Informacja z komputera

Kiedy potrzebne są bazy danych?

Najważniejsze zastosowanie komputerów - gromadzenie informacji.
Biblioteka Kongresu Narodowego (Congress Library), ok. 20 Terabajtów.
Digital Library Initiative, np. http://sunsite.berkeley.edu/Collections/ - wszystko cyfrowe bo brakuje pieniędzy!
Organizacja dostępu do informacji multimedialnej przez WWW: teksty, mapy, obrazy, papirusy, filmy.

Kiedy potrzebne są bazy danych?
Niewielkie listy (adresy, telefony, książki) - wystarczy prosty edytor tekstów, można wówczas drukować na wąskim pasku papieru.

Zalety programów DBMS: szybkość wyszukiwania informacji, zdalny dostęp, łatwość gromadzenia, możliwość prezentacji tej samej informacji w różny sposób.

PIM (Personal Information Manager) - programy do zarządzania podręczną informacją

Podstawowe pojęcia

DBMS (od angielskiego akronimu Data Base Management Systems)
Dzielą się na: DSS (Decision Support Systems) i OLTP (On Line Transaction Processing)
Transakcja - pełny obieg danych i aktualizacja bazy
Bazy danych i banki danych

ODBS (Open Data Base Systems)
ODBC (Open DataBase Connectivity), otwarta komunikacja pomiędzy bazami danych, standard wymiany danych

Dwa poziomy - logiczna i fizyczna struktury zapisu, pola, rekordy, indeksy

Typy bazy danych: bazy tekstowe, bazy danych bez struktury (free form), bazy proste (flat file), bazy relacyjne, bazy obiektowo zorientowane.

Formaty: wolny, struktury rekordów o zmiennej lub ustalonej długości.

Repozytoria lub słowniki danych, czyli centralne „magazyny informacji”
Hurtownie danych (data warehouse)

Administrator baz danych (DBA, DataBase Administrator)

Relacyjne bazy danych, RDBMS
Podstawowe pojęcia: encje, atrybuty, klucze, związki encji, 1NF, czyli pierwsza forma normalna bazy danych.

Rodzaje baz danych

DSS (Decision Support Systems); OLTP (On Line Transaction Processing), transakcje

ODBS (Open Data Base Systems)

Sieciowe bazy danych , udostępnianie baz danych przez WWW:
Lotus Domino - bardzo popularna sieciowa baza danych i system wspomagający pracę grupową.
4th Dimension 6.0, Borland IntraBuilder 1.01, askSam Web Publisher 3.0, Oracle WebServer 2.1

Do projektowania logicznej struktury danych w hierarchicznych i sieciowych bazach danych używany jest język definicji danych (DDL, Data Definition Language) a do korzystania z systemu służy język manipulacji danymi (DML, Data Manipulation Language).

Obiektowo zorientowane bazy danych;
rozproszone bazy danych
Replikacja, temporalne bazy danych.

OLAP - On-Line Analytical Processing, czyli proces podsumowania dużych ilości informacji na bieżąco.

Typowe cechy programów DBMS

Formularze, menu i raporty

Język zapytań SQL

SQL (Structured Query Language),czyli Strukturalny Język Zapytań:

Standard SQL 2 opracowany w 1992 roku, rozszerzony o ODBC w 1995 roku;
Standard SQL 3 wzbogacony o rozszerzenia obiektowe jest w opracowaniu i powinien się pojawić około 1999 roku.

PDQ (Parallel Data Query), czyli SQL na wiele procesorów

Przykłady i porównanie programów zarządzających bazami danych

Duże systemy zarządzania bazami danych, stosowane przez agendy rządowe i duże firmy: miliony rekordów i gigabajty danych, systemy wielodostępne, na wieloprocesorowe komputery.

Social Security, USA: 40.000 terminali, 20 milionów transakcji dziennie.
NASA - przyrost 100 MB/dzień

W Polsce ZUS, PZU, kasy chorych ...

Niektóre instutucje naukowe, np. medyczne, skanują wiele gigabajtów obrazów dziennie.

Systemy profesjonalne

Oracle Corporation (wg. wielkości obrotów) około 50%, Informix i Ingres około 15%
Oracle to druga co do wielkości po Microsofcie firma zajmująca się oprogramowaniem.

Oracle DBMS - na około 90 platformach sprzętowych, Personal Oracle na PC, Oracle Media Server, Oracle Video Server, obsługa hurtowni danych

PROGRESS Application Development Environment - jeden z najbardziej popularnych w Polsce

DB/2 (IBM) lub DRDA (Distributed Relational DataBase Architecture), Rozproszona Relacyjna Architektura Baz Danych.

Informix Software Polska, w Polsce od 1994 roku
Ingres (Computer Associates, CA) , w Polsce Rodan Systems Sp. z.o.o
Sybase PL
Adabas C, Siemens Nixdorf Polska
Gupta SQLBase (Centura Corporation)
Microsoft SQL Server for Windows NT

DBMS dla mniejszych firm

Małe systemy na komputery osobiste i stacje robocze:

dBase (Borland), od 1981 roku (dBase II pod CP/M), wersja polska ISIS wzorowany na dBase, darmowy

FoxPro (Microsoft) pod DOS, Windows, Mac, Unix, wersja polska

Paradox (Borland) - Query by Example, pytania przez analogie

Microsoft Access (Windows) - łatwy, SQL, język Access Basic HyperCard (MacIntosh) - prosta baza hipertekstowa

Standardy: IDAPI (Integrated Database Application Programming Interface), oraz ODBC ( Open Data Base Connectivity)

Bazy danych bez struktury

Lotus Agenda

Textract, http://www.textract.com/ - bazy tekstowe, np. archiwum gazety, dla setek gigabajtów, szybkie wyszukiwanie i indeksacja informacji.

Hiperkarta i hiperbazy

HyperCard na Macintosha

Hiperbazy w Internecie: bezpośrednie połączenia (linki) pomiędzy fragmentami tekstów.

GIS, Systemy Informacji Geograficznych

Bazy danych połączone z cyfrowymi mapami.
Proste możliwości - Lotus 123

GIS i kartografia, Smallworld GIS

Przykłady banków danych i elektronicznych archiwów

Fundacje: fundacja im. Stefana Batorego, fundacja Sorosa,

Polskie banki danych9.

BIS, baza informacji skierowującej, zawiera dane o polskich firmach świadczących profesjonalne usługi informacyjne.

Business Foundation - bazy danych o polskim biznesie, oferowanych towarach, firmach poszukujących partnerów zagranicznych.

BMB Promotions - posiada bazę danych o wszystkich gminach w Polsce - wszystkie znaczące podmioty gospodarcze

CINP - Centrum Informacji Naukowej i Przemysłowej, reprezentant STN International w Polsce, bazy danych dotyczące współpracy między firmami polskimi i zagranicznymi, bazy handlowo-ekonomiczne, dostęp do światowych baz informacyjnych, bazy danych dla przemysłu chemicznego.

Dun & Bradstreet (D&B) Poland to polski oddział największej na świecie firmy (oddziały w 60 krajach, 2 miliony klientów rocznie) zajmującej się dostarczaniem informacji gospodarczych.

EUROSTART - udostępnia kilkanaście polskich baz danych przez serwis KOLIBER dostępny przez sieć pakietową POLPAK.

Giga-Teleservice - biuletyny giełdowe, informacje z rynku pieniężnego, kapitałowego i towarowego oraz system transakcyjny ogłoszeń.

GUS - Główny Urząd Statystyczny, dane statystyczne, rejestr REGON

Internet Securities dostarcza informacje inwestycyjno-finansowe o Polsce, Czechach, Rosji i krajach nadbałtyckich.

Krajowa Izba Gospodarcza, krajowe podmioty gospodarcze

KLON/JAWOR, bank informacji o organizacjach pozarządowych

LEX - krajowy system informacji prawnej

Ośrodek Przetwarzania Informacji (OPI) - informacja naukowa i naukowo-techniczna.

PESEL , Powszechny Elektroniczny System Ewidencji Ludności

Reuters Polska uruchomił w 1993 roku profesjonalny serwis informacji gospodarczych Polish Financial News Service.

Teleadreson, baza danych o firmach

TIP, czyli Towarzystwo Informacji Profesjonalnej, grupuje firmy specjalizujące się w udostępnianiu informacji.

WWW Technology - różne bazy danych

Brokerzy informacji - sprzedaż i wyszukiwanie informacji to intratny interes.

Tendencje rozwojowe

Integracja: OLE oraz DocObjects, bazy wiedzy.

Komputery masowo równoległe (MPP),
Technologia LIMD ( Large-scale In Memory Database), Digital i Oracle, wszystko w gigabajtach RAM.

---