Socjologia mediów

Socjologia nowych mediów cz. 1

P. Levinson „Nowe nowe media”

1. Blogowanie:

• blogi stanowią najstarszą formę nowych nowych mediów

• każdy konsument jest jednocześnie producentem

• autentyczność wynikająca z braku profesjonalizmu

• potencjalne źródło dochodów

• sam wybierasz swoje medium

• nie płacisz, a dostajesz

• wzajemnie katalityczna relacja mimo rywalizacji (udostępnianie za pomocą Instagramu treści także na Facebooka)

• więcej niż wyszukiwarki i poczta internetowa

Nowe nowe media utrwalają osiągnięcia nowych mediów:

• odbiorca dostosowuje odbieranie nowych nowych mediów do swojego rytmu życia

Nowe nowe media - charakter społecznościowy

• proces przekształcania konsumenta w producenta

• sztuka ekranowa (screen arts) - analiza mediów rozkwitających na ekranach kin, odbiorników telewizyjnych i komputerów; okazuje się to niewystarczające, gdyż:

1. nie można wprowadzić rozróżnienia między „nową” a „nową nową” cyfrową sztuką ekranową

2. choć blogowanie, produkowanie i publikowanie teledysków w YT czy nawet redagowanie i pisanie artykułów w Wikipedii dałoby się uznać za formę sztuki, to Facebooka już nie - chyba że potraktujemy to jako sztukę interaktywną

3. podcasty oraz czysto audialne formy odbieramy za pomocą słuchawek, a nie ekranów

Kategorie nowych nowych mediów:

• media społecznościowe

• nie płacisz, a dostajesz

• pismo, dźwięk, audiowizualność, fotografia

• informacja jest celem, a nie formą przekazu

• kategorie ogólne: blogi, podcasty, wideocasty i portale społecznościowe

• polityka i rozrywka - politicaiment - produkcja zdemokratyzowana

• nowe nowe media pod kontrolą państwa

• mikroblogowanie i blogowanie

• sprzęt kontra oprogramowanie

Nowe nowe media a oprogramowanie

• premiera iPhone’a - 2007r. - przełom

Chronologia:

• blogowanie 1997r. - najbardziej ogólna realizacja nowych nowych mediów

• Wikipedia 2001r.

• Second Life 2003r.

• MySpace 2003r.

• Facebook 2004r.

• podcasty 2004r.

• Digg 2004r.

• Youtube 2005r.

• Twitter 2006r.

Karol Jakubowicz „Nowa ekologia mediów. Konwergencja (upodobnianie się, przenikanie mediów) a metamorfoza”

„Content is king” - królem jest zawartość

1. Spór o przyszłość mediów i komunikacji społecznej

1. zmiana paradygmatu, tradycyjne media umierają i zastąpią je nowe media, m.in. internet, wytwórcami treści zostaną prosumenci

2. obrona tradycyjnych mediów

3. stare media przetrwają, ale w nowych formach, który będzie kolejnym etapem rozwoju i ewolucji mediów

• pierwsze stanowisko głoszone przez zwolenników internetu i technologii cyfrowej - niektórzy przejawiają tzw. technomiopię czyli skłonność do przeceniania (upiększania) krótkotrwałego i krótkofalowego oddziaływania nowej technologii i nieumiejętności przewidzenia efektów długofalowych. wiara w utopię technologiczną i w to, że żyjemy w najważniejszych czasach dla człowieka. jedną z przyczyn technomiopii jest to, że wynalazek potrzebuje zmian, ulepszania i obrabiania, użytkownicy zaś często znajdują własne, często zaskakujące rozwiązanie dla niego

• gdy internet dociera do co najmniej 30% ludności danego kraju, sprzedaż gazet zaczyna spadać

• wizja końca świata (kończyzm) - postawa zaproponowana przez Seely Browna i Duguida, nadejście ery informacji zwiastuje zapowiedź „wielu końców” świata, zanikać mają prasa, telewizja i inne media masowe. Wątpliwości co do tej teorii przejawiają Filiciak i Tarkowski

• śmierć starych mediów nadal nie nastąpiła, chociaż była wiele razy przewidywana - Rossetto

Argument za telewizją:

1. niektóre wydarzenia najlepiej pokazywać przy użyciu techniki rozsiewczej jednej z wielu. Czasem uwaga świata jest skupiona na konkretnym wydarzeniu odbywającym się w konkretnym miejscu (Naughton)

• możliwa jest śmierć mediów, ale nie chodzi tu do końca o media tylko o technologie medialne, które się zestarzały i nadają się do przysłowiowego „lamusa” - Tarkowski i Filiciak

• metamorfoza

• kumultatywna zmiana medialna

• model zmiany substytucyjnej

• determinizm zmiany technologicznej - wyjaśnienie zachodzących procesów. Konwergencja zachodzi o wiele wolniej niż przypuszczano, nie można przewidzieć jej skutków. Przyczyną konwergencji jest cyfryzacja - przekształcenie wszystkich mediów elektronicznych w nowe media

• dematerializacja - odrywanie się od mediów lub ich tradycyjnych nośników np. dystrybucja muzyki przez internet, a nie na nośnikach CD

• formuła peer-to-peer (P2P) - użytkownicy udostępniają sobie pliki, a każdy komputer jest jednocześnie serwerem i na odwrót

• proces digitalizacji archiwów, udostępniania ich do powszechnego użytku i dostępu - bardzo wiele takich inicjatyw (Google, Niemcy)

• media linearne - przestrzeganie zasady 3 jedności (czasu, miejsca, akcji) tzw. model push czyli tradycyjny

• media nielinearne - złamanie zasady 3 jedności przez np. time-shifting, catch up TV, place-shifting jest to model pull czyli system „na żądanie”

• user-generated content - zawartość medialna otrzymywana od widza, który zmienia swoją rolę w takiej sytuacji na reportera, fotografa itp.

• personalizacja mediów - przykład Last.fm

• dezinstytucjonalizacja i dezintermediacja, zdolność bezpośredniego dotarcia do odbiorców bez pośrednictwa tradycyjnych mediów

• crowdsourcing

• dwoisty system nadawczy zmienił się w wieloprzedmiotowe środowisko medialne - Parlament Europejski

• konwergencja i jej następstwa kryją się za dzisiejszym procesem przemiany mediów i rynku medialnego

• zasada 30 lat Fidlera (twórca pojęcia mediamorfozy) - potrzeba tyle czasu, aby nowa technologia przeszła drogę od laboratorium do rynku i powszechnego użytku. nie wiadomo w jakim kierunku pójdzie rozwój internetu, wiadomo jednak, że tak i jego jak i inne nowe technologie czeka jeszcze długi proces rozwoju i przeobrażeń. Proces przekształcania się mediów mediów jest „in statu nascendi”

Znaczenia konwergencji:

• określenie technicznych aspektów integracji komunikacji, informatyki i mediów

• metafora szerokiego procesu zmiany, do którego to zjawisko się przyczynia

• działalność jednego podmiotu na polu różnych mediów, szczególnie, gdy dzięki cyfryzacji zachodzi między różnymi działami do konwergencji programowo-produkcyjnej

• zdolność różnych sieci do przekazywania tych samych usług i treści

• łączenie takich urządzeń konsumenckich jak telefon, telewizor, komputer w jedno urządzenie

Rodzaje konwergencji:

1. techniczna - konwergencja odbiorników, rozwiązań i sieci. Rozwój w głąb (czyli polepszanie sprzętu) oraz rozwój wszerz (urządzenie zyskuje nowe funkcje). Jenkins proponuje tzw. dywergencję, ponieważ ciągle rośnie liczba nowych urządzeń zamiast się zmniejszać

2. przestrzenna i kulturowa - globalizacja kulturowa czyli zdominowanie kultur narodowych i etnicznych przez globalną kulturę medialną, transnacjonalizacja strukturalna nie musi oznaczać homogeniczności kulturowej, umasowienie użytkowników internetu czyli skupianie się wokół stosunkowo małej liczby portali i witryn

3. korporacyjna, socjo-funkcjonalna - wytwarzanie treści do rozpowszechniania za pomocą różnych platform dystrybucji czyli pełna konwergencja programowo-produkcyjna, różne stadia integracji multimedialnej w przedsiębiorstwach medialnych (0% 25% 50% 75% 100%), produkcja zawartości na wszystkich platformach

4. przemysłowa i rynków - cztery główne podmioty na rynku mediów elektronicznych to dostawcy treści, nadawcy i agregatorzy, dystrybutorzy zawartości, operatorzy usług komunikacji elektronicznej, zaangażowanie znacznie większej liczby podmiotów w działalność medialną

5. odbiorcza - może przybierać formę konwergencji mechanicznej (zaangażowanie użytkownika w różne pasywne i aktywne praktyki komunikacyjne) lub hipermedialnej (korzystanie z internetu, gdzie różne części ekranu i otwierające się okienka pozwalają jednocześnie odbierać różne typy treści i kontaktować się z różnymi mediami)

6. polityki publicznej i prawa - odrzucanie starego podejścia polityki i prawa (pionowy model regulacji), gdzie traktowano osobno poszczególne dziedziny rynku łączności i mediów. Przechodzenie w stronę sformułowania zintegrowanej polityki komunikacyjnej, przygotowanie ustawodawstwa, aby stworzyć poziomy ład regulacyjny, stworzenie zintegrowanych organów regulacyjnych. Cele unijnej polityki medialnej: zapewnienie powszechnego dostępu do treści komunikowania, pluralizm mediów, promocja różnorodności kulturowej i tożsamości narodowej, ochrona konsumentów i prywatności, ochrona małoletnich i godności ludzkiej, ochrona przed zniesławieniem

Podział mediów na działające na trzech poziomach według Tehraniana:

• Mikro (telefon, kopiarka, magnetofon, komputer osobisty)

• Mezo (prasa drukowana, kino, radiofonia, telewizja)

• Makro (telewizja satelitarna i internet)

Konwergencja jest procesem ciągłym wskutek którego z czasem maleją ograniczenia w dystrybucji usług informacyjnych, komunikacyjnych, rozrywkowych. Konwergencja, która integruje media i telekomunikację to w istocie computer-mediated communication (CMC) opanowanie wszelkich form mediów przez jedną technologię, komputery czy system technologiczny zdolny do tworzenia i przetwarzania zawartości multimedialnej.

Internet umożliwia jednocześnie synchroniczną (linearną), bądź asynchroniczną (nielinearną) komunikację porozumiewawczą (one to one), rozsiewczą (one to many), grupową (few to few) i powszechną (many to many). Możliwe są różne kombinacje tego jak np. komunikacja prywatna (one to few).

• masowa komunikacja interpersonalna - (Wu) - fragmentaryzacja widowni wskutek ogromnego wzrostu liczby ofert programowych, a z drugiej strony publiczny w wielu przypadkach charakter komunikacji interpersonalnej

• masowa komunikacja osobista - służy autoekspresji albo tworzeniu i dystrybucji treści o walorach artystycznych bądź informacyjnych czy perswazyjnych

• zmiana z jednostronnej alokucji w interaktywną rozmowę (Brodewijk i van Kaam)

• instytucje i organizacje nie potrzebują już pośrednictwa profesjonalnych organizacji nadawczych w celu dotarcia do odbiorcy, kibica czy poszukiwacza informacji. Same są w stanie wytwarzać profesjonalnej jakości komunikaty i materiały

• komunikacja sieciowa (networked communication) + cechy modeli interpersonalnego, grupowego, masowego = nowy syntetyczny model komunikowania

System medialny jest zorientowany wokół dwóch biegunów - niskiej interaktywności (telewizja) i wysokiej interaktywności (internet)

• nowe media to takie, które łączą w sobie wszystkie wzory komunikacji wyróżnione przez Bordewijka i Van Kaama czyli alokucję, konsultację, rejestrację i rozmowę. Nowe media 2.0

• internetyzacja mediów - wykorzystanie internetu jako dodatkowego kanału upowszechniania treści czy równolegle z ich pierwotnym rozpowszechnieniem; wzbogacenie emitowanego programu rozpowszechniania za pomocą radiodyfuzji o cechy interaktywności i uzupełnienia zawartości o dodatkowe informacje i usługi; zmiany stylu dziennikarstwa i układu graficznego, pod wpływem dziennikarstwa i estetyki internetu

• mediatyzacja internetu - narastająca tendencja mediów tradycyjnych do wykorzystania internetu jako platformy dystrybucji treści medialnych, wzbogacenie tradycyjnych witryn i portali internetowych o treści i formy dziennikarskie