Rachunkowość zarządcza
Wykład II
Koszt w RZ - Szersze pojęcie kosztów niż w RF oparte w koncepcji kosztu ekonomicznego (obejmuje koszty nie podlegające rejestracji w systemach FK).
Koszt w RF – elementy kosztów rejestrowane w systemie ewidencyjnym
Cechy kosztów:
Nie ma działania bez kosztów
Koszty są pierwotne względem przychodów
Koszty mają charakter zwrotny względem przychodów (warunek: produkty muszą zostać sprzedane, a przychody muszą przewyższyć koszty)
Zasada racjonalnego działania
Maksymalizacja efektu przy danych nakładach LUB
Minimalizacja nakładów (kosztów) dla osiągnięcia określonego efektu Bardziej prawdopodobna w warunkach konkurencji na rynku
Klasyfikacja kosztów dla celów decyzyjnych i kontrolnych
Reakcja na zmiany w wielkości produkcji:
Koszty stałe (bezwzględnie, skokowo)
Koszty zmienne (proporcjonalne, progresywne, degresywne, regresywne)
Koszty mieszane
Stan dokonania
Koszty przesądzone (zapadłe, nieodwracalne, utracone)
Koszty nieprzesądzone (przyszle)
Istotność przy podejmowaniu decyzji:
Koszty istotne (decyzyjne, relewantne)
Koszty nieistotny (niedecyzyjne, nierelewantne)
Celowość i możliwość kontroli:
Koszty kontrolowane
Koszty niekontrolowane
Wyróżnia się również
- koszty utraconych możliwości
- koszty i przychody krańcowe
AD1.
Dla rozróżnienia kosztów stałych i zmiennych ważne jest:
W jakim okresie rozpatrujemy koszty (jak długi)?
Uwzględnienie, czy chodzi o koszty jednostkowe, czy całkowite
Co jest czynnikiem zmienności (względem czego się zmieniają)
Koszty stałe skokowo:
Całkowite linia pozioma odcinkami, poszczególne odcinki coraz wyżej
Jednostkowe krzywa malejąca w przedziałach
Np. koszty czynszu z tyt. Wynajmu pomieszczeń magazynowych
| Koszty stałe użyteczne | |
|---|---|
| Koszty stałe puste |
Koszty stałe użyteczne – to koszty stałe, które dotyczą zdolności produkcyjnej uruchomionej do zrealizowania produkcji
Koszty stałe nieużyteczne (puste) – to koszty stałe, które związane są z utrzymywaniem w gotowości części potencjału jednostki, który nie jest wykorzystywany
2.2.
koszty stałe użyteczne jednostkowe
koszty stałe jednostkowe przy założonym poziomie produkcji
koszty puste jednostkowe
Koszty zmienne to koszty, które zależą od wielkości produkcji.
Są 3 rodzaje kosztów zmiennych pod względem zmienności:
Proporcjonalne – wzrastają w tym samym tempie, co produkcja (np. materiały, płace akordowe)
Progresywne – wzrastają szybciej niż wzrost produkcji (np. wynagrodzenia w akordzie progresywnym)
Degresywne – rosną wolniej niż wzrost produkcji (np. płace w akordzie degresywnym)
Ad2.
Koszty utracone (przesądzone) to koszty, których poniesienie w danym okresie jest nieuniknione w związku z wcześniej podjętymi decyzjami, np.:
Koszty nadmiernych zapasów
Amortyzacja maszyn produkcyjnych
Koszty nieprzesądzone to koszty przyszłe, czyli ich wystąpienie i wysokość zależą od decyzji podejmowanych w przyszłości.
AD3.
Koszty relewantne to koszty, które są ważne z punktu widzenia podejmowanych decyzji (są różne w różnych wariantach decyzyjnych)
Dwie cechy kosztów relewantnych:
są to koszty przyszłe
różnicują one warianty decyzyjne
AD4.
Koszty kontrolowane to koszty, których wysokość i struktura są zależne od kierownika danego ośrodka odpowiedzialności.
Mogą być nimi:
Koszty inżynierskie (ich prawidłowa i niezbędna do poniesienia wysokość może być ściśle określona, np. na podstawie norm)
Koszty menedżerskie/swobodne (ich wysokość kształtowana jest wg uznania kierownika ośrodka odpowiedzialności)
Koszty niekontrolowane to koszty ponoszone przez ośrodek odpowiedzialności, na których kształtowanie kierownik nie ma wpływu.
Koszty utraconych możliwości to rodzaj kosztów alternatywnych związanych z deficytem zasobów przedsiębiorstwa, które poświęcone na realizację jakiegoś celu zmniejszają stopień realizacji celu innego; koszty te wyrażają sumę utraconych korzyści w wyniku zaniechania określonego działania.
Koszty krańcowe to koszty wytworzenia dodatkowej jednostki produkcji.
Przychody krańcowe to przychody zyskane ze sprzedaży dodatkowej jednostki produkcji.
Znajomość kosztów i przychodów krańcowych potrzebna jest do ustalenia optymalnego poziomu produkcji,
Wykład III
Rachunek kosztów to względnie wyodrębniony w systemie informacyjnym przedsiębiorstwa zbiór informacji o kosztach opracowywanych wg przyjętego modelu służący użytkownikom do oceny sytuacji podejmowania decyzji gospodarczych i kontroli ich realizacji.
W ramach rachunku kosztów wyróżnia się:
Systematyczny (sprawozdawczy, księgowy, ewidencyjny) rachunek kosztów – część systemu ewidencyjnego rachunkowości.
Problemowe rachunki kosztów – służące rozwiązywaniu różnych problemów decyzyjnych, kontrolnych, czy ustalania wzorców.
Podział modeli rachunki kosztów
Rachunek kosztów pełnych (RKP)
podział kosztów całkowitych na bezpośrednie i pośrednie, (też produkcyjne i nieprodukcyjne)
rozliczenie kosztów pośrednich za pomocą umownych kluczy rozliczeniowych,
wycena wyrobów odbywa się na poziomie pełnego kosztu wytworzenia (kosztów bezpośrednich +pośrednich kosztów wytworzenia, czyli kosztów wydziałowych),
na wielkość kosztów całkowitych ma wpływ tylko wielkość produkcji
Rachunek kosztów zmiennych (RKZ) – podstawowe cechy:
podział kosztów całkowitych na zmienne i stałe (niektóre przedsiębiorstwa, których sprawo podlegają badaniu muszą dzielić koszty wydziałowe na stałe i zmienne, mimo iż stosują tylko RKP)
wycena wyrobów odbywa się na poziomie zmiennego kosztu wytworzenia
jest oparty na liniowej zależności przychodów kosztów zmiennych, marży na pokrycie kosztów stałych oraz zysku na sprzedaży od wielkość sprzedaży
Metody podziału kosztów stałych i zmiennych
Metoda księgowa – polega na podziale kosztów przez specjalistę np. księgowego analityka wg posiadanej przez niego wiedzy
Metody statystyczne: (opierają się na wykorzystaniu materiału statystycznego dotyczącego danych historycznych na temat kosztów i wielkości produkcji)
metoda dwóch punktów (punktów ekstremalnych)
metoda wizualna
analiza regresji liniowej (metoda najmniejszych kwadratów, metoda krańcowych odchyleń)
Założenia przyjmowane przy metodach statystycznych
koszty całkowite (y) zależą w sposób liniowy od rozmiarów działalności (x)
y=ax+b
gdzie:
a – jednostkowy koszt zmienny
b – koszty stałe całkowite
Metoda dwóch punktów
punkt najniższy
Punkt najwyższy
Metoda wizualna – wyniki nanosi się na wykres i napierdala się linijką
Analiza regresji liniowej - polega na znalezieniu takiego równania, aby suma kwadratów pionowych odległości między tą linią a danymi rzeczywistymi była najmniejsza.
Metoda najmniejszych kwadratów
Metoda krańcowych odchyleń
Rachunek wyników wg RKP
Przychody ze sprzedaży
-koszty produkcyjne wyrobów sprzedanych
- wynik brutto na sprzedaży (marża brutto)
-koszty nieprodukcyjne (zarządu i sprzedaży)
=wynik operacyjny (wynik na sprzedaży)
Rachunek wyników wg RKZ
Przychody ze sprzedaży
-koszty wyrobów sprzedanych
a) koszty zmienne produkcyjne wyrobów sprzedanych
b) koszty zmienne nieprodukcyjne
= Wynik brutto (marża na pokrycie)
-koszty stale (produkcyjne i nieprodukcyjne)
=Wynik operacyjny (wynik na sprzedaży)
Rachunek wyników wg RKP
2)
| Przychody ze sprzedaży | 10 000szt. * 45= | 450 000 |
|---|---|---|
| - Koszt produkcyjny wyrobów sprzedanych | 10 000szt. * 13= | 130 000 |
| = Marża brutto | 320 000 | |
| - Koszt nieprodukcyjny | ||
|
10 000szt.*5= | 50 000 70 000 |
| Wynik operacyjny | 200 000 |
3) Zapas końcowy 2000szt. *13 = 26 000szt.
Rachunek wyników wg RKZ
| Przychody ze sprzedaży | 10 000szt. * 45= | 450 000 |
|---|---|---|
Koszt zmienny wyrobów sprzedanych
|
10 000 szt. * 5= 10 000 szt. * 5= |
50 000 50 000 |
| = Marża brutto na pokrycie k. stałych | 350 000 | |
| - koszty stałe | ||
|
96 000 70 000 |
|
| Wynik operacyjny | 184 000 |
3) Zapas końcowy = 2000szt. * 5 = 10 000
Wnioski
Różnica w otrzymanych wynikach wg RKP i RKZ jest spowodowana odmiennym traktowaniem przez oba systemy stałych pośrednich kosztów produkcyjnych (kosztów wydziałowych). W RKZ całość tych kosztów obciążyła wynik, zaś w RKP na wynik wpłynęła ta ic część, która odnosi się do wyrobów sprzedanych ( w tym systemie są one bowiem traktowane jako koszty produktów). Zad 3.4 i 3.5
Wykład IV
Wielostopniowy i wieloblokowy rachunek kosztów i wyników
Konstrukcja wielostopniowego i wieloblokowego rachunki kosztów i wyników bazuje na podziale kosztów na zmienne i stałe.
Odejmowanie kolejnych grup kosztów od przychodów (powodujący rozbudowę rachunku w pionie) tworzy wielostopniową strukturę liczenia wyniku.
Uwzględnianie natomiast bloków kosztów (tzn. kosztów realizowanych w różnych obszarach działalności, jednostkach organizacyjnych, dla różnych grup wyrobów) rozbudowuje rachunek poziomo, tworząc system wieloblokowy.
Do czego można wykorzystać wielostopniowy i wieloblokowy RKiW?
Do analizy rentowności produktów, poszczególnych podmiotów i całego przedsiębiorstwa.
Kryterium marży zysku może być wykorzystywana do układania optymalnego programu produkcji i sprzedaży zapewniającego maksymalizację zysku.
Kryterium marży zysku może służyć podejmowaniu decyzji dotyczących inwestycji (np.;. rozbudowa linii technologicznej produktu o wysokiej marży brutto) lub decyzji cenowych zwłaszcza w sytuacji wolnych mocy produkcyjnych
Wadą rachunku kosztów pełnych jest rozliczanie produkcyjnych kosztów wspólnych na wyroby na podstawie umownych zasad – kluczy podziałowych, co sprawia, że przypisane poszczególnym wyrobom kosztów mogą być przypadkowe. Wprowadzenie wielostopniowości i wieloblokowości nie eliminuje tej wady. Zatem wielostopniowe, wieloblokowość RKP nie są przydatne. Wieloblokowość, wielostopniowość stosujemy zatem do RKZ.
Wykład V Analiza „koszt – wolumen – zysk”
Analiza progu rentowności (koszty – rozmiary produkcji – zysk, z ang cost- volume – profit) jest metodą systematycznego badania relacji i związków pomiędzy zmianami rozmiarów działalności (sprzedaży) a zmianami poziomu przychodów ze sprzedaży, poniesionych kosztów oraz uzyskanego wyniku operacyjnego.
Analiza progu rentowności opiera się o założenia upraszczające rzeczywistość. Z ekonomicznego punktu widzenia całkowity koszt działalności operacyjnej jest powiązany z wolumenem produkcji w sposób nieliniowy. Podobnie – nieliniowo (przy założeniu konkurencji) kształtuje się przychód – zwany w teorii ekonomii utargiem.
Założenia analizy KWZ
Liniowy związek rozpatrywanych wielkości (kosztów całkowitych, przychodów, marży brutto) względem rozmiarów produkcji.
Koszty dzieli się na stałe i zmienne – koszty stałe są bezwzględnie stałe, a koszty zmienne są kosztami proporcjonalnie zmiennymi w stosunki do zmian wielkości produkcji.
Produkcja równa jest sprzedaży (eliminuje się tu wpływ zapasów na wynik).
Analiza dotyczy jednego produktu lub kilku produktów przy założeniu stałej struktury sprzedaży.
Ceny są stałe i nie zalezą od rozmiarów sprzedaży.
Nie ma zmian w technice i technologii (normy zużycia są stałe, zdolność produkcyjna jest stała).
Ilościowy próg rentowności (Q0) wyraża liczbę wyrobów, jaką przedsiębiorstwo musi sprzedać, aby mogło pokryć poniesione koszty stałe i zmienne.
Wartościowy próg rentowności (S0) wyraża wartość sprzedaży przy której pokryte są wszystkie koszty stałe i zmienne a jednostka nie osiąga ani zysku ani straty.
ilościowy próg
Wskaźniki z mianownika wzorów na progi rentowności
Wmb – wskaźnik marży na pokrycie (wskaźnik marży brutto) - jest stosunkiem procentowym marży brutto do zrealizowanej sprzedaży i informuje, jaką marżę na pokrycie otrzymuje się z każdej złotówki przychodu.
Jeżeli marża całkowita to (MB)=S-KZ, zaś jednostkowa (mb)=c-kz, to niezależnie czy uwzględnia się stosunek marży całkowitej do przychodów, czy marży jednostkowej do ceny, proporcja jest ta sama. Można to zapisać wzorem:
Wkz – wskaźnik kosztów zmiennych – to udział kosztów zmiennych w sprzedaży, informuje o tym, jaki jest koszt zmienny z każdej złotówki sprzedaży:
Wskaźniki dopełniają się do jedności: Wkz+Wmb=1.
zysk przy danej ilości sprzedaży
ilość produkcji przy określonym zysku
Zadanie 5.2
a)
ad 2)
Sposób 1 (rachunek wyników – pro forma)
Poniżej sporządzony rachunek wyników wg rachunek kosztów zmiennych dla rozpatrywanych przyrostów przychodów.
| Pozycja w rachunku wyników | Punkt wyjścia | a) | b) | c) |
|---|---|---|---|---|
| Przychody ze sprzedaży | 800 000,00 | 880 000,00 | 960 000,00 | 1 200 000,00 |
| KZ | 440 000,00 | 484 000,00 | 528 000,00 | 660 000,00 |
| Marża na pokrycie | 360 000,00 | 396 000,00 | 432 000,00 | 540 000,00 |
| KS | 270 000,00 | 270 000,00 | 270 000,00 | 270 000,00 |
| Zysk operacyjny | 90 000,00 | 126 000,00 | 162 000,00 | 270 000,00 |
| Dodatkowe obliczenia | ||||
| Wskaźnik marży na pokrycie | 0,45 | 0,45 | 0,45 | 0,45 |
Sposób 2 (wykorzystanie wskaźnika marży brutto)
Obserwuje się następującą zależność:
Jeżeli jednostka działa powyżej progu rentowności, koszty stałe mają charakter bezwzględnie stałych, to zmiana zysku operacyjnego = zmianie marży na pokrycie. Do obliczenia wartości marży, która pozostaje dodatkowo po pokryciu kosztów stałych i stanowi zysk można wykorzystać zależność:
Próg rentowności wieloasertymentowy
Sposób wyznaczania progu rentowności dla produkcji uzależniony jest od stopnia dokładności rozliczania kosztów stałych.
Wyróżnia się 3 warianty:
Koszty stałe są kosztami wspólnymi wszystkich asortymentów, stosuje się wówczas tzw. analizę syntetycznej relacji koszt – wolumen – zysk (dla „koszyka dóbr”)
Koszty stałe są rozliczone na poszczególne asortymenty (brak kosztów wspólnych - stosowana jest wówczas tzw. analiza segmentowa relacji koszty – wolumen - zysk i wyznacza progi w obrębie segmentów progi w obrębie segmentów (grup) asortymentów)
Modyfikacja podstawowej analizy KWZ
Rozszerzenie modelu „koszt – wolumen – zysk” o podatek dochodowy
Ponieważ podatek dochodowy naliczany jest dopiero, gdy jednostka osiąga zysk (a więc powyżej progu rentowności), jego uwzględnienie w analizie nie wpływa na przesunięcie progu rentowności. W efekcie zmniejszeniu ulega jedynie zysk.
podatek
Zysk
KZ
KS
Rozszerzenie modelu zależności „koszt – wolumen – zysk” o występowanie zapasów wyrobów niesprzedanych
Koszty stałe wynoszą 20 000 zł, cena 500 zł koszt zmienny jednostkowy 300 zł. Wyprodukowano 200 szt. wyrobów, a sprzedano 180szt. Ustalić ile wynosi zysk operacyjny i jaki jest próg rentowności
Z= (500-300)*180-20000=16000
Q0=20000/(500-300)=100szt.
Próg rentowności pozostaje bez zmian – zmiana ilości sprzedaży nie wpływa bowiem na jego przesunięcie.
Wprowadzenie do analizy zapasu wyrobów niesprzedanych nie wpływa na przesunięcie progu rentowności. Inny będzie jedynie zysk, gdyż uwzględnia on tylko koszty i przychody przypadające na wyroby sprzedane.
Rozszerzenie modelu zależności „koszt – wolumen – zysk” o analizę przepływów pieniężnych
Przyjęte założenia:
Nie występują odroczone płatności z tytułu sprzedaży (wpływy ze sprzedaży = przychody ze sprzedaży)
Zakup surowców i materiałów do produkcji jest dokonywany na warunkach gotówkowych (dostawcy nie udzielają kredytów kupieckich)
Zapasy mają ustabilizowany charakter.
Q0P – próg wypłacalności w ujęciu ilościowym
Próg dla przepływów pieniężnych pokazuje wpływ sprzedaży na przepływy pieniężne a nie na zysk liczony metodą memoriałową. Osiąganie niewielkiej straty nie musi przesądzać o braku podstaw do kontynuacji działalności, może się bowiem okazać, że nadal generowane są dodatnie przepływy pieniężne (wpływy>wydatki).
Zad 5.9
ilość produkcji przy określonym zysku
WYKŁAD VI „Analiza wrażliwości zysku”
Pojęcie analizy wrażliwości
Analiza wrażliwości progu rentowności (analiza wrażliwości zysku) polega na badaniu wpływu zmian podstawowych parametrów modelu na wysokość progu rentowności i zysku. Można analizować wpływ zmian poszczególnych, pojedynczych zmiennych lub ich kombinacji.
Np. jak próg rentowności wpłynie na wzrost ceny przy założeniu, że pozostałe parametry są bez zmian?
;;_ wzrost ceny - wzrost marży jednostkowej – mniej jednostek trzeba sprzedać, aby pokryć dotychczasowe koszty stałe
Analogicznej analizy można dokonywać dla pozostałych parametrów jednostkowego kosztu zmiennego, kosztów stałych.
Marża (wskaźnik) bezpieczeństwa (Mbe) informuje, o ile może spaść sprzedaż, zanim przedsiębiorstwo znajdzie się w punkcie krytycznym (zacznie ponosić straty).
Może być wyrażona:
wartościowo,
ilościowo,
procentowo.
Ilościowa marża bezpieczeństwa (bezwzględna) określana jest marginesem bezpieczeństwa i jest różnicą wolumenu produktu niezbędnego do osiągnięcia pożądanego wolumenu w punkcie krytycznym, co można zapisać jako
Mbeszt=Q-Q0
gdzie:
Q – planowana (faktyczna) ilość sprzedaży
Q0 – ilość sprzedaży w punkcie krytycznym
Marża bezpieczeństwa (względna) wskazuje, o ile % może obniżyć się sprzedaż, zanim działalność zacznie przynosić straty, co można wyrazić wzorem:
Zadanie 6.1.
Analiza wielkości granicznych – służy odpowiedzi na pytanie, o ile może zmienić się dany element analizy, przy pozostałych elementach niezmienionych, aby osiągnąć nowy próg rentowności, czyli do jakiego momentu można zmieniać poszczególne parametry analizy, przy założeniu, że pozostałe są bez zmian zanim działalność zacznie przynosić straty.
Zadanie 6.2 będzie na kampusie (lub jest)
Zadanie 6.3
WYKŁAD VII DECYZJE CENOWE
Ad 1) Rodzaje cen (decyzji cenowych)
ustalanie ceny normalnej (standardowej) dla planowanych rozmiarów sprzedaży
cena normalna – cena, która oprócz pokrycia kosztów zapewnia realizację pożądanego poziomu zysku
określenie dolnych granic cen (w tym ceny specjalnej dla dodatkowego zamówienia)
wyznaczanie cen optymalnych
Podejmując decyzje o cenie należy zwrócić uwagę na to, aby cena”
była akceptowana przez klientów,
nie była wyższa niż cena produktów konkurencyjnych,
pokryła koszty związane z wytworzeniem sprzedanych produktów,
zapewniała odpowiedni zysk zgodnie z obraną strategią i polityką zarządu przedsiębiorstwa
Ad 2) Metody ustalanie cen
podejście ekonomiczne (rynkowe)
podejście księgowe (kosztowe)
1) Metody rynkowe
Zakładają poszukiwanie ceny maksymalizującej zysk, zapewniającej najbardziej wydajne wykorzystanie zasobów, biorąc pod uwagę koszty własne, ceny konkurentów oraz zachowanie konsumentów w stosunku do zaproponowanego poziomu cen.
Określa się ty zatem cenową elastyczność popytu (Ep)
gdzie:
Q – rozmiary popytu
c – cena
Zadanie 7.1.
2) Metody kosztowe
Cena wyznaczona oparciu o metody kosztowe (zwane metodami „koszt plus…”) ma pokryć wszystkie koszty przedsiębiorstwa oraz zapewnić odpowiedni zysk
Założenie przyjmowane w metodach „koszt plus” produkcja = sprzedaż
Etapy wyznaczania ceny w oparciu i metody kosztowe:
Określenie podstawy kosztowej (może być ona ustalana w oparciu o RKP lub RKZ)
Obliczenie narzutu zysku (najczęściej wyrażonego w %), zapewniającej pokrycie kosztów nieuwzględnionych w podstawie kosztowej oraz osiągnięcie zysku.
Wyznaczenie ceny w oparciu o formułę:
Cena = koszt jednostkowy + marża zysku
Jednostkowa marża zysku = narzut marży (%) x koszt jednostkowy
Rodzaje metod kosztowych:
Metoda marży brutto (oparta na pełnym koszcie wytworzenia)
Metoda marży netto (oparta na całkowitym koszcie własnym)
Metoda marży na pokrycie (oparta na koszcie zmiennym)
Metoda oparta o stopę zwrotu z aktywów
Ad 4)
Dolna granica ceny – to najniższa cena sprzedaży produktu lub realizacji zamówienia, której obniżenie spowodowałoby obniżenie globalnego zysku osiąganego przez przedsiębiorstwo.
Dolne granice ceny w krótkim okresie – stosowane są jako kryterium opłacalności dotyczące przyjęcia lub odrzucenia dodatkowego zamówienia w ramach istniejących wolnych mocy produkcyjnych.
Punktem wyjścia przy ustalaniu DGC w krótkim okresie jest koszt zmienny, uwzględnienie innych elementów zależy od sytuacji.
Inne zasady (obok DGC), którymi należy się kierować w przypadku zamówień specjalnych:
Niższa cena specjalnego zamówienia nie może być wymuszana przez odbiorców a przyjęcie dodatkowego zamówienie po niższych cenach nie może stać się podstawą do negocjacji niższych cen przez innych odbiorców.
Specjalne zamówienie (dodatkowa produkcja) nie powinna powodować tzw. „wąskich gardeł”, czyli trudności związanych z prawidłowym przebiegiem procesów produkcyjnych.
3 przypadki:
1. Gdy przedsiębiorstwo posiada nie w pełni wykorzystane zdolności produkcyjne a przyjęcie dodatkowego zamówienia nie spowoduje wzrostu kosztów stałych
DGC=kz
2. Gdy realizacja dodatkowego zamówienie wymaga poniesienia dodatkowych kosztów stałych:
3. Gdy przyjęcie dodatkowego zamówienia spowoduje konieczność zmniejszenia produkcji wyrobów znajdujących się w planie produkcji (uwzględniamy utraconą marżę):
Dolna granica ceny w długim okresie
W długim okresie przychody powinny pokryć wszystkie koszty, dlatego DGC liczy się wg następującego wzoru:
DGC = jednostkowy koszt własny