OBJAWY ALKOHOLIZMU - UZALEŻNIENIA OD ALKOHOLU
* Zwiększenie tolerancji na alkohol - wypicie tej samej ilości co kiedyś powoduje słabsze niż poprzednio efekty - żeby uzyskać ten sam efekt co poprzednio trzeba teraz wypijać więcej niż kiedyś.
* Objawy abstynencyjne - gdy człowiek przerywa dłuższe picie lub zmniejsza ilość wypijanego alkoholu pojawiają się bardzo przykre objawy - niepokój i drażliwość, dreszcze i drżenie kończyn, skurcze mięśniowe, poty, nudności a nawet zaburzenia świadomości i majaki. Alkoholik stara się szybko usunąć te cierpienia przy pomocy alkoholu.
* Subiektywne poczucie łaknienia alkoholu - nieprzyjemne doznania podobne do głodu i wewnętrznego przymusu wypicia połączonego z poczuciem paniki i obawą, że się nie wytrzyma długo bez alkoholu.
* Koncentracja życia wokół picia - obecność alkoholu w życiu codziennym staje się czymś bardzo ważnym, dużo uwagi i zabiegów jest skoncentrowanych wokół okazji do wypicia i dostępności alkoholu.
* Utrata kontroli nad piciem - po wypiciu pierwszej porcji alkoholu niemożność decydowania o ilości i momencie przerwania picia
* Nawroty picia po próbach utrzymywania okresowej abstynencji.
Uzależnienie od alkoholu to chroniczna, postępująca i potencjalnie śmiertelna choroba.
Jeżeli próby ograniczenia picia po zauważeniu sygnałów ostrzegawczych się nie powiodły i człowiek mimo szkód pije nadal, należy sądzić, że jest już uzależniony. Wtedy powinien zwrócić się o pomoc do placówki odwykowej i do grup wzajemnej pomocy osób uzależnionych (np. Anonimowych Alkoholików).
NAŁOGIEM nazywamy taki stan psychiczny, w którym człowiek nie może „obejść się" przez dłuższy czas bez środka podniecającego.
Do takich środków należy m.in. tytoń, opium, morfina, kokaina, haszysz i alkohol.
Każdy nałogowiec jest niewolnikiem swego nałogu — nie jest on w stanie sam uwolnić się od niego.
W powstawaniu nałogu można umownie przyjąć istnienie czterech faz (wg Jellinka):
- fazy wstępnej
- PICIE SPRAWIA PRZYJEMNOŚĆ
- WZROST OCHOTY I TOLERANCJI NA ALKOHOL,
TZW. „MOCNA GŁOWA"
fazy ostrzegawczej:
- SZUKANIE OKAZJI DO PICIA
- INICJOWANIE WYPIJANIA KOLEJEK PO WYPICIU
- LEPSZE SAMOPOCZUCIE
- „DUSZA TOWARZYSTWA"
- ALKOHOL PRZYNOSI ULGĘ, UWALNIA OD NAPIĘCIA
- ROZPOCZĘTE PICIE KOŃCZY SIĘ „URWANIEM FILMU"
- PRÓBY PICIA UKRYTEGO, W SAMOTNOŚCI, NA KACA
fazy krytycznej:
- WYRZUTY SUMIENIA „KAC MORALNY”
- „KLIN" PRZYNOSI ULGĘ
- ZANIEDBYWANIE RODZINY KONFLIKTY MAŁŻEŃSKIE
- NIEOBECNOŚCI W PRACY
- USPRAWIEDLIWIANIE PICIA LICZNYMI OKAZJAMI
- WZROST AGRESYWNOŚCI, KONFLIKTY Z PRAWEM
- NIEREGULARNE ODŻYWIANIE SIĘ
- ZANIEDBYWANIE WYGLĄDU ZEWNĘTRZNEGO
- ZABURZENIA POPĘDU SEKSUALNEGO
- PICIE CIĄGAMI NAPRZEMIAN Z OKRESAMI CAŁKOWITEJ ABSTYNENCJI DLA POPRAWY ZDROWIA. UDOWODNIENIA .SILNEJ WOLI"
- SKŁADANIE PRZYSIĘG ABSTYNĘCJI
- POCZUCIE PUSTKI, BEZRADNOŚCI
fazy chronicznej:
- OKRESY DŁUGOTRWAŁEGO OPILSTWA
- PICIE PORANNE - „KAC GIGANT”
- UPIJANIE SIĘ W SAMOTNOŚCI
- SPADEK TOLERANCJI NA ALKOHOL
- SIĘGANIE PO ALKOHOLE NIEKONSUMPCYJNE - „WYNALAZKI", „FIKOŁKI"
- ROZPAD WIĘZI RODZINNEJ
- WYNOSZENIE RZECZY, KRADZIEŻE -W CELU ZDOBYCIA ALKOHOLU
- DEGRADACJA ZAWODOWA I SPOŁECZNA
- OTĘPIENIE ALKOHOLOWE -„WTÓRNY ANALFABETYZM"
- ALKOHOL STAJE SIĘ JEDYNYM CELEM WŻYCIU
PSYCHOZY ALKOHOLOWE -„DELIRIUM"
- PADACZKA ALKOHOLOWA
- CHOROBY SOMATYCZNE - POLINEUROPATIA, MARSKOŚC WĄTROBY
- SKRAJNE WYCZERPANIE ORGANIZMU
NAPOJE ALKOHOLOWE |
OBJAWY DZIAŁANIA |
STĘŻENIE ALKOHOLU WE KRWI W ‰ |
PRZECIĘTNY CZAS ZMNIEJSZANIA SIĘ ZAWARTOŚCI ALKOHOLU WE KRWI DO POZIOMU FIZJOLOGI- CZNEGO |
WINO lub PIWO |
|
|
|
ok. 50g ok. 500g
w ciągu 15 min. |
-uczucie ciepła,
-nieznaczne zaburzenia czynności narządów
precyzyjnych, wymagających |
0,3 ‰ |
½ h |
w ciągu ½ h |
-zauważalne objawy upojenia: wzmożone samopoczucie, pewność siebie, -miernie nasilone pobudzenie psychofizyczne |
0,6 ‰ |
1 h |
w ciągu 1 h |
-wielomówność, hałaśliwość, -obniżenie psychofizycznej koordynacji i koncentracji |
0,9 ‰ |
2 h |
w ciągu 2 h |
-wyraźne zewnętrzne objawy upojenia: chwiejny chód, bełkotliwa mowa, upośledzenie sprawności ruchowej, widzenie lunetowe |
1,2 ‰ |
3 h |
w ciągu 3 h |
-zatrucie alkoholowe: upośledzenie czynności organizmu, sprawności ruchowej, zaburzenia psychiczne
|
1,5‰ |
5 h |
Ryc. 2 Przeciętne stężenie alkoholu we krwi i objawy jego działania u człowieka dorosłego zależnie od ilości spożytego alkoholu.
KOBIETA A ALKOHOL
Metabolizm alkoholu przebiega odmiennie u kobiet niż u mężczyzn, dlatego występowanie szkód zdrowotnych jest u nich częstsze.
Po spożyciu takiej samej ilości alkoholu jego stężenie we krwi kobiety jest o 40% większe niż u mężczyzny. Te istotne różnice wynikają z mniejszej masy, innego składu ciała i różnic w metabolizmie i w czynnościach gruczołów wydzielania wewnętrznego.
Wchłanianie alkoholu jest u kobiet szybsze dzięki innemu składowi enzymów w soku żołądkowym, a także jest dodatkowo zwiększane przez żeńskie hormony czyli przez estrogeny. Oznacza to, że kobieta szybciej się upija w przedmiesiączkowej fazie cyklu, a przyjmowanie doustnych środków antykoncepcyjnych powoduje spowolnienie metabolizmu alkoholu, co sprawia, że krąży on we krwi znacznie dłużej. Na zwolnienie procesów metabolicznych ma wpływ również mniejsza zawartość wody w organizmie kobiety oraz wyższy stosunek tkanki tłuszczowej do beztłuszczowej masy ciała.
CIĄŻA A ALKOHOL
Szkodliwy wpływ alkoholu na płód to również zwiększone ryzyko poronienia, wyższa umieralność okołoporodowa noworodków, a także częstsze występowanie wad wrodzonych.
Mózg płodu jest najbardziej podatny na niszczące działanie alkoholu w okresie najszybszego rozwoju , to znaczy w pierwszych trzech miesiącach ciąży.
Alkoholowy zespół płodowy stanowi trzecią co do częstości wadę wrodzoną płodu i ustępuje jedynie zespołowi Downa i rozszczepowi kręgosłupa. Charakteryzuje się niską masą urodzeniową, nieprawidłową budową twarzoczaszki , upośledzeniem umysłowym i zaburzeniami zachowania.
STATYSTYKA:
W Polsce procent wódki w strukturze picia wynosi 80%.
8 razy częściej uzależniają się mężczyźni.
Mężczyźni piją najwięcej między 20-30 roku życia, kobiety 30-40 roku życia.
W latach 90. spożycie alkoholu zaczęło wzrastać i wynosiło ok. 10l 100% alkoholu na 1 mieszkańca, a w 2000 roku ok. 13l
Ryc. 3 Powyższy wykres przedstawia spożycie 100% ETOH w litrach na przekroju ostatniego dziesięciolecia
Ponad 70% wypijanego w Polsce alkoholu to wódka.
Rośnie także liczba uzależnionych kobiet. Jeszcze przed kilku laty nie przekraczały one liczby 3% wśród wszystkich alkoholików, obecnie mówi się o 8 - 10%.ALKOHOLIZM A WYCHOWANIE FIZYCZNE I SPORT
Sportowcy należą do tej grupy społeczeństwa, gdzie sprawność psychiczna i fizyczna jest niezbędna do osiągnięcia wyników sportowych, przekraczających niejednokrotnie możliwości mechanizmów adaptacyjnych organizmu, stąd nadużywanie alkoholu, jako czynnika szczególnie szkodliwego dla zdrowia jest przeciwwskazane.
Alkohol pod żadnym względem nie może być uważany za środek dostarczający organizmowi niezbędnych składników odżywczych do budowy komórek i tkanek, czy energetycznych jako źródła pracy mięśniowej. Alkohol wywiera hamujący wpływ na procesy utleniania.
Alkohol więc nie tylko nie posiada istotnej wartości odżywczej, a także pomimo jego wysokiej wartości kalorycznej (około 7 kcal z 1g) w świetle badań naukowych nie jest źródłem energii do pracy mięśni.
ALKOHOL A WYNIKI SPORTOWE
W przeprowadzonym doświadczeniu udowodniono negatywny wpływ alkoholu na wynik sportowy np.:
100 cm3 wina spożytego przed biegiem na 100m powodowało, że zawodnik tracił przeciętnie 2m w stosunku do kolegów, z którymi normalnie uzyskiwał jednakowe wyniki.
1/3 litra wina wypijana 10 minut przed próbami obniżała sprawność w podnoszeniu ciężarów o 16%;
2 kufle piwa wydłużały przeciętny czas potrzebny na wejście na szczyt góry też o 16%.
podobne badania przeprowadzone z pływakami na dystansie l00m dały jeszcze bardziej rażące różnice, uzyskiwano czasy dłuższe o ok.1,2 s.
- PEŁNA AKCEPTACJA TRZEŹWOŚCI JAKO STANU CIAŁA, UMYSŁU I DUCHA
-ZMIANA STYLU ŻYCIA
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
-TWÓRCZE WYKORZYSTANIE CZASU WOLNEGO
-UCZENIE SIĘ BYCIA NA TRZEŹWO W ROŻNYCH SYTUACJACH TOWARZYSKICH
-DBANIE O INTEGRACJĘ RODZINY I TWORZENIE CIEPŁEGO KLIMATU
DLA WYCHOWANIA DZIECI
-REKONSTRUKCJA WIĘZI RODZINNYCH I TROSKA OODBUDOWĘ UCZUĆ I ZAUFANIA
- ZMIANA ZAINTERESOWAŃ ZWIĄZANYCH Z PICIEM
- ANGAŻOWANIE SIĘ W POMAGANIE INNYM POTRZEBUJĄCYM POMOC
- UMACNIANIE SIĘ W DĄŻENIU DO TRZEŹWOŚCI PRZEZ :
KORZYSTANIE Z AMBULATORYJNYCH FORM WSPARCIA np. PORADY INDYWIDUALNE. MARATONY I OBOZY PSYCHOTERAPEUTYCZNE
- PRACA NAD ROZWOJEM OSOBISTYM W GRUPACH SAMOPOMOCOWYCH np. „ANONIMOWI ALKOHOLICY”, KLUB ABSTYNENTA, KOŚCIELNE RUCHY TRZEZWOŚCIOWE itp.
-DBANIE O HIGIENĘ PSYCHICZNA
-UMIEJĘTNE, KONSTRUKTYWNE ROZŁADOWYWANIE NAPIĘĆ PSYCHICZNYCH W SYTUACJI STRESOWEJ
- TROSKA O SWOJE ZDROWIE I KONDYCJĘ FIZYCZNA
- NAWIĄZANIE KONTAKTU Z RODZINA I ZACHĘCENIE NAJBLIŻSZYCH DO PSYCHOTERAPII MAŁŻEŃSKIEJ LUB RODZINNEJ
- KORZYSTANIE Z INDYWIDUALNYCH I GRUPOWYCH FORM POMOCY PSYCHOLOGICZNEJ W CELU ZROZUMIENIA I ROZWIĄZANIA SWOICH PROBLEMÓW
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
-TWORZENIE PLANU ZMIANY SWOICH ZACHOWAŃ I PRÓBY KONSEKWENTNEGO REALIZOWANIA GO KROK PO KROKU
-UZNANIE SWOJEJ BEZSILNOŚCI WOBEC ALKOHOLU „PODDANIE SlĘ " I DOPUSZCZENIE WIZJI
ŻYCIA TRZEŹWEGO
-KORZYSTANIE Z „PODPÓREK FARMAKOLOGICZNYCH" -ANTICOL, ESPERAL
-WYPRACOWANIE MOTYWACJI DO ZACHOWANIA ABSTYNENCJI
-OTWARCIE SIĘ NA INFORMACJE O CHOROBIE ALKOHOLOWEJ I SPOSOBACH WYCHODZENIA Z NAŁOGU, UDZIAŁ W SPOTKANYCH AA
-BUDOWANIE ŚWIADOMOŚCI PROBLEMU UZALEŻNIENIA OD ALKOHOLU
-LECZENIE FARMAKOLOGICZNE ZABURZEŃ PSYCHICZNYCH I SOMATYCZNYCH
-DETOKSYKACJA. PRZERWANIE CIĄGU, ODTRUWANIE ORGANIZMU
....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
FAZY ROZWOJU UZALEŻNIENIA OD ALKOHOLU I TERAPIA
Ryc. 1 Krzywa obrazująca fazy nałogu i leczenia (wg. Jedlinka)