Ciśnienie jest jednym z najczęściej mierzonych parametrów w badaniach laboratoryjnych i przemyśle. Istnieje cały szereg różnorodnych ciśnieniomierzy o różnej budowie, przeznaczonych do pomiaru różnych ciśnień oraz różnej klasie dokładności. Wszystkie te ciśnieniomierze wskutek długotrwałej eksploatacji ulegają częściowemu zużyciu przez co zostaje obniżona dokładność wskazań. W celu uaktualnienia tych odchyłek przyrządy te należy okresowo aktualizować tzn. sprawdzać dokładności ich wskazań przy pomocy ciśnieniomierzy wzorcowych o wyższej klasie dokładności i po określeniu różnicy wskazań uwzględnić ją w dalszych pomiarach.

Ze względu na dokładność pomiaru przyrządy do mierzenia ciśnienia dzielimy na:

• kontrolne i laboratoryjne wykonane w klasie dokładności poniżej 0,5

• precyzyjne o klasie dokładności 0,5

• przemysłowe o klasie dokładności 1 - 2,5

• techniczne o klasie dokładności 2,5

W zależności od tego na jakiej dokładności pomiaru nam zależy często wystarczy przeprowadzić legalizację przyrządem o wyższej dokładności. Wówczas przyrząd taki będzie można traktować jako przyrząd wzorcowy w stosunku do badanego.

MANOMETR TŁOKOWO - WAGOWY

Rys.1 Wzorcowy manometr tłokowo wagowy

Zasadniczym przeznaczeniem manometru tłokowo - wagowego jest przede wszystkim sprawdzanie i wzorcowanie innych manometrów.

W cylindrze (1) tego manometru znajduje się tłok (2) obciążony ciężarkami (3), nakładanymi na tłoczysko z tarczą (4). Część cylindryczna pod tłokiem oraz kanały są wypełnione olejem. Sprawdzane lub wzorcowane manometry wkręca się w otwory (5). Przystępując do pomiarów wlewa się olej do zbiorniczka (6). Następnie obciąża się tłoczek (4) ciężarkami (3) odpowiednio do wymaganego ciśnienia. Jeżeli sprawdza się jeden manometr to jeden z dwóch zaworów (9) powinien być zamknięty. Następnie pokręcając w prawo pokrętłem (1) przesuwa się tłok (7) w kierunku zmniejszania objętości oleju, a tym samym zwiększenia jego ciśnienia. W pewnym momencie tłok (2) z nałożonymi ciężarkami zacznie podnosić się ku górze. Oznacza to, że ciśnienie oleju osiągnęło wartość równą stosunkowi obciążenia ciężarkami Q do powierzchni S tłoka (2).

CIŚNIENIOMIERZ Z RURKĄ SPRĘŻYSTĄ

Rys. 2 Ciśnieniomierz z rurką sprężystą

Zasadniczym elementem tego przyrządu jest tzw. rurka Burdona (1) o spłaszczonym lub kołowym przekroju poprzecznym, zwinięta w kształcie łuku. Otwarty koniec rurki jest przymocowany sztywno do obudowy (2), zasklepiony zaś porusza się swobodnie. Jeżeli ciśnienie wewnątrz rurki jest większe od zewnętrznego to pod wpływem wzrastającego ciśnienia przekrój rurki będzie dążyć do kształtu kołowego, wskutek czego zmieni się promień krzywizny rurki. Swobodny koniec rurki ulegnie więc przemieszczeniu, odchylając dźwignie (3) przekładni (4) z którą jest połączony.

PRZEBIEG ĆWICZENIA:

1. Przy pomocy ciśnieniomierza tłokowo - wagowego wyskalować ciśnieniomierz z rurką sprężystą, który nie posiada tarczy wskazówkowej. Nanieść wartości na przygotowaną tarczę z brystolu.

2. Ciśnieniomierzem tłokowo - wagowym sprawdzić wskazania ciśnieniomierza sprężystego zamocowanego w lewym gnieździe (5) (rys.1). Wpisać wyniki pomiarów i różnice wskazań do tabeli nr 1.

3. Ciśnieniomierzem kontrolnym z dwoma rurkami sprężystymi sprawdzić ciśnienie powietrza w zbiorniku sprężarki i porównać ze wskazaniami ciśnieniomierza roboczego. Wyniki pomiarów oraz różnice wskazań wpisać do tabeli nr 2.

TABELA NUMER 1

Lp.	Obciążenie tłoka Q	Wskazania ciśnieniomierza	Ciśnienie obliczone		Różnica wskazań
		kG	kG / cm^2	kG / cm^2	N / m^2	kG / cm^2	N / m^2
1	0,75	4	3,75	367875	0,25	24525
2	1,25	6	6,25	613125	0,25	24525
3	1,75	9	8,75	858375	0,25	24525
4	2,25	11	11,25	1103625	0,25	24525
5	2,75	13,5	13,75	1348875	0,25	24525
6	3	15	15	1471500	0,25	24525

TABELA NUMER 2

Lp.	Wskazania manometru roboczego	Wskazania manometru kontrolnego	Różnica wskazań
		kG / cm^2	kG / cm^2	kG / cm^2
1	2,5	2,6	0,1
2	2	2,2	0,2
3	1,5	1,7	0,2
4	1	1,2	0,2
5	0,5	0,65	0,15

---