GLONY
Stopień organizacji:
pływkowa( wiciowcowa) -organizm jednokom. , opatrzony wiciami służacymi jako organelle ruchu( zawłotnia)
pełzakowata (ameboidalna)-pozbawiona ścieny kom. ( przez to łatwo zmienia swoją formę) i tworząca plazmatyczne wypustki protoplastu.
Kolonijne -złożone z licznych opatrzonych wiciami kom. - osobników,
Organizmy wielokom. - ich poszczególne kom. Opatrzone są wiciami(toczek)
Nieruchliwa , pozbawiona wici(chlorella)
Nici(skrętnica)
Organizacja plechy: od stosunkowa prostych aż po bardzo złożone, jak np. brunatnic, gdzie spotykamy już nawet zaczątki tkanek.Bardzo swoisty stopień -glony mające ciało zbudowane z jednego, czasem ogramnego komórczaka(pełzatka) lub złożone z szeregu drobniejszych komórczaków.
Rozmnażanie:
bezpłciowe- za pomocą kom. Rozrodczych, zwanych zarodnikami, lub sporami( aplanospory-nieruchliwe, zoospory-opatrzone wiciami, ruchliwe)
wegetatywne- podział org. Jednokom. Na dwa potomne.
Fragmentacja plechy lub wytwarzanie specjalnych rozmnóżek;
Płciowo- łączenie się i zkewanie kom-gamet; jeśli są jednakowe(izogamia); gdy różnią się wielkością(anizogamia); gdy jedna z nich gameta żeńska jest duża i pozbawiona wici( kom.jajowa), męska- mała opatrzona wiciami i ruchliwa(plemnik)(oogamia)
Rozmieszczenie pionowe glonów:
Związane jest z różną jakością światła, jaka panuje na różnych głębokościach wody w związku z silnym absorbowaniem promieniowania słonecznego przez wodę.Najmniej absorbowane jest światło niebieskozielone i ono dociera najgłębiej. Glony zielone najmniej asymilują w świetle pełnym i dlatego spotykamy je w górnych partiach wód, gdzie światło jest jeszcze najmniej zmienione. Najgłębiej schodzą glony o zabarwieniu czerwonym( krasnorosty). Które do fotosyntezy wykorzystują niebieskozieloną część prom. Słonecznego.
PAPROTNIKI
(psylofity, widłakowe, skrzypowe i paprocie) są roślinami lądowymi. Należą do organowców-mają łodygę, liście i korzenie. Dominuje sporofit.
Budowa i rozmnażanie się gametofitu:
Gametofit zwany jest przedroślem, powstaje a haploidalnego zarodnika i jest drobną rośliną. Przedrośle paprotników jest najczęściej autotroficzne, bywa jednak częściowo lub całkowicie heterotroficzne i żyje w symbiozie z grzybami(mikoryza). Zwykle jest ono krótkotrwałe. Przedrośla bywają jedno- lub dwu-pienne. Znajdują się na nich gametangia- rodnie i plemnie, zbudowane są podobnie jak u mszaków. W pewnych przypadkach rodnie są silnie zredukowane. Zapłodnienie odbywa się tylko w wodzie, w której plemniki przepływają z plemni do rodni. Tu po zapłodnieniu komórki jajowej , formuje się diploidalna zygota, która kiełkuje i daje początek sporofitowi.
Budowa i rozmnażanie sporofitu.
Rozwijający się sporofit wrasta w przedrośle i początkowo odżywia się jego kosztem, lecz bardzo szybko wytwarza korzeń oraz liście i usamodzielnia się , a przedrośle zwykle zamiera. Sporofit jest zasadniczą rośliną paprotników. zróżnicowaną na łodygę , liście i korzenie .Budowa wewnętrzna sporofitu jest bardzo złożona i wykazuje obecność tkanek: okrywającej, wzmacniającej, przewodzącej, miękiszowej i twórczej. Łodyga sporofitu pokryta jest skórką zawierającą aparaty szparkowe. Pod nią znajdują się kora pierwotna. W środkowej części łodygi przebiegają wiązki przewodzące utworzone z tkanki przewodzącej i komórek miękiszowych. W skład tkanki przewodzcej wchodzi drewno i łyko przy czym drewno zbudowane jest z cewek; rzadko e jego skład wchodzą naczynia. Wiązka ma budowę koncentryczną- środek zajmuje drewno, a wokół niego rozmieszczone jest łyko. Wiązki występują też w liściach i korzeniach. Sporofit paprotników przytwierdzony jest do podłoża za pomocą korzeni Są ona zazwyczaj krótkie, cienkie i wyrastają z podziemnej łodygi w postaci wiązki. Powierzchnia wyrośniętego korzenia pokryta jest skórką. Pod nią znajduje się tkanka miękiszowa, w której ułożone są zespoły zróżnicowanych morfologicznie komórek tworzących wiązki przewodzące. Zarodnie mają różny kształt i okryte są ścianą wielokomórkową. Osadzone są one na liściach, które w tym przypadku nazywamy sporofilami lub liśćmi zarodnionośnymi; Sporofile skupione są niekiedy na szczycie łodygi tworząc kłos zarodnionośny, czyli sporofilostan. W zarodniach po mejozie tworzą się haploidalne zarodniki. U większości paprotników, zwanych paprotnikami jednakozarodnikowymi, są one jednakowe i kiełkując, tworzą przedrośla obupłciowe, na których występują zarówno plemnie jak i rodnie. Część paprotników , zwanych różnozarodnikowymi, tworzy dwa rodzaje zarodników: większa( makrospory) i mniejsze( mikrospory) . Makrospory powstają nielicznie w makrosporangiach, czyli zarodniach, natomiast mikrospory licznie w mikrosporangiach czyli zarodniach małych.
Przemiana pokoleń u paprotników
Z haploidalnego zarodka powstaje drobne przedrośle będące gametofitem. Po zapłodnieniu komórki jajowej znajdującej się w rodni, powstaje zygota, z której rozwija się diploidalny sporofit wrastający w gametofit i początkowo odżywiający się jej kosztam, póżniej przekształcający się w okazałą samożywną roślinę, wielokrotnie większą od gametofitu. W znajdujących się na sporoficie zarodniach , po uprzedniej mejozie powstają haploidalne zarodniki.
PIERWOTNIAKI
Są to organizmy zbudowane z jednaj komórki eukariotycznej.
Odżywianie
Liczna są samożywne. Wytwarzają one substancje organiczne w procesie fotosyntezy. Pierwotniaki cudzożywne odżywiają się trzema różnymi sposobami
fagocytoza- pierw. Może zjadać obiekty stosunkowo duże, o złożonej budowie, np. bakterie, okrzemiki, inne pierw. Napotkany pokarm musi być rozpoznany jako coś do zjedzenia przez cząsteczkę białka - receptora, tkwiącą w błonie komórkowej. Jeżeli identyfikacja wypadnie pomyślnie powierzchnia pierwotniaka tworzy wklęśnięcie, wysłane błoną komórkową, obejmujące pokarm wraz z odrobiną wody. Wklęśnięcie pogłębia się i wreszcie zamyka, tworząc pęchrzyk otoczony błoną komórkową- wodniczkę pokarmową. Wodniczka jest przesuwana w głąb cytoplazmy , gdzie łączą się z nią lizosomy- zbiorniczki enzymów trawiennych. Błony lizosomów łączą się z błoną wodniczki, a zwarte w nich enzymy dostają się światła wodniczki.Proces ten przypomina łączenie się pęcherzyków powietrza baniek mydlanych. Następuje trawienie pokarmu i wchłanianie go do cytoplazmy przez błonę wodniczki . Potem wodniczka zbliża się do powierzchni pierwotniaka i odbywa się proces odwrotny do tworzenia się wodniczki. Błona wodniczki włącza się z powrotem w błonę komórkową, a nie strawione resztki z wodą usunięte na zewnątrz.
Pinocytoza- pierw. Pobierają pokarm w postaci pojedynczych cząsteczek substancji wielocząsteczkowych, np. .białka. Stadium wstępne polega na ocenie przydatności pokarmu. Błona wpukla się tworząc długi i bardzo cienki kanał, przez który cząsteczka zostaje wciągnięta do wnętrza powstającej tam wodniczki pinocytalnej, otoczonej błoną komórkową . Z wodniczki łączą się lizosomy i powodują rozłożenie cząsteczki pokarmowej. Błona wodniczki pinocytalnej rozpada się i cła treść wodniczki bezpośrednio włącza się w skład cytoplazmy.
Wchłanianie- przez błonę kom. Pierw. Pobierają pokarm w postaci roztworów substancji drobnocząsteczkowych, jak cukry proste lub kwasy organiczne.Działają tu białka błony kom. , zwane przenośnikami.Potrafią one przyłączać cząsteczki określonych substancji. Przenośnik chwyta cząsteczkę, np. glukozy, po zewnętrznej stronie błony, następnie obraca się w błonie, przenosząc chwyconą cząsteczkę do wnętrza kom. I tam ją odczepia. Proces ten jest też zwany trans. Aktywnym. Wymaga on od kom. Wydatkowania energii, ale za tu umożliwia pobieranie potrzebnych subst. Nawet z roztworów bardzo rozcieńczonych.
Organelle ruchu:
Zarodziowce( ameby) i niektóre sporowce(zarodziec malarii) wysuwają w dowolnym kierunku szerokie wypustki plazmatyczne- nibynóżki. Reszta cytoplazmy jak gdyby przelewa się do nich i pierwotniak przemieszcza się. Drugi typ to wici i rzęski.