Dr Jarosław Kubiak ( jaroslawkubiak@tlen.pl )
Finanse Przedsiębiorstwa
Literatura
Rutkowski A., Zarządzanie finansami, PWE, Warszawa 2005
Brigham E.F., Houston J.H., Podstawy zarządzania finansami tom I, II PWE, Warszawa 2005 (nieobowiązkowa)
Egzamin
Pytania otwarte 3-4 krótkie, 1 długie.
Test wielokrotnego wyboru ok. 5 pytań - cząstkowe punkty są pod warunkiem, że nie zaznaczy się złych odpowiedzi. Zaznaczać tylko pewniaki, nie zostawiać pustych pytań.
Do zdania wystarczą wykłady. Do zaliczenia na bardzo dobrą ocenę trzeba zapoznać się z literaturą.
Cel działalności przedsiębiorstwa
Finanse przedsiębiorstwa - zjawiska ekonomiczne związane z gromadzeniem i wydatkowaniem środków pieniężnych na cele działalności gospodarczej firmy.
Głównym celem funkcjonowania firmy powinno być maksymalizowanie wartości przedsiębiorstwa w długim okresie. Żeby maksymalizować wartość trzeba odpowiednio gromadzić kapitał. Po pierwsze powinno się mocno zastanowić jaki będzie stosunek kapitału własnego i obcego.
Dlaczego przyjmuje się kryterium wartości, a nie kryterium zysku?
Zysk jest kategorią księgowy, a więc jest wyliczany za pomocą ustalonych w danym systemie księgowym założeń. Trzeba istnieć!
Wartość firmy jest lepszym kryterium ponieważ przepływ pieniężny netto (gotówki) (Cash Flow lub Net Cash Flow) można uznać za lepszy miernik służący do określenia stopnia realizacji celu przedsiębiorstwa. Przepływ pieniężny, a nie księgowy wynik finansowy określa wartość strumienia gotówki który pozostanie do dyspozycji dostarczycieli kapitału. To przepływ gotówki decyduje o tym, czy firma może inwestować, to ona pokazuje czy firma ponosi porażkę czy wygraną.
Kategoria wartości firmy oparta jest o przepływy pieniężne i uwzględnia zmianę wartości pieniądza w czasie (obliczana jest tzw. wartość bieżąca zaktualizowana).
Kapitał obrotowy netto
Jest to ta część aktywów obrotowych przedsiębiorstwa, która jest finansowana kapitałem własnym i zobowiązaniami długoterminowymi.
Kapitał obrotowy netto to różnica pomiędzy aktywami obrotowymi, a zobowiązaniami krótkoterminowymi:
KON = AO - ZobKR
KON = Z + N + IK - ZKR
|
AKTYWA |
|
PASYWA |
|
|
AT |
|
WK |
Kapitał stały |
|
|
|
|
|
Z |
AO |
KON |
Zob DT |
|
N |
|
|
Zob KR |
|
IK |
|
|
|
|
Cele zarządzania kapitałem obrotowym:
Zapewnienie utrzymania płynności finansowej,
Dążenie do optymalizacji wielkości i struktury aktywów bieżących z punktu widzenia minimalizacji kosztów utrzymania tych aktywów. Chce mieć większą rentowność, wiąże się ze zwiększeniem ryzyka spadku płynności finansowej.
Zmierzanie do kształtowania struktury źródeł finansowania aktywów bieżących, sprzyjającej minimalizacji kosztów ich finansowania.
Przykłady pytania egzaminacyjnego z tych zagadnień:
Otwarte:
Co to jest Kapitał Obrotowy Netto i opisz strategię agresywną? (otwarte)
Testy wielokrotnego wyboru:
Wskaż które z podanych niżej cech, określają agresywną strategię kapitału obrotowego netto:
Relatywnie wysokie rezerwy gotówki.
Niższe koszty finansowania majątku obrotowego.
Wskaźnik wysokiej płynności przyjmuje wartości wyższe niż w branży.
Kapitał obrotowy netto jest niższy niż w branży.
Przedsiębiorstwo stosuje liberalną politykę finansowania odbiorców.
Okres konwersji gotówki
Cykl operacyjny przedsiębiorstwa
Rozpoczyna się w momencie zakupu pierwszych materiałów, a kończy w momencie wpłynięciu zapłaty za sprzedaż wyrobów.
OUZ - okres utrzymywania zasobów, czyli przeciętna liczba dni w jakiej przedsiębiorstwo dokonuje obrotu zapasami.
OSN - okres spływu należności, czyli przeciętna liczba dni w jakiej przedsiębiorstwo otrzymuje zapłatę za sprzedane wyroby
CO = OUZ + OSN
Okres konwersji gotówki oznaczany jest jako okres od gotówki (wydanej) do gotówki (przyjętej). Określa na jak długo firma zamraża kapitał działalności bieżącej. Jednocześnie informuje o tym, na ile dni przedsiębiorstwo musi zapewnić inny niż zobowiązania operacyjne źródeł finansowania działalności bieżącej.
Okres konwersji gotówki
ORZ - okres regulowania zobowiązań, czyli przeciętna liczba dni po jakiej przedsiębiorstwo płaci za dostawy i usługi
OKG - okres konwersji gotówki
OKG = CO - ORZ
OKG = OUZ + OSN - ORZ
Okres konwersji gotówki może być skrócony przez:
Redukcję okresu utrzymania zapasów. (Ryzyko tego, że z braku zapasów możemy stracić klienta; rosną koszty częstszego zaopatrzenia);
Skrócenie okresu spływu należności; (Ryzyko tego, że klientom nie spodoba się nagle skrócony okres płatności);
Wydłużenia okresu regulowania zobowiązań.
Czy i kiedy powinno się redukować OKG? (wnioski):
OKG można zinterpretować również jako okres „zamrożenia kapitału w aktywach bieżących”.
Biorąc pod uwagę maksymalizację stopy zwrotu z zaangażowanego kapitału, celem firmy powinno być maksymalne skrócenie okresu konwersji gotówki.
Działania zmierzające do tego powinny być prowadzone tylko w takim stopniu, w jakim nie zwiększą kosztów i nie zmniejszą sprzedaży.
Wybór środków zmierzających do skrócenia OKG zależy przede wszystkim od pozycji firmy w branży - od jej relacji z dostawcami i odbiorcami.
Wzory
Wprowadzenie cykli cząsteczkowych:
Gdzie:
Z - przeciętny stan zapasów
O - liczba dni w okresie
N - przeciętny stan należności
S - przychody ze sprzedaży w danym okresie
Zb - przeciętny stan zob. bieżących
KZb - koszty związane ze zobowiązaniami
Wartość pieniądza w czasie
Wartość przyszła (FV)
FV = PV * (1 + r)n
Gdzie:
PV - wartość aktualna
r - stopa procentowa okresu w którym dokonuje się kapitalizacji odsetek
n - liczba kapitalizacji
Wartość aktualna (PV)
PV = FV / (1 + k)n
Gdzie:
k - wartość dyskontowa.
Dyskontowanie to zmniejszanie wartości pieniądza; jest to proces odwrotny do kapitalizacji.
Płatności okresowe (rentierskie) to płatności które występując w równej wysokości, w równych odstępach czasu i znana jest ich liczba.
Płatności okresowe dzielą się na:
Płatne z dołu
FVA = A * [ (1 + r)n - 1 ] / r
PVA = A * [ (1 + k)n - 1 ] / [ k * (1 + k)n]
Płatne z góry (wartość przyszła będzie większa w tym modelu)
FVA = A * [ [ (1 + r)n - 1 ] / r ] * (1 + r)
PVA = A * [ (1 + k)n - 1 ] / [ k * (1 + k)n] * (1 + k)
Renta dożywotnia to system płatności występujący w równych odstępach czasu przez bardzo długi okres. (n dąży do nieskończoności)
Płatne z dołu
PVP = A / k
Płatne z góry
PVP = A/k + A
Zadanie:
Wynajmujesz lokal, który z modeli wynajmu jest dla ciebie najbardziej opłacaln. Przyjmij, że kwartalna stopa procentowa to 2%.
Jednorazowa zapłata z góry za rok w wysokości 20000zł.
PV = 20
Płatności kwartalne z dołu w wysokości 6000zł.
PVAz dołu = (1,02)4 - 1 / 0,02 * 1,024 = 22,85
Płatności kwartalne z góry w wysokości 5700zł.
Jednorazowa płatność z dołu w wysokości 24500zł