Matka Polka jako komentarz do Konrada Wallenroda.
Utwór jest komentarzem i uzupełnieniem do Konrada Wallenroda
Syn matki polki = analogia z synem Matki Bożej : Chrystusem
Matka Boża (czyli zapowiedz podobnego losu - matki cierpiącej, patrzącej na syna umierającego na krzyżu za grzechy świata ) :
a/ walka nie będzie jawna
b/ walka nie przyniesie chwały
c/ zaprzeczenie etyki chrześcijańskiej
d/ przeciwieństwo symboliki mitu rycerskiego
e/ zaprzeczenie kultu honoru i chwały (sława)
f/ tragiczna ironia romantyczna
Konsekwencją walki Mickiewicza i innych będzie albo wyjazd na Syberię albo do tanki złota gdzieś w kopalni.
a/ nawiązanie do etosu rycerskiego
b/ nawiązanie do motywu syna (Chrystusa)
c/ ceną sławy, jej konsekwencją - płacze kobiet, dzieci, matek ale także pozostanie w pamięci rodaków /los spiskowca/
d/ kolizja wartości etycznych jest nieunikniona
e/ romantyczny honor zajmuje miejsce drugorzędne
f/ wysoki cel według działania makiawelizmu "cel uświęcą środki"
g/ determinizm historyczny
h/ historyczne tu i teraz
i/ ważny jest los i miejsce człowieka, którego przeznaczeniem jest los spiskowca (w zależności od epoki i czasów bohater jest zmuszony obrać pewna drogę - w czasach Mickiewicza - po zaborami jest to droga spiskowca)
j/ konieczność wymusza, gdyż nie ma żadnych szans, nie ma innej drogi
k/ przygotowanie do boju bez chwały
l/ męczeństwo bez zmartwychwstania to główny cel edukacji młodzieży
m/ symbolika węża - dwulicowość, maska, obłuda
n/ bezmiar udręki spiskowca, tragicznego mściciela i konspiratora. On jest ofiarą jaka składa za swoje człowieczeństwo. Ofiara ta wiąże się ze zdradą prowadzącą do hańby
Osobowość jest kaleka i z pełną świadomością przyjmuje swój los
a/ musi złożyć z człowieczeństwa ofiarę
b/ syn matki polki i Polski znosił swe poniżenia moralne w kręgu symboliki chrystologicznej
c/ odwołanie do krzyża, męczeństwa, zmartwychwstania, makiawelizmu
d/ to determinizm historyczny, który skazuje Polaka na kolizję wartości etycznych, moralnych. - źródło człowiek
e/ historia skazuje na teki właśnie los