pytania p. Prof.
Jaki jest cykl włosowy?- niezsynchronizowany
Wymienic typy anagenu, co nastepuje kiedy
I - tworzenie zawiązka włosa, II - tworzenie się opuszki włosa i brodawki, III - tworzenie się macierzy, IV - włos tworzy się i rośnie do ujścia gruczołu łojowego V - rośnie do powierzchni naskórka, VI - przebija się na zewnątrz
Do czego sluzy trychogram - służy do określenia mechanizmu łysienia
Ile trwa każdy okres wzrostu wlosa + procent włosów znajdujących się w tej fazie
Rodzaje łysienia + opisac - łysienie dystroficzne, anagenowe polega na zatrzymaniu lub zwolnieniu mitoz w komórkach mieszka włosowego co skutkuje scieńczeniem korzenia i wypadnięciem włosa, włosy wypadają kilka, kilkanaście dni od zadziałania czynnika szkodliwego, łysienie telogenowe - przedwczesne nadejście inwolucji mieszka włosowego, przyspieszone przejście w fazę spoczynku, 3-4mies, łysienie typu mieszanego - występują oba z powyższych mechanizmów
Fizjologiczne łysienie - I około roku, okolica potyliczna, II w okresie pokwitania ok. kątów czołowo skroniowych 20% kobiet więcej mężczyzn, III ok. 60 rż
Wpływ hormonów na cykl włosowy
Jaki jest mech. Łysienia w ch.tk. łacznej - SLE odwracalne dystroficzne lub mieszane, DLE nieodwracalne bliznowaciejąc
Obraz włosów w dermatomyositis i sklerodermia - dermatomyositis - trichorrexix nodosa odłamanie łodygi włosa na różnej wysokości, sklerodermia - bardzo dobry stan owłosienia, większy odsetek włosów rosnących
Dlaczego przy stosowaniu cytostatykow łysienie dotyczy gł. Wierzchołka głowy
Objaw Pohla- Pinkusa - co to i kiedy wystepuje odcinkowe scieńczenie łodygi włosa - choroby zakaźne
Łysienie w przebiegu cukrzycy i jak działa insulina na włosy - rozlany charakter z nasileniem na szczycie głowy, mech telogenowy wyj mieszany, insulina zmniejsza liczbę włosów telogenowych
Objaw Chvostka
Włosy Schriddego
Obraz w nadczynności/ niedoczynności - nadczynność cienkie jedwabiste o wzmożonych połysku, zmniejszona liczba telogenowa, łysienie postać rozlana lub ograniczona do części czołowej, przerzedzenie na narządach płciowych, nadczynność - włosy suche, szorstkie, łamliwe
Objaw hertogha - wyłysienie 1/3 zewnętrznej cęści brwi w niedoczynności tarczycy
Obraz włosów w hypokalcemi i niedoczynności przysadki - w hypokalcemii wypadanie włosów nie tylko skóry głowy, w niedoczynności przysadki brak owłosienia w dołach pachowych i okolic płciowych
Gdzie wystepuje „futro wyjedzone przez mole”
Wszystko o przeszczepianiu włosów
Objaw pierwotny = owrzodzenie!
Cechy objawu pierwotnego
Pozapłciowa lokalizacja objawu pierwotnego
Cechy węzłów chłonnych w kile
Nietypowe objawy pierwotne
Objaw folmana - w kile stan zapalny i nadżerkowy żołędzi i robka zażołędnego
Powiklania objawu pierwotnego + opisac kazde
Osutka wczesna i nawrotowa
Kołnierzyk Bietta
Osutka krostkowa -> NAWROTOWA + lokalizacja
Zmiany w obrebie bl. Sl w kile 2 rzedowej
Dermatozy niezakazne okolic płciowych - wymienic i niektóre ospisac np. ch. Reiteri co obejmuje
Dermatozy zakazne - podzial + opis
Róznica łupiez pstry i rumieniowy - porównanie (etiologia, leczenie+ dawka, lokalizacja, fluorescencja)
Kłykciny kiłowe i konczyste - porównanie (etiologia, zapach, wyglad makroskop.)
Cechy blizny(5)
Napisac recepte na maść chłodzącą, małe proszki, maść salicylowa (?)
Budowa skóry
Zmiana na czerwieni wargowej (kiła) i z czym roznicujemy
Które osutki pozostawiaja blizny
Przydatki skóry - gruczoły potowe, łojowe, mieszki włosowe
Komórki dendrytyczne
Melanogeneza tyrozyna -> L-dopa -> dopachinon --> melanina
Skóra własciwa - poch mezodermalne, zawiera włókna tk łącznej, komórki łącznotkankowe, nacz krwionośne, zakończenia nerowe, przydatki skóry, warstwa brodawkowa (liczne drobne nacz krwionośne, zak nerwowe), warstwa siateczkowa (zbity kolagen),
Unerwienie i unaczynienie skory - powierzchniowy splot naczyniowy podbrodowakowy, głęboki na granicy tk podskórnej i właściwej, odżywianie naskórka przez krążenie limfy, skóra ma bardzo rozgałęzioną sieć nerwową, wolne zakończenia nerwowe, upostaciowane: ciałka Meissnera, vatera- paciniego, Krausego,
Gruczoły łojowe i potowe - potowe ekrynowe, apokrynowe, łojowe - holokrynowe
Które pecherze są najbardziej powierzchowne
Leczenie kiły- I okresowa penicylina prokainowa, przy uczuleniu tetracyklina, doksycyklina, erytromycyna,
1.semiotyka-wszystko na rozne sposoby, bardzo wazne sa nazwy lacinskie, od tego sie zaczyna rozmowe
2.gdzie nie wystepuje warstwa ziarnista?
3.porowanie blizny a prawidlowej skory
4.w jakiej chorobie skora jest podobna do blizny, a nia nie jest?
5.wymienic przydatki skory
6.hiper/dys/parakeratoza-definicja, przyklad
7.obraz mikroskopowy skory w parakeratozie
8.cechy babla pokrzywkowego- oprocz tego co jest w ksiazce powinno byc: swiad i pieczenie
cechy blizny:
ścieńczenie naskórka, brak przydatków, brak poletkowania,dużo fibroblastów, połączenie skórno- naskórkowe przebiega w linii prostej
porównanie kłykcin:
c. lata- wywołane przez krętki, fetor, zmiany płasko-wyniosłe o szerokiej podstawie
c. accuminata: HPV6,11, bez zapachu, kalafiorowa te
Parakeratoza (łac. parakeratosis) - patologiczne rogowacenie polegające na obecności jąder komórkowych w keratynocytach warstwy rogowej naskórka, gdzie fizjologicznie komórki są pozbawione jąder komórkowych. Jest to związane ze skróceniem czasu przejścia keratynocytu (ang. turnover time) z warstwy podstawnej naskórka do warstwy rogowej[1].
Parakeratoza jest charakterystyczna dla chorób skóry przebiegających z nadmierną proliferacją naskórka, np. dla łuszczycy[2].
Hiperkeratoza (łac. hyperkeratosis) - znaczne pogrubienie warstwy rogowej naskórka związane z nadmiernym rogowaceniem.
Dyskeratoza (łac. dyskeratosis) - patologiczne rogowacenie pojedynczych komórek w warstwach nabłonka wielowarstwowego płaskiego, w których fizjologicznie rogowacenie nie występuje (w warstwach poniżej warstwy rogowej). Jest charakterystyczną cechą histologiczną niektórych chorób skóry, np. choroby Dariera[1].
Plama (macula). Jest to wykwit leżący w poziomie skóry, niewyczuwalny przy
dotyku, różniący się od skóry otaczającej wyłącznie zabarwieniem.
Plamy mogą być:
- barwnikowe, związane z odkładaniem się barwnika, np. znamiona (ryc. 1),
piegi (ephelides), przebarwienia w rumieniu trwałym (p. ryc. 65, str. 136) lub tatuażu
oraz odbarwienia (np. bielactwo - vitiligo - ryc. 2)
- zapalne (rumień - erythema), związane z przekrwieniem wywołanym stanem
zapalnym (ryc. 3)
- naczyniowe, np. wynaczynienia (petechiae), trwałe rozszerzenia naczyń
(teleangiektazje) (ryc. 4) lub nowotworzenie drobnych naczyń (naczyniaki płaskie
p. ryc. 205, str. 369)
- złogowe (np. ciemnoszare plamy w srebrzycy lub w zatruciu rtęcią).
Bąbel pokrzywkowy (urtica). Jest to wykwit wyniosły ponad powierzchnię
skóry, barwy porcelanowobiałej lub różowej, szybko powstający i szybko
ustępujący bez pozostawienia śladu. Istotą jest obrzęk skóry właściwej (ryc. 5
oraz ryc. 77, str. 153).
Bąble są podstawowymi wykwitami w pokrzywce (urticaria) i oparzeniu pokrzywą
(stąd pochodzi nazwa). Niekiedy zmiany mają charakter zlewny i mogą
utrzymywać się dłużej (np. obrzęk naczynioruchowy Quinckego p. ryc. 79, str. 160).
Grudka (papula). Jest to wykwit wyniosły ponad powierzchnię skóry, o rozmaitych
wymiarach, dość wyraźnie odgraniczony, różniący się od skóry otaczającej
spoistością i ustępujący bez pozostawienia śladu.
Grudki mogą być przerosłe i osiągają niekiedy duże rozmiary, np. brodawki
zwykłe (verrucae vulgares), jednakże ustępują również bez pozostawienia śladu.
Grudki mogą być naskórkowe, związane głównie z przerostem naskórka (np.
brodawki - Verrucae - ryc. 6 i 7), najczęściej jednak są mieszane - skórno-
-naskórkowe, tj. zmiany dotyczą zarówno naskórka, jak i skóry właściwej (np.
łuszczyca - psoriasis - ryc. 110 i 111, str. 210), liszaj płaski - lichen planus
Guzek (nodulus). Guzek jest to wykwit wyniosły ponad powierzchnię skóry,
związany ze zmianami w skórze właściwej, często ulegający rozpadowi i ustępujący
z pozostawieniem blizny. Przykładem mogą być guzki gruźlicze (tbc luposa)
(ryc. 8).
Guz (nodus, tumor). Większe wykwity guzkowe, zajmujące również tkankę podskórną,
noszą nazwę guza (ryc. 9 i 10). Guzy mogą być zapalne, np. rumień guzowaty
- erythema nodosum (p. ryc. 66, str. 137), czyrak - furunculus (p. str. 43)
lub nowotworowe i w tych przypadkach noszą nazwę guzów nowotworowych (tumor):
łagodnych (np. włókniaki) lub złośliwych. Przykładami guzów złośliwych mogą
być: guzowata postać ziarniniaka grzybiastego (mycosis fungoides - p. ryc. 230 i
231, str. 411) oraz raki skóry (ryc. 10).
Pęcherzyk (vesicula) i pęcherz (bulla). Są to wykwity wyniosłe ponad powierzchnię
skóry, wypełnione płynem i ustępujące bez pozostawienia blizny. Jeśli
przekraczają 0,5 cm, noszą nazwę pęcherzy (ryc. 11).
Pęcherzyki mogą być wynikiem gromadzenia się płynu:
- w przestrzeniach międzykomórkowych naskórka (tzw. stan gąbczasty, charakterystyczny
dla wyprysku - status spongiosus)
- śródkomórkowo, w samych komórkach naskórka, co prowadzi do ich zwyrodnienia
wodniczkowego (zwyrodnienie balonowate, charakterystyczne dla opryszczki
- herpes simplex, i półpaśca - zoster).
Pęcherze mogą być:
- podrogowe, w których płyn gromadzi się tuż pod warstwą rogową, są one
szczególnie nietrwałe; przykładem może być liszajec (impetigo) lub pęcherzyca
liściasta (pemphigus foliaceus - p. ryc. 126, str. 233)
- śródnaskórkowe, np. akantolityczne w wyniku utraty łączności między komórkami
warstwy kolczystej naskórka, charakterystyczne dla pęcherzycy zwykłej
(pemphigus vulgaris) - ryc. 12 (p. też ryc. 123, str. 230)
- podnaskórkowe, w których pokrywę pęcherza stanowi cały naskórek; przykładem
może być pemfigoid (pemphigoid) - p. ryc. 135, str. 245
- dermolityczne, w których pęcherz powstaje poniżej błony podstawnej w skórze,
np. w postaci dystroficznej pęcherzowego oddzielania się naskórka (epidermolysis
bullosa dystrophica) i w części przypadków epidermolysis bullosa acquisita
(EBA) - p. ryc. 139, str. 251.
Krosta (pustula). Jest to wykwit typu pęcherzyka lub pęcherza zawierający od
początku treść ropną, np. w łuszczycy krostkowej (psoriasis pustulosa) (ryc. 13),
albo przekształcający się z pęcherzyków lub pęcherzy w wyniku wtórnego zakażenia
bakteryjnego.
Łuska (squama). Jest to złuszczająca się warstwa rogowa. Powstaje bądź jako
zejście stanu zapalnego, bądź w następstwie nadmiernego rogowacenia, tj. hiper- keratozy (np. rybia łuska - Ichthyosis - ryc. 14) lub parakeratozy (tj. niepełnego,
przyspieszonego rogowacenia, charakterystycznego dla łuszczycy - psoriasis -
ryc. 110 i 111, str. 210).
Strup (crusta). Powstaje w wyniku zasychania na powierzchni skóry płynu wysiękowego
albo ropnej treści pęcherzyków i pęcherzy, lub też na podłożu nadżerek
albo owrzodzeń (ryc. 15). Przykładem jest powstawanie strupa w wyniku wtórnej
infekcji - zliszajcowacenia (impetiginisatio), podczas gdy liszajec (impetigo) powstaje
od początku w wyniku zakażenia bakteryjnego.
Nadżerka (erosio). Jest to ubytek naskórka powstający w wyniku jego zniszczenia
(np. maceracja w fałdach skórnych lub po przerwaniu pokrywy pęcherzyków
i pęcherzy), ustępujący bez pozostawienia blizny (p. ryc. 12).
Przeczos (excoriatio). Jest to w istocie nadżerka, powstająca w skórze uprzednio
nie zmienionej, najczęściej pod wpływem drapania (np. świerzb - scabies,
wszawica - Pediculosis lub świerzbiączka - prurigo).
Pęknięcie i rozpadlina (fissura et rhagas). Są to linijne ubytki, dotyczące
warstw głębszych skóry właściwej, w wyniku czego rozpadliny mogą pozostawiać
blizny. Przykładem pęknięć są pobruzdowania w rogowcu dłoni i stóp (ryc. 16) lub
w hiperkeratotycznym wyprysku dłoni i stóp (eczema tyloticum).
Owrzodzenie (ulcus). Jest to ubytek skóry właściwej, a więc głębszy od nadżerki,
ustępujący z pozostawieniem blizny (ryc. 17). Powstaje z guzków, guzów
lub krost, niekiedy zaś bez poprzedzających zmian pod wpływem czynników chemicznych
(np. kwasy), fizycznych (odmrożenia - congelatio i oparzenia - combustio),
mechanicznych (odleżyny - decubitus) lub w wyniku zmian naczyniowych
tętniczych (arteriosclerosis) lub żylnych (ulcus cruris). Ubytek pod wpływem
czynników mechanicznych w tkance dotychczas zdrowej nosi nazwę rany.
Blizna (cicatrix) powstaje w następstwie uszkodzenia skóry właściwej i zastąpienia
jej tkanką łączną włóknistą. Najczęściej jest zejściem owrzodzeń, może
jednak tworzyć się także z guzków nie ulegających rozpadowi (np. sarkoidoza -
sarcoidosis i gruźlica toczniowa płaska - tbc luposa plana - p. ryc. 8).
Blizny mogą być przerostowe (np. pooparzeniowy keloid - p. ryc. 207, str. 373)
lub zanikowe (np. przewlekły toczeń rumieniowaty - lupus erythematosus discoides
- p. ryc. 156, str. 275, liszaj twardzinowy i zanikowy - lichen sclerosus et
atropihicus - p. ryc. 171, str. 298).
Istotne znaczenie dla rozpoznania ma znajomość ewolucji poszczególnych wykwitów,
która może stwarzać nawet pozory polimorfizmu (np. w wyprysku występują
z reguły pęcherzyki, nadżerki i strupy). Istnieje jednak prawdziwy polimorfizm,
np. w chorobie Duhringa obok charakterystycznych wykwitów pęcherzykowych
występują rumienie, grudki, bąble pokrzywkowe itp.
Niekiedy zmiany chorobowe w skórze nie dają się ściśle zaklasyfikować do poszczególnych
typów wykwitów, np. w toczniu rumieniowatym przewlekłym (DLE
- lupus erythematosus discoides) trudno jest zaliczyć nacieki zapalne do grudek,
gdyż szerzą się i ustępują z pozostawieniem blizny, a są zbyt powierzchowne i nie
ulegają rozpadowi, a więc trudno uznać je za guzki. Trudno jest również np. zaklasyfikować
zmiany twardzinowe skóry (sclerodermia), które nie są przecież blizną,
a których istotą jest przerost kolagenu w podścielisku łącznotkankowym skóry
właściwej i tkanki podskórnej, podobnie jak w bliźnie.
Nie daje się również zaliczyć do znanych wykwitów podstawowych lichenizacji
(przerost naskórka ze wzmożonym poletkowaniem na powierzchni), stanowiącej
charakterystyczny objaw świerzbiączki (prurigo) itd.