1.Liszaj płaski

Definicję

Przewlekła choroba skóry,często również błon śluzowych,cechujaca się typowymi klinicznie i histologicznie zmianami grudkowymi oraz świądem.

Etipatogeneza

Nie została do końca poznana,najprawdopodobniej ma ono podłoże autoimmunologiczne.Czesto współistnieje z innymi chorobami autoimmunizacyjnymi(np.z przewlekłym agresywnym zapaleniem wątroby)kolagenozami(toczen rumieniowaty,zapalenie skórno- miesniowe),a takżę z cukrzycą.

Obraz kliniczny - odmiany

a)odmiana przerosła- (odmiana brodawkująca,) - najczęściej są to zlewne ogniska hiperkeratotyczne w obrębie skóry podudzi bez typowych grudek;

b)odmiana mieszkowa - drobne grudki zlokalizowane są przymieszkowo, może dochodzić do bliznowacenia w obrębie owłosionej skóry głowy (zespół Grahama Little'a)

c)odmiana zanikowa - układ zmian jest obrączkowaty, w części środkowej są obecne przejaśnienia albo bliznowaty zanik;

d)odmiana pęcherzowa - zmiany pęcherzowe zlokalizowane są albo w obrębie zmian skórnych na dłoniach i stopach, gdzie powstają wskutek działania czynników mechanicznych, albo w obrębie zmian skórnych i w skórze niezmienionej oraz w obrębie błon śluzowych.

Leczenie

W aktywnych stanach wysiewnych zaleca się kortykosteroidy w ciezkich przypadkach można stosować metotreksat.Preparaty immunosupresyjne,pochodne Wit.A.

Masci i kremy steroidowe.W przypadku zmian przyrosłych wstrzykniecie triamcynolamu.W przypadku zmian w obrebie jamy ustnej stosuje się kwas Wit.A

Rozpoznanie

opiera się na charakterystycznych cech grudki,nierzadko linijnego i obraczkowatego układu,na ogół typowego umiejscowienia,często zajmuja błony śluzowe,wyst.świąd,oraz przewlekły przebieg.Podstawa rozpoznania jest obaz histologiczny oraz badanie immunopatologiczne.

Rozpoznanie różnicowe:

1.Łuszczyca różni się parakeratotycznym charakterem grudek,niewystepuje świąd

2.Brodawki płaskie,różni się typowym umiejscowieniem na grzbietach rąk i twarzy,niewystepuje zlewanie się przebarwien oraz brak świądu.a)Liszaj przerosły:wymaga różnicowania z neurodermitem,łuszczyca zadawnioną b)Liszaj błon śluzowych wymaga różnic.z a)rogowaceniem białym,które różnia się głębszym naciekiem i bardziej brodawkowata powierz. oraz nie wystep.obraczkowaty i drzewkowaty układ b)kandydoza błon śluzowych.

3.Liszaj płaski nadżerkowy lokalizacja na bł.śluzowych,a różnicuje się z a)pęcherzycą zwykłą

b)aftami

2.Trądzik pospolity - definicja, etiopatogeneza, odmiany

definicja

Schorzenie osób młodych,związane z nadczynnością gruczołów łojowych,wystep.takze zaskórniki,wykwity grudkowo-krostkowe oraz torbiele ropne umiejscowione w okolicach łojotokowych(twarz,plecy)

etiopatogeneza

Czynnikiem usposabiającym jest nadmierne produkowanie łoju i rogowacenie mkieszków włos.Jest to uwarunkowane genetycznie.Nadmierne wytwarzanie mas rogowych i ich nieoddzielanie się powoduje tworzenie się zaskórników a nast.tworzenie się stanów zapalnych.Czynniki egzogenne takie jak leki oraz wykonywany zawód,mogą nasilac ten proces.Bakterie beztlenowe obecne w duzych ilościach w ujsciach grucz.łoj.wytwarzaja enzymy,które działaja drażniąco.Dużą rolę maja hormony(androgeny)poniewa np.u kobiet zaostrzają tradzik.

Odmiany

1.Tradzik młodzieńczy-zmiany sa słabo nasilone,przeważają zaskórniki i wykwity grudkowe na twarzy i plecach.Jest najbardziej nasilony w okresie pokwitania.po czym sam ustepuje po kilku latach.

2.Tradzik ropowiczy-tworza się torbiele ropne,a gojenie nastepuje przez bliznowacenie.

3.Tradzik skupiony-wyst.głebokie nacieki i torbiele ropne czasami zlewaja się oraz b.duzo zaskórnikłów.Gojenie nast.poprzez nierówne,przerosłe blizny.Odmianę tę spotyka się u mężczyzn.Zmiany zajmują także okolice pachowe,pachwinowe i pośladki.

4.Tradzik bliznowcowi-polega na tworzeniu się bliznowców w obrębie wykwitów trądzikowych czasami dotyczy wyłącznie okolicy karku.

5.Tradzik z objawami ogólnymi o ciężkim przebiegu-wyst.u młodych mężczyzn,wykwity sa z rozpadem i objawami krwotocznymi,wyst.leukocytoza i wysokie OB.,gorączka i bóle stawowe

3.Grzybica paznokci.Drożdzyca paznokci.

Definicja

Zminy polegające na zgrubieniu,przebarwieniu,łamliwości,nadmiernym rogowaceniu i pobruzdowaniu płytek paznokciowych.

Etiopatogenaza

Zmiany a wywołane przez różne odmiany grzyba.Do zakażenia dochodzi przy ucisku mechanicznym(np.przez obuwie)Skłonność do zachorowania jest u osób z zaburzeniem odporności komórkowej oraz zaburzeniami hormonalnymi(zespół Cushinga,niedoczynność tarczycy)Grzybicą paznokci można się zarazić od innej osoby oraz moze dojsc do samozakażenia skóry u osoby chorej.

Rozpoznanie

kliniczne rozpoznanie grzybicy jest b.trudne opiera się na zmianach morfologicznych płytek,obecności grzybicy skóry stóp i dłoni.pomocne jest badanie mikologiczne.Lampa Wooda widoczna jest charakterystyczna fluorescencja ognisk chorobowych.

Rozpoznanie różnicowe

1.Łuszczyca paznokci-różni się czestrzym zajmowaniem symetrycznie wszystkich płytek,naparstkowymi wgłebieniami,hiperkeratoza podpaznokciową oraz zmianami łuszczycowymi w innych okolicach.2.Drożdzyca Paznokci-różni się stanem zapalnym wałów paznokciowych zropną wydzielina spod wałów oraz ból.3.Zmiany troficzne-różnia się tym,ze zajmują na ogół cała płytkę.4.Liszaj płaski-różni się podłużnym bruzdowaniem i zmianami zanikowymi płytek.

Leczenie

Terbinafinę stosuje się w terapii ciągłej, codziennie przez okres 6 tygodni lub dłużej, niekiedy do 6 miesięcy. Itrakonazol charakteryzuje się znacznie szerszym spektrum przeciwgrzybiczym. Itrakonazol w dawce 400 mg dziennie przez okres jednego tygodnia może być stosowany w tzw. "leczeniu pulsowym". Terapia pulsowa polega na wybiórczym gromadzeniu się leku w płytce paznokcia w taki sposób i w takim stężeniu, że nie ma potrzeby przyjmowania go częściej niż przez tydzień raz w miesiącu. Cała kuracja polega na stosowaniu od 2 do 3 pulsów tygodniowych (1 puls raz w miesiącu), czyli 3 tygodniach leczenia. Nowa płytka pojawi się dopiero po 6tyg. Leczenie miejscowe jest często uzupełnieniem terapii ogólnej. Obecnie do leczenia grzybicy paznokci stosować można 8% cyklopiroks (BATRAFEN) lub 5% amorolfinę (LOCERYL) w formie lakierów do paznokci, a także 1% bifonazol w 40% kremie mocznikowym.

Obraz kliniczny-Zmiany powstaja na wolnym brzegu płytki Lu od stronych bocznych wałów.Płytki przybierają kolor żółtobrunatny lub zielonkawy,stają się łamliwe,stają się zgrubiałe,rozwarstwiaja się oraz wykruszają się.Okres trwania jest b.długi.Nawet po wyleczeniu objawy mogą powrócic.

Drożdzyca paznokci

Zdarza sie dosc czesto I w ponad 70% przypadkow czynnikiem sprawczym jest C. albicans. Drozdzyca paznokci wystepuje 2-3 krotnie czesciej u kobiet.

Obraz kliniczny:

-- Zmiany dotyczace plytki paznokciowej poprzedzane sa zapaleniem wallow paznokciowych, przebiegajacym z obrzekiem, bolesnoscia, zaczerwienieniem oraz obecnoscia ropnej wydzieliny przy ucisku

-- W obrazie klinicznym typowy jest: obrzek, zaczerwienienie, bolesnosc walu paznkociowego oraz obecnosc tresci ropnej miedzy walem a plytka paznokciowa

-- Zakazenie macierzy paznokcia powodowac moze dystrofie plytki, a powierzchnia jeje staje sie szorstka, matowa z poprzecznymi zaglebieniami

-- Drozdzyca wystepowac moze jako choroba zawodowa, np. U osob zatrudnionych w przemysle spozywczym czy u praczek

-- Zmiany chorobowe dotycza zazwyczaj rak

Wglebienia plytki paznokciowej powstaja przede wszystkim w przebiegu luszczycy.

Wglebienia powstaja wskutek:

-- patologiczne tworzenie sie plytki paznokciowej spowodowanego poronychoza

-- komorki w miejscach wglebien sa luzno utkane I w wyniku drobnych urazow, np. Mycia rak odpadaja

wglebienie plytki paznokciowej moga pojawiac sie rowniez w przebiegu innych niz luszczyca chorob dermatologicznych, np. W przebiegu lysienia plackowatego

leczenie ogólne, leczenie miejscowe

W leczeniu zewnętrznym kandydozy błony śluzowej jamy ustnej stosuje się:1.mikonazol (żel stomatologiczny) 4 x dziennie,2.nystatyna (zawiesina) do pędzlowania kilka razy dziennie,a w leczeniu ogólnym:1.flukonazol 100 mg/ dobę przez 1-2 tygodnie u dorosłych i 5-10 mg/ kg/ mc u dzieci,2.itrakonazol 100-200 mg/ dobę przez 2tygodnie .Kandydoza błony śluzowej narządów płciowych Ostra drożdżyca-Leczenie ogólne:1-flukonazol 150 mg jednorazowo,2.itrakonazol 400 mg (2 x 200 mg) przez 1 dzień lub 200 mg (2 x 100 mg)/ dobę przez 3 dni,3.katokonazol 400 mg/ dobę przez 5 dni.Leczenie miejscowe: preparaty azolowe i antybiotyki polienowe.

Drożdżyca nawrotowa:1.flukonazol 150 mg/ tydzień przez 6 miesięcy,2.itrakonazol 400 mg/ miesiąc przez 6 miesięcy,3.klotrimazol (zewnętrznie - tabletki dopochwowe 500 mg), co tydzień przez 6 miesięcy

4.Tradzik pospolity-pielegnacja skóry,leczenie miejscowe,leczenie ogólne

Leczenie

Najczęściej stosowanym antybiotykiem doustnym w trądziku o średnim i ciężkim nasileniu jest tetracyklina. Podczas kuracji należy unikać ekspozycji na promienie słoneczne ze względu na jej fototoksyczne działanie. Nowym preparatem jest limencyklina. Do rzadziej stosowanych antybiotyków należą erytromycyna i roxitromycyna. Isotretynoina stosowana ogólnoustrojowo jest jedynym lekiem, który może trwale zahamować powstawanie trądziku, należy jednak pamiętać o wielu poważnych działaniach ubocznych preparatu, m.in. zapaleniu czerwieni warg, wysychaniu błon śluzowych, przerzedzeniu włosów, bólach mięśni, zaburzeniach lipidowych oraz teratogenności - może powodować powstawanie wad wrodzonych u płodu (bezwzględnie przeciwwskazana u kobiet w ciąży). Preparaty hormonalne stosuje się przy braku poprawy po antybiotykoterapii i z wyraźnym zaostrzeniem zmian podczas miesiączki. Podstawowym lekiem jest preparat zawierający octan cyproteronu i etinyloestradiol.Podaje się go przez 6-12 miesięcy. Spironolakton jest lekiem zalecanym pacjentkom po 30. roku życia. Objawy uboczne to zaburzenia miesiączkowania oraz bolesność gruczołów piersiowych. W przebiegu trądziku łagodnego i średnio nasilonego zaleca się leczenie środkami miejscowymi, które powinny być stosowane systematycznym. nadtlenek benzoilu- Jego działanie polega na uwalnianiu tlenu, który powoduje zahamowanie wzrostu bakterii.Retinoidy (czyi pochodne kwasu witaminy A) stosowane zewnętrznie spowalniają proces rogowacenia, przez co zmniejszają ilość zaskórników. Ułatwiają wyprowadzanie wydzieliny łojowej i zmniejszają ilość bakterii.Kwas azelainowy wykazuje działanie przeciwbakteryjne, keratolityczne i przeciwzaskórnikowe. Kwas salicylowy wykorzystywany jest głównie w przypadku nietolerancji terapii pochodnymi kwasu retinowego. Antybiotyki miejscowe stosuje się w przypadku występowania zmian zapalnych. erytromycyna i klindamycyna. Ich działanie polega głównie na hamowaniu wzrostu bakterii

Pielegnacja skóry

Stosuje się preparaty przeciwtradzikowe które niedopuszczają do rozkładu kasów tłuszczowych tj toniki z zawartościa ziół np. oczar wirginijski. Nie powinno się stosowac preparatów działających zbyt agresywnie nadmiernie odtłuszczających o dużej zawartości alkoholi ponieważ prowadzi to do zgrubienia warstwy rogowej - uaktywnienia reakcji obronnej skóry. Cera trądzikowa to cera wrażliwa której naturalny system obronny uległ zaburzeniu.Nie powinno się stosować mydeł o zasadowym pH oraz alkoholu,usuwać samodzielnie zmian,stosować peelingów ziarnistych,nadmiernir korzystać ze słońca i solarium.

5.Grzybica stóp

Definicja

Zmiany maja charakter ognisk rumieniowo-złuszczajacych z pęcherzykami i różnie nasilonymi objawami wysiekowymi. Terminem „grzybica stóp” określa się zakażenie skóry wywołane przez grzyby, głównie przez dermatofity, dotyczące podeszwowej powierzchni stóp, palców i fałdów międzypalcowych. Infekcja grzybicza w obrębie grzbietowej powierzchni stopy, zarówno przebiegiem klinicznym, jak i rokowaniem, przypomina grzybicę skóry gładkiej, w związku z czym przyjmuje się, że grzybica stóp nie obejmuje zakażeń o tej lokalizacji.

Etiopatogenaza

większości przypadków wywoływana przez dermatofity, z których najczęstszym patogenem jest bez wątpienia Trichophyton rubrum.Znacznie rzadziej grzybicę stóp wywołują Epidermophyton floccosum czy Trichophyton tonsurans, przy czym ten ostatni występuje częściej u dzieci, u których atakuje równocześnie skórę owłosioną głowy. Należy wspomnieć, że istnieją również grzyby niedermatofitowe, które w rzadkich przypadkach mogą być przyczyną zakażeń skóry o obrazie klinicznym nie różniącym się od infekcji dermatofitowej. Należą do nich: Scytalidium hyalinum, znany również jako Scytalidium dimidiatum oraz Hendersonula toruloidea. Nie jest dotąd jasna rola grzybów drożdżopodobnych z rodzaju Candida w patogenezie grzybicy stóp, wiadomo jednak na pewno, że nierzadkie jest ich występowanie jako czynnika towarzyszącego zakażeniu dermatofitowemu.
Dermatofity zasiedlają najczęściej martwe, zrogowaciałe warstwy skóry i nie przedostają się poza granicę naskórka czy przydatków skóry. Główną rolę w ograniczaniu ekspansji grzybów odgrywa odpowiedź typu komórkowego, ale oprócz niej organizm człowieka broni się również poprzez niespecyficzne mechanizmy obronne, do których należy m.in. aktywacja układu dopełniacza i działanie leukocytów wielojądrzastych. wywołuje najczęściej zmiany skórne o wyraźnie zapalnym charakterze głównie przewlekłe, suche i złuszczające zmiany.
Poszczególne patogeny różnią się też zdolnością przeżywania poza organizmem gospodarza. I Ma znacznie mniejszą zdolność przetrwania w środowisku zewnętrznym, który produkuje odporne na działanie czynników zewnętrznych artrokonidia, przez wiele lat zachowujące zdolność zakażania.

Obraz kliniczny

Obraz kliniczny grzybicy stóp zależy od jej umiejscowienia oraz długości trwania procesu chorobowego. Zazwyczaj zakażeniem objęte są obie stopy, sporadycznie choroba ma charakter jednostronny.Wyróżnia się trzy podstawowe odmiany grzybicy stóp, które mogą ze sobą współistnieć, nawet w obrębie jednej stopy:a)grzybica stóp międzypalcowa b) grzybica stóp potnicowa (dyshydrotyczna)c) grzybica stóp złuszczająca (hiperkeratotyczna,

mokasynowa)

Diagnostyka

Diagnostyka opiera się na tzw. wywiadzie lekarskim, w trakcie którego lekarz spyta między innymi o wystąpienie ewentualnego czynnika ryzyka rozwoju choroby, badaniu fizykalnym wraz z oceną charakteru zmian, ich rozległości oraz na pobraniu materiału do badania mikologicznego. Polega ono na ocenie mikroskopowej preparatu, wykazaniu obecności grzybni i zarodników oraz na wykonaniu hodowli. Część pobranego materiału umieszcza się na specjalnie przygotowanych podłożach odżywczych, grzyb wzrasta i na podstawie jego charakteru można ocenić grupę i gatunek do jakiego należy.

Diagnostyka Różnicowa

Kandydoza, wywoływana jest przez grzyby drożdżopodobne, w przestrzeniach międzypalcowych stóp prowadzi do zmian o charakterze rumieni i nadżerek o białawo zabarwionej powierzchni, o ujemnej fluorescencji w świetle lampy Wooda (podobnie jak w dermatofitozie), bez towarzyszącego świądu, który zwykle towarzyszy grzybicy międzypalcowej stóp.
- Łupież rumieniowy-występując w okolicach międzypalcowych daje w obrazie klinicznym złuszczanie i rumień o różowo-czerwonym zabarwieniu, w lampie Wooda wykazujący charakterystyczną, koralowo-czerwoną fluorescencję. Zmianom nie towarzyszy świąd.
- Infekcje bakteryjne w omawianej lokalizacji to najczęściej zakażenia bakteriami Gram-ujemnymi, wywołujące zmiany o typie nadżerek, o barwie zielonkawej lub niebieskawej, nie dające fluorescencji w świetle lampy Wooda i bez towarzyszącego świądu.
Odmianę potnicową grzybicy stóp różnicuje się głównie z wypryskiem potnicowym oraz łuszczycą krostkową dłoni i stóp.
- Wyprysk potnic owy w obrębie stóp często towarzyszy zmianom wypryskowym na rękach. Klinicznie przedstawia się jako zgrupowane w ogniska lub rozsiane pęcherzyki,towarzyszy uporczywy świąd.
- Łuszczyca krostkowa dłoni i stóp charakteryzuje się zmianami o charakterze pęcherzyków i krost na podeszwach i dłoniach, bez świądu. Ważnym elementem diagnostycznym jest nierzadkie współistnienie zmian o charakterze łuszczycowym w innej lokalizacji (np.na kolanach, łokciach czy głowie).
Grzybicę stóp złuszczającą należy różnicować z wypryskiem modzelowatym, łuszczycą, jak również z rogowcem dłoni i stóp.
- Wyprysk modzelowaty przedstawia się klinicznie jako ogniskowe złuszczanie i rogowacenie o układzie symetrycznym, barwy czerwono-brunatnej, z towarzyszącym świądem.
- Łuszczyca może w obrębie stóp przypominać klinicznie grzybicę złuszczjącą, wykazując nadmierne rogowacenie, złuszczanie oraz krosty. Zmiany są ogniskowe, mało symetryczne, bez świądu.
- Rogowiec dłoni i stóp charakteryzuje się mocno nasilonym, nadmiernym rogowaceniem o zabarwieniu woskowo-żółtym, o symetrycznej lokalizacji w miejscach wzmożonego ucisku mechanicznego. Świąd nie występuje.

Leczenie

W większości przypadków grzybicy stóp wystarczające jest leczenie zewnętrzne. Obecnie dostępna jest duża liczba preparatów do stosowania zewnętrznego, wykazujących w większości porównywalną skuteczność leczniczą. W wyborze leku należy brać pod uwagę nasilenie stanu zapalnego, który zwykle rozwija się w przebiegu zakażenia grzybiczego. Z zewnętrznych leków przeciwgrzybiczych znaczne działanie przeciwzapalne wykazują cyklopiroks i terbinafina. Dostępne są również preparaty, w których do leku przeciwgrzybiczego dodano kortykosteroidy, mające za zadanie usunięcie towarzyszącego stanu zapalnego. Preparat ekonazolu, w którym wykorzystano podłoże liposomowe. W leczeniu zewnętrznym ważna jest odpowiednia częstość stosowania leku (najczęściej 2 x dziennie) oraz czas leczenia, który nie jest równoznaczny z czasem uzyskania poprawy klinicznej. I tak większość preparatów imidazolowych stosuje się 2 x dziennie. Natomiast terbinafinę zaleca się stosować 2 x dziennie przez okres 2 tygodni z efektem podobnym do terapii 4-tygodniowej innymi preparatami .Leczenie ogólne wskazane jest jedynie w wybranych przypadkach grzybicy stóp, głównie w grzybicy z nadmiernym rogowaceniem. Skuteczna jest terapia terbinafiną przez 2 tygodnie, jak również terapia itrakonazolem, Flukonazol można podawać natomiast w cotygodniowej przez 4 do 6 tygodni.

6.Łupież pstry

Definicja

Jest to powierzchowne zakazenie naskórka,cechuje się żółtobrunatnymi plamami umiejscowianymi głównie na klatce piersiowej.

Etiopatogenaza

Czynnikiem wywoł.jest drożdżak.Czynnikiem sprzyjającym zakażeniu jest osobnicza podatność skóry.Jest b.rzadka u dzieci.

Obraz kliniczny

Łupież suchy (łupież zwykły) - w postaci złuszczających się na skórze głowy, niewielkich, suchych płatków naskórka, bez zmian zapalnych, nawarstwione, ściśle przylegające strupy podobne do grzybicy

Łupież tłusty - w postaci żółtawych, tłustych, złuszczających się kawałków naskórka, powodujących trwałe wypadanie włosów, obecne zmiany zapalne

Łupież różowy Giberta -początkowo bladoróżowy wykwit na tułowiu lub kończynach, następnie plamisto-grudkowa wysypka z uczuciem świądu; blaszka macierzysta tego wykwitu ma tendencję do złuszczania się i odpadania

Łupież rumieniowy - rumieniowe plamy barwy różowej, potem żółtawej, ciemnobrunatnej, z otrębiastym złuszczeniem powierzchni

Łupież pstry - (zazwyczaj w okolicy klatki piersiowej, szyja, owłosiona skóra głowy) w postaci żółtawych, brunatnych lub różowych plam na skórze; złuszczenie ma charakter otrębiasty;

Łupież biały - w postaci białych plam, zazwyczaj w okolicach twarzy i na kończynach, uczucie swędzenia

Diagnostyka

Ustala się na podstawie żółtobrunatnego zabarwienia plam,powierz.złuszcania,umiejscowienie na klatce piersiowej,rozpoznanie stwierdza badanie mikroskopowe

Rozpoznanie różnicowe

Bielactwo nabyte-różni się wyraznie.przebarwieniem na obwodzie,niewystepowania złuszczania na powie.plam odbarwionych,czestym zajmowaniem okolic odsłonietych.

Bielactwo kiłowe-różni się bardziej regularnym kształtem i wielkością odbarwien tworzących siateczke,umiejscowieniem w okolicy karku,dodatnymi odczynami serologicznymi.

Wyprysk łojotokowy-różni się stanem zapalnym,czeste wysięki,zajmuje gł okolice łojotokowe,zmiany się zlewaja

Leczenie

Miejscowe stosowanie leków przeciwgrzybiczych: maści zawierających klotrimazol i ketokonazol oraz mikonazol, szamponów z ketokonazolem;w razie oporności na leczenie: ogólne stosowanie ketokonazolu (10 dni), flukonazolu lub itrakonazolu (7 dni);

mydła i szampony zawierające kwas salicylowy celem zapobiegania nawrotom.Konieczne jest także odkazanie bielizny.

7.Mieczak zakażny.Łupież różowy Giberta.

Mieczak zakażny,Definicja

Choroba wywoływana przez DNA-wirus z grupy ospy.Twarde półprzezroczyste guzki,barwy masy perłowej,z zagłębieniem w czesci środkowej,z którego przy ucisku wydobywa się kaszkowata treść.

Etiopatogeneza

Czynnikiem wywołującym jest wirus z gr ospy.Okres wylegania wynosi2-7tyg.Zakażąja się b.łatwo dzieci i osoby z obniżoną odpornościa.Prawie u wszystkich chorych można wykryć metodę immunofluorescencyjną krążące przeciwciała przeciw antygenowy wirusa.

Obraz kliniczny

Wykwitem pierwotnym jest guzek wielkości 2-6 mm, o kształcie zbliżonym do okrągłego, woskowobiałej barwy, błyszczący, sprawiający wrażenie przeświecającego. Charakterystyczne jest pępkowate wgłębienie w części środkowej, widoczne zwłaszcza w większych zmianach. Po nakłuciu i ucisku guzka wydobywa się z niego kaszowata treść perłowego koloru. Guzki są liczne, najczęściej lokalizują się na skórze rąk, twarzy i narządów płciowych, ale mogą być obecne w każdej innej lokalizacji, także na błonach śluzowych. Może wystąpić świąd lub bolesność zmian. Zejście guzka nie pozostawia blizny.

Diagnostyka

Ustala się na podst.niezapalnych,twardych półprzezroczystych guzków barwy masy perłowej z zagłębieniem w czesci srodkowej.Kaszkowatej Perlistej tresci wydobywającej się przy przekłuciu.Zakażnosc rozstrzyga badanie histologiczne.

Diagnostyka różnicowa

a)Prosaki-różnia się mniejszymi wymiarami,nie wystep.zagłebienie w czesci srodkowej b)Kępki żółte-różnia się żółtawym zabarwieniem,niewystepowaniem wgłebienia w czesci srodko.niewydobywa się tresc kaszkowata przy wyciskaniu c) Rogowiak kolczystokomórkowy d) Rak podstawnokomórkowy e)Kłykciny kończyste f) Brodawki młodocianych g) Gruczolak syringialny

Leczenie

Żele i kremy do stosowania miejscowego zawierające podofilum, kwas trójchlorooctowy, kantaridit, tretynoinę, jodynę, azotan srebra lub fenol (mogą być stosowane bezpośrednio na zmiany chorobowe). Niektóre z tych preparatów można kupić bez recepty, podczas gdy inne muszą być zapisane przez lekarza, często dermatologa.

Opcje chirurgiczne: krioterapia (zamrażanie zmian chorobowych ciekłym azotem), leczenie laserem, wyskrobanie oraz elektrokauteryzacja (użycie igły elektrycznej). Leki doustne: niektóre leki doustne, takie jak griseofulwin oraz cymetydyna muszą zostać przepisane przez lekarza. W rzeczywistości griseofulwin wskazany jest w leczeniu pewnych infekcji grzybiczych, ale wykazano, że może tez być stosowany przy atakach wywołanych przez mięczaka zakaźnego.

Łupież różowy Giberta

Definicja

choroba skóry o łagodnym przebiegu, cechująca się zmianami rumieniowo-złuszczającymi w obrębie skóry tułowia i proksymalnych (dosiebnych) części kończyn. Zwykle ustępuje sama i nie wymaga leczenia. W patogenezie łupieżu różowego zaproponowano udział ludzkiego wirusa opryszczki HHV-7 albo HHV-6.

Etiopatogeneza

Od dawna w patogenezie łupieżu różowego jako czynnik sprawczy podejrzewano wirusy. Przechorowanie pozostawia na ogół trwałą odporność (nawroty odnotowuje się w około 3% przypadków), łupież różowy często występował u mieszkających razem członków rodziny, i częściej u chorych z immunosupresją. Niedawne badania wykazały DNA wirusów HHV-7 w zmianach skórnych i osoczu chorych z łupieżem różowym.

Obraz kliniczny

Wykwitem pierwotnym jest bladoróżowa, medalionowata plama (blaszka macierzysta) o lekko złuszczającej się obwodowo powierzchni i kilkucentymetrowej średnicy. Po 6-10 dniach na tułowiu i na dosiebnych częściach kończyn następuje wysiew licznych wykwitów. Zmiany te są symetryczne, przypominają pomniejszoną blaszkę macierzystą. Ich układ na skórze trochę przypomina choinkę; długa oś zmian przebiega wzdłuż linii rozszczepów skórnych.Stan ogólny chorych jest dobry. Choroba utrzymuje się przez 4-6 tygodni, po czym samoistnie ustępuje. Często zmianom skórnym towarzyszy niewielki lub nasilony świąd.

Diagnostyka

Opiera się na stwierdzeniu medalionowa tych wykwitów plamistych otoczonych złuszczającym się naskórkiem.Zmiany wyst.na tułowiu.Samoistne cofanie się choroby po upływie 4-6 tyg.,pomocne jest stwierdzenie blaszki macierzystej.

Diagnostyka różnicowa

a)Grzybica skóry-wyst.małe nieliczne i niesymetryczna rozmieszczenie wykwitów,oraz większymi stanami ropnymi z pęcherzykami na obwodzie,wiekszy świąd b)Wyprysk łojotokowy-różni się skłonnością do zmian wysiekowych i zlewnych,zajmuje okolice łojotokowych i skóry owłosionej głowy oraz przewlekłym przebiegiem.c)Łusczyca-różni się grudkowym charakterem i większym złuszczaniem powierzchni wykwitów.

Leczenie-Na ogół niepotrzebne, choroba jest samoograniczająca się. Objawy ustępują po ok. 6 tygodniach, nieważne czy leczone czy nie. W razie świądu stosuje się papki z 1% mentolem lub krem hydrokortyzonowy (0,5%). Przebycie choroby pozostawia trwałą odporność.

8.Grzybica skóry owłosionej głowy.Grzybica brody.

Grzybica brody

Definicja-Grzybica brody to schorzenie spowodowane przez grzyby z rodzaju Trichophyton - zarówno antropofilne, jak i zoofilne. Choroba ta dotyczy głównie mężczyzn i związana jest z dość wrażliwą okolicą brody i szyi, narażoną na częste drażnienie spowodowane goleniem. Ponieważ grzybica ta ma także podłoże psychiczne, szczególnie często występuje u mężczyzn, którzy podczas stresu obficie pocą się na twarzy.  

Etiopatogeneza-grzyb odzwierzęcy Trichophyton ectothrix cechuje się zewnatrzwłosowym ukł.zarodkowym.Zakarzeniem u dzieci dotyczy tylko owłosionej głowy u dorosłych skóry brody i głowy.

Obraz kliniczny-Postać powierzchowna zakażenia grzybiczego brody spotykana jest zdecydowanie rzadziej od głębokiej. Morfologia zmian zbliżona jest do występującej na owłosionej skórze głowy powierzchownej grzybicy strzygącej. Ogniska nierówno ułamanych włosów wyglądają jak wystrzyżone. Ułamane nierówno włosy, kilka milimetrów ponad lub w poziomie skóry, pozostawiają w mieszkach włosowych kropkowate pieńki, ciemne u brunetów. Mogą być to jedyne dostrzegalne objawy zakażenia, jeśli chory goli się często i ścina włosy przed ich ułamaniem na wyższym poziomie. Zjawisko fluorescencji włosów nie występuje.W skórze mogą występować nikłe objawy ogniskowe otrębiastego łuszczenia, które nie ustępują bez leczenia przeciwgrzybiczego. Przy większym odczynie zapalnym zaznacza się czerwone obwałowanie ognisk w kształcie pierścieni o obwodzie nie zawsze zamkniętym, niekiedy pokrytych drobnymi pęcherzykami.

Diagnostyka-ustala się na podstawie,stwierdzenia głębokich,ostro zapalnych nacieków guzowatych,z ropnymi zamianami w ujsciach mieszków włosowych.Ostrego przebiegu,wykrycia grzybów w zmienionych włosach oraz wyniku hodowli.

Diagnostyka różnicowa-a)figówka gronkowcowa,różni się b.przewlekłym przebiegiem,b.powierzchownymi wykwitami,nie zmienionym włosami. b) Czyracznosc-różni się martwiczym czopem,niewystep.bolesnosc oraz zminy we włosach. c)Ziarniniak drożdzakowy -rozpoczyna się w dzieciństwie,często współistnieja zmiany paznokci i błon śluzowych,nie ma zamian we włosach,istnieje defekt odporności komórkowej.o rozpoznaniu decyduje badanie mikologiczne

Leczenie-Leczenie jest analogiczne do leczenia grzybicy powierzchownej głowy. Podstawę stanowi doustne przyjmowanie gryzeofulwiny przez kilka tygodni - o terminie zakończenia leczenia decydują badania kontrolne włosów. Dodatkowo stosowane bywa również miejscowe leczenie złuszczające i przeciwgrzybiczne.Leczenie miejscowe przeciwgrzybicze włącza się dopiero w późniejszym okresie. Jeśli postępowanie lecznicze jest właściwe od początku leczenia, zaniki bliznowate są niewielkie i włosy odrastają prawidłowo. Czasami dochodzi do samowyleczenia poprzez wypadanie włosów zainfekowanych.

Grzybica skóry owłosionej głowy

Definicja- Grzybica owłosionej skóry głowy jest powierzchowną infekcją grzybiczą skóry głowy, brwi i rzęs, ze skłonnością do atakowania trzonu włosów i mieszków włosowych. Wywoływana jest przez grzyby z rzędu Trichophyton i Microsporum. Jest to najczęstsza infekcja grzybicza skóry u dzieci na całym świecie. Przyczyną rozwoju każdej z odmian grzybicy skóry owłosionej głowy są dermatofity, czyli jedna z trzech podstawowych grup grzybów chorobotwórczych dla człowieka.

Etiopatogeneza- postac powierzchowna jest wywołana przez grzy strzygący wewnątrz włosowy o wewnatrzwlosowym układzie zarodników,bądź przez grzyb drobnozarodnikowy pochodzenia ludzkiego,którego zarodniki znajduja się wewnątrz i na zewnatrz włosa tworząc rodzaj pochewki,przypominającej patyczek powleczony lekiem i oblepiony piaskiem.

Obraz kliniczny

Grzybica strzygąca

Do cech charakterystycznych dla grzybicy strzygącej zaliczamy:występowanie grzybicy u dzieci, często samoistne ustępowanie w okresie pokwitania,przebieg jest przewlekły,wieloletni,liczne zmiany w obrębie owłosionej skóry głowy,pojedyncze ogniska okrągłe, kilkucentymetrowe,niewielkie złuszczanie na powierzchni, możliwe zaczerwienienie,

włosy w obrębie ogniska sprawiają wrażenie uciętych (stąd nazwa tej odmiany); typowe jest, iż każdy włos ścięty (ułamany) jest na innej wysokości,wypadanie włosów w obrębie ogniska grzybicy - nie jest to jednak wyłysienie trwałe, ponieważ włosy odrastają po wyleczeniu,

po wyleczeniu nie pozostają blizny.

Grzybica drobnozarodnikowa

Do cech charakterystycznych dla grzybicy drobnozarodnikowej zaliczamy:

wszystkie włosy w obrębie ogniska ucięte są na jednakowej wysokości, zwykle zaraz przy powierzchni skóry,zarodniki zlokalizowane na zewnątrz włosa widoczne są gołym okiem w postaci drobnych, białych ziarenek, jakby przyklejonych do włosów,świecenie w lampie Wooda - jest to metoda stosowana w diagnostyce niektórych grzybic skóry; odmiana drobnozarodnikowa daje wyraźne zielone świecenie dzięki lokalizacji zarodników na zewnątrz włosa.

Grzybica woszczynowa

Do cech charakterystycznych dla grzybicy woszczynowej zaliczamy:może występować również u osób dorosłych,obecność w obrębie owłosionej skóry głowy charakterystycznych ognisk woszczyny, zbudowanej ze struktur grzyba, nadmiaru łoju oraz zrogowaciałych komórek naskórka (tarczki woszczynowe),nasilony stan zapalny, zaczerwienienie skóry głowy,zmiany nie ustępują samoistnie, zawsze wymagają leczenia,w obrębie ognisk trwałe wyłysienie,po wyleczeniu pozostają blizny.

Diagnostyka

Bardzo wiele chorób, ogólnie zwanych skórnymi może powodować podobne lub nawet takie same objawy, jakie występują w przypadku grzybicy skóry owłosionej głowy. Wśród chorób tych znajdują się:łuszczyca,łupież azbestowy,łysienie plackowate liszajec zakaźny.

Aby dokładnie ustalić etiologię choroby należy:dokładnie ocenić morfologię zmian i ogólny stan pacjenta,pobrać próbkę zmiany na badania mikroskopowe,pobrać próbkę zmiany na posiew,ocenić zmianę w świetle lampy Wooda.

Leczenie

Leczenie grzybic skóry owłosionej głowy należy rozpocząć jak najszybciej po ustaleniu rozpoznania, aby zapobiec zaawansowaniu się zakażenia oraz rozprzestrzenianiu się grzyba. Leczenie takie powinien prowadzić specjalista dermatolog. Grzybicę owłosionej skóry głowy leczy się zazwyczaj ogólnoustrojowo, czyli środkiem grzybobójczym przyjmowanym doustnie w formie tabletek. Wśród najczęściej stosowanych środków grzybobójczych znajdują się terbinafina lub gryzeofulwina, w zależności od wskazań i przeciwwskazań dodatkowych.
Dodatkowo, w pewnych przypadkach może również zostać zastosowane leczenie uzupełniające pod postacią:

codziennej kuracji terbinafiną w formie kremu,szamponu z ketokonazolem 2% lub cyklopiroksolaminą 1-2 % trzy razy w tygodniu,środków odkażających,

kortykosterydów.Równocześnie ze stosowaniem leków doustnych postępowanie przeciwgrzybicze miejscowe sprowadza się do:golenia lub strzyżenia włosów tuż przy skórze głowy co 7-10 dni,odkażania ognisk i ich otoczenia,częstego mycia głowy.

9.Grzybica skóry gładkiej.Grzybica obrębna pachwin.

Definicja-zmiany maja charakter rumieniowo-złuszczajacy,z obecnością wykwitów pęcherzykowych i krostkowych,gł. na obwodzie.Cechuja się stosunkowo szybkim przebiegiem i ustepowaniem bez pozostawienia blizn.

Etiopatogeneza-Grzybica ta może być wywołana przez wszystkie dermatofity,zarówno ludzkie jak i zwierzece.Dotyczy dzieci i osób dorosłych.

Obraz kliniczny-Ogniska sa wyraznie odgraniczine of otoczenia,na obwodzie wystep.wykwity grudkowe,pecheerzykowe i krostkowe.Zmiany wywołane grzybami antropofilonymi sa mniej zapalne,zaś wywołane grzybami odzwierzęcymi mogą być wyniosłe,zapalne pokryte pęcherzykami i krostkami na całej pow.Umiejscowienie ognisk jest różne,najczescie wyst.w skórze nie owłosionej.Swiad jest rózny,choroba rozpoczyna się nagle. grzybicę drobnozarodnikową skóry gładkiej,grzybicę strzygącą skóry gładkiej,przewlekłą grzybicę skóry gładkiej,grzybicę goleni,grzybicę pachwin.

Rozpoznanie-ustala się na podstawie,dobrze odgraniczonych ognisk z przewaga zmian pęcherzykowych krostkowych na obwodzie,różnie nasilony stan zapalny, w zależności grzyba wywołującego ,wszybki przebieg i powstawanie,stwierdzania grzyba w łuskach i pokrywach pęcherzyków.

Rozpoznanie różnicowe- a)wyprysk pieniążkowy i łojotokowy,różni się zmianami wysiekowymi,bez przewagi pęcherzyków na obwodzie,nie wystep,zamiany krostkowe,mniej wyrażne odgraniczenie ognisk. b)Łupież różowy-różni się powierz.rozsianymi zmianami,niewystep.pecherzyki,wykwity krostko wena obwodzie. c)łuszczyca-różni się niewystep.zmian pęcherzykowych,złuszczania,typowym n ogół umiejscowieniem i przewlekłym przebiegiem.

Leczenie- Stosowane obecnie leki przeciwgrzybicze należą do pięciu grup farmakologicznych :- polienów (nystatyna, natamycyna)- azoli (ketokonazol, flukonazol, itrakonazol, mikonazol, klotrimazol, ekonazol, bifonazol i inne)- alliloamin (terbinafina, naftifina)- morfolin (amorolfina) - innych (cyclopiroks, gryzeofulwina)

Grzybica obrębna pachwin- Grzybica pachwin jest zakażeniem dotykającym w większym stopniu mężczyzn niż kobiety. Rozwija się na skórze pachwin, z reguły bez zajęcia skóry moszny. W przypadkach szczególnych zmiany chorobowe mogą obejmować również okolice krocza i pośladków. Często ta postać grzybicy powikłana jest dodatkowym zakażeniem drożdżami lub bakteriami, a zmianom na skórze towarzyszy znacznie nasilony świąd. Rozwój zakażenia oczywiście jest ściśle powiązany z wilgotnością środowiska. Duży wpływ na występowanie tego typu grzybicy mają choroby ogólnoustrojowe, jak otyłość i cukrzyca. Do rozwoju choroby przyczynia się także noszenie ściśle przylegających ubrań np. rajstop, slipek ale również noszenie przez dłuższy czas mokrych strojów pływackich. Z tego powodu w profilaktyce i leczeniu warto nosić luźną lub przewiewną bieliznę oraz stosować pudry wysuszające w celu zmniejszenia wilgotności okolic pachwin.Obraz kliniczny:Ogniska rumieniowo-zluszczajace, szerzace sie obwodowo z glebi faldu,na obwodzie wykwity pecherzykowe, grudkowe I krostkowe.Przebieg choroby jest przewlekly, zmiany moga przechodzic na posladki, worek mosznowy, członek,Choruja glownie mężczyźni,Roznie nasilonyn swiad,Nie swieci w lamie Wooda,Lokalizacja: faldy pachwin, ud, podbrzusza.

Diagnostyka roznicowa:Wyprzenia drozdzakowe I bakteryjne Lupiez rumieniowy

Leczenie:W wiekszosci przypadkow wystarczy lecznie miejscowe.Wiekszosc lekow przeciwgrzybiczych wykazuje dodatkowo dzialanie przeciwzapalne.Istotny dobor formy preparatu zaleznie od charakteru zmian.W przypadku koniecznosci leczenia ogolnego lekami z wyboru sa terbinafina I itrakonazol.Pomocnicze znaczenie w leczeniu grzybicy stop ma dezynfekcja butow I skarpetek.

---