Prawo gosp. UE ćw.Kardaś 29.11. 2008 r. c.d.

(trudny wymiar??), który może polegać na tworzeniu oddziałów przez przedsiębiorstwa w szczególności spółki. Rozważamy w jaki sposób ta wtórna swoboda przedsiębiorczości, jak ona jest interpretowana w orzeczeniach ETSu.

Orzeczenie w sprawie CENTROS

Mamy doczynienia ze spółką (duńską) założoną zgodnie z normami prawa brytyjskiego. Państwo Brait założyli spółkę motywując to, że prawo brytyjskie przewiduje mniej restrykcyjne regulacje swojego prawa wewnętrznego w zakresie kapitału zakładowego sp. Z o.o. (*kapitał zakładowy spełnia funkcję gwarancyjną, która ma zastosowanie przede wszystkim wobec wierzycieli sp., regulowana przez prawo wewnętrzne państw). Spółka założona zgodnie z prawem brytyjskim założył swój oddział w Danii- oddział faktycznie prowadził działalność, a nie siedziba (str. postępowania nie kryły się z tym, iż próbują ominąć przepisy). W Danii odmówiono rejestracji oddziału.ETS, który podzielił stanowisko państwa Brait ETS: MOŻLIWOŚĆ UTWORZENIA ODDZIAŁU SP. ZAŁOŻONEGO ZGODNIE Z NORMAMI PRAWA JEDNEGO Z PAŃSTW CZŁONKOWSKICH NIE MOŻE BYĆ UZALEŻNINONA OD TEGO CZY W PAŃSTWIE PRAWA INKORPORACJI SP., KTÓREJ ODDZIAŁ JEST TWORZONY W INNYM PAŃSTWIE CZŁONKOWKIM PROWADZONA JEST DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA BO NIE WYNIKA TO JEDNOZNACZNIE Z DZIAŁALNOŚCI PRAWA PIERWOTNEGO, ANI PRAWA WTÓRNEGO.

Mieliśmy doczynienia z utworzeniem faktycznej siedziby na terenie Danii. ETS zakwalifikował tą sytuację w kontekście wtórnej swobody przedsiębiorczości bo:

• Tak zostało to sformułowane w pytaniu prawnym skier. Przez władze duńskie, a ETS każdocześnie () jest związany granicami tego pyt., chociaż właściwie byłoby to bardziej do zakwalifikowania jako problematyka odnosząca się do pierwotnej swobody przedsiębiorczości czyli ustanowienia siedziby faktycznej jakiegoś przedsiębiorstwa w innym państwie członkowskim. TUTAJ PODNOSI SIĘ, ŻE TA KWALFIKACJA MOGŁABY BYĆ INNA.

NAJBARDZIEJ KLASYCZNY PODZIAŁ NA TYPY SPÓŁEK W PRAWIE HANDLOWYM TO PODZIAŁ NA SPÓŁKI KAPITAŁOWE I OSOBOWE

11 Dyrektywa jest przejawem (dot. Katalogu inf.jakie należy podawać przy tworzeniu spółki) harmonizacji problematyki prawa spółek. Państwa uważały, że katalog inf., w niej zawarty jest minimalny ETS uznał w orzeczeniu w spr. Inspire Arts, że jest maksymalny. Jeżeli w 11 Dyrektywie nie znalazł się zapis mówiący o konieczności zapisu mówiącego, że mamy doczynienia ze spółką szczególnego typu na gruncie prawa miejscowego to takiego żądania stawiać nie można, jeżeli tego nie ma w prawie wtórnym wspólnotowym, które wyznacza pewien standard maksymalny.

INSPIRE ARTS

• Podniesiono problem wymogów, które stawia się przy rejestracji oddziałów na gruncie państwa członkowskiego względem tych podmiotów, które ten oddział chcą zarejestrować

PODSUMOWANIE PROBLEMATYKI WTÓRNEJ SWOBODY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI NA GRUNCIE ORZECZNICTWA

1. Konkurencyjność (zachęcanie państw członkowskich do przyjmowania takich regulacji prawnych…. Nie dosłyszałam, ale chodzi o tworzenie konkurencyjnych przepisów, zachęcających do tworzenia oddziałów w danym państwie)

2. Tworzenie oddziałów nie może być uzależnione od tego czy przedsiębiorstwo w państwie, w którym zostało inkorporowane prowadzi działalność czy też nie.

3. Co do rejestracji oddziałów stosujemy te wymogi, które są wprost przewidziane w dyrektywach harmonizujących, głównie w Dyrektywie 11

W jaki sposób w rzeczywistości wtórna zasada przedsiębiorczości jest realizowana?

Patrząc z perspektywy poszczególnych państw członkowski, czyli jeżeli patrzymy, np. z perspektywy prawa polskiego, w jaki sposób z tej swobody czy w wymiarze pierwotny czy wtórnym korzystają podmioty wywodzące się z innych państw czy to os. Fiz. Czy prawne, które powstały zgodnie z prawem innych państw członkowskich czy to będą podmoty inne niż os. Prawne, które powst.zgodnie z jakimś porządkiem prawnym innego państwa członkowskiego. Otóż musimy rozróżnić 2 rzeczy: musimy rozróżnić występowanie podmiotów wywodzących się z innych porządków prawnych w wymiarze powiedzmy incydentalnym na terytorium naszego państwa czy innego państwa członkowskiego od występowania w charakterze podmiotu, który prow.działalność gosp. (zajmiemy się szerzej tym drugim wątkiem). Kiedy mówimy o możliwości występowania podmiotów, które wywodzą się z innych porządków prawnych, o możliwości występowania ich na terytorium jakiegoś obcego względem nich porządku prawnego pojawia się konieczność, jeżeli chcą prow.działalność gosp. konieczność sprostania pewnym wymogom, które wprost z przepisów tego prawa wynikają. Np. jeżeli mamy doczynienia z jakąś sp. Z o.o. powołaną na terenie UK, która chciałaby na terenie PL prow.działalność gosp. to jeżeli chce stać się z p. widzenia pl. Prawa chciałaby stać się przedsiębiorcą pl, to chcąc te działalność prow.musi sprostać pewnym wymogom (które nie mogą mieć charakteru w stosunku do obywateli państw UE czy podmiotów wywodzących się z porządków prawnych państw UE charakteru dyskryminującego) jeżeli przewidujemy katalog możliwości prow. Dzielności gosp.dla obywateli pl.czy dla pl.os. prawnych czy dla pl. Ułomnych os.prawnych to ten sam katalog musimy zaoferować podmiotom wywodzącym się z innych porządków prawnych.

Z tej swobody przedsiębiorczości nie wynika, że regulacje konkretnego prawa wewn. Tych podmiotów wywodzących się z innych porządków prawnych nie dot. Bo jeżeli chcą prow.działalność gosp.na terenie jakiegoś państwa to muszą liczyć się z tym, że pewne wymogi co do form organizacyjno - prawnych prow.tej działalności będą musiały być spełnione.

Jeżeli weźmiemy sobie sp.brytyjską, która będzie chciała na terenie PL prow.jakąś działalność handlową/usługową/budowlaną czy inną to ten katalog form organizacyjno - prawnych, które pl.prawo przewiduje, te wszystkie formy są dostępne, natomiast one muszą być zachowane bo skoro pl.obywatele, czy os.prawne, czy pl.ułomne os.prawne musza te wymogi spełnić aby prow.działalność gosp.to nie powinno się innych regulacji stosować wobec podmiotów, które chcą działalność prow. - O TYM CHCIAŁBYM, ŻEBY PAŃSTWO PAMIĘTALI. Z tego można by wysnuć szerszą refleksję Nt. Ust. O swobodzie prow.działalności gosp., która jest taka ust. Ustrojową, ust.matką, jeżeli chodzi o pl. Porządek prawny, która przewiduje szczegółowe regulacje odnośnie prow.działalności gosp.na terenie PL i przez podmioty powiąz. Z pl.porządkiem prawnym i przez podmioty powiąz. Z innymi porządkami prawnymi. Te regulacje wewn.zawsze w jakimś zakr.będziemy musieli brać pod uwagę pod warunkiem, że nie maja charakteru dyskryminującego bo takie regulacje ETS utrącał, utrąca i utrącać będzie.

To taka refleksja, którą wysnuliśmy opierając się gł.na zasadach prawa pierwotnego.

Warto powiedzieć, że problematyka swobody przedsiębiorczości to nie tylko problematyka uregulowana w prawie pierwotnym, ale również pewne regulacje, które są przyjmowane w prawie wtórnym. Tu przede wszystkim wchodzimy na grunt prawa sp., Europejskiego Prawa Sp.

mówiąc o Europejskim Prawie Spólek nie maym na myśli czegoś, co jest uregulowane w prawie wewn. Intencją prawodawcy wspólnotowego jest to, aby w pewien sposób zbliżać do siebie porządki prawne wszystkich państw członkowskich, aby os. Zainteresowane prow.działalności gosp.wykraczającej poza kontekst ich państwa miały pewną większa łatwość w przemieszczaniu się, w orientowaniu się w regulacjach prawnych, które są w poszczególnych państwach członkowskich. Na razie prawo sp. Jest domeną poszczególnych państw, ale z drugiej str.na poziomie europejskim podejmuje się pewne próby zmierzające do zbliżania, harmonizacji, do integrownia prawa sp. W pewien sposób. I to integrowanie krajowych praw spółek może się dokonywać dwoma ścieżkami (jeżeli patrzymy na to z p. widzenia prawa wspólnotowego) :

1. Ścieżka harmonizująca

2. Ścieżka unifikująca

Ad.p.1

Harmonizacja z istoty rzeczy ma za zad.zbliżanie ustawodastw, koordynacje ustawodastw państw członkowskich poprzez wyznaczanie pewnych standardów, które w zakr.pewnych instytucji regulowanych prawem wewn.powinny mieć podobny kształt w ramach poszczególnych państw. zmierzanie do usuwania najbardziej fundamentalnych przeszkód, przewidzianych poszczególnymi porządkami prawnymi, które w pewien s[osób mogą naruszać gwarancje prow. Swobodnej działalności gosp.w kontekście przekraczającym granicę państw. Kiedy mówimy o harmonizacji to bezpośrednia podst,prawna znajduje się w prawie pierwotnym (art.44 TWE, ust.2g - bezpośrednia podst.do przyjmowania dyrektyw harmonizujących prawo sp., tych dyrektyw jest już kilkanaście, dot zarówno sp. Osobowych, jak i sp. Kapitałowych, mają istotne znaczenie z p. widzenia regulowania w podobny sposób pewnych inst.przewidzianych na gruncie kodeksów handlowych czy kodeksów sp.handlowych poszczególnych państw; w pl. Kodeksie można znaleźć odzwierciedlenie tych dyrektyw). Możliwość przyjmowania regulacji harmonizujących czyli zbiżających porządki prawne.

Ad.p2

Polega na przyjmowaniu aktów prawnych o charakterze rozporządzeń, a więc mają charakter bezpośredniego obowiązywania i stosowania w poszczególnych państwach członkowskich. Unifikacja w zakr. Prawa sp. To trzeba wspomnieć o regulacjach odnoszących się do podmiotów transgranicznych, czyli podmiotów których funkcjonowanie, zakładanie przewidziane jest wprost regulacjami prawa wspólnotowego rangi rozporządzeniwej i które jako podmioty transgraniczne jeśli są zarejestrowane w jakimś państwie Ue to zachowują te podmiotowość prawną we wszystkich państwach Wspólnoty stąd ta transgraniczność. Wykreowany w jednym państwie podmiot będzie w podobny sposób traktowany w pozostałych państwach członkowskich. W hist.integracji europejskiej odnoszącej się do swobody przedsiębiorczości wykreowano 3 takie podmioty o charakterze transgraniczym (ponadnarodowym):

1. Europejskie zgrupowanie czy Europejskie Ugr. Interesów Gosp.

2. Sp. Europejska

3. Spółdzielnie Europejskie

To co na zasadzie praw wspólnotowego podlega tym mech.harmonizującym to są regulacje porządków prawnych poszczególnych państw członkowskich odnoszące się gł. Do sp.kapitałowych (gł.sp. kapitałowe podlegają ty regulacjom i w ramach tego można jeszcze chcieć dyrektywy harmonizujące podzielić na 2 kat.:

1. Dot sp. Kapitałowych w ogólności czyli różnych typów sp. Kapitałowych

2. Dot. Sp., które maja najczystszą kapitałową postać czyli sp. Akcyjne

Ad.p.1

Poszczególne porządki prawne mogą przewidywać tutaj różne warianty, np. w pl.prawie mamy doczynienia z dwoma sp. Typu kapitałowego czyli sp. Z o.o. i sp. Akcyjną, ale w niektórych porządkach prawnych jako sp. Akcyjna jest traktowana sp. Kapitałowo - akcyjna, która w pl. Warunkach jest traktowana tylko jako sp. Osobowa. Tutaj jakby prawodawca wspólnotowy zachowuje pewną elastyczność, najczęściej w kat.tych kapitałowych, w ramach tego typu sp. Kapitałowych odnosi się do zarówno z o.o. sp. Akcyjnych, jak i komandytowo - akcyjnych, jeśli w danym porządku prawnym tego typu sp. Za kapitałową jest traktowana. Po drugie ta gr. Regulacji, która odnosi się już tylko do sp. Akcyjnych i kapitałowych to nie ulega wątpliwości to jest ta najczystsza postać sp.kapitałowej. Kiedy mówimy o tych regulacjach harmonizujących odnoszących się do sp. Kapitałowych w ogólności to mamy tutaj doczynienie z dyrektywami dot. Takich kwestii, jak ogłaszaniu danych przy wpisywaniu tych sp.do rejestru czyli zasada jawności danych, która jest wpisana w istotę funkcjonowania tych podmiotów z perspektywy bezpieczeństwa obrotów. Potencjalni kotrahenci tych podmiotów, rejestrujących się jako sp.kapitałowe, są zainteresowane tym, żeby pewne dane dot tych podmiotów były jawne, aby mieć pewną przejrzystość, zkim wchodzimy w określ.relacje gosp. Czy innego rodz., ale takie które wiżą się ze zobowiązaniami. Wreszcie te regulacje harmonizujące dot.takich kwestii jak:

• Możliwość funkcjonowania, np. jednoosobowych sp. Kapitałowych poprzez przyjęcie tzw. 12 Dyrektywy przewiduje się możliwość wprow.do krajowych porządków prawnych konstrukcji jednoosobowych sp.kapitałowych czy jednoosobowych sp. Z o.o., nie nakłada obowiązku, ale jeżeli jakieś państwo nie wprow.możliwoścji funkcjonowania takich jednoosobowych sp.kapitałowych to jest zobowiązane wprow.inną formę organizacjo - prawną, która będzie zbliżona, jeżeli chodzi o zasady funkcjonowania do jednoosobowych sp. Wreszcie to są te kwestie, które podlegają harmonizacji, tj. nieważność sp.(w pl. syst. Prwnym tego mech. Nieważności sp. nie ma, ale jest tryb prow. Do likwidacji sp., np. w trybie orzeczenia sądowego - możliwości alternatywne). Wreszcie kwestie takie jak ważność zobowiązań zaciąganych przez sp. czy problem rachunkowości i ksiąg rachunkowych. To są kwestie, które wkraczają na poziomie wspólnotowym w problematykę prawa krajowego dot. Sp. kapitałowych w szczególności.

• Wreszcie to, co dot. Sp. akcyjnych, czyli te Dyrektywy, które odnoszą się już do sensu stricte sp. akcyjnych jako sp. kapitałowych. Pokrótce to, co w dyrektywach wspólnotowych jest regulowane, np. samo pojęcie sp. akcyjnej, co rozumiemy pod pojęciem wymogów dokumentów założycielskich, wreszcze problem struktury wewnętrznej funkcjonowania takiej sp.akcyjnej, problematyka organów - kto jest odpowiedzialny za prow. spraw, kto za reprezentację, kwestia odpowiedzialności. Wreszcie bardzo ważny blok zagadnień odnoszących się do kapitału zakładowego. Bez sprecyzowania jaka to musi być wysokość (tutaj państwa zachowują pewną swobodę), ale kwestie takie jak tryb podwyższania kapitału zakładowego, czy jego obniżania i w jaki sposób odnosi się to do problematyki ochrony wierzycieli - tutaj gwarancje powinny być wprow.do porządków prawnych poszczególnych państw członkowskich -co wynika z dyrektyw harmonizujących.

• Kwestia dokonywania fuzji, czyli dokonywania połączeń i podziałów sp.akcyjnych - bardzo istotna problematyka! Problem transgranicznego przeniesienia siedziby sp.-kwestia, która wciąż czeka na swoje rozstrzygnięcie

• Powyższe kwestie powinny być uregulowane w poszczególnych porządkach prawnych w zgodności prawem wspólnotowym

Mamy tu doczynienia z integrowaniem prawa sp. poprzez harmonizację przyjmowanie dyrektyw dla wprow. tych regulacji konieczna jest implementacja w porządkach prawnych wewn. konieczność przyjęcia aktów prawnych gł.rangi ustawowej, ale również odpowiedniego zmodyfikowania aktów prawa wewnętrznego rangi rozporządzeniowej.

Inną sprawą jest ocena implementacji (proces przyjmowania dyrektyw monitoruje KE).Tu nie zawsze jest różowo

HARMONIZACJA DYREKTYWY KONIECZNOŚĆ IMPLEMENTACJI W KRAJOWYCH PORZĄDKACH PRAWNYCH

PODMIOTY TRANSGRANICZNE

Dot. Problematyki swobodnego przepływu pracowników i problematyki swobody przedsiębiorczości czyli zbiorczo jakby swobodnego przepływu os.

Do tej pory na poziomie wspólnotowym wykreowane zostały 3 podmioty transgraniczne:

1. Najstarsza regulacją jest rozporządzenie o Europejskim Zgrupowaniu/Ugr.Interesów gosp.przyjęte 25.07. 1985 r.. Rozporządzenie to ma charakter aktu bezpośrednio obowiązującego/skutecznego w porządkach prawnych poszczególnych państw.

2. Niezależnie od tego w ramach poszczególnych państw członkowskich przyjmowane SA regulacje prawne mające zagwarantować właściwą realizację tego, co wynika z treści rozporządzenia. Stąd jeżeli mówimy o pl. Porządku prawnym to w 2005 r. przyjęto ust.dot. Europejskiego Zgrupowaniu/Ugr.Interesów Gosp.i Sp. Europejskiej - regulacja funkcjonowania podmiot,ów transgranicznych

3. Możliwość innych regulacji wewn., które konkretyzuja to, co jest w rozporządzeniu - w PL jest to kodeks sp.handklowych, który jest traktowany pomocniczo p-rzy interpretowaniu tego rozporządzenia

Europejskie Zgrupowaniu/Ugr.Interesów gosp - jest pewną zinstytucjonalizowana formą współpracy podmiotów powołanymi zgodnie z normami państw członkowskich. Współpraca pomiędzy przedsiębiorcami z różnych państwa członkowskich. Celem jest ułatwienie i rozwój działalności gosp.jego członków i dążenie do poprawy/intensyfikacji wyników działalności poszczególnych członków przy zachowaniu prawnych i gosp.autonomii/odrębności poszczególnych podmiotów. Celem nie może byś osiąganie zysków dla Zgrupowania jako takiego, ale poprawienie efektywności funkcjonowania poszczególnych podmiotów poprawa możliwości uzyskiwania zysków poszczególnych członków. Częst to Zgrupowanie jest traktowane doktrynalnie jako pewna umowa kooperacji poprzez którą podmioty ją zawierające mogą jakieś lepsze efekty osiągnąć w swojej indywidualnej działalności. WAŻNE Z P. WIDZENIA TRANSGRANICZNOŚCI: każdoczesne powołanie do życia. Europejskiego Zgrupowaniu/Ugr.Interesów Gosp wiąże się z koniecznością zarejestrowania tego podmiotu i Europejskie Zgrupowanie/Ugr.Interesów Gosp., które jest związywane poprzez: zawarcie umowy (podmioty zawierają ją między sobą) muszą powołanie do życia tego podmiotu zarejestrować i mogą to uczynić w każdym z państw członkowskich w odpowiednim organie (w PL sąd rejestrowy). Zgrupowanie każdocześnie jako podmiot transgraniczny będzie musiało być zarejestrowane w jednym z państw członkowskich. Trangraniczność polega na tym, żę:

1. W jego skład będzie musiało wchodzić przynajmniej 2 członków z przynajmniej 2 państw unijnych

2. Przyjęte są pewne ogólne regulacje mające ułatwić Europejskim Zgromadzeniom Interesów Gosp funkcjonowanie w ramach całej Wspólnoty

Z p. widzenia pl. Prawa, kiedy rejestrujemy Europejskie Zgrupowanie/Ugr.Interesów Gosp, z ust.wynika, że do funkcjonowania tych podmiotów odpowiednie zastosowanie mają przepisy pl. Prawa odnoszące się do sp.jawnej, więc jeżeli będzie to na terytorium PL to rejestracja tak jak w wypadku sp.handlowych, natomiast z p. widzenia katalogu podmiotów prawa prywatnego będą traktowane jako ułomne os.prawne (*ułomna os.prawna-jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, ale ustawa przyznaje im zdolność prawną, czyli pewną zdolność sądową, upadłościową itd.)

SPÓŁKA EUROPEJSKA

Jest podmiotem trangranicznym, jej funkcjonowanie reguluje rozporządzenie (Rozporządzenie Ws. Statutu Sp. Europejskiej uchwalone 8.10. 2001 r. uzupełnine Dyrektywą Ws. Uzupełnienia Statutu Sp. Europejskiej). Występują regulacje prawa wewn., które mogą te regulacje na poziomie Wspólnotowym uzupełniać czy to przez odpowiednią ust.przyjętą w tym zakr., czy przez ust.odnoszące się w ogóle do podmiotów gosp.w danym państwie (w PL ust. z 4.03. 2008 r. O Europejskim Zgrupowaniu/Ugr.Interesów Gosp. I Sp. Europejskiej oraz regulacje zawarte w Kodeksie Sp. Handlowych).

Sp.Europejskie, co do zasady, kiedy mówimy o ich podmiotowości, są traktowane jak sp. akcyjne. Transgraniczność polega na: jeżeli będziemy chcieli związać sp.Euopejską na terenie PL to na zasadzie odpowiedniego stosowania będziemy musieli odnosić się do regulacji Kodeksu Sp. Handlowych. Przyjęta jest ogólna praktyk, że sp.akcyjne mają osobowość prawną. Transgraniczność oznacza konieczność wpow.w regulacjach wewn.dwojakiego modelu zarządzania sp., bo jeżeli sp. europejskie działają jak sp. akcyjne, a sp. akcyjne są os. Prawnymi, a wiemy że os. Prawne działają poprzez organy

(rysunek)

(mamy doczynienia albo z modelem monistycznym- zakłada, że w strukturach organów mamy doczynienia z 1 organem, który zajmuje się prow.spraw, reprezentacją, jak również sprawowaniem nadzoru nad funkcjonowaniem sp.- kompetencje zarządzające i nadzorcze, kontrolne; model dualistyczny-zakłada rozdzielność funkcji na organy odpowiedzialne za zarządzanie sp.czyli prow.spraw i reprezentację, a z drugiej str. Organy odpowiedzialne za sprawowanie nadzoru i kontroli, są to 2 odrębne struktury; w PL mamy doczynienia z modelem dualistycznym - Zarząd Sp. i Rada Nadzorcza)

To, co jest istotą Sp. Europejskiej ma być realizowane w poszczególnych porządkach prawnych to to, aby zagwarantowana możliwość wyboru modelu (dualistyczny lub monistyczny) zarządzania Sp. Europejską powołaną na terytorium poszczególnego państwa, czyli jeżeli mamy doczynienia z powołaniem Sp. Europejskiej w Pl, mimo że bazuje ona na wzorze sp. akcyjnej, gdzie jest model monistyczny, to jeżeli będziemy mieli doczyninia ze sp. Europejską to będziemy mieli możliwość wyboru modelu zarządzania. Nie wiadomo jak to będzie funkcjonowała bo jak na razie użyteczność sp. europejskiej na poziomie ogólnoeuropejskim jest bardzo ograniczona, na razie niewiele jest tych sp.

9

---