8. Prądy wirowe

Siła elektromotoryczna indukuje się we wszystkich materiałach przewodzących objętych zmianą strumienia magnetycz­nego, a więc nie tylko w przewodach lub cewkach, ale również w materiałach masywnych, np. elementach konstruk­cyjnych urządzeń elektrycznych.

W przewodniku masywnym pod wpły­wem indukowanej siły elektromoto­rycznej powstają prądy, które ze wzglę­du na kołowy kształt ich drogi nazywa­my prądami wirowymi. Zwrot prądów wirowych wynika z reguły Lenza.

Na rys.1 pokazano drogę przepływu prądu wirowego powstającego w bloku metalowym o kształcie prostopadło­ścianu, na którym nawinięte jest uzwo­jenie. Prąd w uzwojeniu zmienia się w czasie, na skutek czego zmienia się również strumień magnetyczny w bloku metalowym, a zmiana strumienia po­woduje powstanie prądu wirowego.

Rys.1 Droga przepływu prądu wirowego powstającego w przewodniku masywnym

W celu zmniejszenia prądów wirowych w rdzeniach maszyn elektrycznych i transformatorów, rdzenie te wykonuje się z cienkich blach izolowanych i tak ustawionych, aby zwiększyć opór na drodze prądu wirowego, a przez to zmniejszyć wartość tego prądu.

Zjawisko prądów wirowych wykorzys­tuje się również do budowy mierników elektrycznych, np. liczników energii ele­ktrycznej stosowanych powszechnie w naszych domach.

---