14.06.2012R. KSZTAŁTOWANIE ŚRODOWISKA I OCHRONA PRZYRODY

PASOŻYTY NA MAPIE ŚWIATA

• Tasiemczyce - choroby wywoływane przez dorosłe formy tasiemców . Pasożyty zlokalizowane w jelicie. Zrażenie – larwą – drogą pokarmową. Skutek – odjadanie żywiciela.

• Choroby wywoływane przez larwalne stadia tasiemców. Zarażenie jajami – drogą pokarmową. Silne skutki patogeniczne (zależnie od lokalizacji larwy)

Tasiemiec uzbrojony:

• Zarażenie wągrami w mięsie –świniowatych

• Długość: 2-3m

Tasiemiec nieuzbrojony:

• wągry w mięsie (2-3mc):

-bydła domowego , owiec, kóz , reniferów , żyraf kozic antylop

Tasiemic psi:

• zarażenie wągrami żyjącymi w pchłach

• długość 15-60mm’

Brzudogłowiec szeroki:

• zarażenie larwami w mięsie ryb

-płytki ,karasie , szczupaki , okonie

• długość : do 20 m

Tasiemce , których larwy mogą żyć w człowieku - bardzo poważny problem dla zdrowia!!!

Tasiemiec uzbrojony:

• samozarażenie

• wągrzyca

• układ nerwowy , oko , mięśnie

• brak objawów , guz podskórny , opuchlizna , zaburzenie widzenia , ból głowy , brak koncentracji , zachwianie równowagi , wodogłowie , śmierć

• objawy: 1m-c-1r

• od 1977r obowiązkowy rejestr przypadków

Bąblowiec jednokomorowy

• przenoszą : pasowate , kotowate

• choroba: bąblowica

• wątroba , nerki , płuca , śledziona , mózg , gałka oczna , kości

• wykrywanie : młode główki tasiemca w kale , RTG , nie wskazana punkcja!!

Bąblowiec wielokomorowy:

• przenosi : lis rudy

• w człowieka : w wątrobie

PRZYWIERAJĄCE ROBAKI PŁASKIE (CHARAKTERYSTYKA PRZYWR DWURODNYCH)

Czym sią przywry?

• Robaki płaskie

• Wnętrzniaki

• Przyssawki

• Płeć

• Cykl życiowy

ROZÓWJ W ŻYWICELU OSTATECZNYM

1.Sposoby inwazji:

a. penetrujące cerkarię

b. ekscytacja meta cerkarii po zjedzeniu cysty

c.ekscystacja meta cerkarii po zjedzeniu żywicela pośredniego

GDZIĘ ZYJĄ DOROSŁE PRZYWRY?

Wątroba,przwody żółciowe (motylica wątrobowa, przywra chlińska , przywra kocia ,motyliczka

Naczynia krwionośne (

Płuca (westernami , philipiensis , mexicanus)

PRZYWRY KRWI CZY ŚLIMAKI MOGĄ BYĆ GROZNE DLA CZŁOWIEKA?

3 gatunki patogenne dla człowieka znane już od antyku :

s.haematobium

s.mansoni

s.japonicum

Notatki w papirusach i zwapniałe jaja w mumiach egipskich (1200p.n.e)

Chirurdzy Napoleona pisali o hematurii (krwiomoczu)

Atak cerkarii

1.Cerkarie żyją około 3 dni

2.Enzym gruczołów penetracyjnych umożliwia wniknięcie przez skóre

3.

Rozwój w organizmie człowieka:

1.Schistoumie wędrują z krwią do płuch i innych narządów

2.Po 8-10 dniach od wniknięcia przez skórę osiadają w rzece jelitowej lub naczyniach pęcherza

EPIDEMIOLOGIA

1.S.haematobium w Afryce , S.mansoni także w Ameryce Pd.(niewolnictwo)

2.Infrastuktra

3.Nawadnianie pól

4.Rytułały religijne muzułmanów

5.Żywieciele i rezerwuarowi:

S.mansoni: małpy, gryzonie,

S.haematobium : wysoka specyficzność do człowieka

s.japonicum : szerokie spektrum żywicieli oraz specyficzność

Ślimaki – kluczowe ogniwo schistosomatozy

1.Miracydium w ciągu 48 godizn musi znaleźć ślimaka

Ptasie schistosomy

Świat pływaków

Ptasie schistosomy wywołujące reakcję:

• Trichoblicharazia

• Gigantobiliharzia

• Ornito

Nicienie- pasożyty o zróżnicowanych możliwościach

• Pasożyty jelita cienkiego – glisty włosogłówka , włosień kręty , tęgoryjec dwunastnicy

• Pasożyty krwi i tkanek – filarie , robak medyński , włosień kręty

Glista ludzka

Włosień kręty

• Pasożyt mięsożerny i wszystkożernych

• Cały cykl życiowy w jednym żywicielu

• Inwazyjna larwa spiralnie zwinięta w mięśniach dawy

Filarie słoniowacizny

• Samiec : 40mm , samica : 80-100mm (5lat)

• Inwazyjne larwy w komorach

• Dojrzewanie – 2 miesiące

• Choruje: 7-75 mln ludzi na świecie

ROBAK MEDYŃSKI

• Samce : 12-40mm , samice : 1200 mm

• Larwy uwalniane do wody

• Zarażenie : wskutek wypica zarażonych oczlików

• Choruje : 3 mln ludzi

Nerkowiec olbrzymi:

• „wielki robak nerki” 200-400mm x 5-6mm (samica 1003x12)

• Czerwona barwa

• Pasożyt żywicieli zjadających ryb

• Jaj w koprolitach ludzkich (ok.3000 p.n.e)

• Cały świat

• Jaja wydostaje się drogami moczowymi

• W wodzie dojrzewają 15-100dni zjadane przez skąposzczety

• Żywiciele dodatkowi:skorupiaki

Anisakis sp.

• Dorosłe 30-140 mm długości żyją w żołądku morskich ssaków

• W jajach rozwija się larwa , która opuszcza osłonki jajowe i aktywnie zaraża skorupiaki

• Kolejne stadium larwalne inwazyjne dla ryb , w których dorasta do 30-50mm otorbiając się w mięśniach

• % gatunków inwazyjnych dla człowieka

Angiostrongylus cantonensis

• Dorosłe 17-25 długosci zyja w naczyniach płuchnych gryzoni

• Larwa 1 dostaje się do gardła i zostaje połknięta : wydostaje się do środowiska z fekaliami

• Wnika lub połknięta przez ślimaka

Podsumowanie :

• Inwazja pasożytów do organizmu człowieka odbywa się drogą pokarmową płciową oraz przez skórę (np. za pośrednictwem krwiopijnych owadów)

• Ochrona przed pasożytami polega przede wszytkim na rygorystycznym przestrzeganiu zasad higieny , a także na tepieniu owadów i innych bezkręgowców przenoszących pasożyty na człowieka

• W środowisku naturalnym pasożyty spełniają rolę czynników selekcjonujących w populacjach żywicieli. Paradoksalnie w populacjach ludzkich zdrowtonosć maleje wraz z postepem w rozwoju medycyny natomiast eliminowanie naturalnych pasożytów ze środowiska człowieka przycznia się do rozwoju schorzeń cywilizacyjnych np.allergi.