UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI

WYDZIAŁ INŻYNIERII LĄDOWEJ I ŚRODOWISKA

ARCHITEKTURA I URBANISTYKA

PROJEKT NISKOENERGETYCZNEGO MIEJSKIEGO DOMU KULTURY

W BABIMOŚCIE

Przedmiot: Architektura i urbanistyka zeroenergetyczna

Prowadzący: dr inż. arch. Janina Kopietz- Unger, prof. UZ

mgr inż. arch. Justyna Juchimiuk

Wykonała: inż. arch. Marta Kubicka

ZIELONA GÓRA 2013

SPIS TREŚCI:

Część tekstowa

1. Opis architektury i urbanistyki zeroenergetycznej 3

2. Opis techniczny 5

3. Projekt zagospodarowania terenu 15

4. Informacja dotycząca bezpieczeństwa i ochrony zdrowia 17

5. Bilans ciepła użytkowego 19

6. Kosztorys 37

7. System certyfikacji budynków 41

Część graficzna

Rys. 1. Lokalizacja 1:2000

Rys. 2. Zagospodarowanie terenu 1:500

Rys. 3. Rzut piwnicy 1:200

Rys. 4. Rzut parteru 1:200

Rys. 5. Rzut piętra 1:200

Rys. 6. Rzut dachu 1:500

Rys. 7. Przekrój A-A 1:200

Rys. 8. Przekrój B-B 1:200

Rys. 9. Detal 1:50

Rys. 10. Elewacje (północno-wschodnia, południowo-zachodnia 1:200

Rys. 11. Elewacje (północno-zachodnia, południowo-wschodnia 1:200

Rys. 12. Diagram nasłonecznienia 1:200

Rys. 13. Diagram ogrzewania budynku 1:200

Rys. 14. Diagram lato 1:200

Rys. 15. Diagram zima 1:200

Rys. 16. Zagospodarowanie OZE 1:200

Rys. 17. Przekrój 3D 1:200

Marta KUBICKA¹

Janina KOPIETZ- UNGER²

Justyna JUCHIMIUK³

PROJEKT NISKOENERGETYCZNEGO MIEJSKIEGO DOMU KULTURY W BABIMOŚCIE

1. Opis architektury i urbanistyki zeroenergetycznej

1.1. Założenia projektowe

Głównym założeniem projektowym było stworzenie obiektu niskoenergetycznego który nie będzie przytłaczał i dominował nad sąsiednimi budynkami ale jednocześnie będzie przyciągał uwagę przechodniów i zachęcał do wejścia do środka oraz ukazywał obiekt w dobrym świetle pod kątem wykorzystania odnawialnych źródeł energii. W najbliższym sąsiedztwie od strony południowo- wschodniej znajdują się stare kamienice oraz niewielki kościół. natomiast z pozostałych stron działki roztacza się piękny widok na pola. W oddali widać nowo wybudowane osiedle domków jednorodzinnych. wszystkie te elementy zainspirowały do stworzenia obiektu o nie dużej wysokości.

1.2. Opis sytuacji

Opracowywany teren zlokalizowany jest w miejscowości Babimost. Położenie geograficzne 52°09′53.65″N 15°49′44.7″E. Miejscowość znajduje się około 40 km od Zielonej Góry. Jest to małe miasto położone w województwie lubuskim, w powiecie zielonogórskim. Babimost liczy około 4263 mieszkańców i jest siedzibą gminy miejsko - wiejskiej. Budynek zlokalizowany jest na części działek o numerach 821, 822, 823, 825. Działka objęta zagospodarowaniem terenu o powierzchni 15 370 m² zlokalizowana jest przy ulicy dworcowej około 250 m od rynku w stronę dworca. Do opracowywanego terenu brak MPZP. Wjazd na działkę znajduje się od strony północno- wschodniej. Budynek zlokalizowano równolegle do drogi znajdującej się po stronie północno- wschodniej. Wejście główne do budynku również od tej samej strony. W projekcie przewidziano pojemniki na odpady zlokalizowane we wschodniej części działki. Na obszarze opracowania znajduje się zbiornik retencyjny do którego odprowadzana będzie woda opadowa za pomocą niej będzie nawadniana zieleń na terenie działki. W południowo- wschodniej części zaprojektowany został plac zabaw, natomiast od strony południowej miejsca pod wystawy zewnętrzne, wykonane z płyt chodnikowych które absorbują energię słoneczną i oświetlają ścieżki w nocy. Zminimalizowano również ilość zieleni wysokiej którą usytuowano wyłącznie od strony północnej natomiast od południowej wyłącznie zieleń niska i średnio wysoka, ale w takiej odległości aby nie zacieniała budynku.

Rys. 1 Zagospodarowanie działki

1.3. Opis obiektu

Bryła budynku jest bardzo prosta, oparta na rzucie prostokąta. Ozdobnym elementem elewacji są czarne stalowe ramy dookoła budynku które jednocześnie tworzą przestrzeń wokół obiektu i kształtują elewacje. Ramy są odpowiednio przesunięte względem elewacji w taki sposób, że tworzą ciekawe przejścia wokół obiektu, a także pełnią funkcję osłonową, na nich zamocowane zostały żaluzje przesuwne z ogniwami fotowoltaicznymi które latem zacieniają budynek i chronią przed przegrzaniem oraz pobierają energię słoneczną która zostaje przesłana do specjalnego urządzenia kumulującego energię. Zimą natomiast rolety są schowane za ramy stalowe dzięki czemu budynek jest dobrze nasłoneczniony zimą. Ramy pełnią również funkcje odprowadzania wody opadowej do zbiornika retencyjnego znajdującego się obok budynku za pomocą instalacji prowadzonej wewnątrz ram. Zewnętrzna bryła budynku utrzymana jest w kolorystyce biel i czerni z  dodatkiem czerwieni znajdującej się wyłącznie w głównej strefie wejściowej. Budynek został otwarty na otaczającą go przestrzeń poprzez zastosowanie przeszklonych ścian na parterze budynku. Szklane ściany wykonane zostały w systemie profili aluminiowych z potrójnym szkleniem dodatkowo od strony południowej posiadają ogniwa fotowoltaiczne. Ciekawym elementem na parterze jest nisza wystawowa w której znajduje się woda zmieniając mikroklimat wewnątrz obiektu. Obok niszy wystawowej od strony południowej znajduje się kawiarnia/bar z  tarasem na zewnątrz. Piętro budynku zostało przesunięte względem parteru tworząc podcień od strony frontowej. Natomiast od strony południowo- zachodniej powstał taras, dostępny z czytelni. Budynek został wyposażony w wentylację mechaniczną nawiewno- wywiewną z rekuperatorem . Ogrzewanie w budynku głównie podłogowe. Obiekt podłączony został do pompy ciepła natomiast na dachu zamontowane zostały kolektory słoneczne podłączone do urządzenia kumulującego energię. Od strony północnej- wschodniej nasadzono zieleń pnącą która osłania budynek przed wiatrem. Również od tej samej strony zmniejszono ilość przeszkleń w budynku w celu zminimalizowania w jak największym stopniu strat ciepła.

Rys. 2 Przekrój 3D z elementami energooszczędnymi

2. Opis techniczny

2.1. Dane ogólne

Opis techniczny został sporządzony zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego i zawiera opis projektu według kolejności określonej w rozporządzeniu.

• Budynek miejskiego domu kultury- użyteczności publicznej dwukondygnacyjny, częściowo podpiwniczony, dach dwuspadowy (połacie o spadku 15⁰), poddasze nieużytkowe.

• Dom spełnia warunki niskoenergetyczności. Zapotrzebowanie na energię wynosi 6,16 kWh/m2/rok.

• Budynek podzielony na trzy części, które łączy obszar komunikacyjny.

• Układ funkcjonalny pomieszczeń: wg rzutów poszczególnych kondygnacji.

• Źródło ciepła stanowi pompa ciepła

2.2. Przeznaczenie i program użytkowy budynku

Budynek użyteczności publicznej przeznaczony dla mieszkańców miasta oraz sąsiednich miejscowości. W piwnicy znajduje się strefa gospodarcza (trafostacja, rozdzielnia elektryczna, wymiennik ciepła, wentylatornia, pomieszczenie przyłączy wody, pomieszczenie porządkowe). Na parterze kolejno strefa zainteresowań (sala zajęć tanecznych, sala zajęć muzycznych, sala malarstwa, interaktywny plac zabaw), strefa wejściowa (hol wystawowy, portiernia, szatnia, toalety), kawiarnia, księgarnia, sala wielofunkcyjna z zapleczem sanitarnym. Na piętrze strefa administracji (zaplecze socjalne, pokój biurowy, pokój informatyków, sala konferencyjna, księgowość/ kadry, dyrektor), strefa zainteresowań (sala komputerowa, sala modelarstwa), biblioteka (hol wystawowy, wypożyczalnia ogólna, wypożyczalnia multimediów, toalety, czytelnia, zaplecze socjalne, pomieszczenie konserwacji, magazyn, księgozbiór), strefa teatralna (sala teatralna, zaplecze, magazyn, garderoba, projektornia, toalety).

2.3. Zestawienia powierzchni oraz charakterystyczne dane liczbowe (wg PN-ISO 9836:1997)

TABLICA 1. Parametry budynku

WYMIARY OBIEKTU
-długość
-szerokość
-wysokość pond projektowany poziom terenu
POWIERZCHNIA DZIAŁKI
POWIERZCHNIA ZABUDOWY
POWIERZCHNIA UŻYTKOWA
-piwnica
-parter
-piętro
KUBATURA
LICZBA KONDYGNACJI
WYSOKOŚĆ KONDYGNACJI W ŚWIETLE
-piwnica
-parter część niepodpiwniczona
-parter część podpiwniczona
-piętro

TABLICA 2. Zestawienie powierzchni

STREFA WEJŚCIOWA	498,05 m^2
HOL WEJŚCIOWY	269,47 m^2
NISZA WYSTAWOWA Z WODĄ	51,89 m^2
WIATROŁAP	23,97 m^2
PORTIERNIA	16,87 m^2
SZATNIA	68,09 m^2
TOALETY OGÓLNODOSTĘPNE	67,76 m^2
-damska	31,82 m^2
-męska	30,76 m^2
-niepełnosprawni	5,18 m^2
KSIĘGARNIA	67,43 m^2
POM. SPRZEDAŻY	50,84 m^2
ZAPLECZE	12,95 m^2
TOALETA	3,64 m^2
KAWIARNIA/ BAR	290,59 m^2
SALA KONSUMPCYJNA	207,20 m^2
BAR	16,75 m^2
KUCHNIA	16,53 m^2
MAGAZYN	18,79 m^2
ZMYWAK	9,89 m^2
ZAPLECZE SOCJALNE	17,18 m^2
TOALETA	4,25 m^2
STREFA WIELOFUNKCYJNA	446,35 m^2
SALA WIELOFUNKCYJNA	382,33m^2
SCENA	32,35m^2
TOALETY	31,67m^2
-damska	13,72m^2
-męska	12,78m^2
-niepełnosprawni	5,17m^2
STREFA ZAINTERESOWAŃ	544,08m^2
INTERAKTYWNY PLAC ZABAW	173,12m^2
PRACOWNIA MALARSTWA	66,59m^2
-magazyn	8,12 m^2
SALA ZAJĘĆ TANECZNYCH	109,19 m^2
-szatnia	16,53 m^2
-magazyn	8,93 m^2
SALA ZAJĘĆ MUZYCZNYCH	60,17 m^2
PRACOWNIA MODELARSTWA	51,26 m^2
PRACOWNIA KOMPUTEROWA	50,17 m^2
BIBLIOTEKA	1228,3 m^2
CZYTELNIA	99,76 m^2
WYPOŻYCZALNIA OGÓLNA	207,77 m^2
WYPOŻYCZALNIA MULTIMEDIÓW	120,01 m^2
WYPOŻYCZALNIA/PUNKT ODBIORU	25,57 m^2
ZAPLECZE SOCJALNE	18,03 m^2
POMIESZCZENIE KONSERWACJI	49,93 m^2
KSIĘGOZBIÓR	69,06 m^2
MAGAZYN	67,39 m^2
TOALETY OGÓLNODOSTĘPNE	67,76 m^2
-damska	31,82 m^2
-męska	30,76 m^2
-niepełnosprawni	5,18 m^2
HOL WYSTAWOWY	429,06 m^2
NISZA WYSTAWOWA	73,96 m^2
ADMINISTRACJA	257,23 m^2
DYREKTOR	23,84 m^2
KSIĘGOWOŚĆ/ KADRY	23,84 m^2
POKÓJ BIUROWY	35,28 m^2
POKÓJ INFORMATYKÓW	24,86 m^2
SERWEROWNIA/ ARCHIWUM	16,57 m^2
SALA KONFERENCYJNA	101,38 m^2
ZAPLECZE SOCJALNE	16,23 m^2
TOALETY	15,23 m^2
-damska	5,35 m^2
-męska	5,16 m^2
-niepełnosprawni	4,72 m^2
STREFA TEATRALNA	399,89 m^2
SALA TEATRALNA	189,86 m^2
SCENA	65,44 m^2
ZAPLECZE	40,22 m^2
MAGAZYN	25,28 m^2
GARDEROBA	13,37 m^2
PROJEKTORNIA	34,05 m^2
TOALETY	31,67 m^2
-damska	13,72 m^2
-męska	12,78 m^2
-niepełnosprawni	5,17 m^2
STREFA GOSPODARCZA	279,6 m^2
WENTYLATORNIA	119,63 m^2
WYMIENNIK CIEPŁA	21,63 m^2
ROZDZIELNIA ELEKTRYCZNA	20,55 m^2
TRAFOSTACJA	40,11 m^2
POM. PRZYŁĄCZA WODY	12,75 m^2
POM. PORZĄDKOWE	25,38 m^2
POM. SPRZĄTACZEK	19,54 m^2
MAGAZYN SPRZĄTACZEK	20,06 m^2

Na poziomie terenu zlokalizowano taras o pow. 86,48m²

Na piętrze zlokalizowano dwa tarasy o łącznej powierzchni 108,81m²

2.4. Rozwiązania architektoniczno-budowlane

2.4.1. Forma i funkcja obiektu

Budynek jednopiętrowy, częściowo podpiwniczony o zwartej bryle. Bryła budynku bardzo prosta oparta na rzucie prostokąta. Obiekt przykryty prostym dachem dwuspadowym o kącie nachylenia 15^o. Cała bryła budynku otoczona jest stalowymi ramami w kolorze czerni. Są one odpowiednio przesunięte względem elewacji tworząc przejścia wzdłuż prawie całej długości budynku. Tłem dla stalowych ram jest prosta biało- szklana elewacja. Wyjątkiem jest strefa głównego wejścia gdzie pojawia się kolor czerwony.

2.4.2. Dostosowanie do krajobrazu i otaczającej zabudowy

Bryła domu tradycyjna, jest dostosowana do krajobrazu zarówno nizinnego jak i wyżynnego, odpowiada wymogom zabudowy na terenie działki.

2.5. Dane konstrukcyjno-budowlane

2.5.1. Układ konstrukcyjny

Budynek został zaprojektowany w konstrukcji szkieletowej o podporach nośnych wykonanych z żelbetu. Wypełnienie między słupami stanowią ściany z bloczków silka ocieplonych wełną mineralną. Układ konstrukcyjny mieszany. Ukształtowanie budynku stanowią słupy, ściany, wieńce, stropy i nadproża.

2.6. Rozwiązania budowlane konstrukcyjno-materiałowe

2.6.1. Fundamenty

• Przyjęto poziom wód gruntowych poniżej poziomu posadowienia budynku.

• Stopy fundamentowe muszą być posadowione na głębokości minimum 0,8 m poniżej zera. Umowny poziom posadowienia ław fundamentowych przyjęto na głębokości 1,0 m poniżej poziomu terenu.

• Fundamenty zaprojektowano w postaci stóp fundamentowych z betonu B30. Wysokość ławy - 110 cm, szerokości wg rysunków konstrukcyjnych, na warstwie podkładowej o grubości 10 cm z betonu chudego, na gruncie rodzimym

• Stopy fundamentowe: żelbetowe z betonu klasy C25/30 (B30);

2.6.2. Ściany nośne

Ściany piwniczne wykonane z bloczków silka E24S na zaprawie do spoin cienkich firmy silka, ocieplone styropianem o grubości 8cm. Ściany zewnętrzne w kondygnacjach nadziemnych w konstrukcji szkieletowej z wypełnieniem z bloczków silka E24 na zaprawie do spoin cienkich firmy silka, ocieplone wełną mineralną firmy Isover, grubość 20cm. Niektóre części ścian kondygnacji nadziemnych wykonane w systemie profili aluminiowych wypełnionych szkłem.

Ściany wykończone metodą lekką mokrą:

Konstrukcja szkieletowa wypełniona wełną mineralną Isover 20 cm wykończona metodą lekką mokrą (U=0,18 [W/(m² x K)]);

Konstrukcja szkieletowa o podporach nośnych wykonanych z żelbetu.

2.6.3. Dach

Dach dwuspadowy o pochyleniu połaci 15^o. Konstrukcja dachu składa się z wiązara kratowego drewnianego. Wymiary oraz klasa i rodzaj drewna według projektu konstrukcyjnego.

Dach kryty blachą:

Dach w konstrukcji drewnianej wypełniony wełną mineralną Isover 20 cm układana między dźwigarami, poszycie stanowi blacha trapezowa (U=0,11 [W/(m² x K)]);

2.6.4. Stropy

Strop nad kondygnacją ogrzewaną projektuje się typu filigran z przymocowanym sufitem podwieszanym na szkielecie stalowym. Strop ocieplony styropianem SUPERAKUSTIC grubości 5cm. Wymiary i dane według projektu konstrukcyjnego. (U=0,41 [W/(m² x K)]);

Strop nad kondygnacją nie ogrzewaną projektuje się typu filigran. Strop ocieplony styropianem SUPERAKUSTIC grubości 15cm. Wymiary i dane według projektu konstrukcyjnego. (U=0,21 [W/(m² x K)]);

2.6.5. Podłoga na gruncie

Podłoga na gruncie konstrukcja betonowa z klasycznym układem warstw. Ocieplona styropianem GOLD gr. 10 cm. (U=0,22 [W/(m² x K)]);

2.6.6. Podciągi, wieńce, nadproża

Nadproża prefabrykowane natomiast podciągi monolityczne, żelbetowe. Wymiary, rodzaj i pozostałe dane według projektu konstrukcyjnego.

2.6.7. Kominy

Kominy wentylacyjne wykonane z gotowych bloków silka EW.

2.6.8. Izolacje termiczne

• dach: wełna mineralna Isover 20 cm;

• podłogi na gruncie: styropian GOLD, 10 cm

• strop nad kondygnacją ogrzewaną: styropian SUPERAKUSTIC 5 cm

• strop nad kondygnacją ogrzewaną: styropian SUPERAKUSTIC 15 cm

• ściany zewnętrzne: Isover 20 cm

2.6.9. Izolacje wodochronne

a) przeciwwilgociowe poziome

• izolacja na stopie fundamentowej

• izolacja w posadzce przyziemia - papa termozgrzewalna

b) przeciwwilgociowe pionowe

• izolacja na ścianach fundamentowych zewnętrznych i wewnętrznych -2 x Dysperbit

• izolacja pionowa ścian podwalinowych od fundamentów do połączenia z izolacją poziomą wykonać z powłokowych mas bitumicznych Dysperbit

• izolacja cokołu do wysokości min. 80 cm ponad poziomem terenu - 2 x Dysperbit

2.6.10. Sposób budowy, a ochrona interesów osób trzecich

Projektowana konstrukcja budynku nie narusza interesów osób trzecich w rozumieniu przepisów prawa budowlanego, jeżeli nie występują określone przypadki związane z adaptacją budynku do działki.

2.6.11. Uwagi ogólne

• W cyklu technologicznym budowy należy bezwzględnie przestrzegać wszystkich zasad i warunków technicznych wykonywania i prowadzenia robót budowlanych.

• Wszelkie roboty prowadzić pod nadzorem osób uprawnionych.

• Prace prowadzić zgodnie z obowiązującymi normami, przepisami oraz zasadami BHP.

• Wszelkich niejasnościach lub w sprawach nie ujętych w niniejszym opracowaniu należy informować konstrukcyjny nadzór autorski w celu uniknięcia błędów w wykonaniu lub zastosowania rozwiązań zamiennych.

• Stosować materiały budowlane posiadające atesty i certyfikaty dopuszczenia do prac w budownictwie.

2.7. Wykończenie zewnętrzne budynku

1) Stolarka drewniana, szyby trójwarstwowe, ciepłochłonne (thermfloat)

2) Tynki i okładziny od strony zewnętrznej: tynki mineralne

3) Opaski stalowe: opaski z blachy stalowej o szerokości 10 cm mocowane na stalowe kotwy montażowe co 58 cm w kolorze RAL 9002 wg palety kolorów RAL

4) Rynny i rury spustowe: system rynnowy z aluminium w systemie Marley Alutec w kolorze RAL 9002 wg palety kolorów RAL

2.7.1. Tynki i okładziny ścian

Tynki zewnętrzne mineralne. Stosować tynki barwione w masie lub malowane farbami elewacyjnymi. Drewno zagrożone wilgocią - deski elewacyjne i podbitkę okapów zabezpieczyć środkami do impregnacji drewna i pokryć lakiero-bejcami odpornymi na warunki atmosferyczne. Elementy stalowe przed malowaniem farbami zewnętrznymi pokryć powłokami antykorozyjnymi.

2.7.2. Cokoły

Cokół wykonany z styropianu gr. 8 cm pokryć tynkiem.

2.7.3. Parapety

Parapety zewnętrzne stalowe w kolorze dopasowanym do kolorystyki budynku.

2.7.4. Okna (U= 0,7 W/m2K)

Stosować okna z potrójnym szkleniem- niskoemisyjne.

2.7.5. Drzwi (U= 0,72 W/m2K)

Drzwi przeznaczone do domów pasywnych i energooszczędnych posiadające certyfikat

2.7.6. Obróbka blacharska dachu oraz rynny i rury spustowe

Obróbka dachu obejmuje opierzenie komina, wsporników antenowych oraz elementów związanych z utrzymaniem i konserwacją kominów. Zastosować obróbki dachowe systemowe lub wykonać indywidualne z blachy stalowej ocynkowanej. Rynny i rury spustowe systemowe.

2.8. Wykończenie wnętrza budynku

• posadzki: Płytki gresowe;

• ściany: tynk gipsowy;

• ściana konstrukcyjna: tynk gipsowy;

• łazienki i wc: posadzka i ściany wykończone glazurą ;

• pomieszczenia techniczne: płytki ceramiczne do wysokości 2,5 m, powyżej tynk gipsowy;

• schody w konstrukcji betonowej;

2.8.1. Posadzki

W pomieszczeniach użyteczności publicznej przewidziano płytki gresowe. W pomieszczeniach mokrych (łazienka, pomieszczenia gospodarcze, itp.) przewidziano terakotę.

2.8.2. Tynki wewnętrzne

Wykonać jako gipsowe lub z płyt gipsowo-kartonowych mocowanych do ścian murowanych na plackach gipsowych lub na ruszcie mocowanym do ścian i sufitów wg wskazań producenta. W pomieszczeniach mokrych stosować płyty g-k odporne na wilgoć.

2.8.3. Wykładziny ścienne

W pomieszczeniach mokrych zaleca się wyłożyć ściany glazurą lub innym materiałem zmywalnym i odpornym na wilgoć, wg indywidualnego projektu.

2.8.4. Malowanie i powłoki zabezpieczające

Ściany wewnętrzne i sufity malowane farbami mineralnymi lub emulsyjnymi w kolorze zgodnym z indywidualnym projektem wnętrza. Powierzchnie drewniane wewnątrz budynku należy zabezpieczyć impregnatami, malować lakiero-bejcaami. Elementy stalowe przed malowaniem pokryć powłokami antykorozyjnymi.

2.8.5. Parapety wewnętrzne

Parapety wewnętrznie drewniane lub z tworzywa sztucznego.

2.9. Właściwości cieplne przegród zewnętrznych:

• podłoga na gruncie........................................... U= 0,22 [W/(m² x K)] < Umax=0,3

• strop nad kondygnacją ogrzewaną................... U= 0,41 [W/(m² x K)] <Umax=1,0

• strop nad kondygnacją nieogrzewaną……......... U= 0,21 [W/(m²xK)] <Umax=0,25

• ściana zewnętrzna............................................. U= 0,18 [W/(m²xK)] <Umax=0,2

• okna .................................................................. U=0,7[W/(m² x K)] <Umax

• ściany zewnętrzne szklana……………………………… U=0,5 [W/(m² x K)] <Umax=0,3

• połać kryta blachą.............................................. U=0,11 [W/(m² x K)] <Umax=0,15

2.10. Instalacje

Rysunki instalacji sanitarnych i elektrycznych według opracowań branżowych.

2.11. Warunki ochrony przeciwpożarowej

Zgodnie z § 213 pkt. la) Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. nr 75 poz. 690, z 2002 r, z późniejszymi zmianami) wymagania dotyczące klasy odporności pożarowej budynków nie dotyczą budynków mieszkalnych jednorodzinnych.

W pomieszczeniach, w których znajdują się kotły, przylegająca podłoga lub ściana powinna być wykonana z materiałów niepalnych. W przypadku wykonania podłogi lub ścian pomieszczenia z materiałów palnych, powierzchnia w odległości min. 0,5 m od krawędzi kotła powinna być w sposób trwały pokryta materiałem niepalnym. Podłoga łub ściana bezpośrednio pod kotłem nie może być wykonana z materiałów palnych.

PRZEZNACZENIE, POWIERZCHNIA I LICZBA KONDYGNACJI

-Budynek użyteczności publicznej – dom kultury, biblioteka,

-Budynek częściowo podpiwniczony. Główna bryła budynku dwukondygnacyjna, bryła boczna trzy- kondygnacyjna,

-Powierzchnia całkowita 4675,26m²

KATEGORIA ZAGROŻENIA LUDZI

Budynek użyteczności publicznej zaliczony do kategorii ZLI

OCENA ZAGROŻENIA WYBUCHEM

Zagrożenie wybuchem zarówno pomieszczeń jak i przestrzeni zewnętrznych – nie występuje.

PODZIAŁ OBIEKTU NA STREFY POŻAROWE

Obiekt dzieli się na trzy strefy pożarowe- każda z nich o powierzchni mniejszej od dopuszczalnej powierzchni strefy pożarowej w budynku średniowysokim 5000 m².

KLASY ODPORNOŚCI POŻAROWEJ BUDYNKÓW ORAZ KLASY ODPORNOŚCI OGNIOWEJ I STOPIEŃ ROZPRZESTRZENIANIA OGNIA ELEMENTÓW BUDOWLANYCH

Wymagana klasa odporności pożarowej budynku: „B”

Oznaczenia w tabeli:

R- nośność ogniowa (w minutach), określona zgodnie z Polską Normą dotyczącą zasad ustalania klas odporności ogniowej elementów budynku,

E – szczelność ogniowa ( w minutach), określona jw.,

I – izolacyjność ogniowa (w minutach), określona jw.,

TABLICA 3. Wymagane klasy odporności ogniowej elementów budowanych

Klasa odporności pożarowej budynku	Klasa odporności ogniowej elementów budowlanych:
	Główna konstrukcja nośna
B	R 120

Budynek spełnia wymaganą klasę odporności pożarowej budynków, zastosowane elementy budowlane spełniają wymagania w zakresie klas odporności ogniowej.

WARUNKI EWAKUACJI I DROGI POŻAROWE

Warunki ewakuacji określone w Dziale VI „Bezpieczeństwo pożarowe”, Rozdział 4 „Drogi ewakuacyjne” Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 07 kwietnia 2004 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie – są spełnione.

Dojazd pożarowy do budynku został zapewniony.

2.12. Warunki wykonania robót budowlano- montażowych

Wszystkie roboty budowlano-montażowe, a także odbiór robót należy wykonać zgodnie z warunkami technicznymi wykonania i odbioru robót budowlano-montażowych wydanych przez Ministerstwo Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa, a opracowanych przez Instytut Techniki Budowlanej.

3. Projekt zagospodarowania terenu

3.1. Lokalizacja

Opracowywany teren zlokalizowany jest w miejscowości Babimost. Położenie geograficzne 52°09′53.65″N 15°49′44.7″E. Miejscowość znajduje się około 40 km od Zielonej Góry. Jest to małe miasto położone w województwie lubuskim, w powiecie zielonogórskim. Babimost liczy około 4263 mieszkańców i jest siedzibą gminy miejsko - wiejskiej. Budynek zlokalizowany jest na części działek o numerach 821, 822, 823, 825. Działka objęta zagospodarowaniem terenu o powierzchni 15 370 m² zlokalizowana jest przy ulicy dworcowej około 250 m od rynku w stronę dworca.

3.2. Stan istniejący

Opracowywany teren nie posiada stałej zabudowy. Nie jest zagospodarowany i nie ogrodzony.

3.3. Dane ogólne:

• Wjazd oraz wejście na działkę znajduje się po stronie północno- wschodniej. Również budynek zlokalizowano w ten sposób, by jego wejście główne znajdowało się po stronie północno- wschodniej.

• Projekt przewiduje lokalizację pojemnika na odpady w części północno-wschodniej działki.

• Projekt zagospodarowania terenu zawiera również propozycję ogrodu (lokalizację drzew liściastych i iglastych, krzewów i traw).

• W południowo- zachodniej części terenu zlokalizowano oczko wodne jako element systemu odzyskiwania wody opadowej oraz zabieg zapobiegający destrukcyjnemu działaniu wód opadowych.

• W południowo-zachodnim rogu działki projektuje się plac zabaw.

• W południowej części działki projektuje się powierzchnie utwardzone pod wystawy zewnętrzne.

3.4. Instalacje zewnętrzne

WODA

Zasilanie w wodę przewiduje się wykonać za pomocą projektowanego przyłącza wodociągowego. Odprowadzanie wody opadowej za pomocą rur do zbiorników wodnych zaprojektowanych na terenie działki.

KANALIZACJA SANITARNA

Odprowadzenie ścieków odbywać się będzie za pomocą rur z PCV do kanalizacji sanitarnej.

INSTALACJA ELEKTRYCZNA

Docelowe zasilanie odbywać się będzie za pomocą urządzeń OZE znajdujących się na działce. Natomiast nadwyżki energii zostaną przesłane do elektrowni wirtualnej skąd zostaną sprzedane do sieci. W przypadku niedoboru energii uzupełniany on będzie z projektowanego przyłącza elektrycznego.

3.5. Chodniki, dojazdy, zieleń

Chodniki projektuje się z płyt chodnikowych w kolorze jasnego kremu i bieli które absorbują energię słoneczną i oświetlają ścieżki w nocy. Parking oraz dojazdy komunikacji kołowej z kostki brukowej w kolorze szarości. Odwodnienie powierzchni poprzez spadki podłużne w kierunku studni chłonnych które zlokalizowano na terenie działki. Wolne przestrzenie przewiduje się obsadzić zielenią. Wysoka zieleń w niewielkiej ilości wyłącznie od strony północnej, ale dobrana w taki sposób aby stanowiła naturalną ochronę przed wpływem otoczenia. Zieleń wysokości średniej oraz niskiej od strony zachodniej, wschodniej i w niewielkiej ilości od strony południowej ale w takiej odległości od obiektu żeby go nie zacieniała. Zieleń ta powinna być tak dobrana by stanowiła estetyczną oprawę budynku.

3.6. Podstawowe wymiary:

TABLICA 4. Dane liczbowe działki

POWIERZCHNIA DZIAŁKI	15 210 m^2
WYMIARY DZIAŁKI	169 m x 90 m

TABLICA 5. Bilans terenu

RODZAJ POWIERZCHNI	POWIERZCHNIA [m^2]	POWIERZCHNIA [%]
POWIERZCHNIA ZABUDOWY 2343M^2	2 343m^2	15,4%
POWIERZCHNIA UTWARDZONA	5 054 m^2	33,23%
KOMUNIKACJA KOŁOWA 2382M^2	2 382 m^2	15,66%
KOMUNIKACJA PIESZA 2672M^2	2 672 m^2	17,57%
ZBIORNIK WODNY 696M^2	696 m^2	4,56%
POWIERZCHNIA BIOLOGICZNIE CZYNNA 6762M^2	6 602 m^2	43,41%
PLAC ZABAW	515 m^2	3,39%

4. Informacja dotycząca bezpieczeństwa i ochrony zdrowia

4.1. Podstawa prawna

• Ustawa z dnia 07.07.1994r. Prawo budowlane (Dz. U. nr 156, poz. 1118 z 2006r. z późniejszymi zmianami;

• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23.06.2003r. (Dz. U. nr 120 poz. 1126) w sprawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia;

• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 06.02.2003r. (Dz. U. nr 47 poz. 401) w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych.

4.2. Obiekt

Budynek użyteczności publicznej o dwóch kondygnacjach nadziemnych (parter, piętro +poddasze nieużytkowe), częściowo podpiwniczony. Obiekt projektowany w Babimoście.

4.3. Zakres robót dla całego zamierzenia inwestycyjnego

• Roboty ziemne,

• Roboty fundamentowe,

• Wykonanie stropu na gruncie

• Wykonanie ścian parteru

• Wykonanie stropu nad parterem

• Montaż konstrukcji dachu wraz z ułożeniem pokrycia,

• Wykonanie elewacji.

4.4. Wykaz istniejących na działce obiektów budowlanych

Działka niezabudowana.

4.5. Elementy zagospodarowania terenu, które mogą stwarzać zagrożenie bezpieczeństwa i zdrowia ludzi

Nie projektuje się stałych urządzeń zagrażających bezpieczeństwu i zdrowiu ludzi.

4.6. Przewidywane zagrożenia bezpieczeństwa i zdrowia ludzi występujące podczas budowy

• Prowadzenie prac na wysokości powyżej 5,0 m a w szczególności:

– Montaż dźwigara dachowego, łacenie i krycie dachu, wykonywanie obróbek blacharskich – stwarza zagrożenie upadku z dachu lub rusztowania.

– Wznoszenie ścian – niebezpieczeństwo upadku z rusztowania.

– Wykonywanie stropu – niebezpieczeństwo upadku z rusztowania.

– Wykonywanie elewacji – niebezpieczeństwo upadku z rusztowania.

• Wykonywanie wykopów - wykopy pod fundamenty - stwarza zagrożenie przysypania ziemią.

• Wykonywanie prac z użyciem dźwigu – nie przewiduje się użycia dźwigu na budowie.

• Wykonywanie betonowania fundamentów przy użyciu pompy podającej beton towarowy – zagrożenie uderzeniem wysięgnikiem pompy.

4.7. Sposoby prowadzenia instruktażu pracowników przed przystąpieniem do realizacji robót szczególnie niebezpiecznych

• Przy wykonywaniu ścian – wszyscy pracownicy powinni być zapoznani z przepisami zawartymi w Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 06.02.2003r. w sprawie BHP przy wykonywaniu robót budowlanych – Dz. U. nr 47 poz. 401, rozdział 8 – Rusztowania i ruchome podesty robocze, rozdział 9 – Roboty na wysokościach, rozdział 9 – Roboty murarski9e i tynkarskie.

• Przy wykonywaniu stropu – wszyscy pracownicy powinni być zapoznani z przepisami zawartymi w Rozporządzeniu jw. – rozdział 9 – Roboty na wysokościach, rozdział 14 Roboty zbrojarskie i betoniarskie.

• Przy wykonywaniu konstrukcji i pokrycia dachu – wszyscy pracownicy powinni być zapoznani z przepisami zawartymi w Rozporządzeniu jw., rozdział 9 Roboty na wysokościach, rozdział 13 – Roboty ciesielskie, rozdział 17 – Roboty dekarskie i izolacyjne.

• Przy wykonywaniu prac z urządzeniami mechanicznymi (pompy, podajniki, betoniarki) – wszyscy pracownicy powinni być zapoznani z przepisami zawartymi w Rozporządzeniu jw. – rozdział 7 – Maszyny i inne uprzędzenia techniczne.

4.8. Wykaz środków technicznych i organizacyjnych zapobiegających niebezpieczeństwom wynikającym z wykonywania robót budowlanych w strefach szczególnego zagrożenia zdrowia

• W pomieszczeniu socjalnym oznaczonym przez kierownika budowy na planie budowy umieścić wykaz zawierający adresy i numery telefonów:

– najbliższego punktu lekarskiego,

– straży pożarnej,

– posterunku policji.

• W pomieszczeniu socjalnym oznaczonym jw. umieścić punkty pierwszej pomocy obsługiwane przez wyszkolonych w tym zakresie pracowników.

• Zapewnić dostęp do telefonu na wypadek nagłego zdarzenia (stacjonarnego lub komórkowego).

• Kaski ochronne umieścić w pomieszczeniu socjalnym.

• Wykonać ogrodzenie budowy min. 1,50 m.

• Rozmieścić tablice ostrzegawcze.

• Skarpy wykopów wykonywać o odpowiednim nachyleniu.

• Wykonać skarpy zabezpieczające wykop przed napływem wód opadowych.

• Na terenie budowy za pomocą tablic informacyjnych wyznaczyć drogę ewakuacyjną i oznaczyć na planie.

5. Bilans ciepła użytkowego

5.1. Podstawowe informacje

Lokalizacja budynku : Babimost

Budynek na otwartej przestrzeni

Budynek projektowany, ściany warstwowe – budynek średni

Budynek użyteczności publicznej

Kubatura ogrzewanej części budynku:

Ve= 17722,74 m³

Powierzchnia użytkowa ogrzewana budynku:

Af = 4374,26 m²

Kubatura wentylowana:

Vwent= 17722,74 m³

Suma pól powierzchni wszystkich przegród budynku po obrysie zewnętrznym:

Powierzchnia przegród niestykających się z gruntem : 1963,81 m2

Powierzchnia przegrody stykającej się z gruntem : 2383,36 m2

A=1963,81+2383,36=4347,17 m2

Współczynnik kształtu budynku:

A/Ve = 0,91

5.2.Współczynnik przenikania ciepła U_i

OD 1 STYCZNIA 2014 R.

TABLICA 6. Współczynnik przenikania ciepła U_i dla ściany zewnętrznej

S1/ S6/ S7/ S8/ S11/ S14/ S15/ S16	1.	Tynk wewnętrzny gipsowy KNAUF GOLDBAND- FERTIGMORTEL	1,0 cm	λ = 0,25	0,04
	2.	Silka E24	24 cm	λ = 0,53	0,453
	3.	Wełna mineralna	14 cm	λ = 0,04	3,5
	4.	Tynk cienkowarstwowy mineralny	0,5 cm	λ = 0,82	0,006

Rt= 0,13+3,999+0,04= 5,669

U= 1/3,999= 0,25 [W/(m²*K)]

TABLICA 7. Współczynnik przenikania ciepła U_i dla podłogi na gruncie

PG1	1.	Płytki ceramiczne	2 cm	λ = 1,05	0,019
	2.	Podkład betonowy	7 cm	λ = 1,3	0,053
	3.	Styropian GOLD	13 cm	λ =0,036	3,611
	4.	Beton B-15	15 cm	λ = 1,7	0,089

Rt= 0,17+3,611= 3,781

U= 1/3,781= 0,264 [W/(m²*K)]

TABLICA 8. Współczynnik przenikania ciepła U_i dla stropu nad kondygnacją ogrzewaną

S19	1.	Płytki	2 cm	λ = 1,05	0,019
	2.	Podkład betonowy	5 cm	λ = 1,3	0,038
	3.	Styropian SUPERAKUSTIC	5 cm	λ = 0,05	1
	4.	Strop FILIGRAN	20 cm	λ = 0,16	1,25

Rt= 0,1+1,307+0,04= 1,447

U= 1/1,447= 0,691 [W/(m²*K)]

TABLICA 9. Współczynnik przenikania ciepła U_i dla stropu nad kondygnacją nieogrzewaną

S18	1.	Płytki	2 cm	λ = 1,05	0,019
	2.	Podkład betonowy	5 cm	λ = 1,3	0,038
	3.	Styropian SUPERAKUSTIC	14 cm	λ = 0,05	2,8
	4.	Strop FILIGRAN	20 cm	λ = 0,16	1,25

Rt= 0,1+4,107+0,04= 4,247

U= 1/4,247= 0,235 [W/(m²*K)]

TABLICA 10. Współczynnik przenikania ciepła U_i dla dachu

D1/ D2/ D3	1.	Blacha dachowa	-	-	-
	2.	łaty	3cm	λ = 0,16	0,188
	3.	kontrłaty	4cm	λ = 0,16	0,250
	4.	Dźwigar drewniny	-	-	-
	5.	Wełna mineralna	18cm	λ = 0,04	4,5

Rt= 0,1+4,938+0,04= 5,078

U= 1/5,078= 0,19 [W/(m²*K)]

TABLICA 11. Współczynnik przenikania ciepła U_i dla szklenia

S2/ S3/ S4/ S5/ S9/ S10/ S12/ S13/ S17	1.	Ściana szklana w systemie profili aluminiowych	0,8
OP1/ OP2/ OP3	2.	Okna z szkła float  i szkła z powłoką niskoemisyjną, miękka powłoka (jedna tafla tego rodzaju szkła)	0,7

TABLICA 12. Współczynnik przenikania ciepła U_i dla drzwi

OP4/ OP5/ OP6	1.	Drzwi przeznaczone do domów pasywnych i energooszczędnych posiadające certyfikat	0,72

OD 1 STYCZNIA 2017 r.

TABLICA 13. Współczynnik przenikania ciepła U_i dla ściany zewnętrznej

S1/ S6/ S7/ S8/ S11/ S14/ S15/ S16	1.	Tynk wewnętrzny gipsowy KNAUF GOLDBAND- FERTIGMORTEL	1,0 cm	λ = 0,25	0,04
	2.	Silka E24	24 cm	λ = 0,53	0,453
	3.	Wełna mineralna	15 cm	λ = 0,04	3,75
	4.	Tynk cienkowarstwowy mineralny	0,5 cm	λ = 0,82	0,006

Rt= 0,13+4,249+0,04= 4,419

U= 1/4,419= 0,226 [W/(m²*K)]

TABLICA 14. Współczynnik przenikania ciepła U_i dla podłogi na gruncie

PG1	1.	Płytki ceramiczne	2 cm	λ = 1,05	0,019
	2.	Podkład betonowy	7 cm	λ = 1,3	0,053
	3.	Styropian GOLD	14 cm	λ =0,036	3,889
	4.	Beton B-15	15 cm	λ = 1,7	0,089

Rt= 0,17+3,889= 4,059

U= 1/4,059= 0,246 [W/(m²*K)]

TABLICA 15. Współczynnik przenikania ciepła U_i dla stropu nad kondygnacja ogrzewaną

S19	1.	Płytki	2 cm	λ = 1,05	0,019
	2.	Podkład betonowy	5 cm	λ = 1,3	0,038
	3.	Styropian SUPERAKUSTIC	3 cm	λ = 0,05	0,6
	4.	Strop FILIGRAN	20 cm	λ = 0,16	1,25

Rt= 0,1+1,907+0,04= 2,047

U= 1/1,907= 0,49 [W/(m²*K)]

TABLICA 16. Współczynnik przenikania ciepła U_i dla stropu nad kondygnacją nieogrzewaną

S18	1.	Płytki	2 cm	λ = 1,05	0,019
	2.	Podkład betonowy	5 cm	λ = 1,3	0,038
	3.	Styropian SUPERAKUSTIC	15 cm	λ = 0,05	3
	4.	Strop FILIGRAN	20 cm	λ = 0,16	1,25

Rt= 0,1+4,307+0,04= 4,447

U= 1/2,447= 0,22 [W/(m²*K)]

TABLICA 17. Współczynnik przenikania ciepła U_i dla dachu

D1/ D2/ D3	1.	Blacha dachowa	-	-	-
	2.	Łaty	3cm	λ = 0,16	0,188
	3.	Kontrłaty	4cm	λ = 0,16	0,250
	4.	Dźwigar drewniny	-	-	-
	5.	Wełna mineralna	20cm	λ = 0,04	5,0

Rt= 0,1+5,438+0,04= 5,578

U= 1/5,578= 0,17 [W/(m²*K)]

TABLICA 18. Współczynnik przenikania ciepła U_i dla przeszklenia

S2/ S3/ S4/ S5/ S9/ S10/ S12/ S13/ S17	1.	Ściana szklana w systemie profili aluminiowych	0,7
OP1/ OP2/ OP3	2.	Okna z szkła float  i szkła z powłoką niskoemisyjną, miękka powłoka (jedna tafla tego rodzaju szkła)	0,7

TABLICA 19. Współczynnik przenikania ciepła U_i dla drzwi

OP4/ OP5/ OP6	1.	Drzwi przeznaczone do domów pasywnych i energooszczędnych posiadające certyfikat	0,72

OD 1 STYCZNIA 2019 r.

TABLICA 20. Współczynnik przenikania ciepła U_i dla ściany zewnętrznej

S1/ S6/ S7/ S8/ S11/ S14/ S15/ S16	1.	Tynk wewnętrzny gipsowy KNAUF GOLDBAND- FERTIGMORTEL	1,0 cm	λ = 0,25	0,04
	2.	Silka E24	24 cm	λ = 0,53	0,453
	3.	Wełna mineralna	20 cm	λ = 0,04	5
	4.	Tynk cienkowarstwowy mineralny	0,5 cm	λ = 0,82	0,006

Rt= 0,13+5,449+0,04= 5,669

U= 1/5,669= 0,18 [W/(m²*K)]

TABLICA 21. Współczynnik przenikania ciepła U_i dla podłogi na gruncie

PG1	1.	Płytki ceramiczne	2 cm	λ = 1,05	0,019
	2.	Podkład betonowy	7 cm	λ = 1,3	0,053
	3.	Styropian GOLD	15 cm	λ =0,036	4,167
	4.	Beton B-15	15 cm	λ = 1,7	0,089

Rt= 0,17+4,328= 4,498

U= 1/4,498= 0,22 [W/(m²*K)]

TABLICA 22. Współczynnik przenikania ciepła U_i dla stropu nad kondygnacją ogrzewaną

S19	1.	Płytki	2 cm	λ = 1,05	0,019
	2.	Podkład betonowy	5 cm	λ = 1,3	0,038
	3.	Styropian SUPERAKUSTIC	5 cm	λ = 0,05	1
	4.	Strop FILIGRAN	20 cm	λ = 0,16	1,25

Rt= 0,1+2,307+0,04= 2,447

U= 1/2,447= 0,41 [W/(m²*K)]

TABLICA 23. Współczynnik przenikania ciepła U_i dla stropu nad kondygnacją nie ogrzewaną

S18	1.	Płytki	2 cm	λ = 1,05	0,019
	2.	Podkład betonowy	5 cm	λ = 1,3	0,038
	3.	Styropian SUPERAKUSTIC	16 cm	λ = 0,05	3,2
	4.	Strop FILIGRAN	20 cm	λ = 0,16	1,25

Rt= 0,1+4,507+0,04= 4,647

U= 1/4,647= 0,215 [W/(m²*K)]

TABLICA 24. Współczynnik przenikania ciepła U_i dla dachu

D1/ D2/ D3	1.	Blacha dachowa	-	-	-
	2.	łaty	3cm	λ = 0,16	0,188
	3.	kontrłaty	4cm	λ = 0,16	0,250
	4.	Dźwigar drewniny	-	-	-
	5.	Wełna mineralna	25cm	λ = 0,04	6,25
	6.	Wełna mineralna na ruszcie stalowym	10cm	λ = 0,04	2,5

Rt= 0,1+9,188+0,04= 9,328

U= 1/9,328= 0,11 [W/(m²*K)]

TABLICA 25. Współczynnik przenikania ciepła U_i dla szklenia

S2/ S3/ S4/ S5/ S9/ S10/ S12/ S13/ S17	1.	Ściana szklana w systemie profili aluminiowych	0,7
OP1/ OP2/ OP3	2.	Okna z szkła float  i szkła z powłoką niskoemisyjną, miękka powłoka (jedna tafla tego rodzaju szkła)	0,7

TABLICA 26. Współczynnik przenikania ciepła U_i dla drzwi

OP4/ OP5/ OP6	1.	Drzwi przeznaczone do domów pasywnych i energooszczędnych posiadające certyfikat	0,72

TABLICA 27. Zestawienie współczynnika przenikania ciepła U_i

	Od 1 stycznia 2014 r.	Od 1 stycznia 2017 r.	Od 1 stycznia 2019 r.
Ściany zewnętrzne	UC(MAX)=0,25	UC(MAX)=0,23	UC(MAX)=0,20
	0,25	0,226	0,18
Podłoga na gruncie	UC(MAX)=0,30	UC(MAX)=0,30	UC(MAX)=0,30
	0,264	0,246	0,22
Strop nad kondygnacją ogrzewana	UC(MAX)=1	UC(MAX)=1	UC(MAX)=1
	0,691	0,524	0,41
Strop nad kondygnacją nie ogrzewaną	UC(MAX)=0,25	UC(MAX)=0,25	UC(MAX)=0,25
	0,235	0,22	0,21
Dach	UC(MAX)=0,20	UC(MAX)=0,18	UC(MAX)=0,15
	0,19	0,17	0,11

5.3. Dane dotyczące otworów okiennych i drzwiowych (obliczenia pomocnicze).

TABLICA 28. Dane dotyczące otworów okiennych

Okna w ścianach	Wymiary [m]	Powierzchnia [m^2]	Obwód [m]	U [W/m^2*k]
	szerokość	wysokość
OP-1	1,3	2,9	3,47	8,4
OP-2	1,25	0,5	0,66	3,5
OP-3	7,2	7,37	53,06	29,14

TABLICA 29. Dane dotyczące otworów drzwiowych

Drzwi wejściowe	Wymiary [m]	Powierzchnia [m^2]	Obwód [m]	U [W/m^2*k]
	szerokość	wysokość
OP-4	2,0	2,1	4,2	8,2
OP-5	1,5	2,5	3,75	8,0
OP-6	1,0	2,1	2,1	6,2

TABLICA 30. Okna i drzwi zewnętrzne w przegrodach

Lp.	Nr typu okna OP-i	Orientacja	Powierzchnia jednostkowa okna brutto [m^2]	Ilość	Powierzchnia całkowita okien [m^2]	C Udział szklenia	Powierzchnia szklenia Ag [m^2]
1.	OP-1	N-W	3,47	8	27,76	0,7	19,43
2.	OP-1	S-E	3,47	1	3,47	0,7	2,43
3.	OP-2	N-W	0,66	5	3,3	0,7	2,31
4.	OP-4	S-E	4,2	2	8,4	0,7	5,88
5.	OP-4	S-W	4,2	2	8,4	0,7	5,88
6.	OP-5	N-E	3,75	2	7,5	0,7	5,25
7.	OP-3	S-W	53,06	1	53,06	0,7	37,14

5.4. Dane dotyczące przegród

TABLICA 31. Dane geometryczne przegród nie stykających się z gruntem

Lp.	Nr typu przegrody S-i	rodzaj przegrody	Orientacja	Powierzchnia ściany As brutto [m^2]	Powierzchnia okien na danej ścianie [m^2]	Powierzchnia ściany netto w [m^2]	Współ. btri
1.	S-1	ściana	N-W	267,09	31,06	236,03	1
2.	S-2	ściana	S-W	316,68	0	316,68	1
3.	S-3	ściana	S-W	74,82	0	74,82	1
4.	S-4	ściana	S-W	290,58	0	290,58	1
5.	S-5	ściana	S-E	75,0	0	75,0	1
6.	S-6	ściana	S-E	77,0	0	77,0	1
7.	S-7	ściana	N-E	55,0	0	55,0	1
8.	S-8	ściana	N-E	112,0	0	112,0	1
9.	S-9	ściana	N-E	43,0	0	43,0	1
10.	S-10	ściana	N-E	120,0	0	120,0	1
11.	S-11	ściana	N-E	107,88	0	107,88	1
12.	S-12	ściana	N-W	34,04	0	34,04	1
13.	S-13	ściana	S-E	34,04	0	34,04	1
14.	S-14	ściana	S-E	112,48	3,47	109,01	1
15.	S-15	ściana	N-E	66,6	0	66,6	1
16.	S-16	ściana	N-E	133,2	0	133,2	1
17.	S-17	ściana	N-E	44,4	0	44,4	1
18.	S-18	strop	-	372,7	0	372,7	1
19.	S-19	strop	-	2580,96	0	2580,96	1
20.	D-1	dach	N-E	1290,25	0	1290,25	1
21.	D-2	dach	S-W	1290,25	53,06	1237,19	1
22.	D-3	dach	S-W	95,0	0	95,0	1
SUMA	7707,77	87,59	7620,18

TABLICA 32. podłoga na gruncie

Lp.	Nr. typu podłogi PG-i	Usytuowanie budynku	Pow. Ag [m^2]	Obwód P [m]	Zagłębienie Z w stosunku poziomu [m]	Współ. btri
1.	PG-1	Bud. wolnostojący	2383,36	217,6	0	0,6

TABLICA 33. Zestawienie współczynników przenikania ciepła U_i, pola całkowitego a wszystkich przegród zewnętrznych i długości liniowych mostków cieplnych

Lp.	Nr typu przegrody S-i	rodzaj przegrody	Orientacja	Ui [W/m^2*K]	li [m]
1.	S-1	ściana	N-W	0,18	78,2
2.	S-2	ściana	S-W	0,5	90,2
3.	S-3	ściana	S-W	0,5	34,6
4.	S-4	ściana	S-W	0,5	84,2
5.	S-5	ściana	S-E	0,5	40,0
6.	S-6	ściana	S-E	0,18	40,8
7.	S-7	ściana	N-E	0,18	32,0
8.	S-8	ściana	N-E	0,5	54,8
9.	S-9	ściana	N-E	0,5	27,2
10.	S-10	ściana	N-E	0,5	58,0
11.	S-11	ściana	N-E	0,18	42,2
12.	S-12	ściana	N-W	0,5	25,8
13.	S-13	ściana	S-E	0,5	25,8
14.	S-14	ściana	S-E	0,18	68,2
15.	S-15	ściana	N-E	0,18	43,4
16.	S-16	ściana	N-E	0,18	79,4
17.	S-17	ściana	N-E	0,5	31,4
18.	S-18	strop	-	0,21	84,0
19.	S-19	strop	-	0,41	233,84
20.	D-1	dach	N-E	0,11	191,3
21.	D-2	dach	S-W	0,11	191,3
22.	D-3	dach	S-W	0,11	29,0
23.	PG-1	podłoga	-	0,22	216,6
24.	OP-1	okno	N-W	0,7	67,2
25.	OP-1	okno	S-E	0,7	8,4
26.	OP-2	okno	N-W	0,7	17,5
27.	OP-4	drzwi	S-E	0,72	16,4
28.	OP-4	drzwi	S-W	0,72	16,4
29.	OP-5	drzwi	N-E	0,72	16,0
30.	OP-3	okno	S-W	0,7	29,14
31.	OP-6	drzwi	N-W	0,72	6,2

5.5 Straty ciepła przez przegrody, Q_tr [kwh/m-c]

• Współczynnik strat ciepła przez przenikanie, H_tr [W/K]

H_tr=( _i [b_tr, i * (A_i * U_i + _i * l_i * _i)]), [W/K]

(1)

gdzie:

b_tr, i  - współczynnik redukcyjny obliczeniowej różnicy temperatur i-tej przegrody, dla przegród pomiędzy powierzchnią ogrzewaną i środowieskiem zewnętrznym;

U_i - współczynnik przenikania ciepła i-tej przegrody;

A_i - pole powierzchni danej przegrody;

l_i – długość liniowego mostka cieplnego;

_i – liniowy współczynnik przenikania ciepła mostka cieplnego

TABLICA 34. Straty ciepła przez przegrody

Lp.	Nr typu przegrody S-i	rodzaj przegrody	Orientacja	Powierzchnia ściany netto Ai [m^2]	Ui [W/m^2*K]	Współ. btri	Htr,i W/K
1.	S-1	ściana	N-W	236,03	0,18	1	42,49
2.	S-2	ściana	S-W	316,68	0,5	1	158,35
3.	S-3	ściana	S-W	74,82	0,5	1	37,41
4.	S-4	ściana	S-W	290,58	0,5	1	145,29
5.	S-5	ściana	S-E	75,0	0,5	1	37,5
6.	S-6	ściana	S-E	77,0	0,18	1	13,86
7.	S-7	ściana	N-E	55,0	0,18	1	9,9
8.	S-8	ściana	N-E	112,0	0,5	1	56,0
9.	S-9	ściana	N-E	43,0	0,5	1	21,5
10.	S-10	ściana	N-E	120,0	0,5	1	60,0
11.	S-11	ściana	N-E	107,88	0,18	1	19,42
12.	S-12	ściana	N-W	34,04	0,5	1	17,02
13.	S-13	ściana	S-E	34,04	0,5	1	17,02
14.	S-14	ściana	S-E	109,01	0,18	1	19,62
15.	S-15	ściana	N-E	66,6	0,18	1	11,99
16.	S-16	ściana	N-E	133,2	0,18	1	23,98
17.	S-17	ściana	N-E	44,4	0,5	1	22,2
18.	S-18	strop	-	372,7	0,21	1	78,27
19.	S-19	strop	-	2580,96	0,41	1	1058,19
20.	D-1	dach	N-E	1290,25	0,11	1	141,93
21.	D-2	dach	S-W	1237,19	0,11	1	136,09
22.	D-3	dach	S-W	95,0	0,11	1	10,45
23.	PG-1	podłoga	-	2383,36	0,22	0,6	314,60
24.	OP-1	okno	N-W	27,76	0,7	1	19,43
25.	OP-1	okno	S-E	3,47	0,7	1	2,43
26.	OP-2	okno	N-W	3,3	0,7	1	2,31
27.	OP-4	drzwi	S-E	8,4	0,72	1	6,05
28.	OP-4	drzwi	S-W	8,4	0,72	1	6,05
29.	OP-5	drzwi	N-E	7,5	0,72	1	5,4
30.	OP-3	okno	S-W	53,06	0,7	1	37,14
31.	OP-6	drzwi	N-W	2,1	0,72	1	1,51
suma	2533,40

TABLICA 35. Mostki liniowe

Mostki liniowe	btr, i	li [m]	i [W/mK]	Htr, i [W/K]
Strop - ściany	1	233,84	0,00	0,0
Narożniki zewn. budynku	1	53,60	-0,05	-2,68
Otwory okien i drzwi	1	177,24	0,1	17,72
Podłoga - ściana	0,6	216,6	0,6	77,98
Dach- ściana	1	411,6	-0,05	-20,58
suma	72,44

Współczynnik strat ciepła przez przenikanie, H_tr, i = 2605,84 [W/K]

• Straty ciepła przez przegrody, Q_tr [kWh/m-c]

Q_tr = (H_tr, i (_int, H −  _e) * t_m * 10⁻³)

(2)

gdzie:

_i – temperatura wewn. (20 °C);

_e – średnia temperatura zewn. w analizowanym okresie miesięcznym wg danych dla najbliższej stacji meteorologicznej;

t_m – [h]

TABLICA 36. Straty ciepła przez przegrody

Miesiąc	i	e	tm	Qtr
	°C	°C	h	kWh/m-c
I	20	-0,9	744	40 519,77
II	20	0,1	672	34 847,38
III	20	3,6	744	31 795,42
IV	20	7,9	720	22 702,08
V	20	13,4	744	12 795,72
IX	20	13,6	720	12 007,71
X	20	8,8	744	21 713,94
XI	20	3,4	720	31 144,99
XII	20	0,5	744	37 805,53
suma	245 332,54

Straty ciepła przez przenikanie, Q_tr = 245 332,54 [kWh/m-c]

5.6. straty ciepła na wentylację, Q_ve [kwh/m-c]

• Współczynnik strat ciepła na wentylację, H_ve [W/K]

H_ve=(_ac_a * _k (b_ve, k * V_{ve, k, mn}))

(3)

gdzie:

_ac_a - pojemność cieplna powietrza, 1200 [J/(m³K)]

b_ve, k – współczynnik korekcyjny dla strumienia k

V_{ve, k, mn} - uśredniony w czasie strumień k [m³/s]

k− identyfikator strumienia ciepła

b_ve, k=1, V_{ve, 1, mn}=120 m³/h = 0,033 m³/s

b_ve, k=1, V_{ve, 2, mn}=0,2 * 17722,74 =3544,55 m³/h = 0,98 m³/s

H_ve = 1200 * (0,033+0,98) = 1215,60 W/K

• Straty ciepła na wentylację, Q_ve [kWh/m-c]

Q_ve = (H_ve (_int, H - _e) * t_m * 10⁻³)

(4)

TABLICA 37. Straty ciepła na wentylację

Miesiąc	Hve	int, H	e	tm	Qve
	W/K	°C	°C	h	kWh/m-c
I	1215,60	20	-0,9	744	18 902,09
II	1215,60	20	0,1	672	16 255,98
III	1215,60	20	3,6	744	14 832,26
IV	1215,60	20	7,9	720	10 590,31
V	1215,60	20	13,4	744	5 969,08
IX	1215,60	20	13,6	720	5 601,48
X	1215,60	20	8,8	744	10 129,35
XI	1215,60	20	3,4	720	14 528,85
XII	1215,60	20	0,5	744	17 635,92
suma	114 445,32

Straty ciepła na wentylację, Q_ve = 114 445,32 kWh/m-c

5.7. Zyski ciepła od promieniowania słonecznego, Q_sd [kwh/m-c]

Q_s1, s2 = (_i C_i * A_i * I_i * g * k * Z)

(5)

gdzie:

C_i - udział pola pow. płaszczyzny szklanej do całkowitego pola pow. okna, C_i = 0,7

A_i - pole powierzchni okna w świetle otworu w przegrodzie, m²

I_i - wartość energii promieniowania słonecznego w rozpatrywanym miesiącu na płaszczyznę pionową, [kWh/(m² * m-c)]

g – współczynnik przepuszczalności energii promieniowania słonecznego przez oszklenie (g = 0,75)

k - współczynnik korekcyjny wartości I_i ze względu na nachylenie płaszczyzny połaci dachowej od poziomu, k = 1,1 k = 1,4

Z – współczynnik zacienienia budynku, Z = 1

TABLICA 38. Zyski ciepła od promieniowania słonecznego

Zyski ciepła od promieniowania słonecznego na płaszczyznę pionową [kWh/m-c]
Miesiąc
Powierzchnia przeszklona [m^2]
I
II
III
IV
V
IX
X
XI
XII
suma

Zyski ciepła od promieniowania słonecznego, Q_sd =287 029,30 kWh/rok

• Zyski wewnętrzne, Q_inst [kWh/m-c]

Q_inst =( q_inst * A_f * t_m * 10⁻³)

(6)

gdzie:

q_inst - obciążenie cieplne pomieszczenia zyskami wewnętrznymi [W/m²]

A_f - powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze

TABLICA 39. Zyski wewnętrzne

Miesiąc	qinst	Af	tm	Qinst
I	3	4374,26	744	9763,34
II	3	4374,26	672	8818,51
III	3	4374,26	744	9763,34
IV	3	4374,26	720	9448,40
V	3	4374,26	744	9763,34
IX	3	4374,26	720	9448,40
X	3	4374,26	744	9763,34
XI	3	4374,26	720	9448,40
XII	3	4374,26	744	9763,34
suma	85980,41

Zyski wewnętrzne Q_inst = 85 980,41 kWh/rok

5.8. Roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji, Q_H, nd [kwh/rok]

Q_H, nd = (_n Q_H, nd, n)

(7)

Gdzie:

Q_H, nd, n = ( Q_H, ht - η_H, gn * Q_H, gn)

(8)

Gdzie:

Q_H, ht - straty ciepła przez przenikanie i wentylację w okresie miesięcznym [kWh/m-c]

Q_H, gn - zyski ciepła wewnętrzne i od słońca w okresie miesięcznym [kWh/m-c]

η_H, gn - współczynnik efektywności wykorzystania zysków w trybie ogrzewania,

dla γ_H = $\frac{Q_{H,gn}}{Q_{H,ht}}$ = $\frac{245332,54 + 114445,32}{287029,30 + 85980,41}\ $= $\frac{359777,86}{373009,71}$ = 0,96 ˂ 1,

η_H, gn = $\frac{1 - \ {\gamma_{H}}^{a_{H}}}{1 - \ {\gamma_{H}}^{a_{H + 1}}}$ = $\frac{1 - \ {0,96}^{1}}{1 - \ {0,96}^{2}}$ = $\frac{0,04}{0,08}$ = 0,50

a_H - parametr numeryczny,

a_H = a_H, 0+ $\frac{}{_{H,0}}$ = 1 +$\frac{15,82}{15}$ = 1,09

TABLICA 40. Roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji

Miesiąc	QH, ht kWh/m-c	QH, gn kWh/m-c	γH -	ηH, gn -	QH, nd, n kWh/m-c
I	59421,86	23497,78	0,96	0,5	47672,97
II	51103,36	28464,94	0,96	0,5	36870,89
III	46627,68	45435,57	0,96	0,5	23909,9
IV	33292,39	64113,8	0,96	0,5	1235,49
V	18764,8	73715,68	0,96	0,5	-18093,04
IX	17609,19	51760,17	0,96	0,5	-8270,9
X	31843,29	37885,93	0,96	0,5	12900,33
XI	45673,84	25302,59	0,96	0,5	33022,55
XII	55441,45	22833,25	0,96	0,5	44024,83
suma	173 273,02

Roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji

Q_H, nd =173 273,02 kWh/rok

• Roczne zapotrzebowanie na energię użytkową dla przygotowania ciepłej wody użytkowej, Q_W, nd [kWh/rok]

Q_W, nd =( V_c, wi * L_i * c_w * _w * (_cw - _o) * k_t * t_v2 / (1000*3600))

(9)

gdzie:

V_c, wi – jednostkowe dobowe zużycie c.w.u. [dm³ / (j.o)]

L_i - liczba j.o.

t_v2 - czas użytkowania

k_t - mnożnik korekcyjny dla temperatury c.w. innej niż 55°C

c_w - ciepło właściwe wody [kJ/kg*K]

_w - gęstość wody_cw [kg/m³]

_cw - temperatura ciepłej wody

_o - temperatura zimnej wody

Q_W, nd = 30 * 30 * 4,19 *1000 * (55 – 10) * 1 * 329 / (1000 * 3600)=15 508,24 kWh/rok

• Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dla ogrzewania i wentylacji, Q_K, H [kWh/rok]

Q_K, H =( Q_H, nd / _h, tot)

(10)

Gdzie:

_h, tot = (_H, g * _H, s * _H, d * _H, e)

(11)

Gdzie:

_H, g - średnia sezonowa sprawność wytworzenia nośnika ciepła: pompa ciepła _H, g = 3,8

_H, s - średnia sprawność sezonowa akumulacji ciepła w elemencie pojemnościowych systemów grzewczych: brak zasobnika buforowego, _H, s = 1,0

_H, d – średnia sprawność sezonowa transportu nośnika ciepła: ogrzewanie elektryczne, _H, d = 1,0

_H, e - średnia sprawność sezonowa regulacji i wykorzystania ciepła w budynku: ogrzewanie podłogowe i grzejniki elektryczne, _H, e = 0,99

_h, tot = 3,8 * 0,1 * 0,1 * 0,99 = 3,76

Q_K, H = 173 273,02 / 3,76 = 46 083,25 kWh/rok

• Roczne zapotrzebowanie na energię końcową na potrzeby przygotowania c.w.u., Q_K, W [kWh/rok]

Q_K, W =( Q_W, nd / _w, tot)

(12)

Gdzie:

_w, tot = _W, g * _W, d * _W, s * _W, e

_W, g - średnia sezonowa sprawność wytworzenia nośnika ciepła z energii dostarczanej do granicy bilansowej budynku: pompa ciepła typu woda/woda _W, g= 4,5

_W, d - średnia sezonowa sprawność transportu ciepłej wody w obrębie budynku: miejscowe przygotowanie ciepłej wody bezpośrednio przy punktach poboru ciepłej wody, _W, d = 1,0

_W, s - średnia sezonowa sprawność akumulacji ciepłej wody w elementach pojemnościowych systemu ciepłej wody: brak zasobnika _W, s = 1,0

_W, e - średnia sezonowa sprawność wykorzystania: _W, e = 1,0

_w, tot = 4,5 * 1,0 * 1,0 *1,0 = 4,5

Q_K, W = 15 508,24/ 4,5 = 3 446,28 kWh/rok

5.9. roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą, E_el, pom [kwh/rok]

- system ogrzewania i wentylacji

E_{el, pom, H} = (_i q_el, H, i * A_f * t_el, i * 10⁻³)

(13)

E_{el, pom, V} =( _i q_el, V, i * A_f * t_el, i * 10⁻³)

(14)

- system przygotowania c.w.u.

E_{el, pom, W} = (_i q_el, W, i * A_f * t_el, i * 10⁻³)

(15)

Gdzie:

q_el - zapotrzebowanie mocy elektrycznej do napędu i-tego urządzenia pomocniczego:

napęd pomocniczy pompy ciepła woda/woda w układzie ogrzewania, q_el, H = 1,0;

napęd pomocniczy pompy ciepła woda/woda w układzie q_el, W = 1,0;

Wentylatory w centrali nawiewno-wywiewnej, wymiana powietrza powyżej 0,6h-, q_el, V = 0,6

t_el - czas działania urządzenia pomocniczego w ciągu roku, t_el, H = 1600; t_el, W = 400; t_el, V = 6000

E_{el, pom, H} =1,0 * 4374,26 * 1600 * 10⁻³ = 6 998,82

E_{el, pom, V} = 0,6 * 4374,26 * 6000 *10⁻³ = 15 747,33

E_{el, pom, W} = 1,0 * 4374,26 * 400 * 10⁻³ = 1 749,70

5.10. Roczne zapotrzebowanie na energię pierwotną, Q_p [kwh/rok]

• Wyznaczenie rocznego zapotrzebowania na energię pierwotną

Q_p = (Q_p, H + Q_p, W)

(16)

Q_p, H =( W_H * Q_K, H + W_el * E_{el, pom, H})

(17)

Q_p, W =( W_W * Q_K, W + W_el * E_{el, pom, W})

(18)  

Gdzie:

Q_p, H - roczne zapotrzebowanie na energię pierwotną przez system grzewczy i wentylacyjny

Q_p, W - roczne zapotrzebowanie na system do podgrzania c.w.u.

W_i - współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej na wytworzenie i dostarczenie nośnika energii końcowej do budynku:

kolektor słoneczny termiczny, W_H = 0,0;

energia elektryczna- produkcja mieszana, W_el = 3,0;

energia odnawialna (biogaz, biomasa), W_w = 0,2

energia elektryczna- produkcja mieszana, W_el = 3,0

Q_p, H = 0,0* 48 947,18 + 3,0 *6998,82 = 20 996,46 kWh/rok

Q_p, W = 0,2 * 3446,28 + 3,0 *1749,70 = 5 938,36 kWh/rok

Q_p = 20 996,46 + 5 938,36 = 26 934,82 kWh/rok

• Wyznaczenie wskaźników: EK i EP

EK =( (Q_K, H + Q_K, W) / A_f) [kWh/m²*rok]

(19)

EK = (46 083,25+3 446,28) /4374,26 = 11,3 kWh/m²*rok

EP = (Q_p / A_f)

(20)

EP =26 934,82 / 4374,26 = 6,16

• Porównanie wskaźnika EP z warunkami technicznymi dla nowego budynku na rok 2019

EP = 6,16 kWh/m²*rok > 70 kWh/m²*rok

6. Kosztorys poglądowy- dane szacunkowe

Ogólna charakterystyka budynku

Technologia budowy: szkieletowa

Podstawowe dane techniczno- użytkowe:

Powierzchnia zabudowy: 2 343,0 m²

Powierzchnia użytkowa: 4 675,26 m²

Kubatura: 20 646 m³

Liczba kondygnacji nadziemnych: 2

Podpiwniczenie: tak- częściowe

TABLICA 41. Kosztorys

Poz.	Stany robót, elementy scalone, asortymenty zagregowane obiektu	Jm.	Cena jednostkowa w zł	cena całkowita w zł
1	KONSTRUKCJE I ELEMENTY BUDOWLANE	m^2 p.u.	6577,59	34 749 676,76
2	STAN ZEROWY	m^2 p.z.	1755,3251	4112726,78
3	roboty ziemne	m^3	84,55	1383514,69
4	wykonanie wykopu	m^3	41,66	681699,66
5	uzbrojenie wykopu(obudowa wykopu)	m^2	919,81	701815,03
6	Fundamenty	m^3	918,25	2151459,75
7	żelbetowe	m^3	918,25	2151459,75
8	ściany podziemia	m^3	2295,69	313361,69
9	żelbetowe	m^3	2295,69	313361,69
10	stropy i schody podziemia	m^2	427,9	144022,58
11	izolacje fundamentów i ścian podziemia	m^2	42,19	120368,07
12	przeciwwilgociowe	m^2	33,6	95860,80
13	cieplne i przeciwdźwiękowe	m^2	89,18	24507,27
14	STAN SUROWY	m^2 p.u.	1610,1936	7528073,57
15	ściany nadziemia	m^3	790,74	4392432,81
16	przeszklone	m^2	3000	4134420
17	murowane	m^3	654,34	258012,81
18	stropy, sklepienia, schody podesty	m^2	102,8	706852,8
19	ścianki działowe	m^2	55,36	206002,86
20	dach- konstrukcja	m^2 poł	418,36	1119322,18
21	dach- pokrycie	m^2 poł	239,65	641192,35
22	z blachy i lekka obudowa	m^2 poł	217,6	582188,8
23	przeszklenia	m^2 poł	723,47	38387,32
24	tarasy	m^2 poł	189,47	20616,23
25	podłoża i kanaly wewnątrz budynku	m^2 p.u.	1,46	6825,88
26	izolacje nadziemia	m^2	22,1	149594,84
27	przeciwwilgociowe	m^2	12,38	35796,77
28	cieplne i przeciwdźwiękowe	m^2	32,04	113798,07
29	warstwy wyrównawcze pod posadzki	m^2	62,61	305849,85
30	STAN WYKOŃCZENIOWY WEWNĘTRZNY	m^2 p.u.	1926,33	1614007,73
31	tynki i oblicowania	m^2	54,37	202318,93
32	okna i drzwi zewnętrzna	m^2	2675	157370,25
33	drzwi i okna wewnętrzne	m^2	949,79	223390,61
34	roboty malarskie	m^2	8,36	31108,81
35	posadzki	m^2	177,94	869236,9
36	inne roboty wykończeniowe wewnętrzne	m^2 p.u.	27,93	130582,24
37	balustrady wewnętrzne	m^2	769,16	100613,82
38	pozostałe roboty	m^2 p.u.	6,41	29968,42
39	STAN WYKOŃCZENIOWY ZEWNĘTRZNY	m^2 p.u.	776,78	21494868,68
40	elewacje	m^2	8715,1716	21363587,38
41	docieplenia	m^2	97,44	85381,8
42	balustrady zewnętrzne	m^2	384,53	5710,27
43	ramy stalowe	m^2 p.z.	9079,17	21272495,31
44	różne roboty zewnętrzne	m^2 p.u.	28,08	131281,30
45	INSTALACJE I URZĄDZENIA TECHNICZNE	m^2 p.u.	2664,2913	12456254,38
46	INSTALACJE I URZĄDZENIA KANALIZACYJNE, WODOCIĄGOWE I GAZOWE	m^2 p.u.	85,89	401551,33
47	instalacja wodociągowa	pkt pob.	841,95	69039,9
48	instalacja p/pożarowa	m^2 p.u.	27,61	129083,93
49	instalacja w hydroforni	m^2 p.u.	6,62	30950,22
50	instalacja kanalizacyjna	pkt pob.	1838,81	172477,28
51	kanalizacja sanitarna	pkt odp.	1774,59	141967,2
52	kanalizacja desczowa	pkt odp.	3813,76	30510,08
53	INSTALACJE I URZĄDZENIA ZAOPATRZENIA W CIEPŁO	m^2 p.u.	630,1	2945881,33
54	pompa ciepła z instalacją	m^2 p.u.	63000	294541380,00
58	INSTALACJE I URZĄDZENIA TECHNIKI WENTYLACYJNEJ	m^2 p.u.	785,49	3672369,98
59	wentylacja mechaniczna	m^2 p.u.	524,38	2451612,84
60	wentylacja pożarowa	m^2 p.u.	37,68	176163,80
61	klimatyzacja	m^2 p.u.	49,8	232827,95
62	instalacja chłodnicza	m^2 p.u.	173,63	811765,39
63	INSTALACJE I URZĄDZENIA ELEKTRO- ENERGETYCZNE	m^2 p.u.	701,09271	3277790,70
64	tablice rozdzielcze	m^2 p.u.	130,64	610775,97
65	instalacje oświetleniowe	wypust.	468,09	1096734,87
66	instalacje gniazd wtykowych	wypust.	291,29	286338,07
67	instalacje siłowe	wypust.	167,78	126170,56
68	instalacje odgromowe	m^3 k.b.	0,28	5780,88
69	kolektory słoneczne	szt	1238,95	619475
70	panele fotowoltaiczne	szt	1500	234000
71	montaż zespów energetycznych	m^2 p.u.	63,85	298515,35
72	INSTALACJE I URZĄDZENIA TELETECHNICZNE I TECHNIKI INFORMATYCZNEJ	m^2 p.u.	259,03	1211032,60
73	instalacje alarmowe i dozoru i sygnalizacji	m^2 p.u.	79,29	370701,37
74	instalacje multimedialne	m^2 p.u.	179,74	840331,23
75	URZĄDZENIA TRANSPORTU BLISKIEGO	m^2 p.u.	93,61	437651,09
76	dźwigi	m^2 p.u.	93,61	437651,09
77	INSTALACJE I URZĄDZENIA SPECYFICZNE DLA SPOSOBU UŻYTKOWANIA OBIEKTU	m^2 p.u.	23,02	107624,49
78	instalacje i urządzenia usówania odpadów i mediów oraz oczyszczania	m^2 p.u.	23,02	107624,49
79	AUTOMATYKA BUDYNKU	m^2 p.u.	86,06	402352,88
80	roboty elektryczne	m^2 p.u.	86,06	402352,88
	OGÓŁEM OBIEKT	m^2 p.u.	9241,88	47 205 931,14

TABLICA 42. Podsumowanie

poz.	stany robót	cena w zł	udział % w cenie obiektu
1	KONSTRUKCJE I ELEMENTY BUDOWLANE	34 749 676,76	73,61
2	STAN ZEROWY	411 276,78	0,87
3	STAN SUROWY	7528073,57	15,95
4	STAN WYKOŃCZENIOWY WEWNĘTRZNY	1614007,73	3,42
5	STAN WYKOŃCZENIOWY ZEWNĘTRZNY	21494868,68	45,53
6	INSTALACJE I URZĄDZENIA TECHNICZNE	12456254,38	26,39
7	INSTALACJE I URZĄDZENIA KANALIZACYJNE, WODOCIĄGOWE	401551,33	0,85
8	INSTALACJE I URZĄDZENIA ZAOPATRZENIA W CIEPŁO	2945881,33	6,24
9	INSTALACJE I URZĄDZENIA TECHNIKI WENTYLACYJNEJ	3672369,98	7,78
10	INSTALACJE I URZĄDZENIA ELEKTRO- ENERGETYCZNE	3277790,7	6,94
11	INSTALACJE I URZĄDZENIA TELETECHNICZNE I TECHNIKI INFORMATYCZNEJ	1211032,6	2,57
12	URZĄDZENIA TRANSPORTU BLISKIEGO	437651,09	0,93
13	INSTALACJE I URZĄDZENIA SPECYFICZNE DLA SPOSOBU UŻYTKOWANIA OBIEKTU	107624,49	0,23
14	AUTOMATYKA BUDYNKU	402352,88	0,85
	OGÓŁEM OBIEKT	47 205 931,14	100,00

Cena całego obiektu będzie wynosić około 47 205 931,14 zł.

Cena 1m² powierzchni użytkowej budynku wynosi 10 096,96 zł.

Cena 1m³ powierzchni kubatury budynku netto wynosi 2 286,44 zł.

7. System certyfikacji budynków

7.1. LEED – amerykański program oceny budynków

Rys. 3. Platynowy certyfikat LEED

7.1.1. Geneza systemu oceny budynków w USA

W połowie lat 90. XX wieku powstała Amerykańska Rada ds. Zielonych Budynków (United States Green Building Council – USGBC). USGBC jest organizacją niedochodową skupiającą ponad 10 tys. członków, zarówno indywidualnych, jak i grupowych (firmy deweloperskie, projektowe, lokalne samorządy, organizacje edukacyjne/szkoły wyższe, biura nieruchomości itp.). USBGC stała się liderem ruchu na rzecz szerszego zastosowania „zielonych budynków”. Rada kieruje się w swojej działalności 6 wiodącymi zasadami:

• promowanie tzw. potrójnej linii zysków, czyli równowagi ekonomii, rozwoju społecznego oraz środowiska naturalnego (czytelnikowi może to być znane także jako tzw. ekoprojekt),

• ustanowienie przywództwa w promowaniu równowagi pomiędzy rozwojem społecznym, środowiskiem naturalnym i rozwojem gospodarczym,

• pogodzenie człowieka z naturą przez promowanie działań ludzkich zgodnych z działaniami ekosystemów, a nawet odbudowa ekosystemów,

• utrzymanie integralności z zasadami naukowymi, technicznymi zmierzającymi do ochrony, zachowania i odbudowy globalnego „zdrowia” ekologicznego, gatunków i ekosystemów,

• promowanie, poprzez interdyscyplinarne i demokratyczne decyzje, kształtowania świadomości na rzecz ogólnego zaangażowania w tworzenie wspólnego dobra,

• wykazywanie przejrzystości w całej działalności (uczciwość, otwartość i przejrzystość).

W 2000 r. po długim okresie pracy USGBC opublikowała i zaleciła do stosowania pierwszą wersję systemu tzw. zielonej oceny budynków LEED 2.0. (LEED – Przywództwo w Zakresie Efektywnego Energetycznie i Środowiskowo Projektu Budynku). System powstał na zasadzie konsensusu członków rady odnośnie głównych elementów podlegających ocenie. Istotą tego systemu jest certyfikacja budynków na kolejnych poziomach od certyfikowanego, srebrnego poprzez złoty do platynowego dla nowych i modernizowanych budynków. Poziom „certyfikowany” jest najniższym certyfikatem, a poziom platynowy stanowi najwyższe wyróżnienie, jakie może otrzymać budynek.

7.1.2. System oceny budynków LEED

System oceny budynków LEED polega na przydzielaniu punktów (tzw. credits) w 6 kategoriach:

1. zgodność lokalizacji ze zrównoważonym rozwojem,

2. efektywne wykorzystanie wody,

3. energia i ochrona atmosfery,

4. materiały i zasoby (naturalne),

5. wewnętrzna jakość powietrza,

6. innowacja w projektowaniu.

 Istnieją następujące poziomy certyfikacji zielonego budynku:

• otrzymał certyfikat (czyli budynek jest „certyfikowany” na świadectwo LEED),

• srebrny certyfikat LEED,

• złoty certyfikat LEED,

• platynowy certyfikat LEED. 

Punkty uzyskuje się za wdrożenie wymagań technicznych w poszczególnych kategoriach. Aby uzyskać pierwszy stopień, czyli „certyfikowany” na świadectwo LEED, należy uzyskać co najmniej 38% punktów możliwych do osiągnięcia (ok. 26 na 69 możliwych). Kolejne poziomy certyfikacji wymagają osiągnięcia odpowiednio wyższej liczby punktów. Poziom „platynowy” wymaga osiągnięcia w ocenie co najmniej 52 punktów. W każdej z wymienionych kategorii A do F należy spełnić odpowiednie wymagania i wdrożyć konkretne przedsięwzięcia, aby w ogóle otrzymać jakiekolwiek punkty.

I tak:

• w kategorii A zwraca się uwagę na takie aspekty, jak: minimalne negatywne oddziaływanie lokalizacji na naturalne środowisko i otoczenie, czy np. lokalizacja sprzyja wykorzystaniu transportu publicznego i minimalizacji wykorzystania indywidualnych samochodów,

• w kategorii B – czy jest wykorzystywana woda deszczowa do spłukiwania toalet, irygacji trawników, czy np. wykorzystuje się tzw. szarą wodę (filtrowane ścieki) do irygacji, czy są urządzenia do oszczędzania wody itp.,

• w kategorii C: energia i ochrona atmosfery – czy np. stosowana jest naturalna wentylacja, ochrony przeciwsłoneczne, dzięki czemu ograniczone jest działanie klimatyzacji, czy wykorzystuje się naturalne podziemne zasobniki chłodu (zwykłe kanały podziemne bez żadnych urządzeń), czy zastosowano najnowocześniejsze metody sterowania klimatyzacją i wentylacją, czy zastosowano intensyfikację naturalnego oświetlenia słonecznego, czy zastosowano kolektory słoneczne do ogrzewania c.w.u. lub basenów kąpielowych, czy jest kupowana zielona energia przez właściciela budynku itp., 

• w kategorii D: materiały i zasoby naturalne – czy i w jakim stopniu budowa/remont prowadzone są przy zastosowaniu lokalnych materiałów (dzięki temu znacznie spada konieczność i koszty transportu oraz spalanie paliw kopalnych), czy wykorzystuje się do budowy materiały z recyklingu lub ze zrównoważonej gospodarki zasobami (np. certyfikowana tarcica z lokalnych lasów), czy prowadzi się dobrą gospodarkę odpadami, aby je minimalizować oraz poddawać recyklingowi itp.,

• w kategorii E: wewnętrzna jakość powietrza – czy dotrzymane są normy krotności wymiany powietrza, czy zastosowano odpowiednie filtry, czy jest właściwa wilgotność i czy dotrzymywane są standardy temperatury,

• w kategorii E: innowacja w projektowaniu – jest to zagadnienie niełatwe, ale daje duże pole do działań, np. zastosowanie zielonego dachu z rosnącymi roślinami – dzięki temu wzrasta naturalne chłodzenie budynku, czy też zastosowanie naturalnego chłodzenia wskutek odparowywania wody deszczowej z otwartego zbiornika/basenu w budynku lub tuż przy nim itp.

System oceny budynku LEED ma na celu kompleksową minimalizację jego negatywnego wpływu na środowisko naturalne. Warto podkreślić fakt wykorzystania lokalnych zasobów naturalnych, co jest zgodne z europejską zasadą zrównoważonego rozwoju: najpierw wykorzystuj swoje lokalne zasoby (energetyczne), a potem dopiero buduj elektrownię. Zazwyczaj przyjmuje się, że materiały do budowy i remontu nie są transportowane na odległość większą niż 200÷300 mil (ok. 320÷480 km).

7.2. BREEAM – brytyjski program oceny budynków

Kolejnym, co do popularności wielokryterialnej certyfikacji budynków  jest brytyjski system BREEAM, stworzony przez organizację BRE. Organizacja ta powstała już w 1972 roku, jednak sam system certyfikacji BREEAM powstał dużo później– w 1990r. Podobnie jak w przypadku LEED, certyfikacja BREEAM ma również swoich specjalistów.  Asesor BREEAM pośredniczy w całym procesie certyfikacji pomiędzy BRE a inwestorem. W przypadku egzaminu na BREEAM International Assesor nie ma, jak w przypadku LEED wymagań wstępnych. Aby uzyskać licencję należy wziąć udział w trzydniowym kursie, po którym następuje egzamin. Następnie w ciągu trzech miesięcy od zdania egzaminu należy dostarczyć studium przypadku, które podlega ocenie.  Inaczej, niż w przypadku LEED, zatrudnienie asesora BREEAM jest konieczne do ubiegania się o certyfikat BREEAM.

7.2.1 System oceny budynków BREEAM

System wielokryterialnej oceny budynków BREEAM pozwala na certyfikację obiektów biurowych, handlowych i przemysłowych.  Decyzję o certyfikacji obiektu można podjąć nawet  12 miesięcy od rozpoczęcia użytkowania.  Budynek jest oceniany według 10 kategorii, z których każda posiada określoną ilość podkategorii i przekłada się na procentowy wynik certyfikacji. W przypadku sześciu z dziesięciu kategorii, występują punkty krytyczne, których spełnienie warunkuje uzyskaniem certyfikatu. Inaczej niż w LEED, ilość tych punktów jest zależna od poziomu certyfikacji, na jaki się decydujemy.

Certyfikat BREEAM można uzyskać w następujących kategoriach:

• BREEAM Domestic (rodzinny) – ocena certyfikacyjna dla odrestaurowanych budynków inwestorów indywidualnych,

• BREEAM EcoHomes (eko-domy) – ocena certyfikacyjna dla remontów generalnych jedno- i wielorodzinnych w Wielkiej Brytanii oraz nowych na terenie Szkocji,

• BREEAM EcoHomes XB (eko-domy, bud. spółdzielcze istniejące) – ocena certyfikacyjna ekologiczności budynków i jakości życia mieszkańców,

• BREEAM Multi-Residential (różnorodna mieszkaniowa) – nie będąca częścią Ecohomes obejmująca domy studentów – akademiki, domy opieki i domy dla seniora, hotele pracownicze, hotele robotnicze z programem socjalnym powyżej 10%.

Poniżej opisana została klasyfikacja BREEAM według funkcji w jakiej zaprojektowano i zrealizowano obiekt:

• BREEAM Offices (biura) – ocena certyfikacyjna wszystkich nowo projektowanych, remontowanych oraz budynków po znaczącej modernizacji,

• BREEAM Education (oświata) – ocena certyfikacyjna nowo zbudowanych, wyremontowanych, jak również rozbudowanych budynków edukacji

• BREEAM Courts (sądy) – ocena certyfikacyjna nowo projektowanych i po przeprowadzonym całościowym remoncie dla budynków wymiaru sprawiedliwości,

• BREEAM Prisons (zakłady karne) – ocena certyfikacyjna zakładów więziennictwa, poprawczych jak również karnych,

W ramach certyfikacji występują następujące grupy kryteriów, wraz z punktami krytycznymi:

• Zarządzanie ( max. 12 %  całkowitej ilości punktów )

Rozruch

• Zdrowie i samopoczucie ( max. 15 % )

Oprawy oświetleniowe o wysokiej częstotliwości

• Energia ( max. 19 % )

Wydajność energetyczna. Kontrola zużycia energii przez najemców. Technologie bez lub niskowęglowe.

• Transport ( max 8% )

• Woda (max. 6 % )

Zużycie wody

• Materiały ( max. 12,5 % )

• Odpady ( max.  7,5 % )

Składowanie odpadów podlegających recyklingowi. Wykorzystanie terenu i ekologia. Ograniczenie wpływu na środowisko

• Zanieczyszczenia ( max. 10 % )

• Innowacja (max. 10 % )

Certyfikacja  BREEAM pozwala na uzyskanie pięciu różnych poziomów :

• PASS 30-44%,

• GOOD 45- 54%

• VERY GOOD 55-74%

• EXCELLENT 75-84%

• OUTSTANDING 85% i więcej.

W przypadku certyfikacji BREEAM, tak jak i w przypadku LEED istnieje możliwość certyfikowania budynków już istniejących.  W tym przypadku konieczne jest zatrudnienie asesora posiadającego uprawnienia BREEAM in-Use.
W Polsce w budowie budynków z certyfikatem BREEAM przoduje z pewnością firma Ghelamco, która była inwestorem pierwszych trzech obiektów które uzyskały certyfikat BREEAM na naszym rynku budowlanym. Jednym z najnowszych certyfikowanych budynków, a zarazem pierwszym w Polsce centrum handlowym  jest natomiast Futura Park Kraków, który swój certyfikat BREEAM na poziomie Very Good otrzymał w listopadzie 2011r. W przypadku tej inwestycji generalnym wykonawcą była firma Hochtief Polska. Pierwszym w Polsce budynkiem, który uzyskał certyfikat dla budynków istniejących BREEAM in Use jest natomiast budynek słynnej łódzkiej Manufaktury, który otrzymał certyfikat na poziomie Very Good.

7.3. DGNB – niemiecki program oceny budynków

Niemiecki certyfikat DGNB jest najmłodszym z omawianych certyfikatów. Jest opracowany przez Niemieckie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego  i wydaje się być najbardziej przejrzystym z wielokryterialnych systemów oceny budynków.  

Doradcy

DGNB wyróżnia dwie kategorie doradców: DGNB Consultant i DGNB Auditor. Pierwszy posiada podstawową wiedzę z zakresu DGNB i jest tytułem analogicznym do LEED Green Asociate. Natomiast DGNB Auditor jest bardziej zbliżony do BREEAM International Assesor – bierze on udział w całym procesie powstawania budynku, od etapu projektowania aż do oddania do użytku i uzyskanie certyfikatu.
DGNB stawia najwyższe z trzech systemów wymagania dla przyszłych konsultantów. Aby przystąpić do egzaminu należy wykazać się kilkuletnim doświadczeniem zawodowym oraz  wykształceniem związanym ściśle z branżą budownictwa.
Egzamin składa się z kilku modułów: modułu 0 – sprawdzającego podstawową wiedzę z zakresu certyfikacji DGNB, zakończoną egzaminem, modułów 1a i 1b, również zakończonych egzaminem oraz wreszcie modułu 2 w formie warsztatów,  która pozwala uzyskać licencję audytora DGNB.

Certyfikacja DGNB

W przypadku certyfikacji DGNB, inaczej niż w pozostałych dwóch przypadkach, wymagania krytyczne są tylko dwa i nie są one uzależnione od pozostałych punktów, które warunkują uzyskanie certyfikatu. Mimo iż wymagań krytycznych jest niewiele, nie są one łatwe do spełnienia, a niedopełnienie choć jednego dyskwalifikuje dalszą certyfikację budynku.

Wymagania krytyczne DGNB:

• W powietrzu wybranych pomieszczeń podlegających testowaniu całkowita zawartość LZO ( organicznych związków lotnych ) nie może przekraczać 3000 mikro g/m3, oraz zawartość formaldehydu nie może przekraczać 120 mikro g/m3

• Budynki muszą mieć udogodnienia dla osób niepełnosprawnych we wszystkich ogólnodostępnych przestrzeniach

Warto zwrócić uwagę, iż jest to jedyny system, który aż tak duży nacisk kładzie na udogodnienia dla niepełnosprawnych. Żaden z pozostałych systemów nie ma tak jasno określonej kwestii tego typu ułatwień dostępu. Związane jest to między innymi z odmiennym, niż w pozostałych systemach rozkładem ocenianych kategorii. W tym przypadku są to poszczególne aspekty z różnych dziedzin.

Certyfikacja DGNB wyróżnia następujące aspekty:

• Aspekt ekologiczny – składający się z 15 podkategorii

• Aspekt ekonomiczny – 2 podkategorie

• Aspekt społeczno-kulturowy  - 17 podkategorii

• Aspekt technologiczny – 10 podkategorii

• Aspekt jakości procesu – 13 podkategorii

• Aspekt lokalizacji  - 8 podkategorii

System certyfikacji DGNB swoją przejrzystość zapewnia również tylko trzem poziomom certyfikacji: Bronze, Silver i Gold, przy czym uzyskanie wyższej kategorii wymaga spełnienia wszystkich warunków kategorii niższej, czyli aby starać się o certyfikat na poziomie Silver, należy spełnić wszystkie warunki poziomu Bronze oraz uzyskać łącznie 65-79,9 % łącznej ilości punktów. Analogicznie, aby uzyskać certyfikat na poziomie Gold należy spełnić wszystkie warunki poziomu Silver oraz uzyskać co najmniej 80 % ogólnej liczby punktów.

Certyfikacja  DGNB jest możliwa do zastosowania praktycznie w każdym typie budynków, ze względu na swoją unikalność kryteriów. Kryteria te można odnieść zarówno do budynku biurowego jak i mieszkaniowego czy też szkoły lub przedszkola. Daje to praktycznie nieograniczone możliwości stosowania, co w niedługim czasie może przełożyć się na duży wzrost popularności i stosowalności tego młodego systemu certyfikacji.

7.4. LEED, BREEAM a może DGNB

Wybór systemu certyfikacji dla budynku nie jest łatwy. Zależy on w głównej mierze od lokalizacji, standardów danego kraju oraz przeznaczenia budynku. Ograniczeniem jest tutaj możliwość stosowania w poszczególnych krajach, gdyż nie wszystkie kraje uznają poszczególne systemy certyfikacji.

Oprócz trzech wymienionych, istnieje wiele innych systemów wielokryterialnej oceny budynków, które nie zdobyły jeszcze takiej popularności. Każdy z nich ma podobieństwa i różnice, wiele z nich działa analogicznie. Wszystkie jednak mają na celu poprawę jakości życia, nie ingerując zbytnio w środowisko naturalne, chroniąc zasoby naturalne i wykorzystując energię odnawialną.

Rys. 4. Porównanie głównych cech systemów LEED, BREEAM i DGNB

7.5. Polskie Świadectwo Charakterystyki Energetycznej

Świadectwa charakterystyki energetycznej budynków zostały wprowadzone w polskim ustawodawstwie poprzez nowelizację Ustawy Prawo budowlane z dnia 17 września 2007 roku. Spowodowane to było wprowadzeniem w życie unijnej Dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (Energy Performance Building Directive – 2002/91/EC). Jej założeniem jest podniesienie świadomości o efektywności energetycznej budynków oraz promocja energooszczędnych rozwiązań. Jednym z elementów dyrektywy są właśnie świadectwa charakterystyki energetycznej budynków. Według dyrektywy określać mają one wartość energii zużywanej rzeczywiście lub szacowanej, do spełnienia różnych potrzeb budynków związanych z jego standardową eksploatacją. Taki dokument musi zostać sporządzony dla każdego nowego budynku jak również dla wszystkich wynajmowanych lub sprzedawanych obiektów. Natomiast sposób wykonania, forma i zakres świadectw uchwalony został już indywidualnie przez kraje członkowskie.

Ustawa Prawo Budowlane z dnia 17 września 2007 roku wraz z późniejszymi zmianami określa, że dla budynków nowopowstających w momencie oddawania do użytku (uzyskiwania pozwolenia na użytkowanie) oraz dla budynków i lokali sprzedawanych lub wynajmowanych należy przedstawić razem z dokumentami świadectwo charakterystyki energetycznej budynku. Jego wzór jak i sposób sporządzenia określa Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008 roku w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielna całość techniczno-użytkową oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw ich charakterystyki energetycznej, załączniki od 1-4 dla poszczególnych budynków mieszkalnych, niemieszkalnych, lokali lub części budynków.

Obowiązek dostarczenia świadectwa w przypadku nowych budynków leży po stronie inwestora, w przypadku sprzedaży lub wynajmu po stronie sprzedającego/wynajmującego. Dla budynków oddawanych do użytkowania dokument taki składa się wraz z wnioskiem o odbiór robót budowlanych i otrzymaniem pozwolenia na użytkowanie do odpowiedniej jednostki nadzoru budowlanego. Przy sprzedaży i wynajmie – dołącza się go do dokumentacji do aktu notarialnego sprzedaży lub przedstawia do wglądu w przypadku najmu.

Świadectwo charakterystyki energetycznej ważne jest 10 lat. Po tym czasie należy sporządzić nowe świadectwo. Ponadto w przypadku przebudowy, rozbudowy lub modernizacji budynku jeśli zmiany te zmniejszą bądź zwiększą zużycie energii, należy sporządzić nowe świadectwo. Świadectwo energetyczne może zostać sporządzone tylko przez osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia.

7.6. NFOŚiGW- Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska I Gospodarki Wodnej

Decydując się na realizację projektu indywidualnego bądź też biznesowego związanego z wykorzystaniem szeroko pojętych Odnawialnych Źródeł Energii zwracamy uwagę na takie parametry jak stopa zwrotu kosztów, wytrzymałość instalacji, wydajność a także cena. Niestety polski rynek nie należy do najatrakcyjniejszych, mając na uwadze uśrednione krajowe zarobki. Istnieje możliwość otrzymania dofinansowań do poszczególnych projektów. Jedną z instytucji, która została utworzona w celu wsparcia "zielonych inwestycji" jest Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Zgodnie z szacunkami do 2012 roku NFOŚIGW  rozdysponował już około dwa i pół miliarda złotych na wskazane powyżej cele. Poza programami finansowanymi z środków krajowych NFOŚIGW obsługuje także środki unijne (zgodnie z Programem Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko) oraz tak zwane fundusze norweskie.

Programy realizowane przez NFOŚIGW podzielić można w następujący sposób:

Rys. 5. NFOŚiGW

NFOŚiGW jest instytucją państwową, której statutowym celem jest realizacja Polityki Ekologicznej Państwa, działa w oparciu o ustawę Prawo Ochrony Środowiska. Realizuje zadania takie jak:

• podwyższanie krajowych standardów do wymogów stawianych przez Wspólnotę Europejską

• zagwarantowanie takiej ochrony środowiska i naturalnych zasobów by mogły służyć także przyszłym pokoleniom.

 

            NFOŚiGW jako państwowy fundusz celowy posiada osobowość prawną, struktura organizacyjna Funduszu przedstawia się następująco:

• Fundusz Centralny,

• Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,

• Powiatowe Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,

• Gminne Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

            W ramach gospodarki finansowej wojewódzki oraz narodowy fundusz pokrywa wydatki na realizowane zadania z pozyskanych środków i środków własnych. Fundusze Gminne i Powiatowe otrzymują środki na swoją działalność z funduszy wojewódzkich. Przy realizacji celów Fundusze niższych szczebli są wspierane przez NFOŚiGW.

Środki którymi gospodaruje NFOŚiGW, pochodzą z:

• opłat produktowych

• administracyjnych kar pieniężnych

• kwot pieniężnych odpowiadających wysokości szkód

• opłat za korzystanie ze środowiska

• z tytułu emisji obligacji własnych

• z opłat naliczanych na podstawie ustawy o substancjach zubażających warstwę ozonową

• z opłat naliczanych na podstawie ustawy prawo geologiczne i górnicze

• wpłat dobrowolnych, darowizn, zapisów

• inne

OPIS I CHARAKTERYSTYKA POSZCZEGÓLNYCH PROGRAMÓW FOŚiGW

Pierwsza inicjatywa to program priorytetowy OZE 1, jest to skrót, jego pełna nazwa brzmi program dla przedsięwzięć w zakresie odnawialnych źródeł energii i obiektów wysokosprawnej kogeneracji. Główną ideą programu jest udzielanie niskooprocentowanych pożyczek, rozłożonych na raty w okresie nawet do 15 lat i pokrywających do 75% kosztów inwestycji (ale nie więcej niż 50 mln zł), przy inwestycjach o wartości powyżej 10 mln zł. Jeżeli inwestycja okaże się być rentowną i prawidłowo zrealizowaną możliwe jest uzyskanie umorzenia należności do 50 % kwoty pożyczki. Program zgodnie z założeniami realizowany jest w latach 2009-2015, i przewiduje maksymalnie trzy nabory wniosków.

Cały program został podzielony na części, część 1 to przedsięwzięcia w zakresie odnawialnych źródeł energii i obiektów wysokosprawnej kogeneracji. Celem tego programu jest zwiększenie produkcji energii z odnawialnych źródeł energii i obiektów wysokosprawnej kogeneracji.

Zgodnie z warunkami dofinansowania:

1.  koszt inwestycji musi wynosić nie mniej niż 10 mln złotych,

2.  kwota pożyczki wahać się może od 4 do 50 mln zł,

3. w pierwszej kolejności może zostać udzielona promesa pożyczki,

4. nie można łączyć niniejszego projektu w przypadku uprzedniego skorzystania ze środków z innego projektu realizowanego ze środków NFOSiGW,

5. szczególne warunku udzielonej pożyczki to m.in.:

• oprocentowanie pożyczki w skali roku wynosić będzie WIBOR 3M+ 50 pkt bazowych,

• odsetki z tytułu pożyczki spłacane będą na bieżąco, w okresach kwartalnych,

• pierwsza spłata nastąpi na koniec kwartału kalendarzowego, następującego po kwartale w którym wypłacono pierwszą transze środków,

• czas zwrotu kredytu na inwestycję wynosi do 15 lat, począwszy od pierwszej planowanej daty wypłaty transzy pożyczki,

• możliwe jest czasowe zawieszenie czasu spłaty pożyczki , nie dłużej jednak niż do 18 miesięcy od dnia zakończenia celu ,

• pożyczka może być zaciągnięta nawet do 75 %planowanych kosztów,

1. podmiot otrzymujący dofinansowanie (przy udzielaniu zamówień) stosować powinien przepisy ustawy Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r., Nr 113, poz.759),

2. Możliwe jest umorzenie częściowej spłaty pożyczki- kwestię tą reguluje uchwała zarządu NFOSiGW, wnioski o umorzenie przyjmowane są dopiero po zrealizowaniu celu inwestycji , umorzona może zostać kwota nawet do 50 % wartości udzielonej pożyczki. Wnioski o umorzenie przyjmowane są na formularzu dostępnym na stronie internetowej NFOSiGW.

 Z programu skorzystać mogą:

1. podmioty zajmujące się realizacją przedsięwzięć z obszaru odnawialnych źródeł energii i wysokosprawnej kogeneracji ,

2. podmioty dominujące w myśl prawa kodeks spółek handlowych oraz podmioty zależne, z zastrzeżeniem, że złożyć mogą tylko jeden wniosek o dofinansowanie. ( Złożenie wniosku przez podmiot dominujący wyklucza możliwość złożenia wniosku przez podmioty zależne, natomiast złożenie wniosku przez którykolwiek podmiot zależny, wyklucza możliwość złożenia wniosku przez , inny podmiot zależny jak i podmiot dominujący; podmiotem dominującym może być osoba fizyczna, osoba prawna, jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której ustawa szczególna przyznaje osobowość prawną na mocy szczególnych przepisów jeżeli w spółce kapitałowej – zależnej posiada akcje albo udziały przekraczające 50% , ewentualnie jest wspólnikiem w spółce osobowej- zależnej w której to członkowie zarządu lub innego organu stanowią więcej niż 50 %członków zarządu innej spółki handlowej- zależnej).

  Podsumowując jest to program przeznaczony dla dużych podmiotów, realizujących wielomilionowe inwestycje, pozwalający na rozłożenie kosztu inwestycji na kilkanaście lat. 

7.7. „Zielony budynek”

„Zielony budynek” jest przyjazny dla środowiska – tymi słowami organizacja GBI (Green Building Initiative) objaśnia, dlaczego należy promować zrównoważone budownictwo. „Zielony budynek” ma następujące cechy:

• jest bardzo energooszczędny, zazwyczaj zużywa ok. 30÷40% energii mniej niż budynek spełniający aktualne normy zapotrzebowania na energię; osiąga się to poprzez zastosowanie najbardziej efektywnych systemów ogrzewania, przygotowania ciepłej wody użytkowej, naturalnej klimatyzacji oraz znacznie większego wykorzystania oświetlenia naturalnego (tzw. daylighting); budynki – tam gdzie to możliwe – mogą być również producentami energii (wykorzystanie energii słonecznej do przygotowania c.w.u. jest już standardem, a na nowych budynkach są już instalowane panele fotowoltaiczne do produkcji energii elektrycznej – chociaż w wielu przypadkach ten argument jest najbardziej kontrowersyjny, gdyż zainstalowanie paneli fotowoltaicznych na ścianach lub dachach jest nadal bardzo kosztowne),

• zużywa nawet do 50% mniej wody niż budynki wykonane w tradycyjnej technologii i stosujące współczesne urządzenia gospodarstwa domowego; osiąga się to poprzez zastosowanie wodooszczędnych pryszniców, toalet (stosowane są też np. bezwodne pisuary w budynkach publicznych) czy armatury kuchennej i łazienkowej; ponadto instalowane są wodooszczędne pralki i zmywarki do naczyń; oszczędności wody osiąga się też poprzez powtórne wykorzystanie przefiltrowanych ścieków tzw. szarej wody czy też poprzez zbieranie i wykorzystanie deszczówki,

• „produkuje” znacznie mniej odpadów i znacznie mniej zanieczyszcza środowisko niż tradycyjne budynki – to wytwarzanie odpadów dotyczy nie tylko bieżącej eksploatacji, ale również całego cyklu życia budynku, a w szczególności ilości odpadów przy wytwarzaniu materiałów do budowy i przy samej budowie; w tej konwencji zwraca się uwagę, czy cement jest produkowany z wykorzystaniem popiołów lotnych lub czy wsad pod fundamenty zawiera gruz betonowy z recyklingu z rozbiórek budowlanych,

• jest tańszy w eksploatacji – bo zużywa mniej wody i energii; ponadto są znacząco mniejsze nakłady na eksploatację i remonty; należy przypomnieć, iż o kosztach budynku nie stanowią jedynie nakłady inwestycyjne,

• jest zdrowszy, gdyż został zbudowany z materiałów przyjaznych dla środowiska, a jego eksploatacja nie sprzyja powstawaniu grzybów, ognisk bakterii itp.,

• wykazuje znacznie lepszy komfort cieplny i świetlny oraz ma lepszą wentylację, przez co jest zdrowszy dla użytkowników; wprowadzono nawet termin „poprawa produktywności budynku”, co przekłada się na znacznie lepsze samopoczucie mieszkańców, pracowników czy uczniów w szkole (spada absencja z powodu np. astmy, gdyż poprawa wewnętrznego klimatu jest tak znacząca, że nawet ogranicza zachorowania; ponadto wzrasta produktywność pracowników),

• jest trwalszy niż tradycyjne budynki – jak podkreślają amerykańscy specjaliści, został zbudowany, „by trwać”. Można powiedzieć, że „zielony budynek” wykazuje 4 zasadnicze cechy: zwiększony stopień kontroli temperatury wewnątrz budynku,

• zwiększony stopień kontroli wentylacji w budynku,

• zwiększony stopień kontroli oświetlenia budynku,

• zwiększony udział naturalnego oświetlenia słonecznego w budynku.

Te cechy prowadzą do znacznego:

• wzrostu „produktywności” budynku (ludzie pracujący wewnątrz mają lepszą wydajność i nie są zbyt zmęczeni po pracy); prowadzone są nawet wyliczenia wzrostu produktywności, np. 1% wzrostu produktywności przekłada się na ok. 10 USD/m2 na rok lub też na 600÷700 USD na pracownika na rok,

• wzrostu atrakcyjności budynku jako miejsca przebywania i pracy.

Literatura

[1] USTAWA z dnia 7 lipca 1994 r. PRAWO BUDOWLANE Dz. U. 1994 r. Nr 89 poz. 414 ze zm.

[2] ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Dz. U. 2002 r. Nr 75 poz. 690 ze zm.

[3] ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego Dz. U. z 2012 r. poz. 462

[4] ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 2 września 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego. Dz. U. 2004r. Nr 202 poz. 2072 ze zm.

[5] ROZPORZĄDZENIE MINISTRA TRANSPORTU I BUDOWNICTWA z dnia 28 kwietnia 2006 r. w sprawie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie Dz. U. 2006 r. Nr 83 poz. 578 ze zm. Ogólna znajomość przedmiotu aktu prawnego

[6] ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY Dz. U. 2003 r. Nr 120 poz. 1127 ze zm. Z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie wzorów: wniosku o pozwolenie na budowę, oświadczenia o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane i decyzji o pozwoleniu na budowę Ogólna znajomość przedmiotu aktu prawnego

[7] ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI z dnia 25 kwietnia 2012r. w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadowienia obiektów budowlanych Dz. U. 2012r. poz. 463 Ogólna znajomość przedmiotu aktu prawnego

[8] ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY Dz. U. 2008 r. Nr 201 poz. 1240 z dnia 6 listopada 2008 r.w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw ich charakterystyki energetycznej.

[9] ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY Dz. U. 2002 r. Nr 108 poz. 953 ze zm z dnia 26 czerwca 2002 r. w sprawie dziennika budowy, montażu i rozbiórki, tablicy informacyjnej oraz ogłoszenia zawierającego dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia. Ogólna znajomość przedmiotu aktu prawnego

[10] USTAWA Dz. U. 2004 r . Nr 92 poz. 881 ze zm. z dnia 16 kwietnia 2004 r . o wyrobach budowlanych

[11] ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY Dz. U. 2004 Nr 130 poz. 1389 z dnia 18 maja 2004 r . w sprawie określenia metod i podstaw sporządzania kosztorysu inwestorskiego, obliczania planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno - użytkowym

[12] USTAWA GEODEZJA Dz. U. 2010 r . Nr 193 poz. 1287ze zm. z dnia 17 maja 1989 r . Prawo geodezyjne i kartograficzne

[13] ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROZWOJU REGIONALNEGO I BUDOWNICTWA Dz. U. 2001 r . Nr 38 poz. 455 z dnia 2 kwietnia 2001 r . w sprawie geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu oraz zespołów uzgadniania dokumentacji projektowej .

[14] ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI I PRACY Dz. U. 2004 r . Nr 180 poz. 1860 ze zm. z dnia 27 lipca 2004 r . w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy

[15] ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 2 września 1997 r . w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy. Dz. U. 1997 r . Nr 109 poz. 704 ze zm.

[16] ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ z dnia 26 września 1997 r . w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Dz. U. 1997 r . Nr 129 poz. 844 ze zm.

[17] USTAWA OCHRONA ŚRODOWISKA z dnia 27 kwietnia 2001 r . Prawo ochrony środowiska Dz. U. 2001 r . Nr 62 poz. 627 ze zm.

[18] USTAWA OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA z dnia 24 sierpnia 1991 r . o ochronie przeciwpożarowej . Dz. U. 1991 r . Nr 81 poz. 351 ze zm.

[19] ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJ I z dnia 7 czerwca 2010 r . Dz. U. 2010 r . Nr 109 poz. 719 w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów

[20] ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJ I z dnia 24 lipca 2009 r . Dz. U. 2009 r . Nr 124 poz. 1030 w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych

[21] USTAWA ZAGOSPODAROWANIE PRZESTRZENNE z dnia 27 mar ca 2003 r . o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym tekst jednolity z dnia 24 kwietnia 2012 r . (Dz. U. z 2012 r . poz. 647)

[22] ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY Dz. U. Nr 164, poz. 1588 z dnia 26 sierpnia 2003 r . w sprawie sposobu ustalania wymagań dotyczących nowej zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego

[23]http://www.ecosquad.pl/certyfikacja-wielokryterialna-breeam-w-pigu-ce.html

[24]http://www.rynekinstalacyjny.pl/artykul/id453,leed-amerykanski-program-oceny-budynkow?p=1

[25]http://www.ecosquad.pl/certyfikacja-dgnb-w-pigu-ce-.html

[26]http://www.swiadectwo.builddesk.pl/co_to_jest_swiadectwo_energetyczne.php

[27]http://cte.fea.pl/Baza-wiedzy/Znajdz-zrodlo-finansowania/Przedsiebiorcy/NFOSiGW-podstawy 

[28]http://cte.fea.pl/Baza-wiedzy/Znajdz-zrodlo-finansowania/Przedsiebiorcy/NFOSiGW-[16] podstawy/Program-OZE1-dla-kogo-dofinansowanie

URBAN DESIGN HOUSE OF CULTURE LOW-ENERGY
BABIMOST

The main idea was to create an object that will show low energy building in a good light for the use of renewable energy sources. The description of the building contains a technical description, calculation and estimate comp. The building uses the following renewable energy sources: water reservoir. External surfaces are made of paving stones that absorb solar energy. Minimized the amount of green which is a family of high only on the north side. Steel frame on the front which acts as a covering on them sliding shutters are fitted with photovoltaic cells, also used it to drain rain water into the reservoir through an installation carried out within the framework. Glass wall with triple glazing on the south side have photovoltaic cells. The building is equipped with mechanical ventilation. Heating in the building mainly floor. An object connected to the heat pump. The rooftop solar panels. From the North impaled climbing greenery that covers the building and reduced the amount of glazing.

---

1. inż. arch.↩

2. dr inż. arch., prof. UZ↩

3. mgr inż. arch.↩