Potencjał elektrochemiczny – związany jest z reakcją utl. i red. metalu, bądź z orientacją cząsteczek z roztworu i jest równy różnicy potencjału na granicy faz metal/roztwór Me<->Me+n+ne
Potencjał odwracalny – jest to zależność potencjału metalu od aktywności jego jonów w roztworze i opisuje go równ. Nernsta:
EMe/Men+=E0+2,303(RT/nF)*Log aMe+n
Potencjał nieodwracalny – nie da się go obliczyć ze wzoru Nernsta. Dla układów metali zaw. obce kationy i tam wartość potencjału zmienia się analogicznie ze zmianą aktywności elektrolitu.
Elektrody pierwszego rodzaju – pierwiastek w równowadze ze swoimi jonami, elektrody metalowe i gazowe np. elektroda wodorowa zbudowana z platyny i pokryta czernią platynową zanurzona w roztworze kwasu i strumieniu gazowego wodoru: (Pt)|H2 | H+ H22H+ +2e
Inne elektrody gazowe:
tlenowa (Pt)|O2 | OH- chlorowa (Pt)|Cl2| Cl-
metaliczne Zn|Zn2+ , Hg|Hg2+2, Cu|Cu2+
Elektrody drugiego rodzaju – zbudowane z metalu w kontakcie z stałą, trudno rozpuszczalną solą tego metalu i w roztw dowolnego metalu z tym samym anionem: Me | MeA((s) | Me1A np.
Elektroda kalomelowa – zbudowana z Hg w kontakcie z stałym kalomelem Hg2Cl2 i w roztw KCl Hg | Hg2Cl2 | Cl-
Inne elektrody drugiego rodzaju:
Elektroda chlorosrebrowa Ag | AgCl | Cl-
Elektroda siarczanowo-miedziowa Cu | CuSO4 | SO4-2
Normalną Elektrodą wodorową jeżeli ciśnienie strum. gaz. wodoru wynosi 1013 hPa i aktywność jonów H+ jest równa jedności .Jej potencjał jest równy 0
Potencjały normalne- potencjały elektrod w odniesieniu do normalnej elektrody wodorowej
Potencjał normalny metalu jest to potencjał równowagowy jaki wykazuje metal zanurzony w roztw jonów własnych gdy aktywność tych jonów jest równa 1 i mierzony on jest w stosunku do normal. elektro. Wodorow
Szereg napięciowy metali-metale uszeregowane według rosnącego potencjału normalnego
Włąciwości metali według szeregu napięciowego:
-metale o niskim potencjale normalnym są aktywne chemicznie, chętnie pozbywają się swoich elektronów (łatwo się utleniają trudno się redukują)
- metale o dodatnich potencjałach normalnych są bierne chemicznie , tym bardziej im wyższy jest potencjal normalny metalu. Łatwo się redukują trudno utleniają
-metal o niższym potencjale normalnym wypiera metal o wyższym potencjale normalnym
-metale aktywne (o ujemnych potencjałach) rozpuszczają się w kwasach wypierając z nich wodór
-metale o dodatnim potencjale normalnym rozpuszczają się tylko w kwasach utleniających nie wypierając przy tym wodoru z kwasów
Ogniwo galwaniczne-układ złożony z dwóch metali zanurzonych w wodnym roztworze elektrolitu. Zużywając energię chemiczną otrzymujemy elektryczna.
Schemat Me1|Me1z1+||Me2z2+|Me2
|-granica faz ||- klucz elektrolityczny
Ogniwo elektrolityczne- ogniwo które pobiera energię elektryczna dla gromadzenia energii chemicznej która w procesie odwrotnym jest źródłem energii elektrycznej
Polaryzacja elektrod – potencjał anody w kierunku dodatnim a katody w kierunku ujemnym. Zmiana potencjału elektrodu od wartości spoczynkowej w wyniku przepływu prądu
Przyczyny polaryzacji:
Polaryzacja stężeniowa – zmiana stężenia elektrolitu w przestrzeni przy elektrodowej
Polaryzacja aktywacyjna – wolny przebieg reakcji elektrodowej. Aniony za wolno oddają elektrony anodzie lub kationy za wolno pobierają elektrony od katody
Ogniwa odwracalne
Ogniwo Daniella-jest to ogniwo składające się z dwóch półogniw. Schematycznie :
(a)Zn | ZnSO4 | CuSO4 | Cu(k)
Z chwilą połączenia obu metali przewodnikiem metalicznym następuje przepłwy prądu wywołany procesami elektrochemicznymi w ogniwie. Zachodzą reakcje:
proc anodowy – utlenianie Zn -2e -> Zn+2 (od ano do kato)(elektrony wędrują przez przewód do katody tam zostają zużyte w reakcji) :
proc katodowy – redukcja Cu+2 +2e -> Cu
Aniony SO4-2 (od katody do anody)
Sumarycznie: Zn +CuSO4=ZnSO4+ Cu
Depolaryzatory – stosowane przy ogniwach technicznych, redukują gromadzenie się materiału wokół elektrod(co powoduje zmniejszenie efektywności procesu)
Ogniwa nieodwracalne
Ogniwo Volty –metale Zn i Cu umieszczone są w obcym elektrolicie- w kwasie siarkowym:
(a)Zn | H2SO4 | Cu(k)
W ogniwie tym elektroda cynkowa jest anodą elega utlenieniu natomiast na katodzie miedzianej jony wodorowe z toztworu kwasu redukują się do gazowego wodoru:
Proces anodowy Zn -2e=Zn+2
Proces katodowy 2H++2e=H2
Ogniwo Leclanchego – elektr węglowa(grafit) i cynkowa w roztw NH4Cl i do węglowej depolaryzator MnO2
(k)C + MnO2 | NH4Cl | Zn(a)
Proc. anodowy Zn – 2e=Zn+2
Proc. katodowy 2NH4++2e=NH3+H2
wodór reaguje z depolaryzatorem 2MnO2+H2=Mn2O3+H2O Mangan redukuje się z +4 na +3
4NH3+Zn2+=[Zn(NH3)4]2+
Ogniwa stężeniowe-składają się z elektrod wykonanych z tego samego metalu i nanurzone w tym samym elektrolicie o różnym stężeniu. Różnica potencjału między elektrodami jest wyłącznie wynikiem różnicy stężeń elektrolitu.
(a)Ag | AgNO3(c1)| | AgNO3(c2) | Ag(k) c1<c2
Proc anodowy Ag – e=Ag+ Proc katodowy Ag++e=Ag
SEM=jak wzór nernasta tylko bez E0
Akumulatory:ogniwa pracujące odwracalnie ,magazynujące energie elektryczną. Dostarczają one energii elektryczneh pracując jako ogniwa natomiast pod wpływem dostarczanego z zewnątrz prądu stałego następują przemiana energii elektrycznej w chemiczną
Ołowiowy(Pb)
Płyta dodatnia PbO2, ujemna metaliczne Pb, Elektrolit 25% H2SO4 - Pb | H2SO4 | PbO2 +
płyta ujemna jest katodą podczas ładowania, a anoda podczas czerpania prądu
Ładowanie: (katoda -) Pb+2+2e=Pb
(anoda +) Pb2++2H2O=PbO2+4H++2e
Rozładowanie: (anoda -) Pb=Pb2++2e
(katoda -) PbO2+4H++2e=Pb+2+2H2O