Spoiwa: beton, cement, gips, wapno - podstawowe informacje

SPOIWA

to sproszkowane materiały, zazwyczaj pochodzenia mineralnego, które po zmieszaniu z wodą lub innym roztworem wiążą i twardnieją nabierając cech ciała stałego.

Właściwość ta spowodowała iż spoiwa zaliczamy do podstawowych materiałów wiążących stosowanych w budownictwie.

Ze względu na sposób twardnienia spoiwa dzielimy na:

- hydrauliczne - twardniejące i wiążące na powietrzu i w wodzie: cement portlandzki, cementy hutnicze i wapno hydrauliczne,

- powietrzne - twardniejące i wiążące tylko na powietrzu, a po stwardnieniu odporne na działanie wody: wapno zwykłe i gips.

BETON

- jest to materiał konstrukcyjny powstający w wyniku dojrzewania, wiązania i twardnienia mieszanki kruszywa, spoiwa i wody, z ewentualnym dodatkiem domieszek modyfikujących jego właściwości.

Podstawowym parametrem charakteryzującym beton jest jego klasa, oznaczająca wytrzymałość na ściskanie gwarantowaną przez producenta z prawdopodobieństwem 95%, mierzona w MPa.

Beton zwykły może być produkowany w klasach: od B 7,5 do B 50.

Klasa jest jednym z kryteriów zastosowania mieszanki betonowej w określonego rodzaju elementach i konstrukcjach budowlanych np:

- B 10 - B 15 - fundamenty budynków i elementy zginane narażone na małe obciążenia użytkowe,

- do B 20 - elementy ściskane mimośrodowo,

- do B 25 - fundamenty pod maszyny,

- do B 30 - elementy cienkościenne,

- do B 35 - elementy mostów,

- do B 40 - żelbetowe elementy prefabrykowane,

- > B 45 - nawierzchnie drogowe.

Symbol B 20 oznacza beton klasy 20 (o gwarantowanej wytrzymałości na ściskanie 20 MPa).

Betony mogą być produkowane na placu budowy lub w zakładzie wytwórczym i przewiezione na plac budowy (do miejsca wbudowania).

Tak przygotowana mieszanka nosi wtedy nazwÄ™ betonu towarowego.

CEMENT

- Podstawową cechą jest klasa, określająca wytrzymałość znormalizowanej zaprawy na ściskanie oznaczona po 28 dniach twardnienia podaną w MPa.

Klasę cementu dobiera się w zależności od klasy betonu przewidzianej w projekcie konstrukcji, co prowadzi do następującego podziału: 32,5; 32,5R; 42,5; 42,5R; 52,5; 52,5R (litera R oznacza, że cement ma wysoką wytrzymałość wczesną - oznaczoną po 2 lub 7 dniach twardnienia).

Z uwagi na ilość dodatków cementy dzieli się na odmiany A i B, które określają dopuszczalną ilość dodatków dla poszczególnych rodzajów cementu:

- do betonów klas B 7,5 do B 30 i betonów komórkowych stosuje się cementy klas 32,5 i 32,5R

- do betonów klas B 20 do B 50 (i wyższych) stosuje się cementy klas 42,5 i 42,5R

- do betonów klas B 25 do B 50 stosuje sieę cementy klasy 52,5

Zgodnie z obowiązującymi normami cementy powszechnego użytku można podzielić na cztery rodzaje:

- CEM I - cement portlandzki (bez dodatków) - stosuje się do produkcji suchych mieszanek tynkarskich i w robotach elewacyjnych; jest to

również podstawowy surowiec do produkcji cementów kolorowych.

- CEM II - cementy mieszane:

- CEM III - cement hutniczy - wysoka odporność na działanie siarczanów i kwasów humusowych pozwala na stosowanie w środowiskach o podwyższonej agresywności.

- CEM IV - cement pucolanowy - również wysoka odporność na negatywny wpływ środowisk o agresji kwaśnej (np. wody siarczanowej).

Stosowany jako spoiwo do betonów i zapraw oraz do produkcji elementów z betonu komórkowego.

GIPS BUDOWLANY

Ze względu na uziarnienie rozróżniamy dwie odmiany gipsu:
GB-G gips budowlany grubo mielony,
GB-D gips budowlany drobno mielony.

Ze względu na wytrzymałość na ściskanie po wysuszeniu rozróżniamy dwa gatunki:
- gips budowlany 6,
- gips budowlany 8.

Produkuje siÄ™ dwa rodzaje spoiw gipsowych:
- zwykłe
- specjalne.

Gips budowlany zwykły stosuje się do tynków dekoracyjnych i do pomocniczych prac budowlanych.

Do spoiw gipsowych specjalnych zaliczamy: klej gipsowy, gips szpachlowy i gips tynkarski.

Stosuje się je do klejenia prefabrykatów gipsowych, szpachlowania elementów gipsowych (np. płyt gipsowo-kartonowych lub gipsowych), sporządzania zapraw i tynków wewnętrznych.

WAPNO BUDOWLANE

jest to spoiwo powietrzne (z wyjątkiem wapna hydraulicznego), którego głównymi składnikami są: tlenki (CaO) i wodorotlenki wapnia z niewielkim udziałem tlenku i wodorotlenku magnezu, dwutlenku krzemu, tlenku glinu i tlenku żelaza.

W budownictwie stosuje się do wykonywania zapraw murarskich i tynków cementowo - wapiennych.

---