Jakość - specyfikacje:
1. Międzynarodowe normy specyfikacji ISO serii 9000; zarządzanie jakością.
2. Systemy jakości w określonych branżach (HACCP).
3. Specyfikacje wydawane przez jednostki certyfikujące (TUV, PCA, Lyoyds).
4. Specyfikacje produktów mogących stanowić zagrożenie dla życia lub zdrowia.
5. Potwierdzenie przyjazności dla środowiska.
6. Specyfikacje jednostek rządowych, administracyjnych (PIH, sanepid, PZH).
7. ISO 14000 system zarządzania środowiskiem.
8. ISO 18001 system zarządzania bezpieczeństwem.
ISO – normy międzynarodowe odnoszą się do badań, produktów, produkcji.
Systemy organizacyjne – obejmują wszystkie ISO.
Ewolucja systemowych norma jakości:
- pierwsze systemy zapewnienia jakości powstały dla potrzeb przemysłu zbrojeniowego norma
MIL-Q-9858 ustanowiona przez Departament Obrony Stanów Zjednoczonych,
- norma NATO AQAP – nowelizacja normy MIL-Q-9858,
Lata 80
- ISO 8402, ISO seria 9000 kraje EWG, EFTA, różny przemysł,
- ISO 8402, ISO seria 9000 – modyfikacje,
- ISO 8402 – zarządzanie jakością i zapewnienie jakości – terminologia,
- ISO serii 9000 – zarządzanie jakością procesów związanych z powstawaniem wyrobu.
Jakość – właściwości obiektu wiążące się z jego zdolnością do zapewnienia potrzeb i stopień spełnienia wymagań.
System jakości – struktura organizacyjna procedury, procesy i zasoby niezbędne do zarządzania jakością.
Sterowanie jakością – metody działań o charakterze operacyjnym stosowane w calu spełnienia wymagań jakościowych.
Zapewnienie jakości – wszystkie planowane i systematyczne, a także konieczne działania realizowane w ramach systemu jakości służące do wzbudzenia zaufania, że obiekt spełni wymagania jakościowe (myślenie o tym, żeby jakość nie zmieniała się po zejściu z taśmy produkcyjnej).
Zapewnienie jakości a sterowanie jakością
Lata 90
- ISO 8402, ISO seria 9000 – nowelizacja i włączenie norm 8402 do serii 9000,
Rok 2000
- ISO 9001:2000 – uwzględnienie TQM,
- AQAP – standaryzacja NATO, obowiązuje dokumenty standaryzacyjne AQAP oparte na normie 9001:2000.
ISO 9001:2000
Po nowelizacji grupa podstawowych norm dotyczących systemów jakości obejmuje:
- ISO 9001:2000 – systemy zarządzania jakością – wymagania; spójna z ISO 14000,
- ISO 9000:2000 – systemy zarządzania jakością – podstawy i słownictwo,
- ISO 9004:2000 – systemy zarządzania jakością – wytyczne i doskonalenia funkcjonowania.
Zmiana łańcucha dostaw:
DOSTAWCA ORGANIZACJA KLIENT
(poddostawca) (dostawca) (klient)
Struktura:
0. Wprowadzenie.
1. Zakres normy.
2. Normy związane.
3. Terminy i definicje.
4. Systemy zarządzania jakością (identyfikacja niezbędnych procesów: produkcyjne, usługowe, logistyczne, sprzedaży).
5. Odpowiedzialność kierownictwa (polityka i cele jakości, przeprowadzenie przeglądów, zapewnienie dostępności do niezbędnych zasobów i uświadomienie pracownikom znaczenia wymagań prawnych i klienta).
6. Zarządzanie zasobami (infrastruktura, ludzie, środowisko pracy).
7. Realizacja wyrobu (planowanie wyrobu, wymagań klienta, przepisy prawne, projektowanie i rozwój, zakupy, produkcja, usługi, nadzorowanie sprzętu do pomiarów i monitorowania).
8. Pomiary, analiza, doskonalenie.
Modele zapewnienie jakości:
- ISO 9001 – sfera przedprodukcyjna (projektowanie),
- ISO 9002 – sfera przedprodukcyjna, sfera produkcyjna (produkcja), sfera poprodukcyjna (instalowanie, serwis),
- ISO 9003 - sfera poprodukcyjna (kontrola i badania ostateczne).
ISO 9001,
ISO 10011 Audit,
ISO 1011-2 audytorzy,
ISO 10013 – księga jakości.
Powody wprowadzenia systemów jakości:
1. Pozycja przedsiębiorstwa na rynku.
2. Wymagania klientów.
3. Wizerunek przedsiębiorstwa.
4. Poprawa organizacji pracy w przedsiębiorstwie.
5. Zmniejszenie ryzyka roszczeń klientów.
6. Poprawa wyników finansowych przedsiębiorstwa.
7. Istnieje konkurencja na rynku.
Korzyści wprowadzenia systemów jakości:
1. Zadowolenie klientów i wzrost wiarygodności przedsiębiorstwa.
2. Skuteczne zarządzanie.
3. Lepszy podział zadań, odpowiedzialności i kompetencji w przedsiębiorstwie.
4. Usuwanie barier między krajami, status międzynarodowego uznania.
5. Zmniejszenie kosztów.
Zapobieganie wadliwości:
- planowanie jakości,
- kontrola wytwarzania / zgodność z normami,
- kalibracja przyrządów do testowania i kontroli,
- wybór dostawców (zatwierdzanie),
- szkolenia,
- przegląd i audit programu jakości,
- kontrola warunków magazynowania i dostaw,
- selekcja personelu,
- kontrola programów projektowo – rozwojowych.
Klient – producent
Jakość jako wypadkowa oczekiwań klienta i możliwości producenta.
Dokumentacja systemu zapewnienia jakości normy ISO 9000 normy branżowe |
jednostka certyfikująca |
---|---|
- księga jakości, - procedury, - instrukcje, - zapisy jakości, |
- definiuje cele i sposoby realizacji, - definiuje działania w ujęciu ogólnym, - definiuje działania szczegółowe, |
Księga jakości
Księga zarządzania jakością – do użytku wewnętrznego (np. koszty).
Księga zapewnienia jakości - uproszczony opis SZJ do użytku zewnętrznego.
- dokument ustalający politykę jakości i opisujący system jakości.
Księga jakości:
0.0 Wprowadzenie deklaracji zarządu.
1.0 Schemat organizacji
Charakterystyka jednostek organizacji.
Zakres uprawnień.
Zasoby materialne i kadrowe.
2.0 Dokumentacja SZJ
Przedmiot i zakres.
Powiązania księgi z procedurami i instrukcjami.
3.0 Definicje, terminologia.
4.0 Elementy SZJ.
5.0 Wykaz procesów (marketing i sprzedaż, projektowanie i planowanie produkcji, zaopatrzenie, kontrola i badania)
1) Księga jakości – wszystkie towary odbierane przez X muszą być kontrolowane przed magazynowaniem zgodnie z procedura A1.
2) Procedura A1
3) Instrukcja II
Polityka jakości – zobowiązanie kierownictwa do spełnienia wymagań ISO 9001, ciągłego doskonalenia TQM.
Cele jakościowe:
- stopniowe zmniejszenie reklamacji,
- zadowolenie klienta,
- zmniejszenie strat zewnętrznych,
- doskonalenie jakości wykonania