Technika zabiegu

ROZDZIAŁ XIV

AKUPRESURA

(masaż punktowy)

Leczenie uciskiem jest jedną z najstarszych form fizykalnej terapii. Metoda ta już 4 tysiące lat temu była znana w Środkowych Chinach pod nazwą Tien-An. Polegała ona na ucisku palcem punktów biologicznie czynnych w obrębie powłok ciała. W dawnych publika­cjach medycznych można znaleźć opis przypadku przywrócenia przytomności choremu uciskiem punktu Renzhong (GRT 26) na górnej wardze. Metoda ta rozpowszechniła się w Chinach i stosowa­no ją powszechnie jako postępowanie reanimacyjne, a także w leczeniu przypadków zapalenia gardła i migdałków podniebiennych. Z czasem wykorzystano akupresurę do leczenia bólów głowy, bólów zębów, nieżytu nosa i grypy. W szóstym stuleciu naszej ery akupresurę wprowadzono w Japonii pod nazwą Shiatsu — w wolnym tłumaczeniu znaczy to ucisk (atsu) palcami (shi). Akupresu-ra jest metodą szeroko rozpowszechnioną w krajach Dalekiego Wschodu nie tylko w Chinach i Japonii, ale także w Tybecie, Mongolii i Wietnamie. Stosuje się ją przede wszystkim u osób osłabionych, źle znoszących nakłuwania igłami oraz znerwicowa­nych, głównie u dzieci, kobiet i ludzi w podeszłym wieku. Jakkolwiek jest to metoda bezpieczna i dobrze znoszona, to jednak nie u wszystkich może być stosowana. Przeciwwskazania do akupresury stanowią: ostry stan zapalny skóry, otwarte rany, zakrzepowe zapale­nie żył i tętnic, żylaki z towarzyszącymi zmianami troficznymi, obrzęki, ostra niewydolność sercowo-naczyniowa i ostre psychozy.

Rycina 76. Zabieg akupresury widziany z przodu.

Zabieg akupresury wykonuje się końcem lub opuszką jednego palca uciskając kolejno określone punkty skóry przez okres 5 sekund (rycina 76). Czynność taką można powtórzyć, po krótkiej przer­wie trwającej 3 sekundy, kilkakrotnie. Co się tyczy intensywności ucisku to rozróżniamy trzy stopnie: mały, średni i głęboki. Mały delikatny ucisk, powtarzany często w rytmie 5 ruchów na sekundę, działa kojąco i uspokajająco. Silny ucisk wykonywany w wolnym rytmie (l raz na sekundę) ma działanie pobudzające (stymulujące). Ucisk średniego stopnia ma działanie pośrednie i dlatego stosuje się u osób zrównoważonych psychicznie i w niezłej formie fizycznej. W razie potrzeby zastosowania bardziej energicznego ucisku koniec palca wskazującego przyciskamy do skóry opuszką palca środkowego (rycina 77).

Rycina 77. Zabieg akupresury. Stosowa­nie energicznego ucisku wykonanego dwoma palcami.

Niektórzy lekarze wolą zamiast ucisku ująć dwoma palcami (kciukiem i palcem wskazującym) skórę w miejscu punktu biologicznie aktywnego i po wytworzeniu fałdu wykonywać ruchy wibrują­ce (ryciny 78 i 79).

Rycina 78-79. Zabieg akupresury. Ruchy wibrujące wykonywane palcami po uprzed­nim uchwyceniu skóry i wytworzeniu fałdu.

Zabieg akupresury można łączyć z mikromasażem meridianu związanego z uciskanym punktem. Mikromasaż wykonywany linijnie wzdłuż meridianu na przestrzeni od 10 do 20 cm w kierunku zgodnym z prądem czynnika energetycznego Qi (bioprądami) wy­wiera działanie stymulujące, zaś w kierunku przeciwnym działa uspokajająco. Zabiegi te mogą być wykonywane również przez samego pacjenta w sytuacji przymusowej np. w wypadku wystąpie­nia silnego bólu głowy w czasie podróży lub w nocy w czasie snu. W takiej sytuacji pacjent, nie mogąc liczyć na niczyją pomoc, sam musi sobie radzić. Oczywiście warunkiem umożliwiającym wykona­nie auto-akupresury i auto-mikromasażu jest dobra znajomość topo­grafii głównych meridianów i najważniejszych punktów biologicznie aktywnych a także ich właściwości terapeutycznych. Niezbędne informacje znaleźć można w rozdziale VIII.

---