zagadnienia do dyskusji – chinony/kumaryny 2015/2016
Jakie surowce stanowią składnik preparatów stosowanych w niestrawności wynikającej ze zmniejszonego wydzielania soku żołądkowego, żółci. Wyjaśnij mechanizm działania oraz podaj związki warunkujące działanie żółciopędne i żółciotwórcze. Zwróć uwagę na możliwość wystąpienia działań ubocznych, interakcji, podaj przeciwwskazania do stosowania.
Żółciopędne są aglikony antranoidów, dobrze rozpuszczają się w lipidach, częściowo wchłaniają w jelicie cienkim, docierają do wątroby z krwią i przez działanie drażniące zwiększają produkcję żółci. Ze względu na gorzki smak wpływają na zwiększanie wydzielania soku żołądkowego. W tej grupie możemy wskazać alonę barbadoską, alonę przylądkową, a także kruszynę. Rzewień wpływa tylko na wydzielanie soków żołądkowych.
Przeciwwskazania: menstruacja, ciąża, laktacja, niedrożność jelit, zapalenie wyrostka robaczkowego, dzieci poniżej 12 roku życia, bóle brzucha. (Działaniem ubocznym mogą być problemy żołądkowe ze względu na zwiększone wydzielenie soku żołądkowego – tak zgaduję, a także nudności, wymioty, bolesne skurcze jelit.)
Stosowanie surowców i preparatów zawierających antrazwiązki powyżej dwóch tygodni może prowadzić do osłabienia perystaltyki jelit, zaburzeń wchłaniania, zaburzeń gospodarki elektrolitowej, zmniejszenia resorpcji wody, jonów sodu, chlorków oraz zwiększenia wydalania jonów potasu.
Może być również stosowany dziurawiec ze względu na zawartość flawonoidów, które działają spazmolitycznie na drogi żółciowe i zwiększają transport żółci. Dziurawiec stosujemy w postaci wyciągów wodnych, herbatek, intraktów. (Przeciwwskazania jeszcze będą, nie martwcie się.)
Z poprzednich grup: karczoch, rzodkiew czarna, porost (ze względu na zawartość kwasów porostowych).
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Jakie surowce zalecisz pacjentowi cierpiącemu na zaparcia. Wyjaśnij mechanizm działania, podaj grupę związków czynnych. Zwróć uwagę na możliwość wystąpienia działań ubocznych, interakcji, podaj przeciwwskazania do stosowania. Czy surowce zawierające 1,8-dihydroksyantrazwiązki można zastosować w leczeniu zaparć u kobiet ciężarnych? Podaj alternatywne surowce (z poprzednio omawianych grup) ułatwiające wypróżnianie, dozwolone w okresie ciąży. Jakich wskazówek udzielisz odnośnie sposobu podawania.
Możemy zalecić aloes, korę kruszyny, rzewień, liść (lub owoc) senesu – zawierają one antranoidy, a konkretniej 1,8-dihydroksyantrazwiązki. Ze względu na dobrą rozpuszczalność w wodzie przedostają się z treścią pokarmową do jelita grubego (nie ulegają resorpcji w jelicie cienkim), gdzie pod wpływem flory bakteryjnej ulegają hydrolizie i redukcji do aktywnych antronów i antranoli. Powstałe związki wpływają na motorykę jelit, wzmagają skurcze propulsyjne, hamują skurcze stacjonarne, przyspieszają pasaż jelitowy i zmniejszają absorpcję wody. Stymulują sekrecję śluzu i chlorków w jelicie grubym, co powoduje zwiększenie płynnej wydzieliny i zapobiega zagęszczeniu mas kałowych.
Nie są one wskazane dla kobiet w ciąży, bo zwiększają przekrwienie łożyska i mogą powodować nudności. Z poprzednich grup dla kobiet w ciąży: nasienie babki płesznik + dużo płynów.
Senes działa łagodniej, najbezpieczniej z wszystkich związków, rzewień, alona, frangula mocniej. Stosuje się je w postaci herbatek do zaparzania. Efekt senesu (wszystkich tych surowców w sumie) po 8-12 godzin od podania, stosować przez maksimum 2 tygodnie, bo potem nasilają się efekty uboczne + nasz przewód pokarmowy się przyzwyczaja, bo jest leniwy z natury.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
W jakich schorzeniach zalecisz stosowanie preparatów z Hyperici herba. Podaj odpowiednie typy wyciągów, związki czynne. Zwróć uwagę na możliwość wystąpienia działań ubocznych, interakcji, podaj przeciwwskazania do stosowania.
Preparaty wodne: zaburzenia czynnościowe i stany zapalne wątroby (bo zwiększa wydalanie żółci poprzez działanie rozkurczające na drogi żółciowe - flawonoidy), schorzenia przewodu pokarmowego (rozkurczająco na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego), działa również przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie i ściągająco (olejek eteryczny + garbniki).
Preparaty alkoholowe i olejowe: przeciwdepresyjnie, w nerwicach i depresjach, działa jak inhibitor MAO i stymuluje OUN (hyperycyna, pochodne antracenu, pochodne ksantonu i floroglucyny).
Skuteczność: po 4-6 tygodniach.
Działania uboczne: wrażliwość na słońce (działanie fotouczulające), wchodzi w interakcje z licznymi lekami, należy zachować odstępy w przyjmowaniu, bo działa na cytochromy (czyli na metabolizm leków). Jakich leków? Hormonów, leków przeciwdepresyjnych (synergizm), leków przeciwwirusowych, immunosupresyjnych, przeciwhistaminowych, benzodiazepin (o dział. uspokajającym, jeśli ktoś nie chodzi na wykłady :D), statyn, diepoksyny, warfaryny, metadonu, blokerów kanałów wapniowych.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Pacjent cierpiący na zaparcia, po zastosowaniu odwaru z 0,5 g korzenia rzewienia, nie zaobserwował pożądanego efektu. Omów błędy w terapii, wyjaśnij mechanizm działania.
Korzeń rzewienia w małych dawkach działa zapierająco ze względu na zawartość garbników (więc pacjent sobie w gruncie rzeczy tylko bardziej zaszkodził). Zalecana dawka dla działania przeczyszczającego jest wyższa niż 0,5g (1,0 do 2,0g 2x na dobę), wtedy antrachinony wykazują działanie przeczyszczające.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Przetwory z których surowców możesz zastosować zewnętrznie w trudno gojących się ranach, stanach zapalnych skóry. Przypomnij surowce z poprzednio omawianych grup.
Wyciągi z dziurawca (garbniki, stosowane zewnętrznie, ściągająco), ziele nostrzyka (kumaryny), kora kasztanowca (kumaryny + garbniki) , żel aloesowy. Kumaryny działają przeciwobrzękowo, immunostymulująco, a do tego uszczelniają ściany naczyń. Można również użyć alkoholowego wyciągu z korzenia rzewienia, działa odkażająco w jamie ustnej (np. do płukania).
Z poprzednich zajęć: prawoślaz, len, kozieradka, dąb, wężownik, pięciornik, babka lancetowata, korzeń łopianu (ogólnie ze śluzami – które łagodzą stany zapalne – albo garbnikami).
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Jakie surowce/związki naturalne mogą stanowić składnik preparatów stosowanych w chronicznej niewydolności żylnej, zakrzepowym zapaleniu żył.
Ziele nostrzyka ze względu na zawartość melilotyny, która zmniejsza lepkość krwi i wpływa na krzepliwość, co w rezultacie poprawia przepływ przez naczynia krwionośne. Nostrzyk usprawnia również krążenie żylne i limfatyczne oraz działa przeciwobrzękowo, a także zawiera też dikumarol, który jest antagonistą witaminy K (stosowanie zewnętrzne) i hamuje biosyntezę protrombiny, a w rezultacie kaskadę krzepnięcia krwi. Można również stosować korę kasztanowca ze względu na obecność kumaryn (przeciwwysiękowo) i eskuliny (hamuje hialuronidazę, zwiększa elastyczność naczyń).
zagadnienia do dyskusji – flawonoidy, antocyjany 2015/16
Lekarz zalecił pacjentowi przeprowadzenie „terapii płuczącej”, jako uzupełnienie antybiotykoterapii. Zaproponuj surowce, które mogą być wykorzystane w tym celu, wyjaśnij pacjentowi w jaki sposób ma przeprowadzić tę kurację.
Terapię płuczącą stosuje się w przypadku zapalenia w drogach moczowych, piasku, drobnych kamieni. Diuretyki pomagają pozbyć się szkodliwych produktów przemiany materii.
Zalecamy surowce z flawonoidami (działanie rozkurczające na mięśnie gładkie dróg moczowych poprzez hamowanie fosfodiesterazy cAMP, co zwiększa ilość oddawanego moczu; drażnią ścianki kanalików nerkowych, utrudniają resorpcję zwrotną, co zmniejsza filtrację kłębuszkową) lub surowce zawierające sole (np. krzem).
Możemy zalecić brzozę (napary, odwary, sok z liści), liść ortosyfonu (ortosyfole, flawonoidy, kwas kawowy, kwas rozmarynowy, kwasy fenolowe – te kwasy mają działanie przeciwbakteryjne), ziele skrzypu, ziele nawłoci (lejokarpozyd), wszystkie o działaniu moczopędnym.
Przeciwwskazania: obrzęki serca, zaburzenia rytmu serca (bo powodujemy wymuszoną diurezę).
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Jaki surowiec roślinny zalecisz pacjentom A, B i C, którzy skarżą się na występowanie następujących objawów:
starsza osoba cierpi na zaburzenia pamięci i zawroty głowy, szczególnie po wstaniu z łóżka w godzinach porannych;
pacjentka uskarża się na drętwienie kończyn (uczucie „zimnych rąk”, chwilowy brak czucia);
pacjent, długoletni palacz, cierpi na bóle kończyn, które nasilają się w trakcie chodzenia. Stopniowo skraca się dystans, który może pokonać bez objawów bólu.
Wyjaśnij mechanizmy działania. Jakich wskazówek udzielisz odnośnie formy i sposobu podawania [odwar, napar, wyciąg] zwróć uwagę na możliwość wystąpienia działań ubocznych, interakcji podaj przeciwwskazania do stosowania.
We wszystkich przypadkach odpowiedzią jest liść miłorzębu. Zawiera flawonoidy, terpeny, proantocyjanidyny, usprawnia przepływ krwi przez naczynia krwionośne, szczególnie w obrębie mózgu, uszczelnia naczynia krwionośne, poprawia ich elastyczność, stymuluje uwalnianie w komórkach śródbłonka czynnika rozszerzającego naczynia, chroni erytrocyty przed hemolizą, zapobiega niedotlenieniu tkanek, ułatwia wykorzystanie tlenu i glukozy przez komórki mózgowe, zmniejsza lepkość plazmy i krwi całkowitej, hamuje agregację trombocytów i erytrocytów, ich adhezję do ścian naczyń. Zapobiega niedotlenieniu i apoptozie komórek mózgowych, zwiększa zdolność koncentracji, uczenia się, zapamiętywania, poprawia pamięć krótkotrwałą. Bilobalis, gingetyna działają ochronnie na osłonki mielinowe. Związki polifenolowe posiadają właściwości antyoksydacyjne, zmiatają wolne rodniki.
Przeciwwskazania: nie przed operacją, stosować wewnętrznie, nie dla dzieci do 12 roku życia
Działanie uboczne: zmniejsza krzepliwość krwi, coś na układ pokarmowy (?)
Interakcje: z aspiryną (bo też obniża krzepliwość krwi), cyklosporyna (korzystne, zmniejsza nefrotoksyczność), warfaryna.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Pacjent cierpi na łagodną niedomogę serca (niedotlenienie mięśnia sercowego z towarzyszącym łagodnym nadciśnieniem, niepokojem). Wyjaśnij mechanizmy działania. Jakich wskazówek udzielisz odnośnie formy i sposobu podawania.
Polecamy owoc i kwiatostan głogu (np. w mieszankach ziołowych), które zawierają proantocyjanidyny i flawonoidy, hamujące PDE (fosfodiesterazę) cAMP, co powoduje rozkurczenie naczyń wieńcowych. Działanie: inotropowe dodatnie, chromotropowe dodatnie, batmotropowe ujemne (zmniejszenie pobudliwości), zwiększenie tolerancji na niedobór tlenu, zwiększenie rozkurczu naczyń, zwiększenie przepływu wieńcowego, zmniejszenie oporów obwodowych, obniżenie ciśnienia krwi, wywiera efekt uspokajający.
W łagodnych niedokrwieniach serca, nadciśnieniu, niepokoju. Stosowany w postaci kropli nasercowych.
Działania niepożądane: kołatanie serca, zawroty głowy, nudności.
Nie stosować poniżej 12 roku życia i w przypadku stosowania glikozydów nasercowych.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Jakie surowce roślinne/związki otrzymywane z roślin bądź ich półsyntetyczne pochodne zalecisz w następujących przypadkach chorobowych:
Pacjent cierpiący na cukrzycę uskarża się na zaburzenia widzenia. Zaproponuj surowce, które powinien stosować jako uzupełnienie terapii przeciwcukrzycowej.
Pacjentka miała niewielki wylew w obrębie gałki ocznej (pękło niewielkie naczyńko krwionośne) i chciałaby uzupełnić leczenie zalecone przez lekarza fitoterapią.
Wyjaśnij mechanizmy działania. Jakich wskazówek udzielisz odnośnie formy i sposobu podawania
Owoc borówki czernicy (antocyjany), który stosuje się w przypadku retinopatii cukrzycowych. Poprawia ukrwienie gałki ocznej, zwiększa regenerację rodopsyny, zmniejsza aktywność enzymów proteolitycznych, zmniejsza kruchość naczyń, zmniejsza fosfoglukomutozę i gluko-6-fosfatazę, czyli zmniejsza ilość fruktozy odkładającej się w oku, a tym samym poprawia ostrość widzenia.
Tutaj stosujemy preparaty z rutozydem, trokserutyną, które zmniejszają kruchość naczyń, prawdopodobieństwo wylewu, powstania pajączków, nie wpływają na jakość widzenia. Można również stosować zmiatacze wolnych rodników (tutaj można wymienić np. miłorząb).
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Pacjentka po mastektomii cierpi na obrzęk kończyny górnej (od strony usuniętej piersi). Jakie surowce może zastosować w celu unormowania tego stanu ?
Arnika (laktony seskwiterpenowe, flawonoidy, kwasy fenolowe, poliacetyleny), fiołek trójbarwny (flawonoidy, antocyjany). Hamują hialuronidazę, działają na dekarboksylazę histydyny (hamując syntezę histaminy), mają działanie przeciwobrzękowe, przeciwzapalne. Flawonoidy z arniki zmniejszają liczbę leukotrienów (hamowanie kaskady kwasu arachidonowego), więc zmniejszają też stan zapalny i jednocześnie obrzęk.
Ewentualnie stosować nostrzyk.
Pacjentka, osoba młoda, zażywająca leki hormonalne, uskarża się na bóle kończyn (uczucie niespokojnych nóg, obrzęki w okolicach kostki, bóle w łydkach, obrzmienia itp.). i pojawiające się na nogach widoczne „pajączki” (teleangiektazje)
Pączki kwiatowe perełkowca japońskiego (Sophora japonica), bo zawierają rutozyd, który zmniejsza przepuszczalność i łamliwość naczyń, a także pomaga w zaburzeniach krążenia żylnego. Arnika (zmniejsza kaskadę pochodnych kwasu arachidonowego, zmniejsza syntezę histaminy, a do tego działa antyoksydacyjnie). Można również stosować miłorząb (ze względu na kwarcytynę) oraz fiołek (ale rzadko się zdarza).
Używa się trokserutyny (półsyntetyczna pochodna rutynozydu), a także diosminy (otrzymywana na drodze półsyntezy) i hesperydyny, które działają silniej, głównie na kończyny dolne i żylaki. Hamują hialuronidazę, elastazy, co korzystnie wpływa na naczynia.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Jakie surowce roślinne zaproponujesz młodej osobie cierpiącej na trądzik młodzieńczy ?
Ziele fiołka trójbarwnego (wewnętrznie), kwiat jasnoty białej (irydoidy) i kwiat bzu (śluz, pektyny) (zewnętrznie, do przemywania). Przemywanie zmniejsza stan zapalny, powoduje uspokojenie stanu skóry i przyspiesza gojenie się ran. Fiołek z kolei zwiększa przemianę materii oraz usuwanie szkodliwych produktów przemiany materii, co poprawia stan skóry.
Można również stosować miejscowo surowce zawierające garbniki (działanie ściągające), np. wierzbę (ma również działanie przeciwzapalne).
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Mężczyzna skręcił nogę podczas gry w piłkę. Jakie surowce roślinne może zastosować w celu zmniejszenie opuchlizny i przyspieszenia wchłonięcia powstałego krwiaka ?
Arnikę ze względu na obecność laktonów seskwiterpenowych, flawonoidów oraz poliacetylenów (działanie przeciwzapalne). Zmniejsza obrzęk, zwiększa ziarninowanie i regenerację naskórka. Należy pamiętać, że arniki można używać tylko w przypadku stłuczeń, krwiaków, obrzęków, tępych urazów, zaleczonych, zamkniętych ran – tam, gdzie nie jest przerwany naskórek.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Dziecko (2-letnie) cierpi na łagodną biegunkę. Jaki surowiec roślinny można mu podać w celu złagodzenia tych dolegliwości ?
Owoc borówki czernicy ze względu na obecność garbników, które ograniczają napływ wody do jelita, przepływ bakterii do krwiobiegu, mają działanie przeciwbakteryjne.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Pacjent zażywa duże ilości leków syntetycznych, wśród nich takie, których stosowanie wymaga kontroli stanu wątroby. Jakie surowce roślinne zaproponujesz pacjentowi uskarżającemu się na bóle wątroby w celu poprawienia funkcjonowania/ochrony wątroby ?
Można stosować kocanki, zawierające flawonoidy, które działają na przewody żółciowe rozkurczająco i zwiększa wydzielanie żółci; dziurawiec działa podobnie; hibiskus żółciopędnie. Jednak przede wszystkim należy polecić ostropest, który ma działanie ochronne i regenerujące (flawonolignany, sylimaryna, sylibina) na komórki miąższu wątroby. Uszczelnia błonę hepatocytów (co utrudnia przenikanie toksyn do komórek), pobudza regenerację komórek przez zwiększenie produkcji białek w organizmie, działa antyoksydacyjnie, zmiatająco wolne rodniki, zwiększa stężenie glutationu w wątrobie, pomaga w detoksykacji, hamuje lipooksygenazę i 5-LOX (a tym samym biosyntezę prostaglandyn prozapalnych), zmniejsza syntezę cholesterolu, działa przeciwzapalnie (zmniejsza produkcję histaminy).
Z poprzednich grup można polecić karczocha.
Fosfolipidy sojowe, witaminy mogą pomóc w regeneracji wątroby.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Pacjent jest przeziębiony i ma podwyższona temperaturę. Zaproponuj skład herbatki ziołowej, którą może pić jako uzupełnienie terapii lekami syntetycznymi Jakie surowce roślinne można zastosować (do płukania) w stanach zapalnych jamy ustnej i gardła ? Przypomnij surowce z poprzednio omawianych grup.
Herbatka: malina (napotnie), owoc róży (dostarcza witaminy C), bez czarny, lipa.
Lipa zawiera flawonoidy działające napotnie, dzięki czemu obniża się nieznacznie podwyższona temperatura, ma także dużo śluzu, co działa korzystnie na kaszel i zapalenie dróg oddechowych. Bez czarny działa napotnie, przeciwgorączkowo, przeciwzapalnie, a poza tym wykrztuśnie (wzmaga wydzielanie śluzu w oskrzelach, ułatwia usuwanie zalegającej wydzieliny).
Płukanki z bzu, jasnoty (oba działają przeciwzapalnie), wierzby (miejscowe działanie przeciwzapalne) oraz dębu, wężownika (garbniki, eliminacja bakterii).
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Jakie surowce roślinne można zastosować jako łagodne środki przeczyszczające ?
Owoc bzu czarnego (kwasy organiczne, mannitol, pektyny), mannitol osmotycznie przeczyszcza.
Można stosować surowce śluzowe, które pęcznieją + powstaje śluz, który ma właściwości poślizgowe (płesznik, babka jajowata).
Błonniki, pektyna w owocach również pomagają.
ZAGADNIENIA DO DYSKUSJI SAPONOZYDY/ GLIKOZYDY NASERCOWE 2015/16
Pacjentka z gęstą, trudną do odkrztuszenia wydzieliną, towarzyszącą zapaleniu oskrzeli prosi o polecenie preparatów roślinnych. Jakie surowce mogą być składnikami preparatów wykrztuśnych. Wyjaśnij mechanizm działania, podaj działania niepożądane i przeciwwskazania. Przypomnij surowce z innych grup.
Surowce z saponozydami triterpenowymi (mydlnica, lukrecja, bluszcz, pierwiosnek) powodują mechaniczne drażnienie błon śluzowych żołądka, co na drodze odruchu zwiększa wydzielanie wodnistego śluzu w oskrzelach, wzmaga kaszel, zmniejszają napięcie powierzchniowe wydzieliny, upłynniając ją, dzięki czemu łatwiej ją odkrztusić.
Lukrecji nie można stosować razem z lekami na nadciśnienie ani w hiperaldosteronizmie (powoduje wzrost produkcji mineralokortykosteroidów), chorób wątroby połączonych z zastojem żółci, marskości wątroby, hipokaliemii, ciężkiej niewydolności nerek, ciąży.
Bluszcz – hiperozyd, alfa-hederynę o działaniu przeciwbakteryjnym i przeciwgrzybicznym (u dzieci od pierwszego roku życia stosuje się syropy z bluszczu).
Inne grupy: kwiat dziewanny zawiera śluzy i saponozydy (działanie wykrztuśne).
Nie można stosować z tiazydami (grupa diuretyków, która powoduje utratę potasu).
Działania niepożądane: w dużych dawkach i przy nadwrażliwości i przy chorobie wrzodowej mogą podrażniać błonę śluzową żołądka, powodując bóle, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, wymioty.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Pacjent z objawami bólu i świądu w okolicy odbytu prosi o polecenie preparatów roślinnych. Jakie surowce/związki czynne zaproponujesz w celu złagodzenia tych dolegliwości? Wyjaśnij mechanizm działania. Wymień ewentualne działania niepożądane, przeciwwskazania, interakcje. Przypomnij surowce z innych grup.
Nasiona kasztanowca (hamują hialuronidazę, beta-escyna, właściwości przeciwzapalne, przeciwobrzękowe, przeciwagregacyjne, stąd też zwiększenie elastyczności naczyń krwionośnych). Kora zawiera kumaryny (es kulinę), garbniki, działa przeciwwysiękowo, przeciwzapalnie. Bez właściwości hemolitycznych (escyna może być stosowana dożylnie). Kwiaty – flawonoidy, zmniejszają przepuszczalność i kruchość naczyń.
Ruszczyk (ruskozyd, ruscyna, neuruskugemina, ruskogen) hamuje elastazę, nie hialuronidazę.
Galla, wszystko z garbnikami (ściągająco, przeciwbakteryjnie).
Cefalosporyny zwiększają działanie escyny, escyna zwiększa neurotoksyczność antybiotyków alfa-glikozydowych.
Hemoroidy: stosuje się ogl wszystko o działaniu przeciwbakteryjnym, przeciwobrzękowym, przeciwzapalnym, zmniejszającym świąd, przeciwkrwotocznym.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Pacjentka z objawami przewlekłej niewydolności żylnej: obrzęki, uczucie ciężkości w nogach, kurczowe bóle łydek oraz rozszerzonymi naczynkami krwionośnymi tzw. ”pajączkami” o polecenie preparatów roślinnych. Jakie surowce zaproponujesz? Wyjaśnij mechanizm działania, zaproponuj formę stosowania. Przypomnij surowce z innych grup.
Ruszczyk, działanie przeciwzapalne, przeciwzakrzepowe (można w złamaniach, stanach zapalnych żył, kończyn dolnych). Hamuje elastazę, nie hamuje hialuronidazy, zwiększa przepływ żylny i ciśnienie krwi żylnej.
Surowce z flawonoidami, oczar (ale bardziej na hemoroidy), diosmina, heparyna, łączenie z arniką, nostrzykiem, miłorzębem.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Jakie surowce zaproponujesz pacjentowi po kontuzji sportowej: stłuczenie i krwiaki kończyny dolnej? Jakich wskazówek udzielisz odnośnie formy i sposobu podawania. Przypomnij surowce z innych grup.
Arnika, ruszczyk, nagietek, kasztanowiec. Napary, okłady, maści (np. z arniką).
Nagietek zmniejsza przepuszczalność ścian naczyń włosowatych, ułatwia gojenie, łagodzi stany zapalne, zwiększa ziarninowanie.
Poza arniką można przyjmować wewnętrznie.
Jaki surowiec zaproponujesz pacjentowi w celu poprawy koncentracji i zwiększenia zdolności umysłowych? Wyjaśnij mechanizm działania. Wymień ewentualne działania niepożądane, przeciwwskazania, interakcje. Przypomnij surowce z innych grup.
Korzeń żeń-szenia (saponozydy, gidenozydy), działanie wzmacniające organizm. Jednocześnie nasilają procesy pobudzania i aktywnego hamowania w korze mózgowej (wł. adaptogenne, przeciwstresowe, pobudzające, immunostymulujące), do 3 miesięcy stosowania, potem przerwa. W dużych dawkach podrażniają błonę śluzową żołądka (nie w chorobie wrzodowej). Wymioty, zaburzenia żołądkowo-jelitowe. Działaniem niepożądanym jest również nadmierne pobudzenie (syndrom przedawkowania żeń-szenia, wpływ na układ nerwowy, mdłości). Raczej nie stosuje się w nadciśnieniu, bo powoduje wzrost ciśnienia krwi. Wpływ na korę nadnerczy, przysadkę, tarczycę.
Interakcje: leki stosowane w cukrzycy, antypsychotyczne, hormonalne, sterydowe, hipotensyjne.
Korzeń eleuterokoka (eleuterozydy), liść miłorzębu (flawonoidy, terpeny, proantocyjaniny).
Pacjent z chorobą wrzodową żołądka lub dwunastnicy prosi o surowiec wspomagający działanie leków syntetycznych. Jaki surowiec może być składnikiem preparatów przeciwwrzodowych. Podaj działania niepożądane i sposób podania. Przypomnij surowce z innych grup.
Korzeń lukrecji (działanie spazmolityczne, przeciwzapalnie na błony śluzowe żołądka dzięki hamowaniu aktywności fosfolipazy A). Nie dla chorób wątroby, hipokaliemii, nadciśnienia. Może powodować pseudoaldosteronizm (zwiększenie ilości mineralokortykosteroidów).
Z innych grup: nasienie lnu, liść prawoślazu (surowce śluzowe).
Interakcje: z lekami diuretycznymi (tiazydami), bo zwiększają utratę potasu + z glikozydami nasercowymi.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Jakie surowce zaproponujesz pacjentowi ze stanem zapalnym błon śluzowych gardła? Przypomnij surowce z innych grup.
Lukrecja (bo hamowanie aktywności fosfolipaza A, działanie przeciwzapalne, przeciwdrobnoustrojowe), nagietek (łagodzi stany zapalne, działa bakteriobójczo), arnika (przeciwzapalnie), surowce śluzowate, lipa, surowce z garbnikami, liść babki lancetowatej (działanie przeciwzapalne).
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Jaki surowiec zaproponujesz pacjentowi z kamicą dróg moczowych i uczuciem pieczenia w drogach moczowych w celu złagodzenia dolegliwości? Przypomnij surowce z innych grup.
Połonicznik, bo drażni kanaliki nerkowe, działa spazmolitycznie w obszarze układu moczowego, zwiększa wydalanie moczu, diurezę, powoduje rozpad kamieni moczowych i utrudnia ich tworzenie.
Z poprzednich: pokrzywa, perz, topola, brzoza.
Nie ma stanu zapalnego, więc nie stosujemy chinonów.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Pacjent z przewlekłą niewydolnością mięśnia sercowego o podłożu nerwicowym prosi o preparaty lecznicze. Wyjaśnij jakie surowce można zastosować uwzględniając ich właściwości farmakokinetyczne. Wymień działania niepożądane i przeciwwskazania. Przypomnij surowce z innych grup.
Glikozydy nasercowe, naparstnica wełniasta, miłek, konwalia, cebula morska. Z poprzednich grup: serdecznik, głóg. Omówienie budowy chemicznej glikozydów jak na lękach.
Działanie inotropowe dodatnie, zmniejszenie działania układu RAA (a w związku z tym obniżają poziom katecholamin krążących we krwi i zmniejszają skurcz naczyń krwionośnych), zwiększenie pojemności minutowej bez zwiększenia zapotrzebowania na tlen, zwiększenie wydolności, działanie chronotropowe ujemne, tono tropowe dodatnie, batmotropowe dodatnie, dromotropowe ujemne. Dokładniejsze opróżnianie komór w skurczu, zwiększenie odpływu z układu żylnego, zmniejszenie oporu naczyniowego, zmniejszona retencja jonów sodu (zmniejszenie obrzęków), zwiększona filtracja kłębuszkowa. Szybkość działania zależy od łączenia się z albuminami. Istnieje ryzyko przedawkowania.
Działania niepożądane: mdłości, wymioty, biegunka, widzenie na żółto, migotanie przedsionków.
Przeciwwskazania: preparaty z jonami wapnia, hipokaliemia (i leki obniżające poziom potasu), nadpobudliwość komorowa, blok przedsionkowo-komorowy, zaburzenia przewodnictwa.
W cebuli digkosyna, scylaren A i proscylaryna A.
Różnice w działaniu są uwarunkowane hydrofilnością i lipofilnością – różny stopnień wchłaniania z przewodu pokarmowego, różne wiązanie z białkami, różna szybkość rozpadu tych połączeń i eliminacji z organizmu.