Kwiatkowski, XX-lecie, s. 332-.

• 1933 - zadebiutował książką stylizatorsko-nowatorską: rewelacyjnym zbiorem opowiadań pt. Pamiętnik z okresu dojrzewania w którym igrał z takimi (XIX-w. na ogół) konwencjami, jak:

• fantastyka podróżnicza w stylu Allana Edgara Poe

• dziennik morskiej żeglugi

• nowela detektywistyczna (połączona z „opowieścią dworkową”)

• autobiograficzna gawęda o latach młodości

• autokompromitacjonistyczny psychologizm rodem z Dostojewskiego

• konwencje te parodiował, zderzając je i podporządkowując własnej problematyce, przekształcał w nowe jakości

• centralnym pojęciem jest „Forma”:

1. kategoria, przez którą człowiek styka się z ludźmi, poznaje świat, nadaje mu sens, tworzy kulturę

2. kategoria, która: albo fałszuje, albo ogranicza, krępuje, jest więzieniem

• stąd WG aprobuje ją i jednocześnie demaskuje (poszukuje jej i ucieka przed nią)

• Pamiętnik z okresu dojrzewania:

• przeważa narrator-bohater duchowo nieukształtowany, poszukujący, potykający się o formy, które pozwoliłyby mu określić samego siebie i zrozumieć otaczający go świat

• jest to urodzony outsider, człowiek lękliwy, obarczony kompleksem niższości

• jego przygody z Formą kończą się źle: społecznym odtrąceniem, upokorzeniem towarzyskim, popadnięciem w sytuację prześladowanej ofiary, obłędem

1

---