Szyja (okolice, mięśnie, powięzie i trójkąty szyi)

OKOLICE (3):

1. o. boczna szyi (regio colli lateralis)

2. o. mostkowo-obojczykowo-sutkowa (regio sternocleidomastoidea)

3. o. przednia szyi (regio colli anterior) [6]:

1. o. nadmostkowa (r. suprasternalis)

2. o. tarczowa (r. thyroidea)

3. o. krtaniowa (r. laryngea)

4. o. podgnykowa (r. subhyoidea)

5. o. gnykowa (r. hyoidea)

6. o. podbrudkowa (r. submentalis)

MIĘŚNIE (16) - 3 grupy

mięsnie powierzchowne (2):

1. m. szeroki szyi (m. platysma) - mięsień napowięziowy, leżący tuż pod skórą, unerwienie n. VII

2. m. mostkowo-obojczykowo-sutkowy (m. sternocleiodomastoideus) - splot szyjny i n. XI

mięśnie pośrednie (8):

I. mięśnie nadgnykowe (mm. suprahyoidei) [4]:

1. m. żuchwowo-gnykowy (m. mylohyoideus) - n. V₃

2. m. rylcowo-gnykowy (m. stylohyoideus) - n. VII

3. m. dwubrzuścowy (m. digastricus)

1. brzusiec przedni (venter anterior) - n. V3

2. brzusiec tylny (venter posterior) - n. VII

4. m. bródkowo-gnykowy (m. geniohyoideus) - pętla szyjna (ansa cervicalis)

II. mięśnie podgnykowe (mm. infrahyoidei) [4]:

1. m. łopatkowo-gnykowy (m. omohyoideus) - brzusiec górny i dolny

2. m. mostkowo-gnykowy (m. sternohyoideus)

3. m. mostkowo-tarczowy (m. sternothyroideus)

4. m. tarczowo-gnykowy (m. thyrohyoideus)

unerwienie: pętla szyjna

mięśnie głębokie (6):

I. mięśnie przyśrodkowe (mm. mediales) [3]:

1. m. długi szyi (m. longus colli)

2. m. długi głowy (m. longus capitis)

3. m. prosty głowy przedni (m. rectus capitis ant.)

unerwienie: gał. krótkie splotu szyjnego

II. mięśnie boczne (mm. laterales) [3]:

1, 2, 3) m. pochyły przedni, środkowy i tylny (m. scalenus ant., medius et post.)

unerwienie: jw.

POWIĘZIE (1):

Powięź szyjna (fascia cervicalis)

Jest to błona włóknista pokrywająca lub obejmująca mięśnie szyi.

blaszki (3):

1. blaszka powierzchowna

2. blaszka środkowa s. przedtchawicza

3. blaszka głęboka s. przedkręgowa

blaszka powierzchowna (lamina superficialis)- jest najcieńsza i obejmuje dwa mięśnie:

1. m. mostkowo-obojczykowo-sutkowy

2. m. czworoboczny (m. trapezius)

a także dwa gruczoły:

1. śliniankę podżuchwową (gl. submandibularis)

2. śliniankę przyuszną (gl. parotis)

ogranicza od przodu - przestrzeń przednią szyi (spatium colli anterius)

blaszka środkowa s. przedtchawicza (lamina media s. pretrachealis) - ma charakter rozcięgna i kształt trapezu

ograniczenie:

od góry - trzon kości gnykowej

bocznie - m. łopatkowo-gnykowy

od dołu - koniec mostkowy obojczyka (extremitas sternales claviculae) + górny brzeg rękojeści mostka

leży przed - tchawicą

obejmuje - mm. podgnykowe

łączy się z - pochewką naczyń szyjnych (vagina carotica)

ogranicza od tyłu - przestrzeń przednią szyi

ogranicza od przodu - przestrzeń środkową szyi (spatium colli medium)

blaszka głęboka s. przedkręgowa (lamina profunda s. prevertebralis)

pokrywa mm. przedkręgowe i odcinek szyjny kręgosłupa

obejmuje - pień współczulny

kończy się w - klatce piersiowej; na poziomie kręgu Th₃

ogranicza od tyłu - przestrzeń środkową szyi

ogranicza od przodu - przestrzeń tylną szyi (spatium colli posterius)

PRZESTRZENIE MIĘDZYPOWIĘZIOWE SZYI (spatia interfascialia colli) - znajdują się pomiędzy blaszkami powięzi szyi.

wyróżniamy (3):

1. przestrzeń przednia szyi (spatium colli anterius)

2. przestrzeń środkową szyi (spatium colli medium)

3. przestrzeń tylną szyi (spatium colli posterius)

Przestrzeń przednia szyi

Jest utworzona przez rozejście się blaszki powierzchownej i środkowej w trzech miejscach.

1. nad mostkiem - przestrzeń nadmostkowa (spatium suprasternale): zawiera żż. szyjne przednie (vv. iugulares anteriores) i łuk żylny nadmostkowy (arcus venosus iugularis s. iuguli)

2, 3) nad obojczykami - przestrzeń nadobojczykowa prawa i lewa (spatium supraclaviculare dex. et

sin): zawiera tkankę łączną wiotką i tkankę tłuszczową

Przestrzeń środkowa szyi

Jest położona pomiędzy blaszką środkową a blaszką tylną powięzi szyi.

zawiera: trzewia szyi

1. gruczoł tarczowy (glandula thyroidea)

2. krtań i tchawicę (larynx et trachea)

3. gardło i przełyk (pharynx et esophageus)

4. pęczek naczyniowo-nerwowy szyi (fasciculus vasonervosus colli)

trzewia szyi dzielą tą przestrzeń na dwie części:

1. część przednia (spatium previscerale) - przed krtanią i tchawicą (jest zwężona ponieważ zawiera gruczoł tarczowy)

ku górze - łączy się z przestrzenią przygardłową

ku dołowi - łączy się ze śródpiersiem przednim

2. część tylna (spatium retroviscerale) - za gardłem i przełykiem (droga dla ropni pozagardłowych)

ku górze - łączy się z przestrzenią przygardłową

ku dołowi - łączy się ze śródpiersiem tylnym

Przestrzeń tylna szyi

Leży pomiędzy blaszką głęboką a przednią powierzchnią kręgosłupa. Jest to komora kostno-włóknista. Zawiera mięśnie przedkręgowe.

sięga:

od - łuku kręgu szczytowego

do - kręgu Th3

Stanowi drogę dla ropni opadowych kręgosłupa.

TRÓJKĄTY SZYI (trigona colli) [3]

1. trójkąt boczny szyi (trigonum colli laterale) [2]

2. trójkąt przedni szyi (trigonum colli anterius) [1]

Leżą pomiędzy mięśniami mostkowo-obojczykowo-sutkowymi

Trójkąty boczne szyi [3]

trójkąt łopatkowo-czworoboczny (trigonum omotrapezoideum)

ograniczenie:

1. m. mostkowo-obojczykowo-sutkowy -krawędź tylna

2. m. łopatkowo-gnykowy - krawędź górna brzuśca dolnego

3. m. czworoboczny - krawędź przednia

dno:

1. mm. pochyłe

2. m. płatowy głowy (m. splenius capitis)

3. m. dźwigacz łopatki

zawartość:

1. punkt nerwowy (punctum nervosum s. Erba)

2. n. XI (gał. zewnętrzna)

3. węzły chłonne szyjne powierzchowne (n. l. cervicales superficiales)

trójkąt łopatkowo-obojczykowy (trigonum omoclaviculare)

ograniczenie:

1. m. mostkowo-obojczykowo-sutkowy -krawędź tylna

2. m. łopatkowo-gnykowy - krawędź dolna brzuśca dolnego

3. obojczyk

dno - mm. pochyłe i szczelina mm. pochyłych (fissura musculorum scalenorum)

zawartość (3):

1. t. podobojczykowa

2. ż. podobojczykowa

3. splot ramienny

trójkąt mięśni pochyłych (trigonum scalenovertebrale)

ograniczenie:

1. z boku - m. pochyły przedni

2. przyśrodkowo - m. długi głowy

3. z dołu - osklepek opłucnej

zawartość (6):

1. ż. podobojczykowa - z przodu

2. t. podobojczykowa - za nią

3. n. przeponowy - pomiędzy nimi

4. n. błędny - pomiędzy nimi

5. pętla podobojczykowa

6. t. kręgowa

Trójkąty przednie szyi [4]:

trójkąt tętnicy szyjnej (trigonum caroticum)

ograniczenie:

1. m. mostkowo-obojczykowo-sutkowy -krawędź przednia

2. m. łopatkowo-gnykowy - krawędź górna brzuśca górnego

3. m. dwubrzuścowy - krawędź dolna brzuśca tylnego

zawartość (7):

1. t. szyjna wspólna (i jej podział)

2. t. szyjna wewnętrzna

3. t. szyjna zewnętrzna

4. ż. szyjna wewnętrzna

5. n. błędny

6. pętla szyjna

7. n. krtaniowy górny

trójkąt tarczowy (trigonum thyroideum)

ograniczenia:

1. m. mostkowo-obojczykowo-sutkowy - krawędź przednia

2. m. łopatkowo-gnykowy - krawędź dolna brzuśca górnego

3. m. mostkowo-gnykowy

zawartość (2):

1. płaty boczne gruczołu tarczowego

2. pęczek naczyniowo-nerwowy szyi

trójkąt podżuchwowy (trigonum submandibulare)

ograniczenia:

1. m. dwubrzuścowy - brzusiec przedni i tylny

2. brzeg żuchwy

dno:

1. m. żuchwowo-gnykowy

2. m. gnykowo-językowy (m. hyoglossus)

zawartość (7):

1. ślinianka podżuchwowa (glandula submandibularis)

2. węzły chłonne podżuchwowe (nodi lymphatici submandibulares)

3. t. twarzowa

4. t. podbródkowa (a. submentalis)

5. n. XII (zakończenie)

6. n. językowy

7. n. żuchwowo-gnykowy (n. mylohyoideus) [n. V₃]

trójkąt tętnicy językowej s. Pirogowa (trigonum a. lingualis) - stanowi tylną i dolną część trójkąta podżuchwowego

ograniczenia:

1. tylna krawędź m. żychwowo-gnykowego

2. od tyłu - ścięgno pośrednie m. dwubrzuścowego

3. od góry - n. XII

dno - m. gnykowo-językowy (m. hyoglossus)

zawartość - t. językowa (pod m. gnykowo-językowym)

trójkąt Beckarda - jest zawarty w obrębie trójkąta t. szyjnej do tyłu od trójkąta t. językowej

ograniczenia:

1. od tyłu - tylna krawędź m. gnykowo-językowego

2. od przodu - tylna krawędź brzuśca tylnego m. dwubrzuścowego

3. od dołu - kość gnykowa

zawartość - tętnica językowa (przebiega pod m. gnykowo-językowym)

---