 |
Wytrzymałość na ściskanie |
Rc |
[MPa] |
17,45 |
Początkowa wysokość próbki |
l |
[mm] |
112,7 |
Wykres zależności l = f(P)
Wnioski.
Na podstawie przeprowadzonego ćwiczenia możemy wyznaczyć dla badanego materiału wytrzymałość na zginanie, jak również możemy obliczyć moduł sprężystości wzdłużnej. Stwierdzamy że dokładność obliczenia modułu Younga jest duża ze względu na prostoliniowość otrzymanego wykresu zależności l = f(P).