Instalacja wodna lub instalacja wodociągowa (wodociąg) - układ połączonych przewodów, armatury i urządzeń, służący do zaopatrywania budynku w zimną i ciepłą wodę, spełniający wymagania jakościowe (określone w przepisach) warunków, jakim powinna odpowiadać woda do spożycia przez ludzi.

Domowa instalacja

Do wszystkich pomieszczeń, w których będziemy korzystać z wody, trzeba rozprowadzić instalację wodną. Układa się ją tak samo - niezależnie od tego, czy woda jest pobierana ze studni, czy z wodociągu. Na kształt instalacji wpływa między innymi sposób jej podgrzewania. Gdy jest centralny (dla całego domu), w kotle lub podgrzewaczu, rurę z zimną wodą doprowadza się tylko do urządzenia grzewczego, a dalej do poszczególnych baterii układa się dwa równoległe przewody: jeden z ciepłą, a drugi z zimną wodą. Jeżeli punkty czerpalne są znacznie oddalone od kotła czy podgrzewacza, wówczas układa się jeszcze trzeci przewód - cyrkulacyjny. Dzięki niemu ciepła woda stale krąży w instalacji i jest dostępna zaraz po odkręceniu kranu. Gdy ciepła woda jest przygotowywana w podgrzewaczach zamontowanych bezpośrednio przy bateriach, rozprowadza się tylko rury z zimną wodą.

Ważne

Rury z wodą muszą być ułożone poniżej rur gazowych i kabli elektrycznych, rura z ciepłą wodą zawsze powyżej rury z zimną.

Ułożona sposobem

Od przyłącza doprowadzającego wodę spoza budynku prowadzi się przewód główny, od którego odchodzą podłączenia do poszczególnych punktów poboru. Mogą być ułożone wzdłuż ścian prostopadle i równolegle do siebie. Wymagany kształt instalacji otrzymuje się, łącząc proste odcinki rur odpowiednimi kształtkami. Układa się je w bruzdach ściennych i przykrywa tynkiem. Jest to tak zwany układ trójnikowy. Instalację wodną można też wykonać w systemie rozdzielaczowym. Przewód główny zasila rozdzielacz, od którego są poprowadzone osobne przewody do poszczególnych punktów poboru. Jeśli dom ma więcej niż jedną kondygnację, na każdym piętrze umieszcza się po jednym rozdzielaczu. Rury układa się w warstwie wylewki w podłodze, rzadziej w ścianie, a rozdzielacz montuje w szafce podtynkowej. Połączenie między rozdzielaczem a punktem poboru powinno być zrobione z jednego odcinka rury. Dzięki temu do minimum ogranicza się możliwość przecieków. Rury powinny być zabezpieczone przed uszkodzeniami mechanicznymi, dlatego odcinki układane w podłodze umieszcza się w rurze ochronnej, tak zwanym peszlu. W obu systemach przejścia przez ściany i stropy powinny być zrobione w tulejach ochronnych. Gdy są z kotłowni lub garażu, muszą być też gazoszczelne.

Potrzebne i przydatne

Konieczne w instalacji wodnej są zawory odcinające. Najlepiej, gdy każda umywalka, wanna, natrysk, zlewozmywak albo grupa tych urządzeń mają osobny zawór, na przykład oddzielny dla urządzeń zamontowanych w kuchni, a oddzielny dla tych w łazience. Dzięki temu wymiana uszczelki czy baterii nie wymaga opróżniania z wody całej instalacji.
W każdej instalacji - zaraz za wodomierzem lub przed zestawem hydroforowym - warto zamontować filtr mechaniczny siatkowy (osadnikowy). Będzie on zatrzymywał większe zanieczyszczenia stałe, takie jak piasek, czy rdza. Dzięki temu ochroni filtry, baterie i inne urządzenia zamontowane w instalacji. Musi mieć wydajność dostosowaną do przepływu wody. Filtr może zatrzymywać cząstki o różnej średnicy. Najlepiej wybrać taki, który zatrzymuje większe niż 90 µm. Filtr z wkładem o gęstszych oczkach (zatrzymujący mniejsze zanieczyszczenia) może powodować zbyt duże opory przepływu.
Czasem jest też konieczny montaż innych filtrów uzdatniających wodę. Wszystko zależy od jej jakości. Jest duże prawdopodobieństwo, że będą konieczne do wody ze studni, aby w ogóle można było jej używać. Woda z płytkiej studni ma podwyższony poziom zasolenia i zawiera dużo związków organicznych. Może też być zanieczyszczona azotanami i bakteriami. Skład wody pobieranej z większej głębokości (spod warstwy nieprzepuszczalnej) zależy od rodzaju skał, z jakimi ma kontakt. Najczęściej zawiera za dużo wapnia, magnezu, żelaza i manganu.
Do wody z wodociągu filtry są potrzebne tylko po to, aby poprawić jej smak i zapach (pochodzący od chloru i jego związków, którymi jest dezynfekowana).
Aby się dowiedzieć, czy i jaki filtr jest potrzebny, trzeba poznać rodzaj i stężenie zanieczyszczeń zawartych w wodzie. Informacje o tym uzyskamy, zlecając analizę wody.

---